Badanie BIG InfoMonitor rzuca światło na trudną sytuację finansową polskich gospodarstw domowych. Mimo pewnej poprawy, wciąż aż 38 procent Polaków deklaruje poważne problemy finansowe, a poziom stresu związanego z sytuacją materialną wzrósł do alarmującego poziomu 41 procent ankietowanych.
Fot. Warszawa w Pigułce
Szczególnie niepokojący jest fakt, iż problemy finansowe dotykają w większym stopniu kobiety – aż 41 procent z nich zgłasza trudności, podczas gdy wśród mężczyzn odsetek ten wynosi 34 procent. Eksperci wiążą to zjawisko z utrzymującymi się różnicami w poziomie wynagrodzeń oraz strukturze zatrudnienia między płciami.
Wykształcenie okazuje się być istotnym czynnikiem wpływającym na stabilność finansową. Osoby z wykształceniem wyższym rzadziej borykają się z problemami (32 procent), podczas gdy wśród osób z wykształceniem średnim trudności zgłasza 41 procent, a z zawodowym lub niższym aż 44 procent badanych.
Polacy rozwinęli różnorodne strategie radzenia sobie z trudnościami finansowymi. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest drastyczne ograniczanie wydatków – stosuje je 58 procent osób w trudnej sytuacji. Coraz więcej osób decyduje się na wyprzedaż swojego dobytku – 23 procent badanych przyznaje, iż sprzedaje zbędne rzeczy, od sprzętów po ubrania i zabawki dzieci.
Niepokojącym trendem jest rosnąca liczba osób zwracających się po pomoc do organizacji charytatywnych i jadłodzielni. Choć procentowo wzrost wydaje się niewielki (odpowiednio 5 i 2 procent), to pokazuje on, iż choćby podstawowe potrzeby stają się dla niektórych rodzin trudne do zaspokojenia.
Rachunki za media stanowią największe obciążenie dla domowych budżetów – 44 procent badanych wskazuje opłaty za prąd, wodę i gaz jako najbardziej uciążliwe wydatki. Co czwarty Polak z trudem radzi sobie z rosnącymi cenami żywności, a 23 procent wskazuje na problemy z opłacaniem czynszu.
Kryzys zmusza Polaków do radykalnych zmian w stylu życia. Około 40 procent badanych rezygnuje z rozrywki kulturalnej i aktywności sportowej. Ponad połowa w ogóle nie wydaje pieniędzy na zajęcia sportowe czy teatr, a blisko połowa zrezygnowała z koncertów i płatnych usług streamingowych.
Jednak w tym trudnym okresie Polacy wykazują się odpowiedzialnością w kwestiach zdrowotnych i opiece nad zwierzętami. To jedyne kategorie, w których więcej osób deklaruje zwiększenie wydatków niż ich ograniczenie – 21 procent więcej wydaje na opiekę zdrowotną, a 14 procent na swoje zwierzęta domowe.
Warto zauważyć również zmianę w podejściu do żywienia – 22 procent badanych preferuje zakup produktów lepszej jakości, mimo iż jednocześnie 30 procent ogranicza wydatki na jedzenie poza domem i zakupy odzieżowe.
Eksperci ekonomiczni zwracają uwagę, iż sytuacja, choć trudna, powoli się stabilizuje. Spadek liczby osób deklarujących problemy finansowe o 10 punktów procentowych w ciągu roku może świadczyć o pewnej adaptacji do nowych warunków ekonomicznych. Jednak wciąż niemal 2,6 miliona Polaków walczy z zaległymi długami, co pokazuje skalę wyzwań, przed jakimi stoi społeczeństwo.
