W Polsce żyła kobieta, która dożyła 117 lat. Naukowcy twierdzą, iż jej przypadek pokazuje, jak starość i choroby mogą czasem oddzielić się od siebie.
Jadwiga Nowak była najstarszą osobą na świecie, gdy zmarła w Polsce w ubiegłym roku. Jednak badania jej genomu sugerują, iż jej wiek biologiczny mógł być znacznie niższy.
Eksperci od zdrowia i zwykli ludzie od dawna fascynują się superstulatkami tymi, którzy przekraczają 110 lat oraz tym, co ich długowieczność mówi o tajemnicach zdrowego starzenia się.
Zanim Jadwiga odeszła w sierpniu 2024 roku, zgodziła się pomóc grupie polskich naukowców w badaniach. Gdy miała 116 lat, pobrali od niej próbki krwi, śliny, moczu i kału, aby przeanalizować jej genetykę i mikrobiom, a następnie porównać wyniki z większą grupą osób w podobnym wieku.
Polska odnotowuje rekordową liczbę stulatków, a większość z nich to kobiety.
Co ciekawe, Jadwiga miała niski poziom stanów zapalnych, odmłodzoną florę bakteryjną jelit oraz epigenom typowy dla znacznie młodszych osób czyli zmiany w ekspresji genów, które nie wpływają na samo DNA.
Badacze nazwali ją wyjątkową jednostką, ponieważ w jej kodzie genetycznym znaleziono rzadkie warianty, które prawdopodobnie chroniły ją przed powszechnymi chorobami, takimi jak schorzenia serca, cukrzyca czy neurodegeneracja związana z Alzheimerem i Parkinsonem.
Wyniki badań, opublikowane w czasopiśmie Medycyna Eksperymentalna, rzucają nowe światło na biologię starzenia i wskazują potencjalne biomarkery zdrowej długowieczności.
Choć genetyka Jadwigi prawdopodobnie odegrała kluczową rolę, naukowcy sprawdzili też, jakie nawyki mogły wspomóc jej długie życie.
Superstulatka jadła codziennie trzy jogurty, co według badaczy pozytywnie wpływało na jej mikrobiom i wagę. Stosowała głównie dietę śródziemnomorską, dbała o sen, była aktywna fizycznie i zachowała dobre zdrowie psychiczne.
Jadwiga prowadziła też bogate życie towarzyskie, regularnie czytała, grała na fortepianie i pielęgnowała swój ogród innymi słowy, żyła w harmonii.
Te odkrycia pokazują, iż starzenie i choroby nie zawsze muszą iść w parze podsumowali naukowcy. To wyzwanie dla powszechnego przekonania, iż są ze sobą nierozerwalnie związane.
Historia Jadwigi uczy nas, iż długie życie to nie tylko kwestia genów, ale także stylu życia, pasji i równowagi czasem wystarczy znaleźć własny rytm, by cieszyć się zdrowiem przez wiele lat.


![„W innym świecie” włoska komedia w zimowej scenerii [w kinach od 5 grudnia]](https://www.gazetasenior.pl/wp-content/uploads/2025/12/W-innym-swiecie-film-fotosy.jpg)





