Cześć Przyjaciele!
Główne Miasto w Gdańsku – najważniejsza i najbogatsza w znakomite zabytki część Gdańska. Mimo, iż w tej chwili Główne Miasto jest efektem odbudowy po zniszczeniach II Wojny Światowej, pozwala poczuć MOC i SIŁĘ, jaką miało to miasto w okresie złotego wieku.
W niniejszym artykule pragnę zwrócić Waszą uwagę na te elementy, które wpływają na unikalny klimat Głównego Miasta. Niektóre z nich pozostają niezauważone, inne rzucają się w oczy, ale razem nadają Gdańskowi “tego czegoś”, czego próżno szukać w innych miastach.
Zapraszam serdecznie do lektury!
1. Herby Gdańska
Może przeze mnie przemawiać lokalny patriotyzm, ale mam wrażenie, iż w Gdańsku, w porównaniu z innymi miastami, znajdziemy dużo więcej miejsc z przedstawieniem herbu miasta. Co więcej, herb miasta w wielu miejscach jest małym dziełem sztuki. Wykute w kamieniu, kolorowe, mniejsze i większe, często występują obok herbów Polski i Prus Królewskich (Polskich). Spacerując po Głównym Mieście i spoglądając na Bramę Wyżynną, Starą Aptekę (na zdjęciu), Ratusz bądź Wielką Zbrojownię wiem, iż jestem w mieście, które jest dumne ze swej rangi i podkreśla to na każdym kroku.
2. Zamknięcia osi widokowych
Zamknięcia osi widokowych to zabieg stosowany od dawien dawna. Bardzo często już w średniowieczu obiekty najważniejsze (kościół, ratusz, brama) lokalizowano na przedłużeniu ulicy lub przy ważnym placu. Robiono tak nie tylko w Gdańsku na Głównym Mieście, jednakże nigdzie indziej nie ma tak wyjątkowych zabytków. Ulica Mariacka z zamknięciem osi w postaci Bazyliki Mariackiej, Długi Targ z zamknięciem osi w postaci Zielonej Bramy, Długa z zamknięciem osi w postaci Ratusza bądź Piwna z zamknięciem osi w postaci Wielkiej Zbrojowni. Właśnie dlatego lubimy spacerować po starych miastach, gdyż wciągają, zaskakują, budzą podziw, są po prostu piękne i ciekawe.
3. Przedproża
Przedproża to charakterystyczne ganki wysunięte przed kamieniczki. Początkowo chodziło o zbudowanie przejścia ponad rowem, którym płynęły ścieki. Później przedproża stały się piękne same w sobie. Najlepiej poczuć ów klimat na ulicy Mariackiej. Klimat tworzą schodki prowadzące do kamienic, kamienne kule i żeliwne poręcze, rzeźbione płyty przedprożowe z wieloma ciekawymi scenkami, jak również rzygacze. Przedproża znajdziemy również w innych miastach (Elbląg, Toruń), ale to w Gdańsku jest ich najwięcej i rzeczywiście wpływają na klimat miasta.
4. Bursztyn
Gdańsk od dawna nazywany jest światową stolicą bursztynu. Nie dziwi więc fakt, iż wędrując po Głównym Mieście, napotykamy sklepy oferujące wyroby z “bałtyckiego złota”. Najwięcej zlokalizowanych jest przy Długim Pobrzeżu oraz rzecz jasna ulicy Mariackiej. Warto przejść się Mariacką po zmroku, kiedy gabloty z biżuterią z bursztynu są podświetlone, dodając uliczce unikalnego klimatu.
5. Wąskie i wysokie elewacje kamieniczek
Wąskie i wysokie elewacje kamieniczek spotkamy oczywiście nie tylko w Gdańsku, gdyż tego typu zabudowa dominuje w całej północnej Europie. jeżeli jednak weźmiemy pod lupę Polskę, to Gdańsk stanowi unikalny zbiór wąskich i wysokich fasad, z których spora część prezentuje styl renesansowy lub manierystyczny. I tutaj WARTO zajrzeć na ulicę Chlebnicką z pierzeją kamieniczek godną najpiękniejszych miast północnej Europy.
6. Szczyty kamieniczek
Skoro mowa o kamieniczkach, warto czasem zadrzeć głowę do góry, bowiem bardzo często ich szczyty udekorowane są rzeźbami. I tak na przykład przy Długim Targu oraz Chlebnickiej na szczytach kamieniczek stoi Neptun, przy Św. Ducha mamy żółwia, a przy Długiej między innymi Zeusa. Tego typu ozdób jest na Głównym Mieście bardzo wiele i to w dużej mierze dzięki nim każdy spacer jest ciekawy.
7. Klimat starego portu
Główne Miasto, najważniejsza i najpiękniejsza z dzielnic Historycznego Śródmieścia Gdańska, od strony wschodniej leży na Motławą. Wychodząc przez jedną z bram na nabrzeże, wspaniały bulwar nad rzeką, poczujemy klimat starego portu. Królem tej przestrzeni jest Żuraw z XV wieku – zabytek wysokiej rangi. Krajobraz nad Motławą zmienia się szczególnie na przestrzeni ostatnich kilku lat, jednakże to wciąż miejsce, które budzi podziw i odróżnia Główne Miasto od swoich odpowiedników w innych miastach.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Wam za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Wymieniłem siedem elementów świadczących o wyjątkowości i tworzących klimat Głównego Miasta, aczkolwiek jest ich więcej. Dołożycie coś swojego?
