Przebywając w Zakopanem i planując wycieczkę w Tatry, jedną z ważniejszych rzeczy jest pogoda. Jak wiemy aura w górach i przyległych miejscowościach potrafi być kapryśna.
Zdarzają się miesiące, gdzie dni słoneczne możemy policzyć na palcach jednej ręki. Nie przez przypadek Kornel Makuszyński, pisarz i felietonista, a także stały bywalec Zakopanego określił miejscowość pod Tatrami słowami: „Z lewej Giewont, z prawej Gubałówka, a w środku deszcz...”
Zmienna pogoda w górach
Zła pogoda może skutecznie uniemożliwić nasze plany, choćby te dokładnie przygotowywane. Pogoda ma dla turystyki górskiej najważniejsze znaczenie o każdej porze roku. Przed wyruszeniem na wycieczkę niezbędne jest sprawdzenie aktualnej prognozy.
Każda pora roku stwarza szereg możliwości zwiedzania i interesującego spędzania czasu. Zdarza się, iż deszczowy poranek może koło południa zamienić się w piękny słoneczny dzień. Często może być na odwrót, piękna i słoneczna pogoda potrafi zamienić się w intensywne opady deszczu niejednokrotnie połączone z wyładowaniami atmosferycznymi.
Burza należy do najbardziej niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych, z jakimi możemy spotkać w górach w okresie letnim. Dlatego sprawdzanie pogody jest ważnym elementem w planowaniu wyjścia w góry. W trakcie wycieczki aktualną prognozę możemy sprawdzać na bieżąco w telefonie, nie zapominając o obserwowaniu otoczenia.
W Tatrach wszelkie zmiany aury wynikające na przykład z faktu przemieszczania się frontu atmosferycznego przebiegają znacznie szybciej i gwałtowniej niż to ma miejsce na nizinach.
Wycieczka górska zwłaszcza ta w wyższe partie to poważna sprawa. Oprócz mierzenia się z ograniczeniami fizycznymi i radzenia sobie z wysokością oraz trudnością terenu musimy sprawdzać pogodę. Warto umieć odczytywać pogodę w górach, na dużych wysokościach częste zmiany pogody, choćby nieznaczne, mogą mieć wpływ na wycieczkę i potencjalne bezpieczeństwo Twoje i osób towarzyszących.
Jeżeli prognoza pokazuje złą pogodę, wycieczkę warto przełożyć na inny dzień. Można również zastanowić się nad krótkim spacerem w jakąś zakopiańską dolinkę reglową. Ciekawą alternatywą będzie zwiedzenie muzeów i galerii, których w Zakopanem nie brakuje.
Sprawdzaj prognozę pogody przed wyruszeniem na wycieczkę
Planowanie wyjścia a przede wszystkim w wyższe rejony Tatr opiera się w dużej mierze na sprawdzaniu pogody oraz panujących na szlaku warunków.
Najlepiej sprawdzać lokalną prognozę wieczorem, dzień przed planowanym wyjściem. Opieranie się na prognozie kilka dni przed planowanym wyjściem ze względu na mniejszy stopień sprawdzalności nie może być brane za pewnik. W dzisiejszych czasach jest coraz więcej serwisów pogodowych przedstawiających dokładną choćby co do godziny prognozę. Należy zaznaczyć, iż nie ma jednej pewnej strony, która w 100% przewidzi pogodę. Warto korzystać z kilku prognoz i je porównywać.
Wskazówka: upewnij się, iż prognoza dotyczy rzeczywistej lokalizacji wycieczki, a nie najbliższego miasta lub regionu.
Na co zwrócić uwagę w prognozie pogody
Przeglądając aktualne prognozy pogody, zwracamy uwagę na takie elementy jak: temperatura, ilość opadów oraz prędkość wiatru. W porze letnie dodatkowo sprawdzamy tę, na której zamieszone są informacje o wyładowaniach atmosferycznych. o ile prognoza przewiduje burze, wycieczkę dostosowujemy do tej prognozy, skracamy ją, wyruszamy wcześnie rano, rezygnujemy z wyjść powyżej granicy lasu lub przekładamy na dzień bez burzowy.
Warto przyjrzeć się prognozą godzinowym, podane informacje bierzemy jako wskazówkę, a nie pewnik. Pogoda w górach potrafi być niezwykle dynamiczna i zmienić się w ciągu kilku minut, często z niewielkim ostrzeżeniem. Niezależnie od prognoz musisz być przygotowany na każdą pogodę za każdym razem, gdy wybierasz się w góry.
W trakcie wycieczki obserwuj niebo
Jest to ważna część prognozowania pogody w górach. Gdy zdecydujesz się na wycieczkę, w trakcie drogi zwróć uwagę na pogodę. Czytanie i interpretowanie tego, co widać na niebie, jest istotnym elementem bezpiecznej wycieczki.
Uwaga: jeśli pogoda wydaje się zmieniać szybciej, niż zakładałeś, dostosuj swoje plany dotyczące wycieczki, odpowiednio ją modyfikując lub po prostu zawróć.
Obserwuj chmury
Jeżeli wiesz jak i na jakie chmury zwracać uwagę, często możesz przewidzieć, czy nastąpi burza oraz, czy będzie intensywna. Należy wiedzieć, iż nie ze wszystkich chmur będzie burza.
Natomiast gdy chmura wypiętrza się i jest coraz większa, mogą być z niej błyskawice, deszcz i grad. Taka chmura nazywa się Cumulonimbus.
Wysokie, delikatne chmury, znane jako cirrus, nie stanowią większego problemu. Jednak w połączeniu z niskimi chmurami stratusami, mogą zwiastować nadchodzący deszcz. Umiarkowanie zła pogoda na niskich wysokościach prawie zawsze oznacza gorsze warunki wyżej. o ile zaczynasz wycieczkę w deszczu i chmurach, istnieje duże prawdopodobieństwo, iż warunki będą o wiele bardziej nieprzyjemne, im wyżej wyjdziesz. Oczywiście nie zawsze tak jest.
Kiedy jest najlepsza pogoda na wycieczki
Najlepszym okresem do zwiedzania Tatr jest okres letni od lipca do września. W miesiącach wcześniejszych w Tatrach leży jeszcze sporo śniegu pozostałego po zimie. Stanowi on duże niebezpieczeństwo, w szczególności dla źle wyposażonych i niedoświadczonych turystów. Należy wiedzieć, iż lato charakteryzuje się największą ilością opadów. W samym Zakopanem jak wykazały pomiary, w czerwcu i lipcu przypada niemal 1/3 całorocznych opadów.
Tatrzańska jesień bywa zwykle pogodna i słoneczna, sprzyja zwłaszcza wycieczką w niższe partie gór. Należy pamiętać, iż krótkie jesienne dni oraz zimne wieczory i poranki częściowo utrudniają odbywanie dłuższych wycieczek. W listopadzie zaczyna się już w Tatrach zima.
Pod Tatrami często się mówi, iż na Podhalu jest 10 miesięcy zimy, a reszta samo lato. W samym Zakopanem pozostało gorzej, adekwatnego lata, czyli pory roku, której główną cechą jest średnia temperatura dobowa wyższa niż 15 stopni C, zasadniczo nie występuje. Okres między początkiem kwietnia a połową października to jedna pora roku, łącząca wiosnę z jesienią.
Wybrane prognozy pogody dla Zakopanego i Tatr:
