30 listopada 2025
Siedzę w swojej małej budce przy wjeździe na podwórze i patrzę, jak deszcz stukotem gra po rozgrzanej kostce brukowej. Para unosi się tak gęsto, iż mam wrażenie, iż zaraz zza rogu pojawi się nie czarny jeep sąsiada, a zjawa na białym wierzchowcu. Powietrze jest ciężkie, wilgotne i słodkawe od zapachu mokrej lipy.
Otworzyłem okienko, by wpuścić trochę świeżego powietrza, a natychmiast wpadła rozszalała letnia burza. Wziąłem łyk ostudzającej herbaty z porcelanowego kubka, sięgnąłem po stary radioradioodbiornik i złapałem jakąś zapomnianą falę, w której chropowaty baryton nucił o miłości i czereśniach. W taki dzień myśli same przychodzą. A o czym?
Już piętnaście lat pilnuję tego cichego, zamkniętego podwórka, będąc świadkiem jego małych dramatów i radości. Znam rodzinę z mieszkania nr 45, co co rano się kłóci, bo zawsze wstaje jak spieczona i ja powoli ich pouczam. Znam rudego kota z drugiego klatki, którego ludzie nazywają Bąbel, a na obroży wyryto imię Rafał. Znam nastolatka z jedenastego piętra, który po kątach chowa się, by zapalić papierosa, myśląc, iż nikt go nie zobaczy.
Moja budka jest swego rodzaju centrum wszechświata. Tu przynoszą zgubione klucze, przychodzą dzieci, prosząc o telefon do rodziców, kiedy zapomnieli ich odebrać ze szkoły. Pewnego dnia przynieśli małego szczeniaka w kartonowym pudełku. Został ze mną. Teraz piesek o imieniu Puchatek śpi w budce, chrapiąc.
Drzwi budki przeszczepiły się. Na progu stała cała przemoczona dziewczynka, lat osiem, z mieszkania nr 33 Ludmiła. W rękach ściskała zmiażdżony bukiet mniszków i jakiejś przydrożnej trawy.
Dzień dobry wyszeptała cicho. To dla pana.
Dla mnie? zdziwiłem się. Skąd to wziąłeś?
Mama mówi, iż pan zawsze nas ratuje. A tata mówi, iż jest pan filarem tego podwórza. Nie wiem, co to filar, ale pewnie coś bardzo ważnego, jak słup, który wszystko trzyma.
Wziąłem bukiet. Mniszki już prawie straciły płatki, pozostawiając gołe zielone łodygi, ale wciąż pachniały miodem i dziecięcą beztroską.
Usiądź, wytrzyj się mruknąłem, wskazując na krzesło. Herbatkę chcesz?
Dziewczynka skinęła głową, zdejmuje mokre sandały. Nalałem jej herbatę do metalowego kubka z wizerunkiem niedźwiedzia. Siedzieliśmy w milczeniu, słuchając, jak deszcz cichnie i zamienia się w łagodny szmer kołyszący. Puchatek obudził się i węsząc przygłaskał łapą dłoni Ludmiły, domagając się uwagi.
Dlaczego pan zawsze tu jest? zapytała, przyglądając się starym kalendarzom na ścianie.
Żeby takie jak ty nie zginęły odpowiedziałem. I żeby klucze się znajdowały. I żeby RafałKocurek wracał do domu na czas.
Pan jest jak superbohater stwierdziła poważnie Ludmiła.
Jestem superbohaterem odparłem z równą powagą. Tylko płaszcza nie dostaliśmy. Dostaliśmy tę budkę i szlaban.
Odprowadziłem dziewczynkę do klatki, gdy deszcz w końcu ustał. Wracając, zobaczyłem, jak zza rogu wyłania się ten sam nastolatek. Chłopak zamrugał, widząc mnie, i nerwowo wcisnął rękę z papierosem do kieszeni.
Nie chowaj, rzekłem. Widać i pachnie.
Nie powiesz mamie? wymamrotał przerażony.
Po co? To twoja sprawa. Ale płuca też są twoje. Myśl.
Przeszedłem obok, zostawiając go w lekkim szoku.
Wieczorem, kiedy niebo rozjaśniło się ciemnoniebieskim kolorem, a w kałużach rozbłysły pierwsze gwiazdy, zamykałem szlaban. Rzuciłem ostatnie spojrzenie na podwórze już cichnące, usypiające się. W oknach zapalały się światła, ktoś śmiał się przy otwartym oknie, unosił się zapach smażonych ziemniaków i majeranku.
Pogłaskałem Puchatka po głowie, zgasiłem światło w budce i zamknąłem drzwi na klucz. Zwykły dzień dobiegł końca. Nic nadzwyczajnego się nie stało. Nikt nie dziękował, nie wspomniano mnie w gazetach. Ale byłem tym filarzem. Tym, co trzyma. Tym, do którego można przyjść z pomiętanym bukietem mniszków w najbardziej deszczowy dzień.
To było ważniejsze niż się wydawało. Szedłem do domu do mojego małego mieszkania w tym samym podwórzu i czułem się nie tylko strażnikiem, ale właścicielem małego, ale bardzo ważnego wszechświata. I byłem nim.
Rano jednak czekała mnie nieprzyjemna niespodzianka. Ktoś w nocy pomiłował moją budkę. Na boku skromnej konstrukcji była wgniecenie, jakby wjechał samochód, a drzwi otwierały się teraz z trudem, rysując dźwięk tarcia o bruk.
Puchatek, zestresowany, kręcił się przy moich stopach, węszył uszkodzony metal i cicho piszczał. Obejrzałem wgniecenie, przycisnąłem brwi. Nie krzyczałem w próżnię i nie szukałem winowajcy. Po prostu westchnąłem, otworzyłem skrzypiące drzwi i sięgnąłem po poranną herbatę. Problem trzeba rozwiązywać, nie rozważać.
Pierwsza, która zauważyła zdarzenie, była oczywiście Ludmiła. Szła na letni plac z jasnym plecakiem.
Ojej! przerwała się, szeroko otwierając oczy. Wasz domek został pobity!
Nic, naprawimy odparłem spokojnie. Domek, jak człowiek, też może dostać siniaka. Ważne, żeby w środku było w porządku.
Wieść rozeszła się po podwórzu jak ogień. Do budki podeszli mieszkańcy.
Panie Stasiu, co to za bezczelność? oburzyła się starsza pani z trzeciego klatka, Helena Zofia. Nocą hałasowali, na głośnych samochodach, słyszałam! To ich sprawka!
Trzeba zadzwonić na policję zasugerował ktoś.
Nie potrzeba policji odcięła mnie Helena Zofia. Zajmiemy się tym sami.
Przyszedł też ten sam palacz, Darek. Ręce w kieszeniach, spojrzenie spod brwi, ale w oczach szczerze zainteresowany.
Mocno wgniecili stwierdził, starając się brzmieć obojętnie. Potrzebny będzie młotek i może trochę siły.
Spojrzałem na niego z nowym zainteresowaniem.
Czujesz się w tym dobrze?
Razem z ojcem w garażu grzebaliśmy w samochodach wzruszył ramionami Darek.
Wtedy wydarzyło się coś niesamowitego. Podwórze, zwykle rozproszone i żyjące własnym życiem, nagle zjednoczyło się wokół jednego celu naprawy budki. Helena Zofia przyniosła domowe pierogi, by dodać sił. Mężczyzna z mieszkania nr 12, wiecznie pośpieszny i groźny, Aleksander, podał zielony lakier samochodowy, który miał pasować do koloru. Przyniósł też mały podnośnik, by delikatnie wyprostować metal.
Darek okazał się głównym inżynierem. Obejrzał uszkodzenie, podrapał podbródek i wydał werdykt:
Podnośnikiem nie wystarczy. Trzeba od wewnątrz dociskać i młotkiem stuknąć. Ktoś ma przecinak?
Zgłosił się ktoś z przecinakiem.
Prace ruszyły pełną parą. Stałem z boku, piłem herbatę i patrzyłem, jak moja mała twierdza jest ratowana przez cały ludowy oddział. choćby RafałKocurek przyszedł i usiadł na chodniku, obserwując proces z miną królewskiego inspektora.
Ludmiła biegała wokół, podawała narzędzia, dzieląc je na duże, małe i błyszczące. Puchatek merdał ogonem i szczekał przy każdym uderzeniu młotka, biorąc aktywny udział.
Do południa najgorsze już za nami. Wgniecenie prawie się wygładziło, zostawiło jedynie drobne ślady. Aleksander, spocony, ale zadowolony, przygotowywał się do podkładania i malowania naprawionego miejsca.
Będzie wyglądać jak nowe, Stasiu! wykrzyknął, szeroko się uśmiechając. Ja w odpowiedzi podniosłem swój porcelanowy kubek z herbatą gest, który mówi więcej niż słowa.
W tym momencie na podwórze wjechał czarny, błyszczący terenowy samochód. Szyba po stronie kierowcy opadła, ukazując czerwone, nieprzespane oko.
Hej, strażniku! Otwórz szlaban, po co stoicie? Nie macie nic do roboty?
Wszyscy zamarli. To był najgłośniejszy lokator z górnego piętra, ciągle niezadowolony i zawsze w pośpiechu. Ten, którego głośny pojazd według Heleny Zofii przyciągał nocnych wandali.
Powoli wyszedłem z budki. Nie spieszyłem się do przycisku. Spojrzałem na mężczyznę w samochodzie, potem objąłem wzrokiem zgromadzonych: Ludmiłę z otwartymi oczami, Darka trzymającego młotek, Aleksandra z pędzlem, Helenę Zofię z pierogami.
Poczułem się nie jako strażnik, ale jako kapitan statku.
Droga objazdowa jest wolna powiedziałem spokojnie. Ten szlaban zostanie zamknięty na przerwę techniczną.
Co?! wybuchnął kierowca. Ja ci
My tu przerwał go nagle Aleksander, robiąc krok naprzód. Jego głos był cichy, ale stanowczy. Przetarł ręce o szmatkę. Naprawiamy. Objazd.
Mężczyzna w samochodzie się zatrzymał. Spojrzał na zgromadzonych: na człowieka z pędzlem, na nastolatka z młotkiem, na staruszkę z surowym wyrazem, na dziecko. Zrozumiał, iż są razem. I iż ta budka to nie tylko budka. Zauważył coś, wymamrotał, po czym terenowy samochód odwrócił się i odjechał na objazd.
Zapanowała cisza, po której Darek nie wytrzymał i wydał chrapliwy śmiech. Śmiech rozbrzmiał, podążyła za nim Ludmiła, potem Helena Zofia. choćby Aleksander uśmiechnął się.
Wróciłem do przycisku i otworzyłem szlaban. Zagrożenie minęło. Spojrzałem na swoją budkę. Tak, ma już wojenny bliznę, którą niedługo zakryje świeża farba. Ale ta blizna nie jest już dowodem czyjejś głupoty, ale znakiem czegoś innego. Znakiem tego, o czym zawsze domyślałem się, a dziś zrozumiałem w pełni.
Nie jestem już tylko strażnikiem. Jestem tym, wokół którego podwórze, nie zdając sobie sprawy, jednoczy się w jedną całość. Skleja się niczym pęknięta filiżanka mocnym, niewidocznym klejem. A moja budka nie jest już tylko budką. To centrum tego małego świata, który strzegę.
