Szlachetny zdrajca — historia jednej iluzji
Poznaliśmy się w czasach, gdy każda miłość wydaje się być przeznaczeniem. Witek był niezgrabnym, chudym chłopakiem z gitarą na plecach i pomiętym zeszytem w dłoniach, gdzie bazgrołami zapisywał swoje wiersze. Czekał na mnie pod blokiem po szkole, udając, iż trafił tu przypadkiem, i zawsze uśmiechał się z dziecięcą szczerością.
— Ania, posłuchaj nowej piosenki — szeptał, przebierając w strunach.
Słuchałam. Choć fałszował, a jego teksty były mdłe aż do bólu. Ale w jego oczach płonęło takie uczucie, iż nie potrafiłam odmówić.
Po maturze rozjechaliśmy się — ja wylądowałam na pedagogice w Poznaniu, on poszedł na politechnikę w Gdańsku. Ale Witek nie przestawał pisać. Czasem dzwonił na recepcję akademika, czasem wysyłał pomięte pocztówki z podpisami w stylu: „Bez ciebie wszystko jest szare, moja ruda”. Przyjeżdżał do mnie pociągami z przesiadkami, wydając ostatnie złotówki, by spędzić choć jeden wieczór razem.
Pamiętam, jak pewnego razu rozłożyła mnie gorączka, a on pojawił się pod moim oknem o trzeciej nad ranem z termosem i tabletkami. Szeptał przez szybę: „Mówiłem, iż beze mnie sobie nie poradzisz”. A ja stałam w kocu i płakałam ze szczęścia.
Po studiach Witek oświadczył mi się — prosto, bez pierścionka i kwiatów, na tej samej ławce w parku, gdzie po raz pierwszy się pocałowaliśmy:
— Wyjdź za mnie, Ania — powiedział, a jego oczy były dokładnie takie same jak w siedemnastce.
— Tylko jeżeli przyrzekniesz, iż nigdy nie staniesz się nudnym facetem w garniturze — zaśmiałam się.
— Przysięgam uroczyście!
Planowaliśmy wyjazd do Warszawy, ale matka Witka ciężko zachorowała. Zostaliśmy w rodzinnych Katowicach. On zaczął pracę w sklepie z elektroniką, ja w wiejskiej szkole. Wszystko miało być czasowe. Tak myśleliśmy. Ale „tymczasowe” okazało się trwać.
Wynajmowaliśmy zniszczone mieszkanie, piliśmy tanią kawę i urządzaliśmy „wieczory taneczne” na starym dywanie, z muzyką z magnetofonu. Gdy Witka pierwszy raz pochwalili premią, zabrał mnie do restauracji, gdzie rachunek za deser przekraczał jego tygodniową wypłatę. „Ale ładnie” — powiedział, całując moje palce.
Później zmarła teściowa. Dostaliśmy po niej przestronne mieszkanie, więc postanowiliśmy mieć dziecko. Witek marzył o rudej córeczce, takiej jak ja. Ale urodził się syn. Żył tylko 32 dni.
I po tym wszystko zaczęło się sypać.
Nie potrafiliśmy razem przeżywać żałoby. Przywykliśmy do życia na luzie, z żartami, z uciekaniem od problemów. A ból zapędził nas w różne kąty. On zanurzył się w pracy, ja w depresji. Gdy w końcu się podniosłam, odeszłam ze szkoły — nie mogłam patrzeć na cudze dzieci.
Po paru latach Witka awansowali, ale i to mu nie wystarczyło. Rzucił pracę, postanowił założyć własną firmę. Mówił: „Znam rynek, mam kontakty, znalazłem niszę”. Nie pomylił się. W rok później mieliśmy samochód, garderobę na każdą porę roku i wakacje za granicą. Nie wierzyłam, iż to moje życie.
Ale wraz z pieniędzmi zniknęła bliskość. Prawie nie rozmawialiśmy. Próbowałam — gotowałam jego ulubione dania, proponowałam teatr, planowałam rodzinne spotkania. On tylko machał ręką: „Później”. Ale „później” nigdy nie nadchodziło.
Mama coraz częściej mówiła: „Ania, bez dziecka rodzina nie jest pełna. Ryzykuj, nie czekaj, bo będzie za późno”. Chciałam. Byłam gotowa. Ale Witek odwracał wzrok. Na moje próby rozmowy odpowiadał krótkim „nie” i zamykał się w sobie.
— Minęło sześć lat — odezwałam się pewnego dnia — może czas?
Odłożył widelec zbyt gwałtownie:
— Przestań.
Zamurowało mnie:
— Dlaczego? Przecież jesteśmy rodziną…
— Nie, Ania. Nie róbmy tego.
Wyszedł od stołu. A ja zostałam w tej pięknej kuchni, z drogą zastawą i uczuciem pustki.
Wtedy pojawił się Marek. Witek sam go przyprowadził — jako wspólnika. Przystojny, uprzejmy, z dobrymi manierami. Zapraszał na wystawy, znał nazwiska malarzy, słuchał. Pewnego razu, nie patrząc, podał mi katalog o Witkacym.
— Witek mówił, iż uwielbiasz Witkacego.
— Pomylił się — prychnęłam. — Wolę Boznańską.
Marek się uśmiechnął:
— To porozmawiajmy o Boznańskiej. Przy kawie?
Nie zareagowałam. Ale Marek nie odpuszczał. Bilety do teatru, kwiaty, rozmowy. W końcu postanowiłam porozmawiać z Witkiem:
— Słuchaj, Marek zaprasza mnie na wystawę. Zachowuje się jak…
— Idź — przerwał. — Przecież się nudzisz.
— Słyszysz, co mówisz?
— To dobry człowiek, Ania. I podobaś go się.
Zdrętwiałam. Patrzył na mnie bez śladu bólu. Spokojnie. Jakby przygotowywał ten moment od dawna.
— Masz kogoś, prawda?
— Tak. Ale nie chcę, żebyś cierpiała. Po prostu chciałem, żebyś nie została sama.
Roześmiałam się. Gorzko. Niemal histerycznie:
— Czyli popychałeś mnie do niego, żeby samemu nie czuć się zdrajcą?
Milczał. Telefon zadrżał. Spojrzał na ekran — i w jego oczach błysnęła ta sama iskra. Ta, która kiedyś płonęła tylko dla mnie.
— Idź — szepnęłam. — Czeka na ciebie.
Staliśmy w naszej idealnie wysprzątanej kuchni. A między nami było już tylko to, czego nie dało się cofnąć.
— Przepraszam — wyszeptał.
Ale nie było przebaczenia. Odszedł nie tylko do innej. Zrobił wszystko, by wyjść na szlachetnego. By nie być winny. By w tej grze przegrana została ja — z „nowym mężem” podsuniętym jak prezent i zatrutym poczuciem obowiązku.
Następnego ranka spakowałam się. Bez histerii. Bez awantur. Gdy taksówka skręciła za róg, nagle przypomniałam sobie, jak ten chudy chłopak z gitarą kiedyś szeptał:
— Ania, nauczę się pisać dla ciebie prawdziwe wiersze.
Nie nauczył się. Za to opanował kłamstwo do perfekcji — tak, iż sam w nie uwierzył.
