Sarajewo – stolica Bośni i Hercegowiny- co warto zobaczyć?

Zdjęcie: Sarajewo


Czas czytania: 14 minutyO Sarajewie – stolicy Bośni i Hercegowiny pisać można wiele, jednak i tak nie wyczerpie się dogłębnie tematu. Sarajewo określane jest miastem “tyglem” wielu kultur i miejscem, gdzie mieszają się wpływy Wschodu oraz Zachodu. Stolica Bośni i Hercegowiny jest miastem różnorodnym, w którym znajdziemy wiele śladów po Imperium Osmańskim oraz po Austro-Węgrach. Co ważne to, właśnie w Sarajewie 28 czerwca 1914 roku doszło do tragicznego w skutkach zamachu na Księcia Ferdynanda, który stał się przyczynkiem do wybuchu I wojny światowej. Co warto zobaczyć w Sarajewie? Kiedy warto je odwiedzić ? Co należy wiedzieć przed pierwszą wizytą w stolicy Bośni i Hercegowiny? Historia Sarajewa jest wciąż żywa, natomiast ślady po wielu tragicznych walkach widoczne są do dziś w wielu miejscach tego wyjątkowego miasta. W latach 90. w Sarajewie trwała wojna domowa, w trakcie której miasto było oblężone oraz odcięte od świata praktycznie przez 1425 dni! Co więcej, codziennie sarajewskie dzielnice były ostrzeliwanie przez snajperów. Do historii współczesnej tego miasta i całych Bałkan należy podchodzić z szacunkiem, jednak w tej chwili wszystkie uprzedzenia są już zbędne. Całe Bałkany, w tym stolica Bośni i Hercegowiny są bezpieczne i co więcej, według wielu turystów są znacznie bardziej bezpieczne od najpopularniejszych miast Europy. Mieszanina kultur i religii powoduje, iż w Sarajewie nikt na pewno ni poczuje się obco! Sarajewo – praktyczne wskazówki przed pierwszą podróżą Do Bośni i Hercegowiny wjedziemy na podstawie paszportu lub dowodu osobistego. Pomimo iż na granicy wystarczy dowód osobisty, to warto mieć także ze sobą istotny paszport, ponieważ banki w Sarajewie dokonują wymiany walut za okazaniem paszportu. jeżeli planujemy pobyt w Sarajewie krótszy niż 90 dni, to jesteśmy zwolnieni z obowiązku wizowego. Należy mieć na uwadze formalny wymóg okazania środków w kwocie 75 EUR na każdy dzień, w praktyce wymóg ten nie jest weryfikowany. Na terenie Bośni i Hercegowiny nie obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego- EKUZ, dlatego też przed planowanym przyjazdem do BiH trzeba zakupić ubezpieczenie podróżne, które sfinansuje ewentualne koszty leczenia. Mieszkańcy Sarajewa rozmawiają ze sobą w 3 językach: bośniackim, chorwackim oraz serbskim, jednak można również spotkać mnóstwo osób mówiących bardzo dobrze po angielsku. W miejscach bardzo zatłoczonych, tak jak wszędzie warto pilnować portfela, bagażu oraz dokumentów, ponieważ Sarajewo lubią kieszonkowcy. Wartościowych rzeczy także lepiej nie zostawiać w samochodzie. Dodatkowo należy uważać na miejsca, gdzie znajdują się tabliczki z napisem PAZI MINE, które informują przed nierozminowanymi miejscami. Zimowe Igrzyska Olimpijskie Sarajewo 1984 rok Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Sarajewie były szansą na znaczny rozwój stolicy oraz szansą na znaczną poprawę sytuacji w upadającej już wtedy Jugosławii. Modernizacja miasta, nowoczesna jak na tamte czasy infrastruktura oraz dziesiątki tysięcy turystów z całego świata, którzy przyjechali do Sarajewa miały być wstępem do nowego rozdziału. Niestety wszystko się jednak ucięło przez dewastujące oblężenie Sarajewa. Warto odwiedzić pozostałości po wielu obiektach olimpijskich, które są symbolem obecnego krajobrazu stolicy. Sarajewo co warto zobaczyć? Stolica Bośni i Hercegowiny urzeka swoim malowniczym położeniem pośród wielu wzgórz i bogatą, momentami bolesną oraz wzruszającą historią. Zderzenie wielu kultur oraz religii spowodowało powstanie wielu meczetów, cerkwi, kościołów katolickich oraz synagog. Sarajewo to miasto pełne historii, zagadek oraz wielu podróżniczych wyzwań. Najważniejsze atrakcje Sarajewa mieszczą się blisko rzeki Miljacka, która przecina stolicę na linii wschód – zachód. Baščaršija Baščaršija (Baščaršija 1) to chyba najbardziej orientalna część Sarajewa, która składa się z wąskich uliczek, mnóstwa kolorowych kramików oraz rzemieślniczych warsztatów. Plac jest także bramą do sarajewskiej starówki. Jest tutaj także pełno kawiarenek, restauracji oraz Ćevabdžinic, które serwują danie Bośniaków, czyli ćevapčići. Vijećnica Vijećnica to neoromański budynek zabytkowego ratuszu w Sarajewie (Obala Kulina bana), który jest symbolem jedności Wschodu z Zachodem. Budynek budowano w latach 1892-1894. Niestety został zniszczony podczas wojny. Budynek pełnił funkcję bośniackiej biblioteki narodowej, w której przechowywano wyjątkowo cenny zbiory, które liczyły 1,5 miliona egzemplarzy książek. Podczas ostatniego oblężenia Sarajewa, ostrzał zniszczył budynek i dodatkowo spowodował pożar, w którym zniszczona została większość z cennych książek biblioteki. Budynek wyremontowano i oddano do użytku w 2014 roku. Ratusz w Sarajewie udostępniono do zwiedzania, od środy do niedzieli w godzinach od 9 do 18. Careva džamija Careva džamija – Meczet Carski ( Obala Isa-bega Ishakovića) jest pierwszym meczetem, który powstał w Sarajewie. Początkowo w 1457 roku była to drewniana świątynia, dopiero w roku 1565 na jego miejscu zbudowano meczet kamienny. Tuż obok meczetu znajduje się mały cmentarz, gdzie spoczywają zasłużeni mieszkańcy Sarajewa. Latinska ćuprija –Most Gavrilo Principa Most Łaciński (Obala Kulina bana bb), który dawniej nazywał się Most Gavrilo Principa został zbudowany w roku 1541 jako drewniany most. Dopiero po przeszło dwóch dekadach przekształcono go na most kamienny. W 1791 roku zniszczyła go powódź, w 1798 roku most odbudowano. Jest to miejsce wyjątkowe, wręcz symboliczne ponieważ to właśnie tu rozpoczęła się I wojna światowa. Gavrilo Princip w 1914 roku, o godzinie 10:50 tuż przy moście zastrzelił na śmierć arcyksięcia Ferdynanda oraz jego małżonkę Zofię. Śmierć arcyksięcia uruchomiła z kolei lawinę wydarzeń, które doprowadziły do wybuchu I wojny światowej. Tuż przy Latinskiej ćuprija, na rogu Obala Kulina bana oraz Zelenih beretki, mieści się Muzej Sarajevo – Muzeum Sarajewa 1878–1918. W tym muzeum możemy zobaczyć m.in. ubrania Gavrilo Principa z dnia zamachu i możemy poznać szczegóły dotyczące zamachu na Ferdynanda. Žuta Tabija Twierdza Żółta – Žuta Tabija (Jekovac) jest chyba najbardziej znanym punktem widokowym w całym Sarajewie, skąd rozpościera się malownicza panorama stolicy Bośni i Hercegowiny. Sam szczyt, na którym znajduje się Žuta Tabija nie jest wysoki, dlatego też upał nie stoi na przeszkodzie w zdobyciu twierdzy. Tunel D-B pod lotniskiem w Sarajewie Podczas oblężenia Sarajewa, pod płytą lotniska, przy pomocy łopat i kilofów wykopano około 800-metrowy tunel, którym przynoszono żywność oraz artykuły pierwszej potrzeby mieszkańcom miasta. Po wielu latach po zakończeniu ostatniej wojny, około 25-metrowy odcinek tunelu został przekształcony w muzeum. Prowadzone przez bośniackich Serbów – oblężenie Sarajewa spowodowało odcięcie miasta od świata, blokując przy tym dostęp do żywności, lekarzy oraz uniemożliwiając przemieszczanie się z / do Sarajewa. Z tunelu głównie korzystali uciekający z miasta mieszkańcy, rząd Bośni oraz prezydent kraju. Według szacunków tunelem mogło uciec około 1 miliona osób. Tunelem dostarczano także żywność oraz broń. Wstęp do Tunelu D-B (BA, 1, Tuneli) kosztuje 10 KM (23 zł) dorośli oraz 5 KM studenci (11,50 zł). Warto jednak wiedzieć, iż płatność tylko gotówką (BAM). Do muzeum Tunelu D-B trudno dostać się komunikacją miejską, ponieważ pętla tramwajowa Ilidža znajduje się około 3 km od wejścia, dlatego też warto skorzystać z taksówki. Sarajevska Pivara – Browar Sarajewo Sarajevska Pivara – Browar w Sarajewie istnieje praktycznie nieprzerwanie od 1864 roku. Produkcja piwa trwała w nim już w czasach Imperium Osmańskiego oraz czasów monarchii Habsburgów. Co więcej, w 1907 roku Browar w Sarajewie został największym browarem w całych Austro-Węgrzech. Podczas oblężenia Sarajewa produkcja piwa została zatrzymana, natomiast browar był wówczas dostawcą cennej wody pitnej. To właśnie przez to był on celem mnóstwa ostrzałów przez wojska oblegające Sarajewo. Wzgórze Trebević – Trebević Vidikovac Lokalizacja Sarajewa w dolinie, pośród wzgórz była przekleństwem w czasach oblężenia. Natomiast biorąc pod uwagę turystykę, jest to ogromny atut. Stolicę warto zobaczyć z góry, dzięki punktom widokowym. Od 1959 roku na wzgórze Trebević 1 627 m.n.p.m. można było wjechać kolejką linową, która ułatwiała dostanie się na sam szczyt w około 1o minut. Tuż obok górnej stacji istniała restauracja oraz punkt widokowy, które były bardzo popularnym miejscem wśród turystów i mieszkańców miasta. Niestety kolejkę całkowicie zniszczono podczas oblężenia Sarajewa. Została ona odbudowana dopiero w 2018 roku. Kolejka jest obowiązkową atrakcją Sarajewa, warto się nią przejechać chociaż w jedną stronę. Bilet w dwie strony kosztuje 20 KM (44 zł), natomiast w jedną stronę – 15 KM (33 zł). Markale Markale pijaca jest to targ, na którym można nabyć smaczne produkty od lokalnych dostawców z Sarajewa i okolic. Miejsce to wpisało się na karty historii świata, nie dzięki swojej bogatej oferty, tylko przez miejsce 2 krwawych masakr na mieszkańcach Sarajewa. W dniu 5. 02. 1994 roku targ został ostrzelany i w jednej minucie zginęło aż 68 osób oraz zostało rannych ponad 100 osób. Krwawa masakra na placu Markale były prawdopodobnie pretekstem do rozpoczęcia operacji Deliberate Force przez NATO, która finalnie zakończyła wojnę w Bośni. Trudno twierdzić, iż Markale jest atrakcją Sarajewa, jednak jest to miejsce, które zasługuje na uwagę i chwilę zadumy. Sarajewskie Róże – Aleja Snajperów Sarajewskie Róże to podobnie jak Markale nie są miejską atrakcją, są to rozsiane po mieście pomniki z najbardziej bolesnych dla Sarajewa czasów. Krwistoczerwone ślady z żywicy na chodnikach znajdujące się w wielu miejscach w Sarajewie są pamiątkowym uhonorowaniem osób, które w wyniku ostrzału artyleryjskiego straciły życie. Pomysł na takie oznaczanie miejsc ataków na mieszkańców Sarajewa zaczął być wprowadzony w życie pod koniec lat 90. Wówczas w Sarajewie znajdowało się około 200 Sarajewskich Róż. Z biegiem czasu niestety bardzo dużo z nich niszczało, aż w końcu zniknęły z wielu ulic. w tej chwili najwięcej Sarajewskich Róż możemy znaleźć na ulicy Smoka z Bośni -Zmaja od Bosne, istniejąca dziś pod nazwą Alei Snajperów. Ulica ta podczas oblężenia stolicy Bośni i Hercegowiny była najniebezpieczniejszym miejscem w całym mieście. Z czego słynie Sarajewo? Sarajewo to jedno z najbardziej niezwykłych miast Europy – miejsce, gdzie Wschód spotyka się z Zachodem, a meczety, cerkwie, kościoły i synagogi stoją w zasięgu kilku kroków od siebie. Stolica Bośni i Hercegowiny słynie przede wszystkim ze swojej wielokulturowości i bogatej historii, która w niezwykły sposób łączy wpływy osmańskie, austro-węgierskie i bałkańskie. To właśnie tutaj, w 1914 roku, padły strzały, które zapoczątkowały I wojnę światową – zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda dokonany przez Gavrila Principa przeszedł do historii świata. Ale Sarajewo to nie tylko historia – to również serce bałkańskiej gościnności, aromatycznej kawy i kuchni, której nie da się zapomnieć. Miasto słynie z Baščaršiji – dawnego tureckiego bazaru pełnego zapachu przypraw, dźwięku kuźni i tradycyjnych kawiarni, gdzie czas płynie inaczej. To tutaj spróbujesz prawdziwej ćevapi z kajmakiem, bureku z mięsem lub serem, a na deser – bośniackiej baklavy z pistacjami i miodem. Nie można też zapominać o współczesnej historii – Sarajewo przeszło przez najdłuższe oblężenie w dziejach nowożytnej Europy (1992–1996), a mimo to zdołało się podnieść i dziś zachwyca młodym duchem, sztuką uliczną, muzyką i kulturą spotkań. Czy w Sarajewie jest bezpiecznie? Tak – Sarajewo jest w tej chwili bezpiecznym miastem dla turystów. Choć jeszcze trzy dekady temu stolica Bośni była areną dramatycznych wydarzeń wojennych, dziś miasto żyje spokojnym rytmem, a mieszkańcy z dumą witają gości z całego świata. W centrum i dzielnicach turystycznych, takich jak Baščaršija, Ferhadija, Marijin Dvor czy Grbavica, można spacerować bez obaw zarówno w dzień, jak i po zmroku. Policja i służby miejskie dbają o bezpieczeństwo turystów, a przestępczość uliczna jest niska. Warto jednak pamiętać o zdrowym rozsądku – jak wszędzie, lepiej uważać na kieszonkowców w zatłoczonych miejscach, zwłaszcza na bazarach i przystankach tramwajowych.Jeśli planujesz wędrówki po górach wokół miasta (Trebević, Bjelašnica, Igman), koniecznie trzymaj się oznaczonych szlaków – wciąż zdarzają się miejsca, gdzie mogą pozostać miny z czasów wojny. Ogólnie rzecz biorąc, Sarajewo jest jednym z najprzyjaźniejszych i najbezpieczniejszych miast Bałkanów – pełnym ludzi, którzy z euforią opowiedzą ci swoją historię przy filiżance kawy po bośniacku. Jak się nazywa mieszkaniec Sarajewa? Mieszkaniec Sarajewa to Sarajlij (bośn. Sarajlija), a mieszkanka – Sarajlijka (Sarajka). To określenie ma w sobie coś więcej niż tylko nazwę – niesie ze sobą pewien styl bycia i dumę. Bycie Sarajliją oznacza otwartość, gościnność, miłość do tradycji, ale i pewną lekkość ducha. To ludzie, którzy potrafią śmiać się z własnej historii, choć bywała bolesna.Sarajliję rozpoznasz od razu – zawsze znajdzie czas, żeby opowiedzieć ci anegdotę o dawnym Sarajewie, zaprosić na kawę i opowiedzieć, jak wyglądało życie w czasach oblężenia czy przedwojennej Jugosławii. Czy warto jechać do Sarajewa? Zdecydowanie tak! Sarajewo to miasto z duszą, które ma w sobie coś, czego próżno szukać w wielu europejskich stolicach – autentyczność, emocje i niepowtarzalny klimat. To miejsce, gdzie w ciągu jednego dnia można zobaczyć minaret, gotycką katedrę i secesyjny budynek z czasów Austro-Węgier, a wieczorem posłuchać jazzowej kapeli nad rzeką Miljacką. Warto przyjechać, by zobaczyć Baščaršiję, odwiedzić Most Łaciński, Muzeum Tunelu Spasa, które przypomina dramat oblężenia, i wjechać na górę Trebević, skąd rozciąga się niesamowity widok na całe miasto i dawny tor bobslejowy z igrzysk w 1984 roku. Do tego dochodzi jedna z najlepszych kuchni na Bałkanach, tanie noclegi i niezwykle serdeczni ludzie, którzy potrafią opowiadać o...