Moja lista UNESCO – galeria 282 odkrytych miejsc

chasingunesco.com 6 miesięcy temu

Galeria moich odkrytych miejsc z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO. Każdą wizytę staram się udokumentować fotografią. I tak powstaje ta kolekcja: lista UNESCO. Na dziś to galeria 282 odkrytych miejsc.

Lista UNESCO – Moje odkryte miejsca

Jedno miejsce, jedno zdjęcie. Fot. Sebastian Mierzwa. ChasingUNESCO

282. Przedhiszpańskie miasto Teotihuacan (Meksyk). „Miejsce w którym stworzono bogów” powstało i rozwinęło się pomiędzy I a VII w. n.e. Jeden z najpotężniejszych ośrodków kulturalnych w Mezoameryce w szczytowym okresie zamieszkiwane przez 200 tyś. mieszkańców, lud kultury Teotihuacan zastąpionych przez Tolteków lub Azteków

281. Centralny kampus uniwersytecki Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM) (Meksyk). Przedhiszpańska tradycja meksykańska połączona z XX-wiecznym modernizmem

280. Historyczne centrum Meksyku (Meksyk). Zbudowane w XVI wieku przez Hiszpanów na ruinach Tenochtitlan, starej stolicy Azteków. Monumentalny kompleks Templo Mayor (Świątynia Główna) jest wyjątkowym świadkiem kultów wymarłej cywilizacji, zaś katedra i Pałac Sztuk Pięknych to przykłady architektury kolonialnej i końca XIX wieku

279. Dom i studio Luisa Barragána (Meksyk). Zbudowany w 1948 roku dom i pracownia architekta Luisa Barragána na przedmieściach Meksyku stanowi wybitny przykład twórczości architekta w okresie po drugiej wojnie światowej

278. Akwedukt układu hydraulicznego Padre Tembleque (Meksyk). XVI- wieczne przedsięwzięcie inżynieryjne służące zaopatrzeniu w wodę. Zbudowana w latach 1555-1572 o długości 48 km. Główny arkadowy akwedukt w Tepeyahualco osiąga całkowitą wysokość 39,65 m, a jego centralny łuk ma 33,84 m wysokości

277. Przedhiszpańskie miasto Uxmal (Meksyk). Miasto Majów zostało założone ok. 700 r n.e. Było zamieszkane przez ok. 300 lat. Liczyło ok. 25 tyś mieszkańców

276. Historyczne ufortyfikowane miasto Campeche (Meksyk). Typowy przykład hiszpańskiego miasta portowego. Założone w XVI wieku u wybrzeży Zatoki Meksykańskiej stało się najważniejszym portem morskim narażonym na ataki piratów i korsarzy

275. Przedhiszpańskie miasto Chichen-Itza (Meksyk). To miasto zostało założone przez Majów ok. V w n.e. Pięćset lat później miasto zajęli Toltekowie zamieszkując je do połowy XV wieku

274. Sian Ka’an (Meksyk). W języku majów kraina ta nazywana była „Pochodzenie Nieba”. Ten dzisiejszy rezerwat biosfery to m.in. 300 gatunków ptaków i Mezoamerykańska Rafa Koralowa

273. Camino Real de Tierra Adentro, Królewska Droga Śródlądowa, Srebrny Szlak (Meksyk). Trasa handlowa łącząca miasto Meksyk z Ciudad Juarez i dalej El Paso w Teksasie oraz Santa Fe w Nowym Meksyku. Całość szlaku to 2600 km. Na liście UNESCO wpisane jest 1400 km trasy znajdującej się w Meksyku. To m.in. także miasto Meksyk z przebiegiem trasy przez ścisłe, historyczne centrum

272. Wulkany i lasy góry Pelée i Pitons w północnej Martynice (Francja). W górach północnej Martyniki

271. Stare miasto Kuldiga (Łotwa). Stolica Kurlandii i Semigalii

270. Žatec i krajobraz chmielu Saaz (Czechy). Pięknie!

269. Krajobraz w Kladrubach nad Labem i stadnina koni starokladrubskich (Czechy) Ta cesarska stadnina została założona w 1579 roku.

268. Historyczno – przyrodniczo – kulturowy region Kotor (Czarnogóra) Boka Kotorska – bałkański fiord pełen niespodzianek.

267. Most Mehmeda Paszy Sokolovicia w Višegradzie (Bośnia i Hercegowina) Zbudowany pod koniec XVI wieku jako przeprawa przez rzekę Drinę. Inżynieria lądowa i architektura osmańska w pełnej krasie.

266. Osiedla berlińskiego modernizmu (Niemcy) Sześć berlińskich osiedli mieszkaniowych świadczących o innowacyjnej polityce mieszkaniowej lat 1910 – 1933.

(…) Drezdeńska dolina Łaby (Niemcy) Mimo, iż krajobraz doliny Łaby został wykreślony z listy w 2009 roku, przez cały czas zachwyca swym wyglądem.

(…) Malowane cerkwie regionu Mołdawii (Rumunia) Kolejne, poznane dwie z ośmiu wpisanych na listę cerkwi północnej Rumunii.

(…) Łuk geodezyjny Struvego (Mołdawia) Łańcuch triangulacji geodezyjnych rozciągający się od Hammerfest w Norwegii po Morze Czarne.

(…) Delta Dunaju (Rumunia)

(…) Wsie z ufortyfikowanymi kościołami obronnymi w Transylwanii (Rumunia)

(…) Tokajski region winiarski (Węgry). Tokaj – jak zawsze w świetnej, winiarskiej formie.

(…) Hala Stulecia we Wrocławiu (Polska). Fragment Pawilonu Czterech Kopuł.

265. Historyczne Centrum Porto, stalowy most Luís I oraz Klasztor Serra do Pilar w Vila Nova de Gaia (Portugalia). 2000 lat nieprzerwanej historii. Niezwykła zabudowa miejska okalająca wzgórza nad rzeką Duero.

264. Historyczne centrum Guimarães (Portugalia). Guimarães to pierwsza stolica. To tu, w XII wieku zaczyna się państwowość portugalska.

263. Sanktuarium Bom Jesus do Monte w Bradze (Portugalia). Na zboczu góry Espinho, na przedmieściach Bragi, znajduje się portugalska Jerozolima.

( …) Dolomity (Włochy). Jeden z najpiękniejszych górskich krajobrazów na świecie. To m.in. osiemnaście szczytów wynoszących się ponad trzy tysiące metrów.

262. Miasto kalifackie Medyna Azahara (Hiszpania). Kalifat Ummajadów – miasto pałac z X wieku. Ogromne przedsięwzięcie z krótkim życiorysem. Ponownie odkryte na początku XX wieku.

261. Zespół zabytkowy w Kordobie (Hiszpania). Jeden z pierwszych obiektów wpisanych na hiszpańską listę UNESCO. Mezquita – labirynt 850 kolumn.

260. Alhambra, ogrody Generalife, twierdza Albaicín w Grenadzie (Hiszpania)

Twierdza mauretańskich kalifów. Do 1492 roku była ostatnim punktem oparcia Arabów w Hiszpanii.

259. Kompleks dolmenów w Antequerze (Hiszpania). Trzy megalityczne kopce grobowe oraz dwie naturalne formacje górskie powiązane ze sobą zjawiskami astronomicznymi.

(…) Wspaniałe miasta uzdrowiskowe Europy: Mariańskie Łaźnie (Czechy). Popularny ośrodek turystyczny chętnie odwiedzany przez monarchów i władców Europy.

258. Region górniczy Erzgebirge/Krušnohoří: Jáchymov (Czechy). Srebro, cyna, uran. 800 lat nieprzerwanego górnictwa, które kształtowało ten region.

257. Wspaniałe miasta uzdrowiskowe Europy: Karlowe Wary (Czechy). To niezwykłe miasto to łaźnie, pijalnie wód, obiekty lecznicze i kolumnady, których zadaniem jest ujarzmienie zasobów wody i umożliwienie jej praktycznego wykorzystania do kąpieli i picia.

256. Cerkiew Bojańska (Bułgaria). Kompleks trzech budynków pochodzących z X, XIII i XIX wieku z niezwykłą kolekcją malarstwa średniowiecznego.

255. Klasztor Riła (Bułgaria). Symbol dziewiętnastowiecznego bułgarskiego renesansu oraz bułgarskiego oporu przeciw tureckiemu panowaniu. Niezwykłe usytuowanie na wysokości 1100 m w Górach Riła.

254. Stanowisko archeologiczne Aigai – Vergina (Grecja). Starożytna, pierwsza stolica królestwa Macedonii. Kurhany pochodzące z XI w p.n.e. Jeden z grobowców został zidentyfikowany jako grób Filipa II ojca Aleksandra Macedońskiego.

253. Historyczne centra Berat i Gjirokastra. Gjirokastra (Albania). Wokół starożytnej XIII-wiecznej cytadeli w mieście znajdują się domy z wieżyczkami (turecki kule ), które są charakterystyczne dla regionu Bałkanów.

252. Burtint (Albania). Grecka kolonia, rzymskie miasto, bizantyjskie biskupstwo, wenecka twierdza. Wszystko w jednym stanowisku archeologicznym na morskim wybrzeżu.

251. Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe regionu Ohrid (Macedonia Północna). Ochryda, jedna z najstarszych siedzib ludzkich w Europie. Jezioro Ochrydzkie jako niesamowite zjawisko naturalne. Wpis transgraniczny wspólnie z Albanią.

250. Zabytki średniowieczne w Kosowie: Klasztor Dečani (Kosowo)

Jeden z czterech zabytkowych obiektów składających się na wpis. w tej chwili ze względu na sytuację polityczną ten obiekt jest zagrożony. Na liście UNESCO wciąż figuruje jako obiekt znajdujący się w Serbii pomimo uznania Republiki Kosowa przez 97 państw (stan na sierpień 2022 r.)

249. Klasztor Sopoćani (Serbia). Jest położony w pobliżu pozostałości po wczesnośredniowiecznym mieście Stary Ras, które było pierwszą stolicą Serbii. Pobliski monastyr Sopoćani powstał w połowie XIII w., kryje w sobie freski należące do najwspanialszych w średniowiecznej sztuce bizantyjskiej i serbskiej.

248. Monaster Studenica (Serbia). Klasztor jest największym i najbogatszym klasztorem prawosławnym w Serbii. Został założony w pobliżu rzeki Studenica pod koniec XII wieku.

(…) Granice Imperium Rzymskiego. Limes naddunajski (Słowacja, Rusovce). Ten transgraniczny wpis, wspólny dla Austrii, Niemiec i Słowacji to ok. sześciuset kilometrowy odcinek Dunaju stanowiący zachodnią granicę Cesarstwa Rzymskiego. Ten obiekt to pozostałości obozu warownego Gerulata pochodzącego z II wieku n.e.

247. Kościół klepkowy w Urnes(Norwegia). Tradycyjna skandynawska architektura drewniana z XII i XIII wieku.

246. Fiordy Zachodnionorweskie: Nærøyfjordm (Norwegia). Podobno najbardziej malownicze fiordy na świecie. Jedne z najdłuższych i najgłębszych.

245. Ryty naskalne w Tanum (Szwecja). Życie ludzi z epoki brązu przedstawione na granitowych podłożach skalnych.

244. Radiostacja Grimeton, Varberg (Szwecja). Bezprzewodowa komunikacja transatlantycka zbudowana w latach dwudziestych XX wieku.

(…) Park Mużakowski (Niemcy/Polska). Największy park w stylu angielskim znajdujący się w Polsce. Samo założenie parkowe to dzieło Hermanna Ludwiga Heinrich von Pückler-Muskau, które podzielone jest dziś granicą.

243. Morskie Greenwich w Londynie, (Wielka Brytania). Angielskie przedsięwzięcie naukowe i artystyczne z XVII/XVIII wiek. Kompleks służący nauce astronomii i nawigacji będący m.in. Królewską Szkołą Morską.

242. Twierdza Tower w Londynie, (Wielka Brytania). Klasyczny przykład architektury normańskiej.

241. Pałac i Opactwo Westminsterskie oraz kościół św. Małgorzaty, Londyn (Wielka Brytania). Kompleks najważniejszych budowli będących centrum administracji królestwa Wielkiej Brytanii.

(…) Jizerskohorské bučiny (Czechy). Pierwotne lasy bukowe w Górach Izerskich. Największy kompleks bukowego lasu w Czechach.

240. Kompleks klasztorny w Maulbroon (Niemcy)

Cysterski klasztor założony w 1147. Najlepiej zachowany zespół obiektów tego typu na północ od Alp.

239. Teatr rzymski i łuk triumfalny w Orange (Francja). Jeden z najlepiej zachowanych teatrów rzymskich z imponującą, 103 fasadą

238. Historyczne centrum Awinionu (Francja). Czternastowieczna siedziba papieża. Pięknie położone miasto nad Rodanem z mostem z XII wieku.

237. Rzymskie i romańskie zabytki Arles (Francja). Prowansalskie miasto z najpiękniejszym nocnym niebem i niepowtarzalnym światłem. Do tego rzymska arena, teatr i podziemne galerie.

236. Pałac Stanisława w Nancy (Francja) Lotaryngia. Najbardziej polskie z francuskich miast. Rezydencja króla Stanisława Leszczyńskiego czekającego na swoje królestwo. Oświecony monarcha nie mogąc spełniać się w Polsce spełnił się w Nancy.

235. Centrum Angra de Heroismo na Azorach (Portugalia) Azory, wyspa Terceira, Angra de Heroismo. Obowiązkowy przystanek w drodze do i z Ameryki. Najważniejszy port żeglugi transatlantyckiej w okresie świetności imperium portugalskiego.

(…) Stare Miasto w Krakowie. (Polska). Lutowy spacer z powiewem wiosny.

(…) Duński fragment Morza Wattowego, Park Narodowy Vadehavet. (Dania). Zimowy zachód słońca nad wyspą Mando

234. Graniczny kompleks archeologiczny Hedeby i Danevirke (Niemcy). Hedeby – historyczna średniowieczna osada, największe nordyckie miasto czasów wikingów. Najstarsze miasto duńskie. Dziś w granicach Niemiec jako część archeologicznego zespołu granicznego.

233. Historyczne centrum Evory. (Portugalia). Od czasów rzymskich przez piętnastowieczne rezydencje królewskie po współczesność.

232. Królewski gmach Mafry (Portugalia). Ilustracja potęgi i zasięgu imperium portugalskiego wg. króla João V. Wiek XVIII.

231. Wieża Belém w Lizbonie (Portugalia). Zbudowana dla upamiętnienia wypraw Vasco da Gamy w czasach wielkich morskich odkryć geograficznych.

230. Szlaki pielgrzymkowe do Santiago de Compostela. Droga św. Jakuba. (Francja)

Cztery trasy prowadzące średniowiecznych pielgrzymów do galicyjskiego sanktuarium w północno-zachodniej Hiszpanii.

229. Nicea – zimowy kurort na Riwierze (Francja). Idealne miejsce na spędzenie zimy. Śródziemnomorski klimat i znakomite położenie oraz przybywający do Nicei cudzoziemcy przyczynili się do rozwoju tego miasta.

228. Granice Imperium Rzymskiego. Limes naddunajski (Niemcy). Ten transgraniczny wpis, wspólny dla Austrii i Słowacji to ok. 600 km odcinek Dunaju stanowiący zachodnią granicę Cesarstwa Rzymskiego. Tu pozostałości obozu warownego w Regensburgu.

(…) Drewniane cerkwie regionu Karpat: cerkiew w Chotyńcu (Polska). Czerwiec 2021. Moje ostatnie, nieudokumentowane, polskie miejsce z listy UNESCO. Powrót na szlak po półtorarocznej przerwie spowodowanej pandemią

227. Weneckie dzieła obronne z okresu XVI i XVII wieku: Stato da Terra, zachodnie Stato da Mar. Palmanova
(Włochy). Piętnaście byłych twierdz chroniących Republikę Wenecką na lądzie i morzu. Miasto idealne, miasto w kształcie gwiazdy: Palmanova.

226. Nekropolie etruskie w Cerveteri i Tarquiniana (Włochy). Etruska nekropolia w Tarquina to 6000 grobów wykutych w skale. To 200 pomalowanych wewnątrz grobowców z których najstarsze pochodzą z VII w p.n.e.

225. Etna (Włochy). Największa, śródziemnomorską górą położona na wyspie. jej wysokość jest zmienna. Na chwile obecna to ok. 3340 m. n.p.m. To najbardziej aktywny starowulkan na świecie. >>>>>

224. Wyspy Liparyjskie (Włochy). Wciąż czynne wulkany Stromboli i Vulcano. Sam archipelag wysp Eolskich to kompendium naukowej wiedzy z zakresu geologii i wulkanologii.

223. Średniowieczne miasto Rodos (Grecja). Zakon rycerzy św. Jana z Jerozolimy (Joannitów) zajmował wyspę Rodos od 1309 do 1523 r. przekształcając miasto w twierdzę. >>>>>

222. Zespół archeologiczne w regionie Pafos (Cypr). Zamieszkane od okresu neolitu było m.in centrum kultu bogini Afrodyty i bóstw płodności sprzed okresu hellenistycznego. Tu znajdują się jedne z najpiękniejszych mozaik >>>>>

221. Zespół zabytkowy Akki (Izrael). Położona na niewielkim półwyspie Akka to starożytne miasto portowe otoczone obronnymi murami. Jej początki to okres fenicki. Zaś najważniejszy okres przypada na lata 1104 do 1291 r. kiedy Akka była stolicą Królestwa Jerozolimskiego i bramą do kolejnych wypraw krzyżowych. >>>>>

220. Święte miejsca bahaistów w Hajfie i Zachodniej Galilei (Izrael)

Wpis obejmuje dwa najświętsze miejsca w religii bahaickiej. Pierwsze, związane z założycielem, to Sanktuarium Bába w Hajfie na górze Karmel. Drugie, poświęcone jest jednemu z prekursorów wyznawców bahaizmu – Bahá’u’lláhowi. To Sanktuarium Bahá’u’lláha w Akrze. >>>>>

219. Zespół zabytkowy w Jerozolimie wraz z murami obronnymi (Izrael). Święte miejsce wielkich religii z ponad dwustoma zabytkami historycznymi. Kopuła na Skale, Ściana Płaczu, Rotunda Zmartwychwstania to najważniejsze, jakże istotne z nich.

218. Miejsce narodzin Jezusa: Bazylika Narodzenia Pańskiego i Droga Pielgrzymów w Betlejem (Palestyna). 10 km na południe od Jerozolimy znajduje się Betlejem, które w tradycji chrześcijańskie uważne jest miejsce narodzin Jezusa. Od IV wieku miejsce powstania pierwszego kościoła i kolejnych związanych z odłamami chrześcijaństwa.

217. Wyspa klasztorna Reichenau na Jeziorze Bodeńskim (Niemcy). Od 724 roku na wyspie Reichenau na jeziorze Bodeńskim zamieszkiwali benedyktyni. Ich działalność znamiennie oddziaływała na okolicę zarówno w architekturze jak i życiu duchowym i artystycznym.

216. Opactwo Sankt Gallen (Szwajcaria). 1200 lat benedyktyńskiej architektury klasztornej. Jedna z ostatnich, monumentalnych budowli barokowych należących do opactwa na Zachodzie Europy.

215. Alpy Szwajcarskie: Jungfrau-Aletsch-Bietschhorn (Szwajcaria). Góry i lodowce, niezwykłe procesy ich formowania. Nieprzeciętne krajobrazy największego lodowca Europy.

214. Zespół zabytkowy w Bernie (Szwajcaria). W zakolu rzeki Aare leży romantyczna starówka szwajcarskiej stolicy. Sześć kilometrów arkad i katedra w średniowiecznej zabudowie. Takie jest Berno!

213. Zabytkowe dzielnice miasta Luksemburg wraz z fortyfikacjami (Luksemburg). Miasto forteca. Do 1867 roku, a więc do częściowej rozbiórki fortyfikacji, jedno z największych umocnień Europy. Od XVI w. przetaczały się przez twierdzę armie Cesarstwa Niemieckiego, habsburskie, burgundzkie, francuskie, hiszpańskie, pruskie.

212. Rezydencja prawosławnych metropolitów Bukowiny i Dalmacji w Czerniowcach (Ukraina). Zaprojektowana przez czeskiego architekta jako wyraz dziewiętnastowiecznej tożsamości kulturowej prawosławia znajdującego się w granicach Cesarstwa Austrio-Węgierskiego.

211. Ławra Peczerska i Sobór Mądrości Bożej w Kijowie (Ukraina). „Nowy Konstantynopol”, stolica chrześcijańskiego Księstwa Kijowskiego jako centrum myśli i wiary prawosławnej od 988 roku.

210. Krzemionki – pradziejowe kopalnie krzemienia (Polska)

Miejsca wydobycia i obróbki od czasach neolitu do epoki brązu (3900-1600 p.n.e.) krzemienia pasiastego służącego m.in. do produkcji narzędzi. Ogromne skupisko prehistorycznych szybów i wyrobisk wokół których rozwijały się osady ludzkie.

209. Krajobraz kulturowy Risco Caído i świętych gór Gran Canarii (Hiszpania). Na rozległym, górzystym terenie, pośród klifów, wąwozów i formacji wulkanicznych znajdują się ślady dawnych mieszkańców wyspy. Święte miejsca Roque Bentayga i Risco Caido to możliwe miejsca kultu Matki Ziemi.

208. Pałac arcybiskupi w Würzburgu, ogrody pałacowe i Plac Rezydencji (Niemcy). Ten kompleks to jeden z najpiękniejszych zabytków barokowych Europy. Porównywany do francuskiego Wersalu czy austriackiego Schonbrunnu.

207. Katedra w Spirze (Niemcy). Największa, zachowana do dziś świątynia romańska której początki sięgają 1030 roku. Przez niemal 300 lat była miejscem pochowku cesarzy niemieckich.

206. Katedra w Chartres (Francja). Gotycka budowla ze strzelistymi iglicami usytuowana na niewielkim wzniesieniu, pośród zwartej zabudowy miasteczka, czyni katedrę jeszcze większą. To także 176 witraży z XIII w.

205. Opactwo św. Michała Archanioła na Mont Saint-Michel wraz z zatoką (Francja). Gotyckie opactwo benedyktynów wraz z miasteczkiem wznosi się na ponad siedemdziesięciometrowej skale. Odcinane jest od stałego lądu podczas cyklicznych pływów oceanicznych.

204. Katedra w Amiens (Francja). Największa z trzech gotyckich, francuskich katedr zbudowanych w XIII w. z imponującym tympanonem i galerią królów na fasadzie głównej.

203. Cztery Windy na Kanale Centralnym wraz z otoczeniem, La Louvière i Le Roeulx (Hainaut) Belgia. Wykorzystywane po dziś dzień windy służące do pokonywania przez statki różnic poziomu w kanałach żeglownych. 15 – 17 metrów różnicy poziomów.

202. Miejskie wieże strażnicze (beffroi) we Flandrii, Walonii i północnej Francji (wspólnie Belgia, Francja). 56 regionalnych dzwonnic w różnych stylach. Wznoszone od XI do XVII w. często świadczące o dobrobycie miasta.

201. Domy beginek (béguinages) w Brugii, Flandria (Belgia). Największy ruch społeczno – polityczny kobiet w średniowieczu, a za tym architektura potrzeb wynikających z tradycji niezwykłej wspólnoty.

200. Stanowiska górnicze w Walonii (Belgia)

Centrum rewolucji przemysłowej kontynentalnej Europy. To tu powstało wiele ruchów rewolucyjnych i wolnościowych w XIX wieku.

199. Katedra w Akwizgranie (Niemcy). Wzniesiona na planie ośmiokąt kaplica jest centralnym punktem świątyni, której początki sięgają panowania Karola Wielkiego.

198. Pałace Augustusburg i Falkenlust w Brühl (Niemcy). Rezydencja książąt i arcybiskupów Kolonii. To także jeden z pierwszych zespołów budowli rokokowych w Niemczech.

197. Katedra w Kolonii (Niemcy). Arcydzieło sztuki gotyckiej i największe jej osiągnięcie. Świadectwo ciągłości wiary chrześcijańskiej powstające od XIII wieku przez kolejne sześć stuleci.

196. Zespół zabytków archeologicznych w dolinie Brú na Bóinne (Irlandia). Newgrange, Knowth i Dowth to największe i najważniejsze w Europie skupisko prehistorycznej sztuki megalitycznej.

195. Grobla Olbrzyma i bazaltowe wybrzeże północnej Irlandii (Wlk. Brytania). To ok. 40 tysięcy czarnych, bazaltowych kolumn ciasno ułożonych obok siebie. Ich wysokość wynosi od jednego do choćby dwunastu metrów. Więcej >>>>

194. San Cristobal de la Laguna na Teneryfie (Hiszpania). Miasto zostało założone w 1497 roku przez przybyłego z Galicji Alonso Fernándeza de Lugo, który z San Cristóbal uczynił bazę wypadową do walk z Guanczami. Więcej >>>>

193. Monastyr w Horezu (Rumunia). Klasztor stanowi arcydzieło tzw. stylu Brancovana, słynącego z architektonicznej równowagi, bogactwa rzeźbiarskich detali i malowideł. Sercem monastyru jest cerkiew św. Heleny i Konstantyna znajdująca się na dziedzińcu otoczonym krużgankami. Więcej >>>>

192. Fortece dackie w górach Orastie (Rumunia). Kres państwu Daków i ufortyfikowanym twierdzom górskim położył rzymski podbój Dacji w początkach II w. n.e. Dziś ich dobrze zachowane ruiny położone w malowniczych miejscach świadczą o potędze zaginionej cywilizacji. Więcej >>>>

190. Grobowiec tracki w Swesztari (Bułgaria)

W 1982 r. w pobliżu miejscowości Swesztari został odkryty grobowiec tracki pochodzący z III w. p.n.e. To miejsce pochówku wodza plemienia Getów (Daków). Więcej >>>>

189. Iwanowskie cerkwie wykute w skale (Bułgaria). Malownicza dolina Rusenskiego Łomu okolic miasteczka Iwanowo kryje w sobie wyjątkowy zespół cerkwi, kaplic i klasztorów wykutych w skale przez mnichów zamieszkujących tu od XII wieku. Więcej >>>>

188. Zabytkowe miasto Nesebyr (Bułgaria). Na niewielkim, skalistym półwyspie Morza Czarnego leży liczące przeszło 3 tysiące lat miasto Nesebyr. Zostało założone ok 1000 r. p.n.e. jako osada tracka Mesembria, by na początku IV w. p.n.e. stać się grecką kolonią handlową. Więcej >>>>

187. Jeździec z Madary (Bułgaria). Na stumetrowej skale, na wysokości 23 metrów nad ziemią znajduje się relief przedstawiający jeźdźca na koniu i podążającego za nim psa. Jeździec przeszywa włócznią lwa, który leży pod przednimi kopytami konia. Więcej >>>>

186. Delta Dunaju (Rumunia). Wody Dunaju wpadającego do Morza Czarnego to jedna z największych i najlepiej zachowanych delt na kontynencie europejskim. Więcej >>>>

185. Malowane cerkwie Mołdawii (Rumunia). Siedem cerkwi w północnej Mołdawii stanowi unikalny zespół ze względu na ściany zewnętrzne ozdobione freskami z XV i XVI w., uważanymi za arcydzieła sztuki bizantyjskiej. Więcej >>>>

184. Kompleks Zollverein (Niemcy). W połowie XX wieku ten zespół infrastruktury uważany był za największy kompleks tego typu w Europie. Więcej >>>>

183. Opactwo w Corvey (Niemcy). Nad rzeką Wezerą, na obrzeżach miasta Hoxel wzniesiono w latach 822-825 klasztor cesarski z charakterystycznym dla epoki przedromańskiej westwerkiem. Więcej >>>>

182. Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach (Polska). Ta kopalnia miała znaczący udział w światowej produkcji ołowiu i cynku. Więcej >>>>

181. Równina Stari Grad na wyspie Hvar (Chorwacja). W południowo-zachodniej części wyspy znajduje się niezwykłe miasteczko. Więcej >>>>

180. Katedra św. Jakuba w Szybeniku (Chorwacja)

Budowla świadczy o silnych związkach – w dziedzinie sztuki monumentalnej – między północnymi Włochami, Dalmacją i Toskanią,

179. Stećci – średniowieczne cmentarze. Velika i Mala Crljivica (Chorwacja). Wykute w wapieniu kamienie nagrobne pochodzące z okresu od XII do XVI w. Charakterystyczne dla obszaru Bośni i Hercegowiny, zachodniej Serbii, zachodniej Czarnogóry oraz środkowej i południowej Chorwacji.

178. Pałac Dioklecjana w Splicie (Chorwacja). Rzymski cesarz nieprzypadkowo wybrał to miejsce do wzniesienia swego pałacu. Miasto osłonięte jest od morza wyspą Brać, a od lądu stromymi górami, co czyni je bezpiecznym miejscem i spokojną przystanią.

177. Wybrzeże Amalifitańskie (Włochy). Niezwykle malowniczy pas wybrzeża położony na Półwyspie Sorrentyńskim. Rozciąga się od miejscowości Positano na zachodzie po do Vietri sul Mare na wschodzie.

176. Strefa archeologiczna Pompeje (Włochy). Wybuch Wezuwiusza, 24 sierpnia r. 79 n.e., pogrzebał dwa kwitnące miasta rzymskie: Pompeje i Herkulanum, jak również liczne bogate domy regionu.

175. Kurhany, kamienie runiczne i kościół w Jelling (Dania). Dwa kurhany i kamień runiczny z napisem „Król Gorm stawia ten nagrobek swojej żonie Tyrze, pani Danii” pochodzą z ok. X w. z czasów panowania pierwszego duńskiego króla Gorma Starego.

174. Stevns Klints (Dania). Geologiczna „odkrywka” to klif rozciągający się na długości 15 km u wybrzeży Morza Bałtyckiego na wyspie Zelandia.

173. Krajobraz rolniczy południowej Olandii (Szwecja). Obszar zamieszkały od 5 tys. lat, którego mieszkańcy dostosowali swój tryb życia do wymagań wyspy.

172. Port morski w Karlskronie (Szwecja). Wyjątkowy przykład europejskiego miasta portowego założonego w 1680 r. po przeniesieniu głównej siedziby Szwedzkiej Królewskiej Marynarki.

171. Historyczne centrum Grazu i zamek Eggenberg (Austria). Przykład żywego dziedzictwa zespołu miejskiego Europy Środkowej, związanego z długotrwałym panowaniem Habsburgów.

170. Pałac i Ogrody Schonbrun we Wiedniu (Austria)

Wzniesiony przez architektów Johanna Bernharda Fischera von Erlach oraz Nicola Pacassiego, pełnił rolę rezydencji cesarskiej Habsburgów od XVIII w. do 1918 r.

169. Jezioro Nezyderskie (Węgry/Austria). Interesująca architektura wiejska położonych nad jeziorem osad oraz kilku XVIII i XIX-wiecznych pałaców.

168. Fabryki doliny Dervent (Wlk. Brytania). Znajduje się tu kilka przędzalni bawełny z XVIII i XIX w. wtopionych w krajobraz środkowej Anglii o istotnym znaczeniu historycznym i technologicznym.

167. Wąwóz Ironbridge (Wlk. Brytania). Symbol rewolucji przemysłowej. Znajdują się tam wszystkie elementy związane z rozwojem tego regionu przemysłowego w XVIII w., począwszy od kopalni po kolej.

166. Akwedukt i kanał Pontcysyltlle (Wlk. Brytania). Zbudowany w północnowschodniej Walii kanał o długości 18 kilometrów stanowi wybitne osiągnięcie inżynieryjne z czasów rewolucji przemysłowej.

165. Normańska katedra i zamek w Durham (Wlk. Brytania). Katedra stanowi największy i najpiękniejszy przykład architektury normandzkiej w Anglii. Zamek to dawna twierdza normandzka, służąca następnie za siedzibę książąt-biskupów Durham.

164. Wał Hadriana (Wlk. Brytania). 118-kilometrowy wał wzniesiony został na północnych granicach rzymskiej prowincji Brytanii, Anglii i Szkocji, około r. 122 n.e., na polecenie cesarza Hadriana.

163. Opactwo Fountains Abbey, królewski ogród wodny Studley i zamek Fountains Hall (Wlk. Brytania). Wokół ruin opactwa cysterskiego i wokół neogotyckiego zamku w Yorkshire, stworzono niezwykły krajobraz.

162. Osada przemysłowa w Salitare (Wlk. Brytania). Położona w zachodnim Yorkshire, jest całkowitą i dobrze zachowaną osadą przemysłową z drugiej połowy XIX w.

161. Santa Maria delle Grazie w Mediolanie (Włochy). W refektarzu klasztoru Matki Bożej Łaskawej w Mediolanie widnieje Ostatnia Wieczerza, arcydzieło namalowane w latach 1495-1497 przez Leonarda da Vinci.

160. Sacro Monte di Ossuccio (Włochy)

Dziewięć Sacri Monti, powstałych w północnych Włoszech na przełomie XVI i XVII w., tworzy zespoły kaplic i innych elementów architektonicznych poświęconych wierze.

159. Osiedle robotnicze w okolicy Crespi d’Adda (Włochy). Stanowią rzadki przykład „osiedli robotniczych” powstających w Europie i w Stanach Zjednoczonych w XIX i XX w.

158. Val Camonica (Włochy). Tu znajduje się jedno z największych na świecie skupisk rytów naskalnych. Przeszło 140 tys. symboli i figur, wyrytych w skale na przestrzeni 8 tys. lat.

157. Dom Schrödera Rietvelda w Utrechcie (Holandia). Został zbudowany w 1924 r. w tej chwili uznawany za „ikonę” modernizmu w architekturze.

156. Stacja pomp parowych Wouda w Lemmer (Holandia). Została otwarta w 1920 r. Jest to największa, przez cały czas działająca stacja pomp parowych.

155. Linia obrony Amsterdamu (Holandia). Umocnienia powstały w latach 1883-1920. Rozciągają się na długości 135 km otaczając Amsterdam. Stanowi jedyny przykład umocnień ciągłych, opierających się na zasadach panowania nad wodą.

154. Fabryka Van Nelle w Rotterdamie (Holandia). Jest to zespół fabryczny, który powstał w latach 20. XX w. nad brzegiem kanału na terenie polderu Spaanse w przemysłowej dzielnicy w północnozachodniej części Rotterdamu. Stanowi on podręcznikowy przykład architektury przemysłowej XX wieku.

153. Polder Boemster (Holandia). Pochodzący z początku XVII w., jest najstarszym w Holandii obszarem ziemi wydartym morzu.

152. Wiatraki w rejonie Kinderdijk-Elshou (Holandia). Powstały w XVIII wieku i pełniły funkcję do lat 50-tych ubiegłego wieku. Ich zadaniem były hydrauliczne prace: osuszanie terenów na potrzeby rolnictwa oraz ochrona niskich terenów przed powodzią.

151. Morze Wattowe (Holandia). U wybrzeży Zachodniej Fryzji znajduje się akwen wodny, który formalnie nie jest morzem (to część Morza Północnego i Zatoki Niemieckiej). To teren płytkiego, słonego obszaru wodnego, którego częścią są szerokie równiny pływowe zwane wattami.

150. Schokland i okolice (Holandia)

To dawniej zamieszkały półwysep, który w XV w. stał się wyspą. Na przestrzeni lat powstała tu osada była wielokrotnie zalewana przez morze, do tego stopnia, iż w 1859 r. musiała zostać ewakuowana.

149. Zabytkowe centrum Sankt Petersburga pobliskie pałace (Rosja). „Wenecja Północy”, z licznymi kanałami i przeszło 400 mostami. W 1703 r., za panowania Piotra Wielkiego rozpoczęła się realizacja zakrojonego na szeroką skale założenia urbanistycznego.

148. Rezydencja królewska w Drottningholm (Szwecja). Położona jest na jednej z wysp Jeziora Mälar na przedmieściach Sztokholmu. Stanowi najlepszy przykład XVIII-wiecznej rezydencji królewskiej w Europie Północnej,

147. Lubeka -dawna stolica i królowa Hanzy (Niemcy). Została założona w XII w. Do XVI w. stanowiła główny ośrodek handlowy Europy Północnej.

146. Zamek Wartburg (Niemcy). W pobliżu miasta Eisenach, na ponad czterystumetrowym wzgórzu, wznosi się zamek. Feudalna budowla z XI w, harmonijnie wtopiona w leśny krajobraz, jest nazywana „zamkiem idealnym”.

145. Bergpark Wilhelmshöhe w Kassel (Niemcy). Monumentalne fontanny w parku Wilhelmshöhe znajdują się na wysokim zboczu, nad którym góruje pomnik Herkulesa o wysokości ponad 8 m.

144. Dawna stolica Cesarstwa Niemieckiego – Quedlinburg (Niemcy). Miasto było stolicą Świętego Cesarstwa Rzymskiego za czasów panowania saskiej dynastii Ottonów.

143. Zespół zabytkowy w Goslar i kopalnie w Rammelsberg (Niemcy). Miasto położone jest w pobliżu kopalni. Odgrywało znaczącą rolę w Hanzie ze względu na bogate w tym regionie złoża metalu.

142. Romańskie i gotyckie zabytki Hildeshem (Niemcy). Skarby Katedry Mariackiej i kościoła św. Michała stanowią świadectwo potęgi kościołów romańskich Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

141. Modernistyczna Fabryka Fagus w Alfeld (Niemcy). Fabryka Fagus to kompleks składający się z dziesięciu budynków wzniesionych ok. 1910 r. według projektu Waltera Gropiusa i Adolfa Mayera, który świadczy o rozwoju architektury modernistycznej i wzornictwa przemysłowego.

140. Miasto Goethego i Schillera: klasycystyczny Weimar (Niemcy)

Na przełomie XVIII i XIX w. to małe miasteczko, położone w Turyngii, stało się istotnym ośrodkiem kulturalnym, przyciągającym licznych pisarzy i erudytów.

139. Trzy zamki, mury i fortyfikacje miasta Bellinzona (Szwajcaria). Składa się z systemu fortyfikacji wokół zamku Castelgrande, wznoszącym się na szczycie skały górującej nad doliną rzeki Ticino.

138. Monte San Giorno (Włochy/Szwajcaria). Góra, zwana górą Jaszczurów (1 096 m n.p.m.), porośnięta drzewami, położona jest na południu Jeziora Lugano, w kantonie Ticino. Obszar, o powierzchni 849 ha, stanowi najbardziej znane świadectwo życia morskiego w triasie (245-230 mln lat temu).

137. Dobra Stolicy Apostolskiej na terenie Rzymu (Watykan/Włochy). Znajdujące się poza Watykanem nieruchomości, korzystające z prawa eksterytorialności na mocy Traktatów Laterańskich m.in. Bazylika św. Jana na Lateranie czy Bazylika św. Pawła za Murami.

136. Arabsko-normańskie Palermo, katedra oraz kościoły w Cefalu i Monreale (Włochy). Na północnym wybrzeżu Sycylii można wyróżnić dziewięć struktur cywilnych i religijnych pochodzących z czasów normańskiego Królestwa Sycylii (1130 – 1194 r.)

135. Akwedukt rzymski w Pont du Gard (Francja). Rzymski akwedukt zbudowany w latach 26 p.n.e. – 16 p.n.e. przez Agrypę. Miał za zadanie „przerzucenie wody” nad rzeką Gard.

134. Katedra, Torre Civicia i Piazza Grande w Modenie (Włochy). Dwunastowieczna katedra, dzieło dwóch wielkich artystów : Lanfranca i Willigielma, stanowi najznakomitszy przykład początków sztuki romańskiej.

133. Renesansowe miasto Ferrara (Włochy). Miasto rozwinęło się wokół przeprawy na rzece Pad. Stało się niedługo intelektualnym i artystycznym ośrodkiem przyciągającym największe umysły włoskiego renesansu.

132. Stare Miasto w Warszawie (Polska). Wyjątkowy przykład prawie całkowitej odbudowy zabytków pochodzących z nieprzerwanego ciągu historycznego.

131. Katedra w Roskilde (Dania). Została wzniesiona w XII i XIII w. i była pierwszą ceglaną katedrą gotycką w Skandynawii.

130. Zamek Kronborg (Dania)

Zamek królewski w Helsingor został wzniesiony w strategicznym punkcie cieśniny Sund, przesmyku wodnym między Danią i Szwecją.

129. Mierzeja Kurońska (Litwa/Rosja). Wąski, pokryty wydmami półwysep, o długości 98 km i szerokości od 0,4 do 4 km.

128. Twierdza Suomenlininna (Finlandia). Zbudowana w drugiej połowie XVIII w. przez Szwedów na grupie wysepek położonych przy wejściu do portu w Helsinkach.

127. Cmentarzysko z epoki brązu w Sammallahdenmaki (Finlandia). Około trzydziestu granitowych kopców grobowych cmentarzyska z epoki brązu.

126. Zabytkowa dzielnica Raumy (Finlandia). To cenny przykład dawnego miasta nordyckiego zbudowanego z drewna. Położona nad Zatoką Botnicką, jest jednym z najstarszych portów Finlandii.

125. Zabytkowe centrum Tallina (Estonia). Początki miasta sięgają XIII w., kiedy powstał tam zamek zbudowany przez kawalerów mieczowych. najważniejszy ośrodek Hanzy.

124. Historyczne centrum Rygi (Łotwa). Jedno z ważniejszych miast Ligi Hanzeatyckiej, które swoją znaczącą pozycję zbudowało na handlu z wschodnią i środkową Europą.

123. Zespół zabytkowy w Wilnie (Litwa). Od XIII do końca XVIII w. ten ośrodek polityczny Wielkiego Księstwa Litewskiego, wywierał głęboki wpływ na rozwój kulturalny i architektoniczny znacznej części Europy Wschodniej.

122. Południk Struvego (Litwa). Jest to łańcuch punktów triangulacyjnych, ciągnący się od Hammerfest na północy Norwegii aż do Morza Czarnego przez 2820 km i dziesięć krajów.

121 Stanowisko archeologiczne w Kernave (Litwa). Stanowi wyjątkowe świadectwo ludzkiego osadnictwa w tym rejonie, liczącego już sobie ponad 10 tysięcy lat.

120. Puszcza Białowieska (Polska/Białoruś)

Rozległa połać lasu naturalnego o charakterze pierwotnym, położona jest na linii działu wodnego Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Ostoja żubra.

119. Drewniane kościoły regionu Karpat (Polska). Wzniesione w okresie od XVI w. do XIX w. jako świątynie wyznania prawosławnego i grecko-katolickiego. Charakteryzują się odrębnymi cechami wynikającymi z przynależności ich twórców do Kościoła Wschodniego.

118. Wioski z kościołami obronnymi Transylwanii (Rumunia). Siedem wpisanych wiosek, założonych przez Sasów Siedmiogrodzkich, wyróżnia się specyficznym systemem zagospodarowania terenu.

117. Stare Miasto Sighişoara (Rumunia). Średniowieczne miasto warowne założone przez rzemieślników i kupców niemieckich, zwanych Sasami Siedmiogrodzkimi.

116. Drewniane cerkwie regionu Maramuresz (Rumunia). Osiem unikatowych cerkwi stanowi cenny przykład rozwiązań architektonicznych pochodzących z różnych epok i regionów.

115. Cmentarz wczesnochrześcijański w Peczu (Węgry). Cmentarz prowincjonalnego miasta rzymskiego Sopianae posiada niezwykłą serię IV-wiecznych zdobionych grobowców.

114. Park Narodowy Hortobagy (Węgry). Przez przeszło 2 tys. lat tradycyjne społeczeństwo pasterskie wykorzystywało ziemię jako miejsce wypasu zwierząt domowych.

113. Strefa archeologiczna w Agrigento (Włochy). Założone przez kolonistów greckich w VI w. p.n.e., stało się jednym z głównych miast basenu Morza Śródziemnego. Ruiny wspaniałych świątyń doryckich górujących nad antycznym miastem.

112. Stanowisko archeologiczne w Kartaginie (Tunezja). Począwszy od VI w. p.n.e., Kartagina, założona w IX w. p.n.e. w Zatoce Tunetańskiej, stworzyła imperium handlowe obejmujące większą część basenu Morza Śródziemnego.

111. Medina w Tunisie (Tunezja). Pomiędzy XII i XVI w., za panowania dynastii Almohadów i Hafsydów, Tunis zaliczał się do najważniejszych i najbogatszych miast świata muzułmańskiego.

110. Portovenere, Cinque Terre i wyspy: Palmaria, Tino i Tinetto (Włochy)

Plany i rozmieszczenie miasteczek oraz kształt otaczającego krajobrazu, przezwyciężającego niekorzyści stromego i nieregularnego terenu.

109. Sabionetta (Włochy). Miasto jednej epoki. To wzór praktycznej realizacji renesansowych założeń miasta idealnego, wzniesionego w całości, w 2 połowie XVI wieku.

108. Klasztor św. Katarzyny (Egipt). Klasztor prawosławny Św. Katarzyny znajduje się u podnóża wzmiankowanej w Starym Testamencie góry Synaj, na której Mojżesz miał otrzymać Tablice Przykazań.

107. Memfis wraz z nekropolą oraz strefy piramid od Gizy do Dahszur (Egipt). W starożytności miejsce uważane było za jeden z Cudów Świata.

106. Muzułmański Kair (Egipt). Jedno z najstarszych miast muzułmańskich świata – ze słynnymi meczetami, madrasami, łaźniami i fontannami.

105. Obszar chroniony Wadi Rum (Jordania). Cechuje go spektakularny krajobraz pustynny, na który składają się wąwozy, w naturalny sposób ukształtowane arkady, klify, stoki, osuwiska i jaskinie.

104. Petra (Jordania). Położona na szlaku karawan między Morzem Czerwonym i Morzem Martwym, stanowiła ważne skrzyżowanie dróg między Arabią, Egiptem oraz Syrią-Fenicją.

103. Twierdza Masada (Izrael). Twierdza, górującą nad Morzem Martwym, pośrodku pustyni Judzkiej. Symbol starożytnego królestwa Izraela i jego brutalnego zniszczenia.

102. Starożytne Teby z nekropolią (Egipt). Świątynie, pałace w Karnaku i Luksorze, nekropole Doliny Królów i Doliny Królowych. Więcej >>>>

101. Zabytkowe dzielnice Stambułu (Turcja). Do arcydzieł zaliczają się dawny hipodrom Konstantyna, pochodząca z VI w. bazylika Hagia Sophia i Błękitny Meczet z XVII w.

100. Kompleks biskupi bazyliki Eufrazjana w historycznym centrum Poreć (Chorwacja)

Szczyci się wczesnochrześcijańską katedrą zbudowaną w VI w. za czasów biskupa Eufrazjana i cesarza Justyniana I Wielkiego.

99. Jaskinie Skocjańskie (Słowenia). Rozległy labirynt jaskiń wapiennych składający się z głębokich dolin zapadliskowych i z około 6 km korytarzy, położonych na głębokości 200 m.

98. Park Narodowy Jezior Plitwickich (Chorwacja). Leży w południowej części gór Kapela, na wysokości 503 – 639 m n.p.m. Obejmuje m.in. 16 krasowych jezior połączonych ze sobą wodospadami.

97. Stare miasto w Korfu (Grecja). Zespół bizantyjskich fortyfikacji, których początki sięgają VIII wieku p.n.e.

96. Akropol w Atenach (Grecja). Wznoszą się tu cztery arcydzieła klasycznej sztuki greckiej: Partenon, Propyleje, Erechteion oraz świątynia Nike Apteros.

95. Stanowisko archeologiczne w Olimpii (Grecja). W gaju zwanym Altis – sanktuarium bogów – znajdują się liczne arcydzieła antyczne.

94. Truli w Alberobello (Włochy). Trulli są domami z wapienia występującymi w Apulii. Są one wyjątkowy przykład prehistorycznej techniki budowlanej bez użycia zaprawy.

93. Strefa archeologiczna i Bazylika Patriarchów w Akwilei (Włochy). Zanim w połowie V w. została zniszczona przez Attylę, była jednym z najważniejszych i najbogatszych miast późnego Cesarstwa Rzymskiego.

92. Longobardowie we Włoszech. Ośrodki władzy, 568 – 774 n.e. (Włochy). Ośrodki władzy są świadectwem działalności Longobardów, którzy przybyli z północnej Europy i stworzyli własną kulturę.

91. Zamek Krzyżacki w Malborku (Polska). XIII-wieczny, warowny klasztor Zakonu Krzyżackiego został znacznie rozbudowany i upiększony po 1309, kiedy przeniesiono tu z Wenecji siedzibę Wielkiego Mistrza.

90. Pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych częściach Europy (Niemcy)

Lasy bukowe na Rugii stanowią przykład trwającej biologicznej i ekologicznej ewolucji polodowcowej ekosystemów lądowych.

89. Stralsund i Wismar – średniowieczne miasta hanzeatyckie (Niemcy). W XIV i XV w., te leżące nad Bałtykiem średniowieczne miasta, były ważnymi ośrodkami handlowymi Hanzy.

88. Willa Tugendhatów w Brnie (Czechy). Zaprojektowana przez architekta Miesa van der Rohe, stanowi najważniejszy przykład stylu międzynarodowego w modernizmie architektonicznym.

87. Tysiącletnie Opactwo Benedyktynów w Pannonhalma (Węgry). Pierwsi mnisi benedyktyńscy, którzy przybyli tu w 996 r. by ewangelizować Węgrów, założyli pierwszą szkołę w tym kraju by w 1055 r. zredagować pierwszy tekst po węgiersku.

86. Krajobraz kulturowy Fertö / Neusiedlersee (Węgry/Austria). Obszar Jeziora Nezyderskiego jest miejscem spotkań różnych kultur od ponad ośmiu tysięcy lat.

85. Linia kolejowa przez Semmering (Austria). Zbudowana w latach 1848-1854 i należy do największych osiągnięć sztuki inżynierskiej początków kolejnictwa. Więcej >>>>

84. Krajobraz kulturowy Wachau (Austria). To odcinek doliny Dunaju znany z tradycji winiarskiej i interesujących widoków rozciągających się pomiędzy Melk a Krems.

83. Historyczne centrum San Marino wraz z Górą Titano (San Marino). To przykład wielowiekowej tradycji wolnej republiki, istniejącej w tym miejscu od czasów średniowiecza.

82. Zespół zabytkowy miasta Urbino (Włochy). W XV w. miasteczko położone na szczycie wzgórza w regionie Marche, zaznało zadziwiającej świetności kulturalnej, przyciągając artystów i erudytów.

81. Zabytki wczesnochrześcijańskie w Rawennie (Włochy). W V w. to stolicą Cesarstwa Rzymskiego. Znajduje się tu unikalny zbiór wczesnochrześcijańskich mozaik i zabytków.

80. Vicenza i wille palladiańskie w regionie Veneto (Włochy)

Dzieła Andrea Palladio dały miastu niepowtarzalny wygląd.

79. Kościół pielgrzymkowy w Wies (Niemcy). Cudownie ocalały i malowniczo położony w alpejskiej dolinie.

78. Granice Cesarstwa Rzymskiego (Niemcy/Wlk. Brytania). Odcinki linii granicznej, wyznaczającej kres Cesarstwa Rzymskiego w czasie jego największego rozkwitu w II w.n.e.

77. Stare miasto w Ratyzbonie (Niemcy). Średniowieczne miasto położone nad rzeką Dunaj w Bawarii, ma wiele cennych budowli świadczących o jego wielkiej przeszłości.

76. Starówka w Bamberg (Niemcy). Począwszy od X w. miasto stanowiło istotny łącznik z krajami słowiańskimi Europy Wschodniej, głównie z Polską i Pomorzem.

75. Wyspa Muzeów w Berlinie. Pięć muzeów tworzących Wyspę Muzeów, wzniesionych w latach 1824-1930, stanowi realizację wizjonerskiego projektu.

74. Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy (Polska). Manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy, którego początki sięgają XVII w.

73. Zespół staromiejski Lwowa (Ukraina). Miasto zachowało prawie nietknięty średniowieczny układ miejski, w który szczególnie wpisują się ślady obecności różnych wspólnot etnicznych.

72. Świątynie megalityczne na Malcie i Gozo (Malta). Siedem świątyń megalitycznych, z których każda powstała w wyniku odmiennego rozwoju.

71. Miasto Valletta (Malta). Stolica Malty jest nierozerwalnie związana z historią zakonu szpitalniczego i rycerskiego św. Jana Jerozolimskiego (joannitów).

70. Średniowieczne miasto obronne Bardejów (Słowacja)

Jest małym, ale wyjątkowo pełnym i dobrze zachowanym przykładem średniowiecznego miasteczka warownego.

69. Jaskinie krasowe Aggtelek i Słowacki Kras (Węgry/Słowacja). Wyróżniają się dużą liczbą złożonych, różnorodnych i stosunkowo nietkniętych jaskiń.

68. Tokajski region winiarski. Historyczny krajobraz kulturowy (Węgry). W żywy sposób świadczy o długiej tradycji produkcji wina w regionie.

67. Stara wieś Holloko i jej okolice (Węgry). Stanowi wyjątkowy przykład celowo zachowanej tradycyjnej osady, która rozwijała się głównie w XVII i XVIII w.

66. Historyczne miasto Bańska Szczawnica i okoliczne zabytki techniki (Słowacja). Dawny średniowieczny ośrodek górniczy przekształcił się w miasto z renesansowymi pałacami, XVI-wiecznymi kościołami, eleganckimi placami i zameczkami.

65. Drewniane kościoły i cerkwie w słowackiej części Karpat (Słowacja). To przykłady bogatej lokalnej tradycji architektury religijnej, powstałej na styku wpływów kultury łacińskiej i bizantyjskiej. Więcej >>>>

64. Zabytki upamiętniające pobyt Lutra w Eisleben i Wittenberdze (Niemcy). Zespół zabytków w Saksonii-Anhalt, związanych z życiem Marcina Lutra i jego współpracownika Melanchtona.

63. Budynki Bauhausu w Weimarze, Dessau i Bernau (Niemcy). W latach 1919-1933 uczelnia artystyczna Bauhaus, mieszcząca się początkowo w Weimarze, a później w Dessau, zrewolucjonizowała koncepcje architektoniczne i estetyczne oraz produkcję.

62. Ogrody królewskie Dessau – Worlitz (Niemcy). To cenny przykład koncepcji krajobrazowych i urbanistycznych XVIII-wiecznego Oświecenia.

61. Zabytkowe centrum miasta Český Krumlov (Czechy). Stanowi przykład małego, średniowiecznego miasteczka Europy Środkowej, które rozwijało się bez zakłóceń przez pięć wieków zachowując w ten sposób nienaruszone dziedzictwo architektoniczne.

60. Wieś Holaszowice z zespołem późnobarokowej zabudowy (Czechy)

Pełny i dobrze zachowany przykład tradycyjnej wioski Europy Środkowej, składającej się z licznych, typowych dla regionu, wyjątkowej klasy budynków. Więcej >>>>

59. Zabytkowe centrum miasta Telć (Czechy). Po pożarze z końca XIV w. zostało odbudowane z kamienia, otoczone murami i wzmocnione siecią sztucznych stawów. Więcej >>>>

58.Dzielnica żydowska i bazylika Św. Prokopa w Třebič (Czechy). Przypomina współistnienie kultury chrześcijańskiej i żydowskiej od średniowiecza po XX w.

57. Krajobraz kulturowy w regionie Lednice-Valtice (Czechy). Pomiędzy XVII i XX w. książęca rodzina Lichtensteinów przekształciła swe posiadłości położone w południowych Morawach w urzekające założenie krajobrazowe.

56. Pałace i zespoły pałacowe w Poczdamie i Belinie (Niemcy). Pałace i zespoły parkowe zajmują obszar 500 ha i obejmują 150 budowli wzniesionych pomiędzy 1730 r. i 1916 r.

55. Drewniane kościoły Południowej Małopolski (Polska). To sześć zabytkowych kościołów jako wyjątkowy przykład średniowiecznych tradycji budowlanych osadzonych w kulturze rzymskokatolickiej tej części Europy. Więcej >>>>

54. Wilkoliniec – skansen architektury ludowej (Słowacja). Wieś stanowi doskonale zachowany zespół, składający się z 45 budowli, charakterystycznych dla tradycyjnego osadnictwa wiejskiego w Europie Środkowej. Więcej >>>>

53. Ogrody i renesansowo-barokowy zamek biskupów w Kromieryżu (Czechy). Stanowi wyjątkowy, pełny i dobrze zachowany przykład barokowej rezydencji książęcej otoczonej ogrodami.

52. Kolumna św. Trójcy w Ołomuńcu (Czechy). Kolumna komemoratywna św. Trójcy – z początków XVIII w. ma 35 m wysokości i reprezentuje charakterystyczny, regionalny styl znany jako „barok ołomuniecki”.

51. Renesansowo – barokowy zamek wraz z ogrodami w Litomyślu (Czechy). Ta XVI-wieczna budowla z arkadowym dziedzińcem i romantycznym ogrodem jest bogato zdobionych ponad osiem tysięcy sgraffito. Więcej >>>>

50. Sanktuarium pielgrzymkowe św. Jana Nepomucena Żdżarze nad Sazawą (Czechy)

Zbudowany na niewielkim wzgórzu zwanym Zeleną Horą, kościół pielgrzymkowy ku czci świętego Jana Nepomucena Więcej >>>>

49. Stare Miasto z kościołem św. Barbary w Kutnej Horze (Czechy). To położone w środkowych Czechach miasto górnicze. Swój rozwój zawdzięcza średniowiecznym eksploatacjom kopalń srebra. Więcej >>>>

48. Park Mużakowski (Polska, Niemcy). Park krajobrazowy rozciągający się po obu stronach Nysy Łużyckiej, wzdłuż której przebiega granica polsko-niemiecka, został stworzony przez księcia Hermana von Puckler-Muskaua w latach 1815-1844. Więcej >>>>

47. Rezerwat rafy koralowej (Belize). Ten region tworzy największy na półkuli północnej system rafy barierowej, przybrzeżnych atoli, kilkuset skalistych wysepek koralowych zwanych cays, lasów namorzynowych, lagun i estuariów. Więcej >>>>

46. Park Narodowy Tikal (Gwatemala). Ruiny leżą w samym sercu dżungli. Otoczone bujną roślinnością są jednym z najważniejszych miejsc cywilizacji Majów, który był zamieszkały pomiędzy VI w. p.n.e., a X w. n.e. Więcej >>>>

45. Antiqua Guatemala. (Gwatemala). Była stolica kolonii hiszpańskich. Położona na wysokości 1530 m n.p.m. w strefie wstrząsów sejsmicznych. Więcej >>>>

44. Pałac Muzyki Katalońskiej i Szpital św. Pawła w Barcelonie (Hiszpania). Te dwie budowle należą do najpiękniejszych osiągnięć architektury Barcelony. Są dziełem katalońskiego architekta secesyjnego Luisa Domnecha i Montaner. Więcej >>>>

43. Su Nuraxi w Barumini na Sardynii (Włochy). Unikalny typ budowli zwanych nuraghi pochodzi z II tysiąclecia p.n.e. Więcej >>>>

42. Miasto Werona (Włochy). To liczne zabytki starożytne w tym amfiteatr, średniowieczne i renesansowe budowle, a także potężna twierdza. Więcej >>>>

41. Kościół Pokoju w Świdnicy i Jaworze (Polska). To największe w Europie budowle sakralne o konstrukcji szkieletowej. Zostały wzniesione na Śląsku w połowie XVII w., w następstwie Pokoju Westfalskiego kładącego kres konfliktom religijnym. Więcej >>>>

40. Park Narodowy Durmitor (Czarnogóra)

Durmitor w języku celtyckim oznaczał “górę z wodą”. W masywie znajduje się 18 szczytów wznoszących się ponad 2300 m z których najwyższym jest Bobotov Kuk – 2523 m n.m.p. Więcej >>>>

39. Dzielnica Starego Mostu w Mostarze (Bośnia i Hercegowina). Historyczne miasto zbudowane w głębokiej dolinie rzeki Naretwa, rozwijało się w XV i XVI wieku jako miasto graniczne imperium osmańskiego. Więcej >>>>

38. Stare Miasto w Dubrowniku (Chorwacja). Położona na skalistym półwyspie “Perła Adriatyku” została założona w 614 r. jako Ragusium (włoska Raguza) przez rzymskich uciekinierów z leżącego nieco na południe miasta Epidaurum. Więcej >>>>

37. Zabytkowe miasto Trogir (Chorwacja). Stanowi wyjątkowy przykład ciągłości miejskiej. Szachownicowy układ ulic tej wyspiarskiej osady pochodzi z okresu hellenistycznego. Więcej >>>>

36. Zatoka Ha Long (Wietnam). Jest częścią Zatoki Tonkijskiej. Liczy około 1600 wysp i wysepek, tworzących widowiskowy krajobraz morski składający się ze słupów wapiennych. Więcej >>>>

35. Nadmorska Pustynia Namib (Namibia). Namib jest jedyną piaszczystą pustynią przybrzeżną na świecie, która obejmuje rozległe obszary wydmowe, wyróżniające się występowaniem mgieł. Więcej >>>>

34. Trinidad i Valle de los Ingenios (Kuba). To kolonialne miasto zostało założone na początku XVI w. ku czci Świętej Trójcy i stanowiło przyczółek do podboju kontynentu amerykańskiego. Więcej >>>>

33. Zespół zabytkowy w Hawanie i jego system fortyfikacji (Kuba). Założona w 1519 r. przez Hiszpanów. W XVII w. stała się istotnym ośrodkiem stoczniowym Karaibów. Więcej >>>>

32. Park Narodowy Teide (Hiszpania). Usytuowany w archipelagu Wysp Kanaryjskich na Teneryfie. Na jego terenie znajduje się stratowulkan Pico del Teide o wysokości 3718 m n.p.m. To trzecia na świecie pod względem wysokości struktura wulkaniczna. Więcej >>>>

31. Park Narodowy Garajonay (Hiszpania). 70 proc. powierzchni tego parku położonego na wyspie Gomera w archipelagu Wysp Kanaryjskich pokrywają lasy wawrzynowe. Więcej >>>>

30. Panorama nadbrzeży Dunaju (Węgry)

Leżąca nad Dunajem stolica Węgier posiada fragmenty zabytków, takich jak miasta rzymskiego Aquincum czy zamku gotyckiego Budy. Więcej >>>>

29. Drezdeńska Dolina Łaby (Niemcy) – skreślona w 2009 r. XVIII i XIX-wieczny krajobraz kulturowy doliny Łaby w Dreźnie rozciąga się na długości 18 km od Pałacu Übigau i pól Ostragehege na północnym zachodzie do Pałacu Pillnitz i Wyspy Łaby na południowym wschodzie. Więcej >>>>

28. Krajobraz kulturowy Hallstatt, Dachstein, Salzkammergut (Austria). Obecność człowieka w tym niezwykle malowniczym krajobrazie rozpoczęła się w II tysiącleciu p.n.e. Więcej >>>>

27. Zabytkowe centrum Salzburga (Austria). To połączenie Północy i Południa nie było obojętne geniuszowi najsłynniejszego salzburczyka, Wolfganga Amadeusza Mozarta, którego światowa sława na zawsze związana jest z tym miastem. Więcej >>>>

26. Średniowieczny zespół miejski Torunia (Polska). Miasto zawdzięcza swe początki Zakonowi Krzyżackiemu, który w połowie XIII w. zbudował tu zamek, mający służyć za bazę wypadową do podboju i ewangelizacji Prus. Więcej >>>>

25. Stare Miasto w Zamościu (Polska). Stanowi dziś doskonały przykład miasta renesansowego z końca XVI w., które zachowało pierwotny plan, fortyfikacje oraz liczne budowle, łączące włoskie i środkowoeuropejskie tradycje architektoniczne. Więcej >>>>

24. Dolomity (Włochy). Ze względu na unikalne pionowe formy górskie oraz wąskie, długie i głębokie doliny, góry te wyróżniają się wyjątkowo pięknymi krajobrazami. Więcej >>>>

23. Hala Stulecia we Wrocławiu (Polska). Są takie budowle, które zapierają dech w piersiach i przenoszą do czasów, w których powstały. Hala Stulecia do takiego obiektu bez wątpienia należy. Więcej >>>>

22. Lewocza i Spisz wraz z zabytkami kultury (Słowacja). Spiski Hrad stanowi jeden z największych w Europie Wschodniej zespołów budowli o charakterze wojskowym, politycznym i sakralnym. Więcej >>>>

21. Le Strade Nuove i system pałaców Rolli w Genui (Włochy). Pałace Rolli były rezydencjami budowanymi przez najzamożniejsze i najpotężniejsze rodziny arystokratyczne Republiki Genui w dobie ich potęgi finansowej i morskiej. Więcej >>>>

20. Historyczne Centrum Florencji (Włochy)

Piękna historia o braku akumulatora w aparacie fotograficznym.

19. Plac Katedralny w Pizie (Włochy). Na rozległym trawniku Piazza del Duomo znajduje się słynny na całym świecie zespół zabytkowy, składający się z czterech arcydzieł architektury średniowiecznej: katedry, baptysterium, kampanili (zwanej “Krzywą Wieżą”) oraz cmentarza. Więcej >>>>

18. Historyczne Centrum Sieny (Włochy). Całe miasto zbudowane wokół Piazza del Campo zostało pomyślane jako dzieło sztuki, które wtapia się w otaczający krajobraz. Więcej >>>>

17. Historyczne Centrum San Gimignano (Włochy). Rządzące miastem rodziny szlacheckie wybudowały siedemdziesiąt dwie wieże mieszkalne (osiągające 50 m wysokości), symbole bogactwa i władzy. Więcej >>>>

16. Pałac i park w Wersalu (Francja)

15. Miasto Watykan (Watykan). Jedno z najświętszych miast chrześcijaństwa. Świadczy o bogatej historii oraz o niezwykłym przedsięwzięciu duchowym. W granicach tego miniaturowego państwa – miasta podziwiać można unikalne nagromadzenie arcydzieł architektury i sztuki. Więcej >>>>

14. Zespól zabytkowy Rzymu, dobra stolicy apostolskiej leżące na terenie Rzymu korzystające z prawa eksterytorialności i kościół św. Pawła za Murami (Włochy, Watykan). Więcej >>>>

13. Historyczne centrum Neapolu (Włochy). Jedno z najstarszych miast Europy i trzeci pod względem wielkości ośrodek Włoch. Odwiedzając je, możesz wybrać wypoczynek na jednej z plaż nad Zatoką Neapolitańską, wycieczkę na osławionego Wezuwiusza lub zwiedzanie historycznego centrum. Więcej >>>>

12. Miasto Wenecja wraz z laguną (Włochy). Atrakcjami, które przyciągają do Wenecji tłumy turystów, są Bazylika św. Marka i Plac św. Marka, a także Pałac Dożów. Więcej >>>>

11. Zabytkowe centrum miasta Wiedeń (Austria). Tu spotykają się i tworzą spójność całość zabytki z różnych okresów historycznych. Więcej >>>>

10. Dzieła Antonio Gaudiego w Barcelonie (Hiszpania)

Siedem budowli autorstwa Antoniego Gaudiego (1852-1926) w Barcelonie i okolicy. Więcej >>>>

9. Canal du Midi w Sete (Francja). Kanał ten posiada długość 240 km i znajduje się na południu Francji. Canal du Midi łączy miasto Garonna z portem śródziemnomorskim Sete.

8. Nadbrzeża Sekwany w Paryżu (Francja)

7. Katedra Notre-Dame, opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims (Francja). Na listę UNESCO w 1991 roku zostały wpisane trzy obiekty: katedra Notre-Dame, opactwo oraz Pałac Tau, zachwycające najlepszymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi i detalami gotyku. Więcej >>>>

6. Grande île w Strasburgu (Francja). Wyspa otoczona przez dwie odnogi rzeki Île. Na niewielkim terytorium znajduje się niezwykle cenny i przepiękny zespół zabytkowy. Wśród nich jest gotycka katedra Notre-Dame, liczne kościoły oraz barokowy Pałac Rohan. Więcej >>>>

5. Historyczne centrum Pragi (Czechy). Dzielnice Starego Miasta, Małej Strany i Nowego Miasta, ze wspaniałymi zabytkami takimi jak zamek i katedra Św. Wita na Hradczanach, most Karola.Liczne pałace oraz kościoły. Więcej >>>>

4. Historyczne centrum miasta Awinion (Francja)

3. Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni (Polska). To pierwszy wpis z Polski na pierwszej liście UNESCO z 1978 r. Więcej >>>>

2. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz Birkenau (1940 – 1945) (na terenie Polski). Obóz masowej zagłady, w którym torturowano i zabijano Żydów, Polaków, Romów, jeńców radzieckich i przedstawicieli innych narodowości z całego kontynentu. Więcej >>>>