Murowany wiatrak typu “holender” w Bracholinie z XIX w.

dziedzictworegionu.pl 4 miesięcy temu
Fot. Damian Rybak.

Bracholin to maleńka wieś położona niedaleko, bo zaledwie 8 km na wschód od Wągrowca (3 km na południe od Łekna). Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z czasów średniowiecza, czasów panujących na naszych ziemiach pierwszych Piastów, a konkretnie z XIII w. Przez sześć wieków, do końca XVIII w., Bracholin był własnością bardzo bogatego zakonu Cystersów z pobliskiego Łekna.

Dlaczego, chociaż na chwilę lub godzinkę – trzeba zatrzymać się w tej miejscowości turystycznie? Otóż, za wsią w szczerym polu, przy drodze Łekno-Rąbczyn, na niewielkim wzgórzu i wyodrębnionym skrawku ziemi, otoczony drzewami stoi – warty uwagi zabytek techniki – wiatrak typu holenderskiego zbudowany w 2 poł. XIX w. Uważam, iż każdy miłośnik dawnych młynów wiatrowych powinien odwiedzić tą miejscowość. „Holender” już dawno nie jest użytkowany, jednak stanowi piękny element krajobrazu wsi pałuckiej i wielkopolskiej. Bracholiński wiatrak wzniesiony został w XIX w., przypuszcza się iż budowniczymi byli fachowcy w tej dziedzinie – osadnicy holenderscy lub niemieccy. Młyn zbudowano w pasie wiatrów ciągłych, na wzgórzu w sąsiedztwie trzech jezior: Brachocińskiego, Łeknieńskiego i Rgielskiego.

Fot. Gabriela Rybak.

Wiatrak w Bracholinie zbudowano na wysokiej podmurówce z łamanego kamienia polnego oraz cegły w wyższych kondygnacjach. Elewacja kamienna zajmuje dolne partie niemalże do wysokości ok. 3,4 m. Na wysokości 2,9 m. dookoła młyna przebiega charakterystyczny, ceglany gzyms. Jest to budowla cylindryczna, zwężająca się ku górze, wzniesiona na planie koła o średnicy w przyziemiu 10,60 m. Bracholińskiego holendra cechuje drewniana kopulasta głowica kryta współcześnie papą. W dachu wyodrębniono dwie wystające lukarny – od strony południowej i północnej. Nie brakuje w młynie otworów okiennych, które zwieńczone są płaskim łukiem odcinkowym: na drugiej i trzeciej kondygnacji znajdują się po cztery okna, po jednym z każdej strony. Na parterze umieszczono dwa otwory zamknięte okiennicami, natomiast od wschodu i zachodu (naprzeciwko siebie) znajdują się drzwi wejściowe z nadprożem. Uwagę przykuwa również zamurowane ostrołukowe okienko tworzące otynkowaną blendę, umieszczone na wysokości trzeciej kondygnacji. Zwieńczenie elewacji, pod samym okapem dachu, stanowi obiegający gzyms konsolowy.

CDN

Ciekawostki

Polecamy jeszcze pojechać z dziećmi kawałek dalej, nad Jeziorem Bracholińskim warto zobaczyć ścieżkę przyrodniczo-edukacyjną „Bracholińska Ostoja”.

Gdzie jeszcze można zobaczyć tego typu wiatraki w Wielkopolsce i woj. kujawsko-pomorskim? Wiemy o tych w: Pyzdrach, Rogierówku k. Kiekrza, Reczu k. Rogowa, Lulkowie/Jankowie Dolnym, Nowej wsi Pałuckiej, Młynach k. Strzelna …?

Damian Rybak

Fotogaleria – Wiatrak “holender” w Bracholinie:

Fot. Damian Rybak.

Wkrótce kolejne zabytkowe wiatraki i zabytki techniki, grodziska, zabytkowe kościoły – romańskie, gotyckie i drewniane, pomniki przyrody, architektura drewniana, dwory i pałace, parki miejskie, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl

Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie Polub stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeżeli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeżeli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.

Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).

Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).

O kościołach romańskich i ich reliktach, a także grodzisku i klasztorze w Łeknie możesz przeczytać w jednej z moich publikacji o Szlaku Piastowskim, polecam także zgłębić swoją wiedzę w niektórych z poniższych wydawnictw mojego autorstwa …

Zobacz również pozostały dorobek wydawniczy.
Większość publikacji można zakupić w Strzelnie (PTTK, Muzeum, Kancelaria parafialna) i innych punktach na Szlaku Piastowskim.

Portal dziedzictworegionu.pl poleca następujące firmy z regionu prowadzące działalność, dla branży turystycznej specjalne zniżki, a dla pozostałych firm najniższe ceny w okolicy:

MIEJSCE NA TWOJĄ REKLAMĘ, SZCZEGÓLNIE Z GMINY I POWIATU WĄGROWIEC !!!
Idź do oryginalnego materiału