W całej Polsce realizowane są szczegółowe kontrole. Sankcje za nieprzestrzeganie zasad mogą być dotkliwe – w niektórych miejscowościach opłata wzrasta trzykrotnie, a przyłapani na gorącym uczynku mogą zapłacić choćby 5 tys. zł kary.
Fot. Shutterstock
Intensywne kontrole w stolicy
Warszawa prowadzi już intensywne działania kontrolne. W 2023 roku przeprowadzono ponad 6100 kontroli, które zakończyły się 131 mandatami i 9 wnioskami o ukaranie do sądu. W 197 przypadkach zastosowano pouczenia. Kontrole prowadzone są przez pracowników Oddziału Ochrony Środowiska oraz straż miejską, którzy mają prawo sprawdzać zawartość pojemników i worków na odpady.
Mniejsze miejscowości również zaostrzają przepisy
Glinojeck na Mazowszu wprowadza surowe zasady dla mieszkańców nieprzestrzegających segregacji. Od stycznia 2025 roku standardowa opłata za wywóz śmieci wynosi tam 28 złotych miesięcznie od osoby, jednak brak segregacji oznacza aż trzykrotny wzrost – do 84 złotych. Miasto walczy również z problemem zaległości w opłatach, które sięgają już 180 tysięcy złotych.
Od początku 2025 roku w całej Polsce obowiązują zaostrzone przepisy dotyczące segregacji odpadów, w tym zakaz wyrzucania tekstyliów i ubrań do odpadów zmieszanych. Władze zapowiadają konsekwentne egzekwowanie nowych zasad i wzmożone kontrole.
Nowe przepisy dotyczą również tekstyliów
Od 1 stycznia 2025 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące segregacji odpadów tekstylnych. Zgodnie z regulacjami unijnymi, ubrania, pościel, ręczniki i inne tekstylia nie mogą już trafiać do pojemników na odpady zmieszane. Zmiana ma na celu ochronę środowiska przed szkodliwymi substancjami używanymi do produkcji tkanin.
Pod pojęciem odpadów tekstylnych znajdują się nie tylko ubrania, ale również ścierki kuchenne, ręczniki, pościel i inne materiały włókiennicze. Jak wyjaśnia Hanna Marliere, ekspertka ds. środowiska, wszystkie tego typu odpady powinny trafić do dedykowanych pojemników.
Gdzie oddawać tekstylia
Podstawowym miejscem zbiórki tekstyliów są Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Jednak ich dostępność bywa problematyczna – w dużych miastach jest ich zbyt mało, a w mniejszych miejscowościach znajdują się często daleko od centrów mieszkalnych. Dodatkowym utrudnieniem są ograniczone godziny otwarcia, zwykle pokrywające się z czasem pracy mieszkańców.
Alternatywne rozwiązania
Niektóre samorządy wprowadzają własne rozwiązania ułatwiające mieszkańcom segregację tekstyliów. Przykładem jest Kraków i Częstochowa, gdzie miejskie służby odbierają tekstylia bezpośrednio od mieszkańców po wcześniejszym umówieniu terminu. Dodatkowo, zbiórką używanych tekstyliów zajmują się organizacje takie jak Polski Czerwony Krzyż, które ustawiają specjalne pojemniki w różnych punktach miast.
W Warszawie oprócz PSZOK zlokalizowanych na Białołęce, Woli i Bielanach i w Wilanowie, są również punkty MPOSZK, czyli mobilne punkty. Kursują one dwa razy w tygodniu: w środy i soboty, zatrzymując się w określonych godzinach w wyznaczonych punktach miasta.