Dziś pragnę podzielić się z Wami wrażeniami z udziału w Społecznym Spacerze po Winnicy, zorganizowanym z okazji Światowego Dnia Mokradeł. Spotkanie z Sylwestrem i Maciejem dostarczyło fascynujących informacji na temat mokradeł, kluczowego elementu naszego ekosystemu. To nie tylko przyrodnicze miejsce, ale także istotne dla walki ze zmianami klimatycznymi i utratą różnorodności biologicznej.
Mokradła pełnią wielofunkcyjną rolę, działając jako naturalny filtr wody, magazyn słodkiej wody i absorber dwutlenku węgla. W Polsce obszary podmokłe są zagrożone, co niesie poważne konsekwencje dla środowiska i naszego codziennego życia. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaleca, abyśmy chronili mokradła, unikając osuszania i inwestycji zmieniających je na cele rolnicze czy budowlane.
Warto zdawać sobie sprawę, iż mokradła to nie tylko naturalne filtry, ale również najważniejsze dla równowagi ekosystemu. Dostarczają czystą wodę, zapewniają bezpieczeństwo żywnościowe i korzystnie wpływają na klimat oraz zdrowie psychiczne. W tej chwili tereny podmokłe są naszymi sprzymierzeńcami w walce ze zmianą klimatu, pełniąc rolę naturalnych magazynów węgla. Torfowiska, będące częścią mokradeł, przechowują więcej węgla niż lasy na całym świecie. Jednak odwodnione torfowiska przyczyniają się do emisji dwutlenku węgla, stawiając przed nami ważne wyzwanie ochrony środowiska.
W Polsce mamy 13 obszarów chronionych wpisanych na listę Ramsar, obejmujących rezerwaty przyrody, parki narodowe i torfowiska. Niemniej jednak, istnieją także problemy wynikające z działań niekorzystnych dla mokradeł, zwłaszcza ze strony miast, które dążą do uzyskania tych obszarów pod inwestycje, co może prowadzić do ich degradacji i zaśmiecania.
Również toruńska Winnica, obszar Natury 2000, nie jest wyjątkiem. Kilkadziesiąt osób uczestniczyło w spacerze zorganizowanym przez Koło Partii ZIELONI i Stowarzyszenie Wolna Winnica. Społeczność uważa, iż planowana inwestycja, m.in. budowa 80-metrowego wieżowca, zagraża przyrodniczym walorom terenu. Wydane pozwolenie na budowę zostało zaskarżone, a ziemia przewieziona na teren budowy stała się przedmiotem zawiadomienia do prokuratury przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
Wnioski płynące z tych informacji są jednoznaczne - troska o mokradła to nie tylko nasza ekologiczna odpowiedzialność, ale także inwestycja w zdrowie naszej planety i nas samych. Wzywam nas wszystkich do działania, do wspólnej ochrony tych niezwykłych obszarów, które są najważniejsze dla naszej przyszłości.
Historia Winnicy w Toruniu
Winnica, jedna z najstarszych osad przedmiejskich Torunia, kryje w sobie fascynującą historię, nawołując do odkrywania tajemnic minionych wieków. Jej nazwa związana jest ściśle z winnicami, które w średniowieczu należały m.in. do biskupów włocławskich. Jednak, aby zrozumieć bogactwo kulturowe tego miejsca, sięgnijmy w głąb czasu.
W średniowieczu, już od XIII wieku, stoki skarpy wiślanej były miejscem uprawy winorośli. Wynikiem tej działalności było powstanie gęsto zaludnionego przedmieścia, nazwanego Winnicą, które wzbogacało się nie tylko winem, ale także rzemiosłem szewskim. Góra Winnica, nazywana również Górą Biskupią, była znacznym wzniesieniem, doskonale nasłonecznionym i osłoniętym od chłodnych wiatrów północnych, co sprzyjało uprawie winorośli.
Niestety, historia Winnicy zaznaczyła się tragicznymi momentami. W lutym 1629 roku, podczas pierwszego oblężenia szwedzkiego, mieszczanie toruńscy spalili winnice, które nigdy już się nie odrodziły. Po tym wydarzeniu, Winnica ewoluowała, stając się centrum rzemieślniczo-handlowym. W XVIII wieku była miejscem partactwa, a liczba gospodarstw bez służby i pracowników najemnych wzrosła do 48.
Winnica to nie tylko miejsce produkcji wina i handlu. Stała się także osiedlem ludzi Wisły - rybaków, szkutników, flisaków i piaskarzy. Ich chaty zbudowane z drewna pochodzącego z rozebranych barek nadawały tej dzielnicy niepowtarzalny charakter.
Warto również wspomnieć, iż słynny przedwojenny film Aleksandra Forda "Ludzie Wisły" z Iną Benitą, Stanisławą Wysocką i Jerzym Pichelskim w rolach głównych, powstał na podstawie książki Heleny Boguszewskiej i Jerzego Kornackiego, której akcja rozgrywa się głównie na toruńskiej Winnicy.
Dawna zabudowa Winnicy utrzymała się praktycznie do pierwszych lat obecnego stulecia, kiedy to dzielnica stała się miejscem intensywnej zabudowy. Choć bloki zdominowały krajobraz, w ich cieniu wciąż można odkryć ducha dawnej Winnicy.
W 1912 roku "Gazeta Toruńska" opisywała to miejsce jako urokliwe, sielskie, i podmiejskie, a tereny te wciąż emanowały duchem przeszłości. Dziś, niestety, po świętej figurze i cmentarzu pozostały tylko wspomnienia nielicznych. Jednak, wciąż istnieje możliwość dotarcia do korzeni tej dzielnicy.
W Winnicy znajduje się wiele miejsc związanych z historią, takie jak wiekowy młyn w Trzeposzu, którego budynek stoi do dziś, przypominając o uzdrawiających adekwatnościach wody z młynówki. Na początku XIX wieku specjalna komisja lekarska badała te adekwatności, potwierdzając cudowny charakter tego miejsca.
Winnica, choć uległa wielu przemianom w ciągu wieków, przez cały czas emanuje unikalnym klimatem i zachowuje ślady swojej bogatej historii. Ta malownicza część Torunia, położona nadwiślańsko, przyciąga nie tylko swoim pięknem, ale również zaprasza do odkrywania tajemnic przeszłości. Dlatego warto czasem zatrzymać się na rogu ulicy Winnica i Szosy Lub ickiej, aby wsłuchać się w szmer historii tego niezwykłego miejsca.
Inne miejsca warte odwiedzenia: MAPA
GPS: 53°01′02,64″N 18°39′01,44″E
---
Today, I want to share my experiences from the Community Walk in Winnica, organized on World Wetlands Day. Meeting with Sylwester and Maciej provided fascinating insights into wetlands, a crucial part of our ecosystem. These areas act as natural water filters, reservoirs, and carbon absorbers. In Poland, wetlands face threats with serious consequences. The Ministry of Climate and Environment urges protection, discouraging drainage and development for agriculture or construction.
Wetlands aren't just filters but vital for ecosystem balance, providing clean water, food security, and positive impacts on climate and mental health. Currently, wetlands play a crucial role as natural carbon reservoirs, with peat bogs storing more carbon than global forests. However, drained peat bogs contribute to carbon dioxide emissions, posing a significant environmental challenge.
Poland has 13 protected Ramsar sites, including nature reserves, national parks, and wetlands. Yet, issues persist, especially with urban developments threatening degradation and pollution. Torun's Winnica, a Natura 2000 site, is no exception. A planned 80-meter tower construction raises concerns about environmental values. Construction permits are contested, and soil transported for construction is under investigation by the Regional Inspectorate of Environmental Protection.
The conclusions are clear – caring for wetlands is not just an ecological responsibility but an investment in our planet's health. I call on everyone to act, collectively safeguarding these remarkable areas crucial for our future.
History of Winnica in Toruń
Winnica, one of Toruń's oldest suburbs, harbors a fascinating history, inviting exploration of centuries past. Its name is closely tied to vineyards, once owned by bishops of Włocławek. To understand the cultural richness of this place, let's delve into history.
In the Middle Ages, from the 13th century, slopes along the Vistula were vineyards. This led to the creation of the densely populated suburb called Winnica, known for wine production and shoemaking. Góra Winnica, also known as Góra Biskupia, was a significant elevation, well-exposed to sunlight and sheltered from northern winds, ideal for vine cultivation.
Unfortunately, Winnica's history includes tragic moments. In February 1629, during the first Swedish siege, Toruń residents burned the vineyards, which never recovered. After this event, Winnica evolved into a center for trade and crafts. In the 18th century, it became a place of various crafts, with the number of households increasing to 48.
Winnica isn't just a place for wine production and trade; it's also home to the People of the Vistula – fishermen, boatbuilders, rafters, and sand miners. Their wooden cottages, crafted from dismantled boats, gave the district a unique character.
It's worth mentioning that the famous pre-war film "People of the Vistula" by Aleksander Ford, starring Ina Benita, Stanisława Wysocka, and Jerzy Pichelski, was based on the book by Helena Boguszewska and Jerzy Kornacki, set mainly in Toruń's Winnica.
The historical architecture of Winnica persisted until the early 20th century when the district became a site for intense construction. Although blocks dominated the landscape, the spirit of old Winnica can still be discovered in their shadows.
In 1912, "Gazeta Toruńska" described the area as charming, rural, and suburban, with the surroundings still exuding the spirit of the past. Today, unfortunately, only memories remain of the holy figure and cemetery. However, there's still a chance to connect with the roots of this district.
Winnica hosts many historically significant places, such as the age-old mill in Trzeposz, its building standing to this day, reminding us of the healing properties of water from the mill race. In the early 19th century, a special medical committee examined these properties, confirming the miraculous nature of the place.
Winnica, despite undergoing numerous transformations over the centuries, still radiates a unique atmosphere and preserves traces of its rich history. This picturesque part of Toruń, along the Vistula, captivates not only with its beauty but also invites exploration of the mysteries of the past. Therefore, it's worthwhile to pause at the corner of Winnica and Szosa Lubicka, listening to the whispers of history in this extraordinary place.
