Wielka Krokiew jest niewątpliwie najbardziej rozpoznawalną skocznią na świecie. To cel odwiedzających Zakopane turystów. Jest także miejscem treningów oraz zawodów międzynarodowych w skokach niarciarskich.
Charakterystyka i historia Wielkiej Krokwi
To największa skocznia narciarska w Polsce, znajdująca się na północnym stoku góry Krokiew, lesistego szczytu usytuowanego między dolinami Bystrej i Białego. Obiekt zaprojektował dyrektor Szkoły Przemysłu Drzewnego-Karol Stryjeński oraz szwed Selstrom.Budowę skoczni ukończono w 1925 roku, a w marcu tegoż roku rozegrano pierwszy konkurs skoków, który został wygrany przez Stanisława Gąsienicę-Sieczkę z wynikiem 36 metrów. Wybudowana siedem lat po odzyskaniu niepodległości przez Polskę została uroczyście otwarta 22 marca 1925 roku.
Była drugą skocznią narciarską w Zakopanem. Pierwsza znajdowała się od 1920 roku w Dolinie Jaworzynki, gwałtownie jednak przestała spełniać standardy techniczne dla dynamicznie rozwijającej dyscypliny sportu jakim były skoki narciarskie.
W latach 1993 i 20 Wielkiej Krokwi odbywały się zawody w ramach Zimowej Uniwersjady FISU. Tu odbywały się także zawody o Puchar Solidarności, Letnie Grad Prix FIS, Puchary Kontynentalne FIS w skokach narciarskich i kombinacji norweskiej.Od tego czasu rekord skoczni był wielokrotnie poprawiany, obecnym rekordzistą jest japoński skoczek Yukiya Satō z wynikiem 147 m. W okresie zimowym rozgrywane są zawody Pucharu Świata, na które zjeżdżają czołowi zawodnicy świata w skokach narciarskich.
W roku 1989 Rada Narodowa uchwaliła, nadanie skoczni na Wielkiej Krokwi imienia Stanisława Marusarza, „Dziadka” wybitnego sportowca pochodzącego z Zakopanego, zwanego powszechnie „królem Wielkiej Krokwi”. Obiekt był wielokrotnie przebudowywany, w tej chwili posiada nowy pawilon oraz nowoczesną kolejkę linowo-krzesełkową.
Latem 2004 roku położono na zeskoku igielit, dzięki czemu treningi i zawody mogą odbywać się również latem. Na trybunach Wielkiej Krokwi może pomieścić się około 50 tys. kibiców. Wielka Krokiew to miejsce, gdzie organizowano liczne wydarzenia kulturalne. Koncerty z okazji Święta Pracy 1 Maja-występy chórów, zespołów jazzowych i folklorystycznych. Tu odbywały się również koncerty w ramach Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich, wystawiane były opery i balety.
Memorial Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny
Od 1946 do 1994 roku, zawsze w marcu, organizowany był Memoriał Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny – jako wydarzenie FIS – zawody narciarskie poświęcone pamięci Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny, zawodników zamordowanych przez Niemców podczas II Wojny Światowej.Po raz pierwszy zawody te zorganizowano z inicjatywy najstarszego klubu sportowego w Zakopanem SNPTT. Na memoriał składały się konkurencje klasyczne i alpejskie: biegi i skoki narciarskie, slalom i zjazd. Zawody te miały wysoką rangę i z roku na rok gromadziły coraz większą liczbę uczestników. W 1966 roku w zawodach uczestniczyli zawodnicy z 18 państw.
Zawody cieszyły się ogromną popularnością wśród kibiców, którzy zjeżdżali do Zakopanego w marcu, by dopingować zawodników. Wielka Krokiew była miejscem zawodów, ale także pamięci o polskich sportowcach, którzy oddali życie odmawiając startu w barwach okupanta.
Puchar Świat w skokach narciarskich
Co roku na Wielkiej Krokwi w styczniu realizowane są Zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich. To przede wszystkim rywalizacja sportowa na najwyższym światowym poziomie. Puchar Świata FIS na Wielkiej Krokwi to również wspaniała atmosfera sportowa, życzliwe kibicowanie nie tylko polskim skoczkom, to również atmosfera zabawy i radości, która z Wielkiej Krokwi przenosi się na wszystkie ulice Zakopanego.
Msza św. na Wielkiej Krokwi 1997
Jednym z ważniejszych wydarzeń w historii skoczni była msza święta, którą 6 czerwca 1997 r. na stadionie skoczni odprawił Ojciec Święty Jan Paweł II. Zgromadziła ona ok. 300 tysięcy wiernych. Ówczesny burmistrz Zakopanego Adam Bachleda Curuś złożył Hold górali polskich, który na zawsze wpisał się w historię naszego kraju. Na pamiątkę tego wydarzenia, wizyty dziś już Świętego Jana Pawła II, największego z rodu Polaków realizowane są każdego roku Dni Zakopanego. Jest to cykl imprez kulturalnych, wystaw, a także Uroczysta Sesja Rady Miasta, podczas której wręczane są doroczne Nagrody Burmistrza Miasta Zakopane. Także na Wielkiej Krokwi, w 10. rocznicę wizyty Św. Jana, Pawła II, odbyła się Msza święta, upamiętniająca to wydarzenie, została również odsłonięta tablica pamiątkowa. Wielka Krokiew, przyciągająca na przestrzeni blisko stu lat dziesiątki, a choćby setki tysięcy kibiców sportowych i turystów, stała się sacrum i to nie tylko dla mieszkańców Zakopanego.
Od najważniejszego w historii Zakopanego wydarzenia, jakim była wizyta Ojca Świętego Jana Pawła II w 1997 roku, minęłó ponad 2 lat. Słowa następcy św. Piotra kierowane do rodaków, tu, pod Giewontem, cichną w zgiełku codzienności. Warto wię przywołać myśli Największego z Polaków oraz przypomnieć sobie słowa Hołdu górali polskich, wygłoszonego przez ówczesnego burmistrza Zakopanego Adama Bachledę-Curusia. Byśmy nie odwrócili się od wiary ojców w czasie „zgubnego bombardowania złem tego świata".
Stanisław Marusarz "Dziadek" (1913-1993)
Wybitna postać związana z Zakopanem. Zasłynął jako polski skoczek narciarski, dwuboista i alpejczyk, czterokrotny olimpijczyk, wielokrotny uczestnik narciarskich mistrzostw świata,
kurier tatrzański, podporucznik Armii Krajowej, trener, propagator sportu Pięciokrotny rekordzista Polski były dwukrotny rekordzista świata w długości skoku narciarskiego.
Satnisałw Marusarz był także zapalonym projektantem i konstruktorem wielu skoczni narciarskich. Uprawiał na światowym poziomie sporty zimowe, pasjonował się również sportami motocyklowymi, startując między innymi w Międzynarodowych Rajdach Tatrzańskich. Był także myśliwym.
Swoją nienaganną postawą dał przykład do naśladowania dla przyszłych pokoleń. Podczas II wojenny światowej uczestniczył w brawurowej ucieczce z niemieckiego więzienia na Montelupich w Krakowie.
Stanisław Marusarz za swoje zasługi został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Armii Krajowej, dwukrotnie Medalem Wojska, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Honorową Odznaką Żołnierza Komendy Głównej AK, Zasłużonego Mistrza Sportu 1951.
Zmarł 29 października 1993 r. i został pochowany na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. Za „wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za osiągnięcia sportowe”, 14 lutego 2010 r. został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
źródło:
tablice informacyjne
„Wielka Encyklopedia Tatrzańska” Zofia i Witold H. Paryscy
