Każdy rezerwat jest inny, a powodów utworzenia tego typu miejsc może być także sporo. Rezerwat Gaj, znajdujący się tuż obok Jędrzejowa to interesujące miejsce, w którym ochroną objęto fragmenty lasu grądowego. o ile szukacie miejsca na spacer to miejsce je na uwadze.
Rezerwat Gaj – lokalizacja i dojazd
Rezerwat Gaj położony jest w miejscowości Sudół, na północ od Jędrzejowa (województwa∂two świętokrzyskie, gmina Jędrzejów, powiat jędrzejowski). Najlepszą opcją dojazdu jest samochód. Polecam się kierować na miejsce postojowe zorganizowane przez Lasy Państwowe. Znajdziecie tam miejsce dla swojego samochodu, ale także stoliki i ławki, które nadadzą się idealnie na śniadanie w plenerze. Dojazd do tego miejsca najłatwiejszy będzie od wschodu (od wsi Wilanów).
Możecie do rezerwatu przyjechać także z Jędrzejowa na rowerze. Strona jędrzejowski.travel poleca trasę:
„Z Jędrzejowa wyjeżdżamy w kierunku Katowic, by tuż za wiaduktem kolejowym przy ul. Klasztornej skręcić w prawo, w kierunku Wilanowa. Po prawej stronie mijamy siedzibę Nadleśnictwa, po lewej – zabudowania klasztoru oo. Cystersów. Następnie skręcamy w prawo, przejeżdżamy koło wieży ciśnień i dalej prosto około 1 km przez wieś. Przy końcu wsi Wilanów jest rozwidlenie dróg, skręcamy w lewo i bitą drogą jedziemy w kierunku widocznego już lasu w Gaju.”
O rezerwacie
Rezerwat Gaj powstał w 1959 roku i zajmuje w tej chwili 6,03 hektara (wg planu powołania było to 5,95 hektara). Jest to florystyczny rezerwat częściowy, a celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych stanowiska obuwika. Obszar rezerwatu Gaj jest także obszarem Natura 2000 o nazwie Ostoja Gaj.
Teren rezerwatu obejmuje niewielkie wzniesienie zbudowane ze skał węglanowych górnokredowych, głównie z margli. Sąsiedztwo rezerwatu, wraz z kompleksem leśnym na północy, jak i przylegające części terenów wsi Tarszawa i Chorzewa, zostało włączone w obręb Włoszczowsko-Jędrzejowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. To dowodzi, jak ważne jest zachowanie tego unikalnego ekosystemu dla przyszłych pokoleń.
Na terenie rezerwatu stwierdzono obecność dziewięciu gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną prawną, w tym trzy gatunki podlegające ochronie ścisłej: wspomniany już obuwik pospolity, barwinek pospolity i podkolan biały. Pozostałe sześć gatunków – kruszyna pospolita, kalina koralowa, kopytnik pospolity, pierwiosnka lekarska, marzanka wonna oraz konwalia majowa – korzysta z ochrony częściowej. Warto dodać, iż w rezerwacie znajduje się również jeden gatunek grzyba chronionego – sromotnik bezwstydny.
Obuwik pospolity to roślina, która wzbudza podziw nie tylko wśród botaników, ale także wśród turystów i spacerowiczów, zaskakując swoim niepowtarzalnym pięknem. Stanowi on przedmiot ścisłej ochrony i jest cennym elementem runa leśnego, przede wszystkim na siedlisku lasu świeżego i grądu subkontynentalnego. Jego ochrona jest niezwykle istotna, ponieważ jest to gatunek rzadki i zagrożony wyginięciem.
Co na miejscu?
Do rezerwatu możecie wejść od dwóch stron. Od strony wschodniej znajduje się miejsce postoju podróżnych zorganizowane przez Lasy Państwowe. Znajdziecie tam ławki i stoliki oraz kosze na śmieci – dobre miejsce na piknik.
Las poprzecinany jest ścieżkami, które prowadzą w różne strony. My będąc na miejscu po prostu spacerowaliśmy korzystając z wiosennej pory. Nie udało nam się znaleźć obuwików, ale z tego co słyszałem, to w ostatnich latach ich ilość jest bardzo niska. o ile natomiast rosnące w regionie świętokrzyskim storczyki Was interesują to zajrzyjcie koniecznie do tekstu – Storczyki Świętokrzyskie.
Co w okolicy?
Rezerwat Gaj leży tuż pod Jędrzejowem. W mieście możecie odwiedzić klasztor Cystersów oraz znajdujące się na rynku Muzeum im. Przypkowskich zwane również Muzeum Zegarów.
Stosunkowo blisko (20 kilometrów) z rezerwatu jest także do Sobkowa. Jest to dobry pomysł na połączoną wycieczkę uwzględniająca Rezerwat Wzgórza Sobkowskie, Fortalicję w Sobkowie i ruiny zamku w Mokrsku.
Warto odwiedzić?
Rezerwat Gaj nie jest miejscem spektakularnym, gdzie za każdym drzewem będzie czekać na nas coś wyjątkowego. Jest to jednak fajne miejsce na spacer pośród drzew. Najlepiej wybrać się tam późną wiosną, kiedy najwięcej roślin kwitnie. Rezerwat Gaj to miejsce gdzie poszukiwacze ciekawych gatunków roślin będą zadowoleni z wizyty, a inni turyści, którzy poszukują interesujących miejsc na spokojny spacer również powinni miejsce to zapisać i zapamiętać!
