W irlandzkiej tradycji jest to także ostatni dzień świątecznego okresu.
Data 6 stycznia w Irlandii to dzień znany jako Nollaig na mBan, czyli „Kobiece Boże Narodzenie”.
Nollaig na mBan w Irlandii
To wyjątkowa tradycja, która symbolicznie kończy okres świąteczny i jest okazją do celebracji kobiecej roli w rodzinie i społeczeństwie.
Nollaig na mBan, często określane jako „Kobiece Boże Narodzenie” lub „Małe Boże Narodzenie”, ma swoje korzenie w irlandzkiej tradycji, kiedy to kobiety prowadzące dom mogły odpocząć po intensywnym okresie świątecznych przygotowań.
Tego dnia mężczyźni przejmowali domowe obowiązki, a kobiety spotykały się w gronie rodziny i przyjaciółek, aby świętować i cieszyć się swoim wolnym dniem.
6 stycznia to dwunasty dzień Bożego Narodzenia, tradycyjnie obchodzony jako Święto Objawienia Pańskiego (Trzech Króli). W irlandzkiej tradycji jest to także ostatni dzień świątecznego okresu, co czyni go idealnym momentem na zasłużony odpoczynek kobiet.
Historia i pochodzenie tradycji
Nollaig na mBan narodziło się w Irlandii i jest szczególnie popularne w hrabstwach Cork i Kerry. Chociaż podobne święta istnieją w innych krajach, dla Irlandczyków ten dzień ma wyjątkowe znaczenie jako wyraz uznania dla ciężkiej pracy kobiet.
Według Irlandzkiego Stowarzyszenia Kobiet Wiejskich (Irish Countrywomen’s Association) wierzono, iż o północy 6 stycznia woda w studniach zamienia się w wino, sitowie w jedwab, a piaskowiec w złoto. To magiczne wierzenia podkreślały wyjątkowość tego dnia.
Tradycje związane z Nollaig na mBan
Nollaig na mBan to czas odpoczynku, ale też refleksji nad zakończeniem okresu świątecznego. Związane z nim zwyczaje obejmują:
- Wolny dzień dla kobiet: Kobiety spotykają się w restauracjach, pubach, domach lub hotelach, by cieszyć się wspólnym czasem.
- Tradycyjne potrawy: Dawniej na stołach królowała gęś, dziś częściej wybiera się eleganckie kolacje z winem.
- Porządki i symboliczne gesty: Zamiatanie podłogi i przygotowanie czystej wody miały oznaczać nowy początek.
- Świece w oknach: Rodziny zapalały 12 świec, a ich gaszenie wiązano z przesądami dotyczącymi przyszłości.
- Dekoracje świąteczne: Gałązki ostrokrzewu przechowywano i palono w Ostatki, co symbolizowało zakończenie świąt.
Tradycja Nollaig na mBan niemal zanikła w połowie XX wieku, ale od tego czasu przeżywa renesans. Dziś kobiety w całej Irlandii korzystają z ofert hoteli, spa i restauracji, które organizują specjalne wydarzenia.
W tym dniu w całej Irlandii realizowane są także różnego typu koncerty i akcje charytatywne.