Supraśl – co warto zobaczyć – najważniejsze zabytki i atrakcje

Zdjęcie: Supraśl

Supraśl to świetna baza wypadowa dla wycieczek pieszych i rowerowych w Puszczy Knyszyńskiej, ale my skupimy się na pokazaniu najciekawszych zabytków i atrakcji w samym mieście. Dla nas Supraśl jest wisienką na torcie wyprawy na Podlasie. Prawdziwy Klejnot w Koronie Podlasia. Zdecydowanie jako punkt obowiązkowy do zobaczenia w Supraślu zaliczamy Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Jana Teologa oraz Muzeum Ikon.

Spis treści

• Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Jana Teologa
• Cerkiew obronna
• Gdzie zaparkować i godziny zwiedzania Monasteru
• Zasady zwiedzania i ceny biletów
• Muzeum Ikon
• Godziny otwarcia i ceny biletów w Muzeum Ikon
• Mroczna kaplica – Kaplica Buchholtzów
• Domy Tkaczy
• Kościół p.w. Św. Trójcy
• Pałac Buchholtzów
• Ratusz i pierwsza polska szkoła
• Teatr Wierszalin
• Inne interesujące miejsca na Podlasiu
• Internetowy przewodnik po Polsce

Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy to najważniejszy zabytek w Supraślu

Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Jana Teologa

Zwiedzanie zaczęliśmy od Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Jana Teologa. Nazwa jest strasznie długa, ale to punkt obowiązkowy dla wszystkich turystów odwiedzających Podlasie. To jeden z pięciu męskich zakonów prawosławnych w Polsce.
Początkowo znajdował się w Gródku, ale w roku 1500 mnisi wsiedli do łodzi i ruszyli w dół rzeki Supraśl. Prowadziły ich relikwie Krzyża Świętego. Łódź osiadła na brzegu i w tym miejscu powstał monaster. Ze skarpy tuż za monasterem rozciąga się piękny widok na rzekę i miejsce, gdzie według legendy zatrzymała się łódź.

Cerkiew obronna

Kiedyś w monasterze przebywało choćby 100 mnichów, dzisiaj tylko 10. Za murami klasztoru znajdują się trzy cerkwie. Ta najstarsza pełniła również rolę obronną. Budowę ukończono w roku 1516. Łączy elementy architektury bizantyjskiego wschodu z gotykiem. Cerkiew zbudowana została na planie prostokąta. W jej narożnikach umieszczono 4 okrągłe wieże. Budowla posiada system obronnych strzelnic. Monaster zwiedzaliśmy w deszczowy dzień. Odbiło się to na naszych fotkach, zabrakło niebieskiego nieba i białych obłoków, które tak bardzo lubimy na fotografiach. Dobrze, iż chociaż kolory znaleźliśmy w cudownych wnętrzach cerkwi.

Gdzie zaparkować i godziny zwiedzania Monasteru

Mamy dobrą wiadomość. Z parkowaniem nie powinno być problemu. Tuż przy dużym rondzie przed Monasterem znajduje się bezpłatny parking. W zasadzie przechodzimy na druga stronę ulicy i jesteśmy na miejscu. Ten sam parking przyda się podczas zwiedzania Muzeum Ikon.

Godziny otwarcia: Monaster można zwiedzać codziennie oprócz poniedziałków i świąt. W okresie od 1 kwietnia do 31 października od wtorku do soboty w godzinach 10.00-13.30 i 14.30-16.00, w niedzielę 12.00-16.00. Od 1 listopada do 31 marca od wtorku do soboty w godzinach 10.00-13.30 i 14.30-15.00, w niedzielę 12.00-15.00.

Zasady zwiedzania i ceny biletów

Żeby nie było tak entuzjastycznie, wspomnimy o przewodniku. Monaster można podziwiać w grupie w zasadzie co godzinę. Przy wejściu w sklepie z pamiątkami zawsze zbiera się grupa chętnych na wycieczkę po monasterze. Bilet wstępu wynosi – co łaska. To wielki plus, ale gorzej już jest z opiekunem grupy. Nas oprowadzał pan ze sklepu. Coś tam o historii i zabytkach powiedział, ale na pytania od turystów reagował bardzo dziwnie. W zasadzie odburkiwał. Po trzech takich próbach wszyscy dali sobie spokój.

Na ogół o takich nieprzyjemnościach gwałtownie zapominamy. Jednak na Facebooku od czytelników mieliśmy mnóstwo sygnałów, iż podobna sytuacja powtarza się bardzo często. I problem nie dotyczy tylko tej jednej osoby. Niemili potrafią być również zakonnicy. Na pocieszenie powiemy, iż monaster jest cudowny i nic nie jest w stanie popsuć zwiedzania.

Muzeum Ikon

W budynkach dawnego monasteru znajduje się Muzeum Ikon, które zrobiło na nas niesamowite wrażenie. Już dawno nie widzieliśmy tak doskonale zaaranżowanej wystawy. Większość z prezentowanych ikon została zatrzymana na granicy przy próbie przemytu. Co interesujące wiele z oryginalnych ikon dostało nowe rysunki. Okazuje się, ze stare sprzedawały się słabo i dlatego zamalowywano je, tworząc kolorowe ikony, które miały gwałtownie się sprzedać.

Tak przerobione ikony, zanim trafiły do muzeum, musiały przejść przez pracownię konserwatorską, gdzie usuwano podrobione rysunki i odsłonięto oryginalne. W muzeum znajdują się także freski ze zniszczonej przez Niemców w czasie II wojny cerkwi obronnej.
Kawałek po kawałku, fragmenty tynku z malowidłami zostały poskładane w jedną całość. To prawie jak układanie puzzli, ale efekt jest znakomity i dzisiaj możemy w muzeum podziwiać dawny wystrój cerkwi w stylu pobizantyńskim, adekwatnym dla twórczości z terenu Bałkanów.

Muzeum Ikon w Supraślu

Godziny otwarcia i ceny biletów w Muzeum Ikon

Muzeum Ikon w Supraślu Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, ulica Klasztorna 1, Supraśl. Godziny otwarcia: codziennie od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00–17.00. W poniedziałki muzeum jest zamknięte. Ceny biletów: 20 zł bilet normalny, ulgowy 10 zł. Uwaga w czwartki wstęp bezpłatny.

Supraśl – Muzeum Ikon

Mroczna kaplica – Kaplica Buchholtzów

Kaplica Buchholtzów na cmentarzu ewangelickim jest zniszczona, ale nie zapomniana. To jeden z chętniej odwiedzanych przez turystów zabytków w Supraślu. Mroczna, pełna symboli, z resztkami kolorowych witraży i rzeźbami smoków. Motyw smoczy powtarza się chyba najczęściej. Tych stworów naliczyliśmy kilka, do tego wieża kaplicy wygląda jak wielki gadzi ogon. Kaplica-mauzoleum w stylu neogotyckim, zaprojektowana została przez warszawskiego architekta Hugo Kudera. Zbudowana w 1904 roku na zlecenie Adeli Buchholtz, której mąż Adolf zginął w tragicznym wypadku podczas przejażdżki konnej.
Ta kaplica to jedna z najładniejszych takich budowli w Polsce, aż żal patrzeć, w jakim jest stanie. Wandale dorwali się choćby do samej krypty.

Supraśl – Kaplica Buchholtzów

Supraśl – Kaplica Buchholtzów

Supraśl – Kaplica Buchholtzów

Supraśl – Kaplica Buchholtzów

Domy Tkaczy

Wywodząca się z angielskiego rodu Sacket, rodzina Zachertów przybyła do Polski w XVI wieku. Przez pokolenia zajmowali się produkcją i sprzedażą sukna. Początkowo swoje przedsiębiorstwo związali ze Zgierzem pod Łodzią, ale po upadku powstania wprowadzono cło na towary z Królestwa Polskiego i opłacało się całą produkcję przenieść poza granice. Padło na Supraśl. Powstała fabryka i potrzebne były mieszkania dla robotników.

Domy były budowane w szybkim tempie. Musiały być funkcjonalne, proste w budowie, trwałe. Każdy z tych domów wyglądał identycznie. Na poddaszu umieszczano starych kawalerów. Wilhelm Fryderyk Zachert w ciągu 20 lat rozwinął Supraśl z 300-osobowej osady klasztornej w miasto liczące ponad 3.5 tys. mieszkańców. Domy Tkaczy to jeden z najbardziej charakterystycznych zespołów zabytków Supraśla. Dzisiaj wiele z tych domów zostało wyremontowanych i prezentują się pięknie, ale kilka zabytkowych budynków czeka na remont.

Supraśl – Domy Tkaczy

Kościół p.w. Św. Trójcy

Jest to jeden z dwóch katolickich kościołów w Supraślu. W 1849 roku władze carskie wydały zgodę na budowę kościoła katolickiego. W latach 1861–1863 został wzniesiony kościół, ufundowany przez fabrykantów. W 1868 roku budowla została konsekrowana. W latach 1902–1903 do świątyni dobudowano wieżę z kruchtą, chór oraz dwie zakrystie. Od 1906 roku świątynia jest kościołem parafialnym. Budowla reprezentuje styl neobarokowy.

Supraśl – Kościół p.w. Św. Trójcy

Pałac Buchholtzów

Pałac wzniesiony na przełomie XIX i XX w. przez Adolfa Gustawa Buchholtza i jego żonę – Adelę Marię, którzy z Łodzi wyjechali do Supraśla dla prowadzenia tutaj działalności przemysłowej z pominięciem cła nałożonego na towary z Królestwa Polskiego. Początkowo był to niewielki pałacyk, usytuowany w pobliżu fabryki, który w późniejszym okresie został rozbudowany, poprzez dodanie od strony zachodniej skrzydła bocznego oraz wieży. Dzisiaj swoją siedzibę ma tutaj Liceum Plastyczne.

Supraśl – Pałac Buchholtzów

Ratusz i pierwsza polska szkoła

Budynek, w którym w tej chwili mieści się Urząd Miejski został zbudowany w roku 1906 przez baronową Józefinę Zachert z przeznaczeniem na szkołę. Zbudowała ją i utrzymywała z własnego majątku. Józefinie Zachert udało się uzyskać od władz carskich pozwolenie na naukę języka polskiego i historii, co było ewenementem na skalę całego Cesarstwa Rosyjskiego. Ciekawostką jest gniazdo bociana, które znajduje się na wieży ratusza.

Teatr Wierszalin

Na koniec wspomnimy, iż mały Supraśl jest siedzibą znakomitego Teatru Wierszalin. Nazwa zespołu pochodzi od prawosławnej wspólnoty religijnej z lat I wojny światowej na Białostocczyźnie. To teatr antropologiczny, nawiązujący do mitów, wierzeń, tradycji i folkloru, przetwarzający je w teatr nowatorski. Przemek miał okazję dla Gazety Wyborczej kilka razy relacjonować ich spektakle. Fota poniżej powstała w roku 1993 podczas spektaklu „Merlin. Inna historia” i została wykonana jeszcze na tradycyjnym negatywie światłoczuły.

Inne interesujące miejsca na Podlasiu

• Kraina Otwartych Okiennic – klimatyczne i kolorowe Podlasie, które zachwyci każdego turystę
• Dubicze Cerkiewne – błękitny cmentarz – mamy w Polsce swój kolorowy cmentarz
• Kasztelik – Korona Podlasia to obiekt wyjątkowy

Internetowy przewodnik po Polsce

Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.