Saksonia Anhalt – podróż przez tysiąclecia

ttg.com.pl 1 dzień temu
Magdeburg nocą, © www_AndreasLander.de

Ten land wyróżnia na tle innych bogate dziedzictwo kulturowe, liczące ponad tysiąc lat. O architektonicznym mistrzostwie budowniczych świadczą projekty i wyposażenie licznych obiektów: kościołów, pałaców, budynków mieszkalnych, założeń parkowych. Podróż ich trasami jest wyjątkowo interesująca dla turystów.

Stolica Magdeburg – Miasto Ottonów

Powyższe miano pochodzi od Ottona I Wielkiego (912-973), który stworzył je, tu założył pierwszą „niemiecką” stolicę i stąd rządził swoim Świętym Cesarstwem Rzymskim, a po utworzeniu arcybiskupstwa w 968 r. podarował wspaniały kościół romański.

„Magdeburski Jeździec” w Muzeum Historii i Kultury, © Thomas Meinicke, www.sachsen-anhalt-bilder.de
Pomnik Otto von Guericke, © IMG Sachsen-Anhalt mbH

Przydomek upamiętnia również wybitnego burmistrza Otto von Guericke (1602-1686), polityka i naukowca. Światową sławę przyniosło mu słynne doświadczenie z półkulami magnetycznymi, służącymi do obliczania ciśnienia atmosferycznego. Natomiast na kartach historii Magdeburga zapisał się uratowaniem go przed upadkiem po ogromnych zniszczeniach wojny trzydziestoletniej (1631), podejmując decyzję o budowie tu miasta-twierdzy. Stało się ono najpotężniejszym w Królestwie Prus w latach 1701-1918.

Kolejnym punktem zwrotnym była II wojna światowa, kiedy na skutek alianckich nalotów dywanowych 80% Magdeburga legło w gruzach.

Dzisiejsza stolica landu, od 1990 r., to istotny pod wieloma względami ośrodek: przemysłowy, komunikacyjny, handlowy, uniwersytecki i kulturalny.

Katedra, © IMG Sachsen-Anhalt mbH

Oferta turystyczna landu jest różnorodna za sprawą licznych unikatowych zabytków, placówek muzealnych, obiektów rekreacyjnych i terenów parkowych (około 20).

Symbol miasta widać z daleka, to gotycka katedra pw. św. Katarzyny i Maurycego z dwoma potężnymi wieżami. Jej budowa trwała bardzo długo i przypadła na lata 1209-1520. Ale cenne dekoracje pochodzą jeszcze z X w. i są pozostałościami istniejącego tu wcześniej kościoła romańskiego. Niezwykłą wartość cechuje zespół rzeźb gotyckich zarówno architektonicznych jak i monumentalnych, wykonanych od XII do XVI w.

Bazylika pełniła całe wieki istotną rolę jako miejsce pamięci Ottona I, dlatego odbywało się tu dużo ważnych ceremonii. Hołd w uznaniu jego zasług dla miasta znajdziemy także na rynku przed barokowym ratuszem. Kopia statuy „Jeździec Magdeburski” (1245 r.) przedstawia cesarza na koniu w towarzystwie dwóch kobiet. Oryginał znajduje się w Muzeum Historii i Kultury.

Podczas wycieczki nie można ominąć najstarszej w mieście, ale świetnie zachowanej romańskiej budowli (XI-XII w.), tj. klasztoru pw. Naszej Kochanej Pani (Unser Lieben Frauen). Większość sal zajmuje Muzeum Sztuki, posiadające znakomite zbiory malarstwa i rzeźby, której eksponaty dobrze prezentują się także w rozległym ogrodzie. Ze względu na wartość dzieł placówka należy do najważniejszych w Saksonii-Anhalt. Obiekt gości także uczestników koncertów i eventów.

Muzeum Sztuki, klasztor Naszej Kochanej Pani, © www.AndreasLander.de

Katedra i klasztor, a także kościoły św. Sebastiana i św. Piotra, są istotnymi punktami północnej części Szlaku Romańskiego, rozpoczynającego się właśnie w Magdeburgu.

Podążając śladami historii warto udać się na wycieczkę po pozostałościach wspomnianej potężnej twierdzy. Dodatkową motywacją jest fakt, iż u schyłku jej istnienia (1917-1918) byli więzieni tu przez Niemców Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski.

Dobrze zachowany kompleks koszarowy to w tej chwili siedziba centrum kultury z bogatą ofertą wydarzeń. Cała trasa liczy 15 km i wiedzie tzw. „zielonym pierścieniem” Magdeburga w sąsiedztwie Łaby (Elba).

Dawne koszary, © www.festungmark.com
Bastion Cleve z katedrą w tle, © Magdeburg Marketing Kongress und Tourismus GmbH/Julia Lembke

Zielone tereny przyrzeczne cechują wyjątkowe walory, wykorzystywane oczywiście w celach rekreacji i wypoczynku, jak atrakcyjny park Elbauenpark o powierzchni 93 ha, gdzie odbywa się ponad 2000 imprez rocznie.

Nawet z dalekiej perspektywy widać symbol parku – bardzo oryginalną drewnianą budowlę o wys. 60 m, tzw. Wieżę Millenium. To siedziba muzeum ze zbiorami dotyczącymi 6000 lat historii nauki i techniki.

Wieża Millenium, © www.AndreasLander.de

Łaba przepływa przez centrum Magdeburga, co ułatwia turystom udanie się w rejs różnymi rodzajami wycieczkowych statków. Niespodzianką będzie odkrycie najdłuższego mostu wodnego na świecie.

Zielona Cytadela, © www.AndreasLander.de

Od 2005 r. znakiem rozpoznawczym miasta jest tzw. Zielona Cytadela, postmodernistyczny kompleks mieszkalny. Różowy, wbrew nazwie, zespół budynków zaprojektował znany austriacki architekt F. Hundertwassera. Jego ideą było przełamanie szarości zabudowy.

www.magdeburg-tourist.de

Quedlinburg na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Widok na kolegiatę św. Serwacego, © IMG Sachsen-Anhalt mbH/Lüder Lindau

Miasto należy do najważniejszych miejsc w historii Niemiec. Zostało założone przez króla Henryka I Ptasznika w 922 r. Na lokalizację wybrał piaskową skałę o wysokości 25 m, tu jego żona królowa Matylda i syn Otton I Wielki utworzyli w 936 r. żeński klasztor. Aż do 1802 r. pełnił on funkcję opactwa, potem w wyniku sekularyzacji stał się własnością królów pruskich.

Zachował się do dzisiaj i jest siedzibą Muzeum Zamkowego, dokumentującego lokalną historię od epoki brązu po czasy współczesne. Placówka do końca roku będzie remontowana.

Obok dawnego opactwa znajduje się kolegiata św. Serwacego ze skarbcem katedralnym i grobowcem Henryka I w krypcie. Romańska świątynia pochodzi z 1129 r., zbudowano ją na miejscu trzech wcześniej istniejących, zniszczonych w wyniku pożarów.

Skarbiec zaliczany jest do najbogatszych w Niemczech dzięki ponad 50 cennym dziełom sztuki, głównie z okresu średniowiecza. Warto wymienić: relikwiarze m.in. św. Serwacego (IX w.), dzban z Kany Galilejskiej (I w.), fragmenty najstarszego ilustrowanego przekładu Biblii z IV/V w. W skład kompleksu wchodzi barokowy ogród z urzekającym widokiem na historyczne dachy Quedlinburga.

Muzeum na wzgórzu Münzenberg, © Frank Sachser

Powyższe obiekty zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1994 r. razem ze starówką, liczącą ponad 1200 domów. Jest ona uznawana za największy w Niemczech teren budownictwa szachulcowego i z muru pruskiego.

Nazwa pierwszego pochodzi od szachulca, tak nazywano kiedyś drewniany bal, używany do wykonania konstrukcji budynku. Do wypełnienia służyła glina, którą mieszano m.in. ze słomą, trzciną lub z trocinami. A w przypadku zastosowania jako materiału cegły, mamy do czynienia z murem pruskim. W obu przypadkach powierzchnie ścian malowano na różne kolory.

Kolorowe domy na Górze Zamkowej, © IMG/Nordombord

Przechadzając się uliczkami wybrukowanymi kostką, kręconymi alejkami i małymi placykami można przenieść się do czasów średniowiecza.

Wszystkie drogi prowadzą do rynku z godnym podziwu ratuszem, łączącym w sobie style: gotycki, późnorenesansowy i neobarokowy. Z frontu uwagę zwraca monumentalna późnogotycka figura Rolanda (1427 r.), głównego bohatera poematu pt.: „Pieśni o Rolandzie”.

Ratusz, © IMG Sachsen-Anhalt mbH/Rolf Klatt

Miasto świetnie wkomponowane w malownicze krajobrazy gór Harzu, łączy w sobie historię, kulturę i naturalne piękno. Dlatego okolica cieszy się popularnością wśród turystów pieszych i sympatyków rekreacji.

www.quedlinburg-info.de

Królestwo Ogrodów Dessau i Wörlitz
Krajobraz kulturowy i obiekt światowego dziedzictwa UNESCO

Pałac i park Mosigkau, © KsDW/Peter Dafinger

Kompleks jest przykładem nowoczesnego projektowania pejzażu, oznaczającego harmonię natury i architektury. Wcześniej to zjawisko było zupełnie nieznane na kontynencie europejskim. Idee zostały urzeczywistnione przez Leopolda III księcia Anhalt-Dessau (1740-1817) i architekta Friedricha von Erdmannsdorffa (1736-1800) po odbytej wspólnie podróży do Anglii.

Pałac Wörlitz i jezioro Wörlitzer, © KsDW/Peter Dafinger
Pałac i park Luisium, © IMG Sachsen-Anhalt mbH/Lüder Lindau
Dom Gotycki, © KsDW/Heinz Fräßdorf

Idealne warunki do tworzenia nowych ogrodów krajobrazowych znalazły się w rozlewiskach rzek Łaby i Muldy na powierzchni liczącej 142 km². Tutaj w drugiej połowie XVIII w. powstały w większości barokowe zamki, kościoły, parki, udekorowane mostami, świątyniami, kanałami i grotami.

Pałac Oranienbaum, © IMG Sachsen-Anhalt mbH/Lüder Lindau
Pałac Georgium, Galeria Obrazów Anhalt, © IMG Sachsen-Anhalt mbH/Lüder Lindau
Park Dessau-Wörlitz, przejażdżka łodziami, © IMG Sachsen-Anhalt mbH

W skład kompleksu wchodzą: Wörlitz, Oranienbaum, Dessau, Georgium, Luisium, Mosigkau (styl rokokowy), Park Großkühna.

W Królestwie Ogrodów odbywa się wiele wydarzeń, m.in. koncerty w plenerze, a ich słuchacze mają możliwość słuchania muzyki na łodziach.

www.welterbe-gartenreich.de/unesco-welterbe/

Niebiański Dysk z Nebry

Dysk Nebra, © lda-lsa/Juraj Lipták

Ta najstarsza na świecie fizyczna mapa kosmosu została wpisana na Listę „Pamięć Świata” UNESCO w 2013 r., jako jeden z najcenniejszych zabytków epoki brązu i sensacja archeologiczna końca XX w.

Przedstawia: jedną dużą złotą płytkę (symbol słońca lub księżyca w pełni), sierpowaty kształt (księżyc) i 32 małych krążków (gwiazdy).

Do wykonania narzędzia użyto złota i miedzi, z której wytopiono brąz. Jego wymiary są następujące: średnica – 32 cm, grubość 1,7– 4,5 mm, waga – 2,2 kg.

Według badan naukowców przyrząd służył do pomiarów astronomicznych, korygowania różnic pomiędzy kalendarzem słonecznym, a księżycowym, a także odgrywał duże znaczenie w sferze kultowej. Daje to wgląd w wiedzę o świecie i religii naszych przodków sprzed 3600 lat.

Centrum Turystyczne Dysk Nebra w Wangen, © Arche Nebra, www.himmelsscheibe-erleben.de

Oryginalny dysk należy do kolekcji Muzeum Prehistorii w Halle. Jego nazwa nawiązuje do miejscowości Nebra, gdzie został znaleziony w 1999 r. przez złodziei rabujących kurhany, ale dopiero w 2002 r. trafił w ręce głównego archeologa landu.

Obecnie w Nebrze funkcjonuje planetarium i centrum turystyczne z różnymi eksponatami, w tym modelem dysku o dużych rozmiarach. W programie oprócz zwiedzania jest również możliwość uczestniczenia w licznych pokazach i warsztatach.

www.himmelsscheibe-erleben.de

www.landesmuseum-vorgeschichte.de

Z pozostałymi trzema zabytkami UNESCO w Saksonii-Anhalt można się zapoznać na poniższych stronach:

www.germany.travel

Tekst: Majka Fudała

Idź do oryginalnego materiału