Święta Bożego Narodzenia mają to do siebie, iż stoły często wręcz uginają się od jedzenia. Gdy jedni zastanawiają się, co zrobić z jego nadmiarem, inni naprawdę go potrzebują. jeżeli świąteczne dania były adekwatnie przechowywane, można się nimi podzielić i wstawić do lodówki społecznej. Jedna z nich stoi na świdnickim Osiedlu Młodych, a tuż przed świętami społeczną lodówkę uruchomiono też w Marcinowicach.
fot. Fundacja God’s good, GOPS Marcinowice, archiwum Swidnica24.plZ badań przeprowadzonych przez firmę Too Good To Go we współpracy z pracownią Opinia24 wynika, iż aż 83% Polaków wyrzuca świąteczne jedzenie między 23 a 30 grudnia. – W tym okresie do koszy trafia aż 61,7 tys. ton, czyli 1,6 kg na osobę. Resztki zmarnowanego jedzenia mogłyby zapełnić półki 39 supermarketów lub wypełnić 49 basenów olimpijskich – wyliczają autorzy raportu.
Co marnujemy? – Wyrzuconym jedzeniem najadłaby się cała Polska. Najczęściej wyrzucaną w święta kategorią jedzenia są owoce i warzywa (10,9 tys. ton). Aby przewieźć taką ilość jedzenia, potrzebny byłby pociąg z 182 wagonami. Następne w kolejności są zupy (9,69 tys. ton) i napoje (7,7 tys. ton), co odpowiada około czterem kubkom na osobę w całej Polsce. Z wyrzuconych ryb (5,4 tys. ton), można by przygotować aż 27 milionów fishburgerów, a ilość słodyczy i deserów (4 tys. ton) wystarczyłaby na kosz słodkości o wadze 5 kg dla wszystkich mieszkańca Krakowa – kalkulują twórcy badania
– Kalendarz również ma wpływ na to, co marnujemy. Najwięcej wyrzucamy 24 grudnia. Tego dnia w koszach przodują ryby, z kolei 25 i 26 grudnia do kosza lądują przede wszystkim zupy, natomiast 27 grudnia – resztki napojów – wskazują. Jako najczęstsze przyczyny wyrzucania jedzenia w okresie świątecznym, Polacy wskazali: niezagospodarowanie resztek, które powstały przy przygotowaniu dań (33%), zepsucie się produktów (29%), brak świeżości produktów (18%), przygotowanie za dużo jedzenia (12%) oraz brak ochoty do dalszego spożywania (7%).
Zostaw, jeżeli masz za dużo. Weź, jeżeli potrzebujesz
Lodówki społeczne ustawiane są w miejscach publicznych, ogólnodostępnych, tak by można było z niej korzystać przez cała dobę. Zamysłem pomysłodawców takiego rozwiązania jest, by osoby posiadające nadmiar jedzenia, zamiast je wyrzucać, mogły je przynieść do społecznej lodówki i podzielić się z osobami w potrzebie, czy też tym, którym zwyczajnie „brakuje do pierwszego”.
Pierwsza w Świdnicy lodówka społeczna stanęła przy ulicy Zamenhofa 42, przy pawilonach handlowych i obok poczty, w grudniu 2019 roku. Był to efekt współpracy wrocławskiej fundacji Weź Pomóż, która na przestrzeni kilku lat ustawiła na Dolnym Śląsku kilkadziesiąt lodówek, ze Spółdzielnią Mieszkaniową w Świdnicy, która udostępniła miejsce i zasilanie. Lodówka ta została zdemontowana z powodu częstych i coraz poważniejszych przypadków dewastacji. W lipcu 2025 roku, z inicjatywy świdnickiej Fundacji God’s glory, która zajmuje się m.in. działalnością w zakresie pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej, społeczna lodówka powróciła na Osiedle Młodych.
Zgodnie z regulaminem, w lodówce można pozostawiać tylko żywność świeżą, zdatną do spożycia.
Dozwolone produkty to:
- fabrycznie zapakowane jedzenie (z aktualną datą przydatności),
- domowe potrawy w szczelnych, opisanych pojemnikach (nazwa, skład, data przygotowania),
- warzywa, owoce i pieczywo (świeże). Wszystkie produkty muszą być oznaczone np. datą przygotowania lub datą ważności.
Zabronione jest pozostawianie w lodówce produktów przeterminowanych, spleśniałych lub nieświeżych, a także surowego mięsa, surowych ryb, jajek, alkoholu, papierosów, leków, środków psychoaktywnych, czy też produktów wymagających przechowywania w temperaturze poniżej 0°C.
Na kilka dni przed świętami społeczną lodówkę ustawiono również przy ulicy Kwiatowej 1 w Marcinowicach. – W związku z nadchodzącymi Świętami Bożego Narodzenia przy siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Marcinowicach została uruchomiona „Lodówka Społeczna”. Jest to ogólnodostępna lodówka, której celem jest wspieranie osób potrzebujących. Każdy może przynieść jedzenie, którym chce się podzielić, lub skorzystać z produktów, których aktualnie potrzebuje. Najprościej mówiąc: jeżeli masz nadmiar jedzenia – włóż je do lodówki, jeżeli potrzebujesz żywności – możesz ją tam znaleźć – opisują pracownicy GOPS w Marcinowicach.
– Dzięki tej inicjatywie osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej zyskują dostęp do żywności, a jednocześnie wspólnie ograniczamy marnowanie jedzenia. Święta to czas szczególny – czas wrażliwości i dzielenia się z innymi. Serdecznie zachęcamy Państwa do wsparcia tej inicjatywy i pomocy osobom potrzebującym – zachęcają.
/mn/
