Medinilla wspaniała (Medinilla magnifica) – uprawa i pielęgnacja

Medinilla wspaniała w pełni zasłużyła na swoją nazwę. Ta pochodząca z tropików roślina ma jedne z największych i najpiękniejszych kwiatów, jakie można spotkać w kolekcjach miłośników roślin doniczkowych. Jej uprawa jest dość trudna, ale warto spróbować – nagrodą będzie niezapomniany widok podczas okresu kwitnienia medinilli.

Opis rośliny

Medinilla wspaniała (Medinilla magnifica) to roślina z rodziny zaczerniowatych pochodząca z rejonu Filipin. W naturze jest epifitem wyrastającym głównie w wypełnionych materią organiczną zagłębieniach konarów drzew. Medinilla może dorastać do ponad dwóch metrów wysokości. Skórzaste liście tej krzewiastej rośliny dorastają do 30 centymetrów długości i są kształtu jajowatego ze skróconym końcem. W warunkach domowych trzeba uważać w czasie przenoszenia pojemnika z medinillą, ponieważ zarówno liście, jak i pędy rośliny są bardzo kruche i łatwo się łamią.

Medinilla wspaniała – Medinilla magnifica to jedna z najciekawiej kwitnących roślin doniczkowych stanowi dekorację wnętrz mieszkalnych i biurowych

Znakiem rozpoznawczym rośliny są jej piękne kwiatostany o egzotycznym pokroju. Są one zebrane w okazałe wiechy osiągające choćby pół metra długości, złożone z poszczególnych kwiatów o rozmiarach około 2,5 centymetra. Mają one najczęściej odcień różowy i czerwony, ale zdarzają się także odmiany kwitnące na fioletowo. Po przekwitnięciu na roślinie zawiązują się owoce w postaci mięsistych jagód o centymetrowej średnicy.

Obsypane kwiatami medinille gwałtownie zwróciły uwagę przybyszów z Europy i stały się popularnymi roślinami hodowlanymi. Na obszarach o cieplejszym klimacie uprawiane są w ogrodach, natomiast w większości państw europejskich ich uprawa możliwa jest jedynie w zamkniętych pomieszczeniach. Sama nazwa medinilli powstała dla upamiętnienia gubernatora wyspy Mauritius Jose de Medinilla y Pinedy. Łaciński człon „magnifica” tłumaczy się jako „wspaniała”, co jest oczywistym nawiązaniem do kwiatów rośliny.

Pielęgnacja i uprawa

Medinilla wspaniała ma spore wymagania i jest trudna w uprawie. Roślina pochodzi z terenów tropikalnych o dużej wilgotności i wysokiej temperaturze. Podobne warunki trzeba zapewnić jej na stanowisku domowym. Bez nich medinilla nie będzie kwitła i gwałtownie obumrze. Najlepszym miejscem dla tego gatunku jest oranżeria z kontrolą wilgotności i temperatury, palludarium albo częściowo odkryta witryna z roślinami tropikalnymi. Oczywiście uprawa w zwykłej doniczce na parapecie jest również możliwa, ale w takim przypadku dużo trudniejsze będzie utrzymanie adekwatnych warunków otoczenia.

Medinilla wspaniała – Medinilla magnifica wymaga stanowiska jasnego, ale oświetlonego światłem rozproszonym, ponieważ ostre promienie słoneczne mogą przypalić liście – foto Jerzy Opioła

Temperatura

Pochodząca z obszarów o gorącym klimacie medinilla lubi wysokie temperatury. W okresie wiosna-jesień roślina intensywnie rośnie i kwitnie. Oprócz podwyższonego zapotrzebowania na substancje mineralne potrzebuje wtedy również wyższej temperatury otoczenia. Tam, gdzie temperaturę można regulować (np. w oranżerii), warto zapewnić roślinie od 22 do choćby 30°C w ciągu dnia oraz około 20°C nocą. W mieszkaniu umieszczamy pojemnik z medinillą w ciepłym, nienarażonym na przeciągi miejscu. Pamiętać jednak należy o tym, iż nie lubi ona stojącego powietrza i wymaga od czasu do czasu jego delikatnej wymiany. Znana jest również ze swojej wrażliwości na wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia, na przykład gazowe produkty spalania. Z całą pewnością kuchnia nie będzie dla niej optymalnym miejscem życia.

Medinilla wspaniała – Medinilla magnifica potrzebuje dużo przestrzeni, nie znosi dotykania, przestawiania i gwałtownych zmian temperatury – może to skutkować zrzucaniem pąków kwiatowych i kwiatów – foto Daphne Engelke – Unsplash

Oświetlenie

Medinilla wspaniała w naturze rośnie w wyższych piętrach lasów deszczowych. Potrzebuje więc długiego cyklu oświetleniowego i sporej ilości światła. Nie może być jednak ustawiona bezpośrednio na parapecie – ostre promienie słoneczne mogą one powodować poparzenia liści. Roślinę najlepiej umieścić w pobliżu okna, ale już w strefie światła rozproszonego. Medinilla bardzo źle znosi przenosiny z miejsca na miejsce. Szczególnie ważne jest to w okresie przed kwitnieniem – zmiana warunków oświetlenia prawie na pewno będzie skutkować zrzucaniem pąków kwiatowych.

W czasie zawiązywania pąków kwiatowych oraz kwitnienia nie należy przestawiać doniczki, gdyż zmiana kąta padania światła sprawi, iż kwiaty opadną – foto Depositphotos

Podlewanie i wilgotność

Mendilla uwielbia wysoką wilgotność powietrza. W warunkach naturalnych rośnie w przesyconej wilgocią atmosferze, z bardzo często padającymi deszczami. Nic więc dziwnego, iż również w warunkach hodowlanych potrzebuje częstego i obfitego podlewania, jak również stałej i wysokiej wilgotności powietrza. Do podlewania rośliny używamy wody o temperaturze pokojowej, najlepiej przegotowanej. Ważne jest, aby nie była ona zbyt twarda. Wysoka obecność wapnia i chloru działa na mendillę niekorzystnie. Podlewamy często, po raz kolejny dopiero po lekkim przeschnięciu wierzchniej warstwy podłoża. Nie może ono być wysuszone, z drugiej jednak strony zbyt wysokie nasycenie wodą może doprowadzić do gnicia korzeni.

Medinilla wspaniała – Medinilla magnifica to wspaniała uprawiana jest jako roślina doniczkowa o ozdobnych liściach i egzotycznych kwiatach – foto Depositphotos

Przygotowując pojemnik dla rośliny, należy zadbać o grubą warstwę drenażu. Na podstawce warto umieścić warstwę kamieni, które parując, podniosą wilgotność powietrza. Dobrym rozwiązaniem jest też posadzenie w doniczce z mendillą niewymagających gatunków mchów, które podniosą wilgotność środowiska. Rozwiązanie droższym, ale bardzo skutecznym jest zainstalowanie generatora mgły. Unikać należy bezpośredniego spryskiwania rośliny wodą, a o ile nie ma innego wyjścia, warto wytrzeć jej nadmiar z liści.

Podłoże i nawożenie

Mendilla jest epifitem rosnącym na innych roślinach. W lasach deszczowych jej nasiona kiełkują w zagłębieniach konarów dużych drzew, w których zgromadziły się rozkładające się szczątki organiczne. Podłoże w takich miejscach jest bardzo bogate w składniki odżywcze. Podobnych warunków potrzebuje roślina uprawiana w domu. Gleba musi być bardzo żyzna, próchniczna i torfowa, jednocześnie jednak dobrze przepuszczalna. Najlepszym rozwiązaniem jest mieszanka kwaśnego substratu torfowego dla paproci połączonego z piaskiem. W okresie wiosenno-letnim, kwitnąca roślina zwiększa zapotrzebowanie na substancje odżywcze. Konieczne jest wówczas jej wspomaganie nawozami dla roślin kwitnących niezawierającymi wapnia w odstępach około 10-14 dni.

Rozmnażanie i przesadzanie

Dobrze prowadzona medinilla wspaniała będzie kwitnąć regularnie, a przy odrobinie szczęścia zawiąże również owoce pełne niewielkich nasion. Można spróbować wyhodować z nich własne rośliny. Do ich wykiełkowania i rozwoju potrzebna jest wysoka wilgotność powietrza i temperatura pomiędzy 20-25°C. Warto pomyśleć o wysiewie do małej szklarni, w której łatwiej będzie utrzymać konieczne warunki. Szybszą metodą jest rozmnożenie medinilli z pędów, które należy przygotować w okresie od stycznia do marca. Sadzonki przenosimy do większych doniczek, w których temperatura substratu powinna wynosić powyżej 30°C, a powietrza pięć stopni mniej. W optymalnych warunkach po upływie ponad miesiąca powinny pojawić się korzenie.

Zalecane jest zraszanie rośliny, szczególnie zimą, w przeciwnym wypadku końce liści mogą zasycha – foto Depositphotos

Rosnące rośliny przesadzamy w zależności od potrzeb co kilkanaście miesięcy, stopniowo wydłużając ten okres. Proces ten najlepiej wykonać wczesną wiosną, w okolicy marca. Bryła korzeniowa jest bardzo delikatna, dlatego trzeba zachować szczególną ostrożność podczas jej przenoszenia. Przesadzonej roślinie zwiększamy wilgotność powietrza do 90% i trzymamy ją w temperaturze 25°C. Prawidłowo pielęgnowana, młoda medinilla powinna po raz pierwszy zakwitnąć po upływie 2-4 lat.

Problemy w uprawie

Medinilla wspaniała to roślina doniczkowa bardzo wrażliwa na warunki zewnętrzne. Ich pogorszenie może doprowadzić do zaburzeń kwitnienia, schnięcia liści, a choćby obumarcia całej rośliny. Najważniejszą sprawą jest utrzymywanie wysokiej wilgotności powietrza przy odpowiedniej temperaturze. Nie na wszystko możemy mieć jednak bezpośredni wpływ. Zdarza się, iż roślina zostanie zainfekowana pasożytami. Najczęściej są to tarczniki, przędziorki oraz mszyce. Można próbować usuwać je w sposób mechaniczny, o ile nie rozprzestrzeniły się masowo. Prawdopodobnie jednak będziemy musieli sięgnąć po specjalizowane preparaty owadobójcze przeznaczone do walki z konkretnym zagrożeniem.

Zimą, gdy przechodzi okres spoczynku, podlewanie ograniczamy (nie dopuszczamy jednak do przesuszenia podłoża, bo powoduje to żółknięcie i opadanie liści)

Jeżeli chcemy mieć w domu wyjątkowe kwiaty doniczkowe, tworzące fragment prawdziwego lasu deszczowego, medinilla wspaniała będzie doskonałym wyborem. Pełna wielobarwnych, zwisających kwiatostanów, z pędami o ozdobnych liściach, ta egzotyczna piękność stanie się ozdobą każdego mieszkania.