Szawuot – żydowskie Zielone Świątki w skansenie w Tokarni

Zdjęcie: Szawuot - żydowskie Zielone Świątki w skansenie w Tokarni

Wspólne pieczenie chałki i majenie domu były elementami spotkania w Parku Etnograficznym w Tokarni. Uczestnicy poznali tradycje związane ze świętem Szawuot, czyli żydowskimi Zielonymi Świątkami.

To drugie z kolei, w cyklu świąt pielgrzymich, które w starożytności miało charakter rolniczy. Na wschodzie Europy, w tym również w Polsce, święto to nazywano „Pięćdziesiątnicą”, gdyż przypadło ono 50. dnia po święcie Pesach. Za czasów biblijnych w Szawuot pielgrzymowano do Świątyni Jerozolimskiej, niosąc w darze pierwsze dary ziemi: jęczmień, pszenicę, oliwki, daktyle, granaty, figi, winogrona.

Jak mówiła Olga Admowska, edukatorka z Centrum Społeczności Żydowskiej w Krakowie (Jewish Community Center), to święto ma podwójne znaczenie, bo jest związane z uprawą roli, z pierwszymi zbiorami, ale też z nadaniem Tory i pierwszymi przykazaniami.

– W Szawuot króluje mleko, potrawy mleczne, stąd dzisiaj przygotowane chałki były robione na mleku. Ten nabiał jest istotny z różnych powodów. Jednym z nich jest to, iż Żydzi, którzy wędrowali do ziemi Izraela, wędrowali do krainy, która miała płynąć mlekiem i miodem, więc to takie nawiązanie. Innym wytłumaczeniem jest, iż kiedy otrzymaliśmy Torę, otrzymaliśmy też pierwsze zasady dotyczące koszerności i tego, co wolno i nie wolno nam jeść, więc o wiele łatwiej było przygotować coś z nabiału niż potrawy mięsne, które wymagały już większych starań – tłumaczyła.

Uczestnicząca w spotkaniu młodzież ze szkół w Sobkowie i Chęcinach, a także członkowie Dyskusyjnego Klubu Książki z Kielc samodzielnie wykonali chałkę oraz maili chałupę na zielono. Agnieszka Dziarmaga z Muzeum Wsi Kieleckiej zaznaczyła, iż był to kolejny istotny element świąt Szawuot.

– Pustynna góra Synaj miała się pokryć kwieciem i roślinnością, kiedy Żydzi otrzymali Torę, którą Bóg wręczył Mojżeszowi – dodała.

Spotkanie poświęcone żydowskim Zielonym Świątkom jest kolejnym wydarzeniem w ramach projektu „Skansenowskie hagady – opowieści z żydowskiego świata”, który realizuje Agnieszka Dziarmaga z Działu Badań Naukowych Muzeum Wsi Kieleckiej. Działanie ma na celu pokazanie podobieństw i różnic, jakie łączyły społeczności polską i żydowską, żyjące obok siebie na dawnej wsi i w dawnych miasteczkach.

---