Ruiny kościoła św. Antoniego w Jałówce przyciągają turystów zainteresowanych historią regionu, ale również osób poszukujących malowniczych miejsc na sesję fotograficzną. Ruiny kościoła wpisane są do rejestru zabytków i objęte ochroną konserwatora. W roku 2020 przeprowadzono prace budowlane obejmujące stabilizację fragmentów sklepień, murów oraz łuków. Ruiny kościoła stały się ważnym miejscem na mapie turystycznej Podlasia.
Spis treści
- Kilka informacji o miejscowości Jałówka
- Jak dojechać do ruin kościoła
- Historia kościoła
- Ruiny kościoła św. Antoniego w Jałówce – stan obecny
- Kalendarium
- Inne interesujące miejsca w okolicy
- Internetowy przewodnik po Polsce
Kilka informacji o miejscowości Jałówka
Jałówka jest dzisiaj wsią, w której mieszka około 300 mieszkańców, ale przed wiekami było inaczej. Jałówka uzyskała prawa miejskie na prawie magdeburskim w roku 1545 za czasów króla Zygmunta I Starego. Zdegradowana do poziomu wsi została w roku 1897. Przed II wojną światową mieszkało tu aż 4 tys. osób. Połowę stanowiła ludność żydowska. W miejscowości były dwa kościoły katolickie, dwie synagogi i jedna cerkiew.
Jak dojechać do ruin kościoła
Jałówka położona jest w odległości około 60 km na wschód od Białegostoku. Na miejsce dotrzemy drogą krajową nr 65, ale ostatni odcinek przejedziemy droga powiatowa. Ruiny kościoła znajdują się przy ulicy Leśnej 8, od granicy z Białorusią dzieli nas 1 km. Dla ułatwienia nawigacji podajemy pinezkę z mapy Google. Bezpośrednio przy kościele bez problemu na poboczu znajdziecie bezpieczne miejsce parkingowe.
Historia kościoła
Budowę rozpoczęto w roku 1910, a ukończono w 1910 roku. Pierwotnie planowano postawić świątynię wzorowaną na kościołach romańskich, ale ostatecznie zdecydowano się na gotyk i powstał budynek w stylu neogotyckim. Kościół był trzynawowy i posiadał wysoką wieżę. Pod koniec II wojny światowej żołnierze niemieccy wysadzili wieżę kościoła, która runęła na dach i sklepienie. W roku 1957 władze kościelne podejmują decyzję o nieodbudowywaniu świątyni. Jałówka miała wówczas jeden kościół katolicki i w zupełności on wystarczał, biorąc pod uwagę liczbę ludności we wsi oraz fakt, iż po II wojnie światowej wiele wiosek należących do parafii św. Antoniego znalazło się poza granicami Polski.
Ruiny kościoła św. Antoniego w Jałówce – stan obecny
Ruiny kościoła św. Antoniego w Jałówce zostały wpisane do rejestru zabytków województwa podlaskiego w roku 2017. Prace konserwatorskie zostały wykonane przy wsparciu finansowym przyznanym przez Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W roku 2020 przeprowadzono prace budowlane obejmujące stabilizację fragmentów sklepień, murów oraz łuków. W 2000 r. przed ruinami kościoła zbudowano niewielki ołtarz polowy, gdzie w każdym roku w dzień świętego Antoniego, odprawiana jest msza święta.
Kalendarium
- Rok 1903 początek starań mieszkańców o budowę nowego kościoła,
- 27 kwietnia 1905 roku, utworzenie komitety budowy kościoła w Jałówce,
- rok 1907, podczas odwiedzin miejscowości przez biskupa Edwarda Roppa oficjalnie zostaje ustalony patron świątyni, od tego momentu mówimy o kościele św. Antoniego,
- 1905-1915 trwa budowa kościoła
- rok 1919 wyświecenie kościoła,
- rok 1943, zamordowanie przez Niemców księdza z kościoła św. Antoniego, wraz z nimi zostało rozstrzelanych ponad 10 mieszkańców Jałówki.
- 1944 wysadzenie przez Niemców wieży i zniszczenie kościoła,
- 1945 ustalenie nowej granicy spowodowało, iż po II wojnie światowej wiele wiosek należących do parafii św. Antoniego znalazło się poza granicami Polski,
- 1957 władze kościelne podejmują decyzję o nieodbudowywaniu świątyni,
- 2017 ruiny kościoła zostają wpisane rejestru zabytków województwa podlaskiego,
- rok 2000, budowa ołtarza polowego
- 2020 prace budowlane zabezpieczające ruiny.
Inne interesujące miejsca w okolicy
- Supraśl – co warto zobaczyć – najważniejsze zabytki i atrakcje
- Kraina Otwartych Okiennic – klimatyczne i kolorowe Podlasie, które zachwyci każdego turystę
- Dubicze Cerkiewne – błękitny cmentarz – mamy w Polsce swój kolorowy cmentarz
- Kasztelik – Korona Podlasia to obiekt wyjątkowy
- Góra Grabarka – święta góra prawosławia – najbardziej magiczne miejsce na Podlasiu
Internetowy przewodnik po Polsce
Zapraszamy do naszego Interaktywnego przewodnika po Polsce. Mapa ułatwi nawigację po naszych artykułach. Każde zaznaczone na mapie miejsce posiada aktywny link, który przeniesie was do obszernego artykułu. Fotki, historia, zabytki, legendy, godziny otwarcia muzeów, ceny biletów i wiele przydatnych wskazówek. Z mapą planowanie podróży po Polsce staje się proste. To prawie 200 opisanych dokładnie miejsc. W przypadku niektórych miast znajdziecie obszerny przewodnik. I oczywiście mnóstwo fotek, które uwielbiamy robić. Zapraszamy do podróży z nami. Mapa pozostanie zawsze jako pierwsza publikacja na naszej stronie. Będzie zawsze pod ręką. Zaglądajcie tu, ponieważ będziemy cały czas nasz przewodnik rozwijać i uaktualniać.