To jedno z tych miast, do których chce się wracać. A leży tylko 100 km od Polski! Ani małe, ani duże – a zabytkami mogłoby obdzielić niejedną, półmilionową metropolię. Ołomuniec to stolica środkowych Moraw, istotny ośrodek studencki i prawdziwa perełka architektoniczna. Zapraszamy do naszego praktycznego przewodnika – dowiedzcie się, jakie atrakcje warto zobaczyć w Ołomuńcu, gdzie zjeść i jak tu dojechać z Polski.
CZESKIE ZAMKI
BLISKO POLSKI
Które zamki przy naszej granicy warto odwiedzić?
SKALNE MIASTO
ADRSPACH i TEPLICE
Niesamowity rezerwat tuż obok polskiej granicy.
POLSKA NA WEEKEND
Nasze propozycje na aktywne zwiedzanie Polski.
Ołomuniec – co powinieneś wiedzieć?
To stolica środkowych Moraw, i jeden z większych ośrodków studenckich w Republice Czeskiej.
Liczba mieszkańców to ok. 100 tys., a w trakcie roku akademickiego choćby o 20% więcej.
Mimo niewielkich rozmiarów Ołomuńca, stare miasto jest ogromne i pełne zabytków. Najważniejszy to kolumna Trójcy Świętej z XVIII wieku.
W Ołomuńcu znajduje się jeden z dwóch zegarów astronomicznych w kraju - drugi jest w Pradze. Melodyjny spektakl rozpoczyna się codziennie o 12.
W mieście działa najmniejsza w kraju sieć tramwajowa - po 15 kilometrach torowisk kursuje siedem linii.
Region Ołomuńca słynie z jedynych, w pełni czeskich serów. Olomoucké tvarůžky bez problemu zjemy w większości restauracji.
Ołomuniec – kompaktowy i inspirujący
Choć Ołomuniec jest niewielkim, dość kompaktowym miastem, naprawdę jest co tutaj robić. Sami spędziliśmy na chodzeniu po mieście 1,5 dnia – to zdecydowanie za mało! Ołomuniec przypadnie do gustu miłośnikom architektury sakralnej i świeckiej – największe wrażenie zrobi kolumna Trójcy Świętej na Górnym Rynku, która stoi w tym miejscu od połowy XVIII wieku. Ale nie tylko!
Czeska i morawska kuchnia w Ołomuńcu
Spacerując brukowanymi uliczkami rozległego, starego miasta, co rusz natrafimy na klimatyczne knajpki i studenckie puby w różnym klimacie. Ołomuniec to dobre miejsce, by spróbować czeskiej kuchni w bardziej lokalnym, morawskim wydaniu. W niedalekich Losticach od lat produkuje się olomoucké tvarŭzky – jedyne, w 100% czeskie sery, które historycznie pochodzą właśnie ze środkowych Moraw. Nie łatwo je znaleźć w menu restauracji w innych częściach kraju – w Ołomuńcu natraficie na nie bez problemu, także jako składnik tradycyjnych dań – np. zupy czosnkowej.
Zerknijcie na mapkę atrakcji, które naszym zdaniem warto odwiedzić, będąc w Ołomuńcu. Zaznaczyliśmy na niej również kilka ciekawych knajpek i pubów. Pod mapką znajdziecie krótki opis najciekawszych miejsc – wszystko powinno się udać obejść w 1-2 dni
Spis treści:
Ołomuniec – pierwsze kroki skieruj na stare miasto
Dokładnie tak! Ołomuniec to jedno z ciekawszych, mniejszych czeskich miast, a uroda i nagromadzenie zabytków na starym mieście nie ustępuje samej stolicy. Zresztą to stutysięczne miasto, będące stolicą środkowych Moraw, często jest nazywane „Małą Pragą”. Staraliśmy się sprawdzić, czy nie ma w tym stwierdzeniu przesady.
Stare miasto w Ołomuńcu jest dość wyraźnie oddzielone od pozostałej części miasta. Od południa i wschodu otaczają je rozległe tereny zielone – Smetanove i Bezrucove Sady. Dodatkowo od wschodniej strony leży na wysokiej skarpie, który graniczy z Młyńskim Potokiem – jednej z odnóg Morawy. Rzeki łączą się w jedno koryto kilka kilometrów dalej.
Ruch drogowy w obrębie starego miasta jest uspokojony – szerokie, ruchliwe drogi przebiegają z dala od historycznej zabudowy – z zasady po starówce poruszają się głównie piesi i tramwaje. Taka organizacja ruchu sprzyja spacerom – wyruszmy więc na zwiedzanie Ołomuńca!
Kolumna Trójcy Świętej na Górnym Rynku
Zaczynamy tradycyjnie – od Górnego Rynku, czyli Horní náměstí. Na środku brukowanego placu stoi okazały gmach gotyckiego ratusza, który pełni rolę siedziby władz miejskich nieprzerwanie od założenia miasta. Jednak nie on jest najbardziej rozpoznawalnym zabytkiem miasta.
Tuż obok ratusza stoi 35-metrowa, bogato zdobiona kolumna Trójcy Świętej, na którą składa się kilkadziesiąt rzeźb o tematyce religijnej. Powstała w latach 1716-1754 rękami lokalnych rzemieślników – w środku znajduje się niewielka kaplica (niestety akurat była zamknięta). Od 2000 roku kolumna jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Fontanny ołomunieckie
Na rynku odnajdziemy trzy z ośmiu barokowych fontann ołomunieckiej starówki. Najokazalsza fontanna Juliusza Cezara przedstawia legendarnego założyciela miasta na koniu. Jest też fontanna Herkulesa i „z żółwiem i delfinem”, które nawiązują do starożytnej mitologii.
Kromieryż - nieodkryta perła środkowych Moraw
Dolny Rynek
Dolny Rynek, znajdujący się dwie minuty pieszo od głównego placu Ołomuńca, ma już bardziej kameralny charakter. Znajdziemy tu kilka ciekawych knajpek i ładnie odnowione kamienice – a na środku także kolumnę, przedstawiającą świętych. Tyle, iż zdecydowanie mniejszą. Kolumna Mariacka powstała w XVIII wieku jako dziękczynienie za zwalczenie epidemii dżumy w mieście.
Ołomuniec – kościoły warte odwiedzenia
Są wśród Was miłośnicy architektury sakralnej? Ołomuniec jest pełen wielu pięknie zdobionych kościołów – choć Czeska Republika jest krajem mocno ateistycznym, wiele kościołów i katedr wciąż zachwyca. Nie inaczej jest w stolicy środkowych Moraw – my polecamy zajrzeć przynajmniej do poniższych trzech świątyń.
Kościół św. Michała
Jest w stylu barokowym, co widać na pierwszy rzut oka. To pierwsza kopulasta budowla na Morawach – i trzeba przyznać, właśnie oglądanie kościelnych kopuł z wnętrza zrobiło na nas największe wrażenie. Wzdłuż nawy głównej znajduje się niepozorny korytarz z niewielkimi ołtarzykami i figurami świętych – warto odwiedzić to miejsce.
Katedra św. Wacława
Okazałe, gotyckie wieże katedralne dostrzeżemy niemal z każdego punktu rozległego centrum miasta. Jedna z nich ma 102 metry i jest najwyższą wieżą na Morawach, a drugą w całej Czeskiej Republice. Współcześnie wnętrze katedry ma jest w stylu neogotyckim – jest tu dużo skromniej niż u św. Michała, za to równie pięknie!
Kościół św. Maurycego
Świątynia znajdująca się najbliżej Górnego Rynku to… doskonały punkt widokowy na miasto. Na południową wieżę kościoła można bezpłatnie wejść albo wejściem głównym, albo krętymi, stromymi schodami w samej wieży. Warto podjąć się wysiłku – z góry możemy podziwiać ścisłe centrum miasta.
Zegar astronomiczny w Ołomuńcu
W całej Czeskiej Republice znajdziemy tylko dwa zegary astronomiczne – w Pradze i właśnie w Ołomuńcu, na Górnym Rynku (Horní náměstí). Łączy je wizualne podobieństwo – oba stanowią jedną z głównych atrakcji turystycznych miasta. Co prawda praski zegar rozbrzmiewa co godzinę, a ten ołomuniecki tylko raz dziennie (w samo południe) – ale warto się wówczas pod nim zjawić. Nieruchome przez cały dzień postacie ruszają się w rytm trzech utworów tradycyjnej muzyki, a całość jest zwieńczona dość zabawnym… pianiem koguta.
Ołomuniecki zegar jest obecny na ścianie ratusza od XV wieku – od tamtych czasów był kilkukrotnie przebudowywany. Obecny wygląd w stylu socrealizmu pochodzi z 1955 roku.
Ciekawe miejsca i boczne uliczki
Po „odhaczeniu” tych najbardziej popularnych atrakcji, czas na te mniej znane, a równie interesujące miejsca. Ołomuniec to miasto, w którym warto się zgubić, także poza rozległym, starym miastem. Zróbcie sobie spacer nad Morawą o zachodzie słońca, wstąpcie do pubu w typowo czeskim klimacie lub odpocznijcie w parku – zieleni w Ołomuńcu nie brakuje.
Mural przy Denisovej
Ołomuniec muralami stoi – na wiele z nich natkniemy się przypadkiem lub przy okazji zwiedzania innych atrakcji miasta. Najciekawszy i chyba najpopularniejszy to mural, przedstawiający Króla Edwarda VII i Marię Skłodowską-Curie. Król dzierży w ręku nie berło, a selfie-sticka – jest symbolem lenistwa, zaś Maria – pracowitości.
Park nad Młyńskim Potokiem
U podnóża starówki niespiesznie płynie niewielka rzeka – Młyński Potok, która kilka kilometrów dalej wpada do Morawy. W centrum otacza ją podłużny park Bezrucovy Sady – przyjemne, zadbane miejsce, zwłaszcza w upalny dzień. Podobnie zresztą jak Smetanovy Sady – sporo większy, ogrodzony park na południe od centrum – interesujące miejsca zarówno do rekreacji, jak i leniwego wypoczynku na trawie lub nad stawem.
Wzdłuż samej Morawy na pewnym odcinku przebiega ścieżka spacerowa, jednak sama rzeka nie przepływa przez ścisłe centrum Ołomuńca.
Ołomunieckie przysmaki
Słyszeliście o ołomunieckich twarożkach? jeżeli nie, koniecznie obejrzyjcie nasz film, w którym odwiedzamy miejsce ich produkcji! Ten lokalny produkt spożywczy, od wielu lat związany właśnie w Ołomuńcem, dostaniemy w większości restauracji z czeską czy morawską kuchnią (w różnej formie). My polecamy wybrać się do oficjalnego sklepu z twarożkami na Górnym Rynku – choć ostrzegamy, nie muszą każdemu przypaść do gustu
Twarożki ołomunieckie
Charakterystyczne, jedyne w pełni czeskie sery o woskowożółtej barwie i dość przenikliwym zapachu. Jak na sery, są bardzo dietetyczne - zawartość tłuszczu stanowi ok. 1%, a oprócz soli do twarogu nie dodaje się żadnych innych, sztucznych dodatków. Początkowo wytwarzano je w domach wokół Ołomuńca, a następnie sprzedawano na targu miejskim. Produkcja na masową skalę zaczęła się w Lošticach w 1892 roku i trwa do dziś.
Ołomuniec – gdzie zjeść i się napić?
Jeśli chcecie skosztować typowej, czeskiej kuchni (w postaci choćby zupy czosnkowej lub gulaszu z knedlikami) w dość luźnym lokalu, przypominającym bardziej czeską gospodę niż sztywną restaurację, polecamy Starovaclavsky Pivovar (ulica Marianska 845). Knajpa znajduje się w jednej z bocznych uliczek starego miasta – poza tradycyjną kuchnią oferuje doskonałe piwo w kilku rodzajach i dania kuchni lokalnej – czyli twarożki w przeróżnej postaci.
Inne interesujące knajpki to m.in. Hanacka Hospoda i U Cerveneho Volka na Dolnym Rynku czy Moravska Restaurace – jednak my stołowaliśmy się wyłącznie w Starovaclavskim Pivovarze.
Puby nie dla turystów
…bo tam raczej nie zaglądają? Dla nas to dodatkowy atut! Z ciekawszych miejsc możemy polecić studencki pub Vertigo (głównie ze względu na niskie ceny i drink „teleport” – mieszankę dwóch, mocnych czeskich alkoholi – śliwowicy i absyntu) oraz lokal Ponorka przy ul. Denisovej. To miejsce jedyne w swoim rodzaju, w klimacie nieco wyświechtanej, drewnianej gospody. Dość często realizowane są tu rockowe koncerty, a miejsce przyciąga mocno wyluzowane osoby – ale bez obaw, nie jest niebezpiecznie
Ołomuniec i okolice
Sam Ołomuniec może stanowić przystanek lub bazę wypadową w inne, interesujące obszary środkowych i południowych Moraw. Zaledwie 45 kilometrów na południe leży Kromieryż – historyczne miasto z trzema ważnymi obiektami, wpisanymi na listę UNESCO oraz historyczną siedzibą biskupów ołomunieckich. Na uwagę zasługują krasowe jaskinie (jak choćby Mladecka, znajdująca się 20 km na północ od Ołomuńca) czy park krajobrazowy Litovelske Pomoravi – zielony obszar w śródlądowej delcie Morawy.
Atrakcje Ołomuńca i okolic przedstawiliśmy w krótkim filmie na naszym kanale.
Jak dojechać do Ołomuńca?
Ołomuniec leży we wschodniej części Czeskiej Republiki, w środkowych Morawach. To zaledwie 110 km od polskiej granicy, a ok. 180 z Katowic – samochodem tą trasę pokonacie w około dwie godziny.
Do Ołomuńca łatwo dostać się również pociągiem – przez miasto przejeżdża większość składów zmierzających do Pragi. Z Ostrawy (którą również polecamy odwiedzić!) to nieco ponad godzinka jazdy. Rozkład można sprawdzić na stronie kolei czeskich.