Toskanii specjalnie zachwalać nie trzeba. Chyba nie znam osoby, która tam pojechała i wróciła rozczarowana. Na mojej liście od dawna było małe miasteczko o wdzięcznej nazwie Lukka (po włosku Lucca), położone niedaleko Pizy. jeżeli więc wybieracie się do miasta ze słynną Krzywą Wieżą, koniecznie zajrzyjcie także do Lukki. Co warto tam zobaczyć? Jak zwiedzać Lukkę? O tym dowiecie się w tym wpisie. Zwiedzanie Lukki koncentruje się na jej najstarszej części, otoczonej murami. To miasto włoskiego kompozytora muzyki operowej, Giacomo Pucciniego. To tutaj maestro się urodził. Spacer uliczkami Lukki może stanowić prawdziwą podróż w czasie. Labirynt wąskich uliczek, urokliwe place, średniowieczna zabudowa, w tym imponujące wieże robią ogromne wrażenie. jeżeli wybieracie się do Pizy, to także rozważcie zwiedzanie Cinque Terre: Lukka to bardzo stare miasto. Zostało ono założone przez Etrusków, a od II w. p.n.e. stanowiło kolonię rzymską. W czasach średniowiecznych Lucca bardzo prężnie się rozwijała, przez pewien czas dzierżyła miano stolicy Toskanii, a następnie stała się niepodległą republiką. Na przełomie XVIII wieku została podbita przez samego Napoleona i znalazła się pod panowaniem francuskim. Następnie miasto wcielono do Wielkiego Księstwa Toskanii, a w 1861 r. stało się częścią zjednoczonych Włoch. Ile czasu przeznaczyć na zwiedzanie Lukki? Ja pojechałam tam na jeden dzień z Pizy i naprawdę było warto. Co koniecznie trzeba zobaczyć w Lukce? Oto moje propozycje. Wieża Guinigi To chyba najsłynniejsza atrakcja w Lucce. Dlaczego? Na szczycie posadzono drzewa, a te w najlepsze sobie tu rosną. To starożytne dęby święte, które są symbolami odrodzenia i odnowy. Nie wiadomo, jak bardzo są stare i kiedy dokładnie je tutaj umieszczono, ale już około 1600 roku pojawiają się na rysunkach miasta. Mogą sobie więc liczyć ponad 420 lat… ale czy te, które możemy podziwiać dziś mogły przetrać tyle lat? Nazwa wieży pochodzi od rodziny zamożnych bankierów Guinigi, którzy to budowali wieże mieszkalne na potęgę w ówczesnej Lukce. Wzniesiono ją na początku XIV wieku w stylu romańsko-gotyckim, który nie był tu wówczas bardzo popularny. Jest symbolem potęgi i prestiżu tamtych czasów. I uwaga, to jedyna stojąca do dziś wieża mieszkalna w tym mieście. Na górę prowadzi 230 schodów. Wieża mierzy 45 metrów. Wejście na szczyt budzi troszkę emocje i wyzwala adrenalinkę, aczkolwiek nogi w zasadzie się nie trzęsą. Widoki są obłędne, bowiem przepięknie widać tu panoramę miasta wraz z najpiękniejszymi budowlami. Wstęp 5 EUR. Bilet kupicie w kasie na dole. Torre delle Ore – Wieża Zegarowa Torre delle Ore, czyli Wieża Zegarowa, to druga z wież, na którą można i warto się wspiąć. Poprzednio nosiła ona nazwę “Torre dei Quartigiani”. Jednak w 1390 roku na wieży zamontowano zegar i wówczas nazwa zmieniła się na Torre delle Ore. Wzniesiono ją tu około XIII wieku. Należała do najsłynniejszych rodów Lukki, takich jak Quartigiani, Cristofani, Sesmondi i Ceci. Wykonanie mechanizmu zegarowego powierzono najważniejszemu wówczas złotnikowi, Labruccio Cerlottiem. To najwyższa ze 130 wież w mieście, wybudowanych w średniowieczu (nie wszystkie zachowały się do dziś). Zegar, który w tej chwili wisi na ścianie wieży, trafił tu w 1754 roku. Na samej górze zaś znajduje się dzwonnica. Wieża zwieńczona jest żelaznym wiatrowskazem z hasłem Libertas, które widniało na flagach Republiki Lukki. Oryginalny wiatrowskaz znajduje się w sali dydaktycznej Ogrodu Botanicznego, ten na wieży jest kopią. Z Wieżą Zegarową związana jest z legenda o Lucidzie Mansi. To kobieta, która sprzedała swoją duszę diabłu, aby pozostać piękną i młodą. Diabeł wrócił po trzydziestu latach i zażądał spłaty długu. Lucida w nocy 14 sierpnia 1623 roku wspięła się na wieżę i zdyszana pobiegła zatrzymać dzwon, który miał wybić godzinę jej śmierci. Dokładnie o północy diabeł miał zabrać jej duszę. I tak się stało, bowiem niewiasta nie zdołała powstrzymać mechanizmu, ognisty rydwan zabrał ja ze sobą. Wstęp 5 EUR. Bilet trzeba kupić w Wieży Guinigi. Katedra Duomo Di San Martino – Piazza Antelminelli Katedra Duomo powstała w 1070 roku, ma ponad 84 m długości, a dzwonnica wysoka jest na 58 m. Budowla powstała w stylu romańsko-gotyckim. Sama świątynia została zbudowana już 3 wieki wcześniej, powstała w VI stuleciu. Jej obecny wygląd pochodzi z przebudowy w okresie XI-XV wieku. To główny i najważniejszy kościół w Lukce. Fasada to prawdziwa koronkowa robota. Ażurowe zdobienia, rzeźby oraz trzy rzędy arkad w stylu pizańskim robią ogromne wrażenie. Wykonana jest z marmuru. Na fasadzie katedry umieszczono rzeźbę św. Marcina, siedzącego na koniu. Obok niego przedstawiono żebraków, którym święty oddaje swoje szaty. Uwagę zwraca dobudowana, dwukolorowa dzwonnica, przez co fasada jest niesymetryczna. Można także zajrzeć do środka, wstęp jest płatny. Cennym artefaktem jest tu trzymetrowy drewniany krucyfiks “Volto Santo” (Święta Twarz). W średniowieczu był on przedmiotem niezwykłego kultu. Z jego powstaniem wiąże się pewna legenda, a mianowicie rzeźbiarzowi w wykonaniu dzieła pomogły podobno anioły, a rzeźba ma przedstawiać prawdziwą twarz Chrystusa. Wstęp 3 EUR. Dostępny jest także bilet łączony na: zwiedzanie kościoła oraz na wejście na dzwonnicę – koszt 6 EUR lub do katedry, na dzwonnicę, do muzeum i pobliskiego baptysterium – koszt 9 EUR. Okrągły rynek – Piazza Anfiteatro Jak sama nazwa wskazuje ma okrągły kształt. Plac ten został bowiem zbudowany na miejscu starego rzymskiego amfiteatru. Jego kształt bardzo dobrze widać z lotu ptaka. Znajdował się tu amfiteatr, w którym tradycyjnie odbywały się pokazy i igrzyska gladiatorów. Zbudowano go w Lukce w drugiej połowie I wieku. Dowodzi tego odkrycie monet z czasów cesarza Klaudiusza podczas rozbiórki niektórych murów w XIX wieku. Z biegiem czasu zmieniało się przeznaczenie budowli. Ze względu na swoje rozmiary i położenie poza murami miejskimi amfiteatr stał się zagrożeniem dla samego miasta, gdyż mógł łatwo wpaść w ręce wroga. Dlatego od VI wieku, w czasie wojen gotyckich amfiteatr był ufortyfikowany dla celów militarnych, a jego zewnętrzne łuki zamknięto. Następnie dobudowano inne pomieszczenia, używane jako domy, a przez pewien czas choćby jako więzienie. W pierwszej połowie XIX wieku budynki, zajmujące starożytną arenę, zostały rozebrane, a wewnętrzny obszar stał się placem. Do czasów obecnych zachowały się pozostałości rzymskiego amfiteatru, włączone do budynków, graniczących z dzisiejszym Piazza dell’Anfiteatro. Eliptyczny kształt placu nawiązuje w dużej mierze do obszaru starożytnej areny. Na zewnętrznym obwodzie, wzdłuż Via dell’Anfiteatro, da się dostrzec niektóre z oryginalnych murów, w szczególności przed Piazza Scalpellini. A na samym placu ulokowały się włoskie restauracje i knajpki. Chiesa di San Michele in Foro – Piazza San Michelle Kościół św. Michała Archanioła to kolejna perełka Lukki. Tutaj od razu w oczy rzucają się ażurowe koronkowe zdobienia. Świątynię zaczęto budować w VIII wieku na miejscu dawnego forum rzymskiego. Nosi miano najpiękniejszego kościoła w mieście. I śmiem się z tym zgodzić. Widać tu wpływy stylu romańskiego w Pizie w fasadzie, która charakteryzuje się ogromną wysokością i bogactwem rzeźb. Na górze umieszczono duży marmurowy posąg, przedstawiający Archanioła Michała pokonującego smoka. Legenda mówi, iż w pogodne dni można zobaczyć zielony blask, bijący od posągu. Niektórzy twierdzą, iż w rzeźbie został ukryty szmaragd. Kamienia nigdy nie znaleziono, ale podobno gdzieś tam jest. Warto zajrzeć do środka. Biel świątyni ciekawie kontrastuje z jej ciemnym wnętrzem. Wnętrze kościoła ma trzy nawy z transeptem i półkolistą absydą. Nawa główna wsparta jest arkadami na monolitycznych kolumnach, a cały budynek nakrywają lunetowe stropy kolebkowe. W kościele znajdują się trzy ważne dzieła sztuki: Madonna z Dzieciątkiem, emaliowana terakota autorstwa Andrei della Robbia, Pala Magrini Filippino Lippi z 1483 r. przedstawiająca świętych Rocha, Sebastiana, Hieronima i Helenę oraz płaskorzeźba Matki Boskiej dłuta Raffaello di Montelupo. Wstęp bezpłatny Basilica di San Frediano – Piazza S. Frediano Bazylika di San Frediano wyróżnia się na tle innych świątyń z Lukki. Czym konkretnie? Fasadą oraz przepiękną złotą bizantyjską mozaiką na jej górze. Mozaika pochodzi z końca XIII wieku i przedstawia postać Chrystusa Pankratora, wstępującego do nieba wśród aniołów. I taka ciekawostka. Pomiędzy Apostołami brakuje figury Dziewicy, która została usunięta po zamontowaniu nowoczesnego okna. To niezwykle rzadki ornament. W Toskanii jedyna inna fasada zdobiona w ten sposób znajduje się na kościele San Miniato al Monte w Florencji. Bazylika San Frediano jest jednym z najstarszych miejsc kultu w Lukce. Kościół ufundował św. Fridianus, biskup Lukki. Pierwsza wzmianka o świątyni pojawia się w 685 roku. W bazylice spoczywa ciała św. Zity, świętej pochodzącej z Lukki. Piazza Napoleone Ten plac robi mniejsze wrażenie niż pozostałe, ale warto tu zajrzeć. Znajduje się także na starówce, więc w zasadzie pewnie i tak tu traficie. Powstał na początku XIX wieku i uchodzi choćby dziś jeden z ważniejszych placów w mieście. Jak sama nazwa wskazuje, upamiętnia on francuskiego wodza Napoleona. To jego siostra Eliza zadbała o to, by w Lukce o nim pamiętano. Na placu w oczy od razu rzuca się pomnik i prawdopodobnie każdy spodziewa się, iż tutaj stoi nie nikt inny, jak sam Napoleon. A jednak tak nie jest. Rzeźba przedstawia następczynię Elizy, Marię Luizę Bourbon. Punktem charakterystycznym jest także karuzela, stylem nawiązująca do typowych francuskich karuzel. Przy placu mieści się zabytkowy pałac Palazzo Ducale di Lucca. Początki budowli sięgają połowy początku XIV wieku, kiedy pałac był częścią dużej fortyfikacji na zlecenie Castruccio Castracaniego, przywódcy i władcy Lukki. Po jego śmierci miasto było wielokrotnie najeżdżane przez wrogie mocarstwa, a zamek stał się symbolem ucisku. Z okazji definitywnego wyzwolenia Lukki mieszkańcy zniszczyli twierdzę, ale pozostawili nienaruszony pałac, który stał się siedzibą instytucji rządowych. Mury obronne w Lukce Co jeszcze warto zobaczyć w Lukce? Stara część miasta otoczone jest średniowiecznymi murami obronnymi. Droga z dworca kolejowego na starówkę prowadzi właśnie tunelem przez mury. Warto się nimi przespacerować. Przygotowano tu ścieżkę zarówno dla pieszych, jak i rowerów. Mury miejskie Lukki tworzą idealny pierścień wokół miasta. Ich długość to 4 kilometry i 223 metry. To doskonale zachowane, imponujące wały, które obsadzono różnymi gatunkami drzew. Mury zapewniają również wyjątkowy punkt widokowy, z kościołami i wieżami Lukki po jednej stronie i Alpami Apuańskimi na horyzoncie. Zostały zdemilitaryzowane w epoce napoleońskiej i od tego czasu wykorzystywane są jako publiczny park. Gdzie i co zjeść w Lukce Restauracji czy też włoskich trattorii w Lukkce znajdziecie mnóstwo. Dlatego tutaj nie będzie przeglądu tych najlepszych, bo oczywiście nie miałam okazji sprawdzić ich wszystkich. Natomiast bardzo chciałam pokazać Wam miejsce, do którego trafiłam w sumie przypadkiem, a które już na wejściu pokazuje swoją unikatowość. A patrząc na wystrój, kto by się spodziewał, iż serwuje pyszne tradycyjne włoskie jedzenie. Miejsce znajduje się przy okrągłym rynku Piazza Anfiteatro, nieco z boku, nie na głównym placu. Wypatrujcie napisu Trattoria da Ubaldo i dekoracji rodem z filmu grozy bądź Halloween. Na wejściu powitają Was szkielety i mumie, w środku zaś atmosfera się zagęszcza, bo na stolikach prężnie pną się dość spore fallusy. choćby jeżeli wystrój Was nie zachęca, zajrzyjcie w menu. Po pierwsze, jest taniej niż w restauracjach obok i na placu. Po drugie, skosztujecie tu regionalnego dania, jakim jest tortelli caserecci all’affumicato, czyli tradycyjne włoskie pierożki z wędzonym serem, bekonem oraz cukinią. Potrawa przypomina nieco ravioli, ale w smaku jest jedyna w swoim rodzaju. Cena to 12 EUR. Jak dojechać do Lukki Do Lukki gwałtownie i wygodnie dojedziecie pociągiem z Pizy. Podróż trwa 30 minut, a bilet kosztuje 3.60 EUR. Można go zakupić na dworcu lub przez stronę internetową włoskich kolei Trenitalia. Z dworca na starówkę, otoczoną murami idzie się kilka minut. Z Pizy kursują także autobusy, niemniej dojazd pociągiem uważam za najwygodniejszy i najszybszy. Lubicie włoskie miasteczka? jeżeli tak i już jakieś odwiedziliście, to które spodobało Wam się najbardziej? Więcej włoskich wpisów znajdziecie pod tym linkiem – Cel w podróży Włochy A jeżeli szukacie więcej informacji o Lukce, zajrzyjcie na blog Robimy Podróże