Szkolny żaglowiec peruwiańskiej marynarki wojennej BAP Union zdobył prestiżowe Boston Teapot Trophy. To pierwszy w historii triumf tego barku.
Krzysztof Romański, 13.10.2023 r.
Boston Teapot Trophy to jedna z najbardziej prestiżowych nagród w świecie żaglowców. Niepozorny srebrny czajniczek do herbaty jest od 1964 roku obiektem westchnień kapitanów. Przyznawany jest jednostce, która płynąc pod żaglami pokona najdłuższy dystans w ciągu 124 godzin (5 dób i 4 godziny). Skąd akurat taka liczba? Zdania są podzielone. Niektóre źródła wskazują na genezę historyczną – w XIX wieku tyle czasu potrzebowały klipry, by pokonać dystans z Nowego Jorku do Europy. Jednak Paul Bishop w książce „Żaglowce świata” (Alma-Press, 1996) radzi, by nie doszukiwać się tu głębszego sens. „To, w jaki sposób ten przedział czasu ustalono – może być określone wyłącznie jako coś przedziwnie brytyjskiego”. Dodatkowym warunkiem, jaki muszą spełnić ubiegające się o nagrodę żaglowce jest kryterium wiekowe – co najmniej połowa załogi musi mieć mniej niż 25 lat.
Peruwiański gigant zdobył Boston Teapot Trophy po raz pierwszy w swojej historii. Rekordowy w tym roku wynik udało się Peruwiańczykom zanotować pomiędzy 5 i 11 lipca podczas przejścia z Callao na Tahiti. Bark przeżeglował dystans 1261 mil. Union wszedł do służby w styczniu 2016 roku. Jego budowa w stoczni SIMA w Callao trwała 3 lata (stępkę położono 8 grudnia 2012 roku). Z długością całkowitą 115,7 metrów stał się największym żaglowcem szkolnym w Ameryce Południowej i drugim na świecie (po rosyjskim Siedowie). Na czterech masztach bark nosi 34 żagle o łącznej powierzchni 3,4 tys. metrów kwadratowych. Jego portem macierzystym jest Callao. Nazwa upamiętnia jednostkę, która pod wodzą Miguela Grau brała udział w Wojnie o Pacyfik w XIX wieku. Union został stworzony do szybkiego pływania. Na swoim koncie ma już zwycięstwo w regatach wielkich żaglowców w 2017 roku, o czym informowaliśmy tutaj, ale jeszcze nigdy nie brał udziału w The Tall Ships Races w Europie.
Polskie żaglowce zdobywały trofeum trzykrotnie. W 1988 roku najlepszy okazał się Dar Młodzieży, który podczas swojego pierwszego rejsu dookoła świata pod wodzą kapitana Leszka Wiktorowicza w zadanym czasie przemierzył na żaglach 1241 mil. W latach 2019 oraz 2021 nagroda trafiła do szczecińskiego brygu Fryderyk Chopin, prowadzonego przez kapitana Bartłomieja Skwarę. Jednostka płynąc z Niebieskimi Szkołami osiągała wynik – kolejno – 1218 oraz 1288 mil.
Historia Boston Teapot Trophy sięga roku 1964, kiedy to po transatlantyckiej Operacji Żagiel żaglowce wracały z Bostonu do Europy. Sponsor jednego z jachtów oświadczył, iż przekaże dodatkowe środki, jeżeli jednostka weźmie udział w regatach. Trudno było na gwałtownie zorganizować tradycyjny wyścig. Postawiono więc na pojedynek korespondencyjny. Pierwszym zwycięzcą został włoski jacht Corsaro II pod komendą kapitana Augustino Straulino – złotego medalisty olimpijskiego w klasie Star z Igrzysk w Helsinkach w 1952 roku.
Największą liczbą zwycięstw może pochwalić się Juan Sebastian de Elcano (10). Tuż za nim są argentyńska fregata Libertad oraz Statsraad Lehmkuhl, które wygrywały po 9 razy. Pięciokrotnie najlepszy był niemiecki Gorch Fock, jednak jego ostatni triumf miał miejsce w 1983 roku.
Poniżej pełna lista zdobywców Boston Teapot Trophy:
2023: Union (Peru) // 1261 mil
2022: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1125 mil
2021: Fryderyk Chopin (Polska) // 1288 mil
2020: Juan Sebastian de Elcano (Hiszpania) // 1013 mil
2019: Fryderyk Chopin (Polska) // 1218 mil
2018: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1254 mile
2017: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1548 mil
2016: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1263 mile
2015: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 919 mil
2014: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1400 mil
2013: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1189 mil
2012: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1265 mil
2011: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1216 mil
2010: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1443 mile
2009: Sagres (Portugalia) // 1230 mil
2008: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1116 mil
2007: Libertad (Argentyna) // 1033 mile
2006: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1028 mil
2005: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 956 mil
2004: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 765 mil
2003: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1064 mil
2002: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1343 mile
2001: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1184 mile
2000: Libertad (Argentyna) // 1218 mil
1999: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1088 mil
1998: Libertad (Argentyna) // 1158 mil
1997: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1126 mil
1996: nie przyznano
1995: Kaiwo Maru (Japonia) // 1394 mile
1994: Kaiwo Maru (Japonia) // 1312 mil
1993: Nippon Maru (Japonia) // 1201 mil
1992: Libertad (Argentyna) // 1041 mil
1991: Kaiwo Maru (Japonia) // 1244 mile
1990: Kaiwo Maru (Japonia) // 1350 mil
1989: Nippon Maru (Japonia) // 1134 mile
1988: Dar Młodzieży (Polska) // 1241 mil
1987: Libertad (Argentyna) // 1174 mile
1986: Nippon Maru (Japonia) // 955 mil
1985: Libertad (Argentyna) // 684 mile
1984: nie przyznano
1983: Gorch Fock (Niemcy) // 1098 mil
1982: Cisne Branco /jacht/ (Brazylia) // 1101 mil
1981: Libertad (Argentyna) // 1115 mil
1980: nie przyznano
1979: Juan Sebastian de Elcano (Hiszpania) // 1029 mil
1978: nie przyznano
1977: nie przyznano
1976: Libertad (Argentyna) // 1248 mil
1975: nie przyznano
1974: Juan Sebastian de Elcano (Hiszpania) // 952 mile
1973: Eagle (USA) // 1019 mil
1972: Eagle (USA) // 1100 mil
1971: Esmeralda (Chile) // 1026 mil
1970: Gloria (Kolumbia) // 1058 mil
1969: Gorch Fock (Niemcy) // 1191 mil
1968: Gorch Fock (Niemcy) // 977 mil
1967: Gorch Fock (Niemcy) // 1040 mil
1966: Libertad (Argentyna) // 1335 mil
1965: Gorch Fock (Niemcy) // 1079 mil
1964: Corsaro II (Włochy) // 1121 mil