Letnie zasady
Gdy pociąg osobowy zatrzymał się na niewielkim peronie, Barbara Nowak już stała przy krawędzi, trzymając przy piersi płócienną torbę. W torbie turlały się jabłka, słoik wiśniowego dżemu i plastikowy pojemnik z pierogami. Niby to nie było potrzebne wnuki przyjeżdżali najedzeni, z Warszawy, z plecakami i siatkami, ale ręce i tak rwały się do gotowania.
Pociąg zaskrzypiał, drzwi się szeroko otworzyły i z wagonu wypadło od razu troje: wysoki, szczupły Kacper, jego młodsza siostra Dorota i jeszcze jeden plecak, jakby żyjący własnym życiem.
Babciu! Dorota pierwsza ją zauważyła, zamachała ręką tak, iż bransoletki na nadgarstku zadźwięczały.
Barbara poczuła ciepło narastające pod żebrami. Ostrożnie postawiła torbę na chodniku, by nie upuścić, i rozłożyła ramiona.
Ojej, ale wy Miała powiedzieć urośliście, ale ugryzła się w język. Oni i tak wiedzieli.
Kacper podszedł wolniej, objął ją jedną ręką, drugą przytrzymując plecak.
Hej, babciu.
Był już niemal o głowę wyższy od niej. Na podbródku miał lekki zarost, chude nadgarstki sterczały spod T-shirta, zza kołnierza wystawały słuchawki. Barbara przyłapała się na tym, iż szuka w nim tego chłopaka, co kiedyś biegał po działce w kaloszach, ale oczy natrafiały już na nowe, dorosłe szczegóły.
Dziadek czeka na dole powiedziała. Chodźcie, bo kotlety mi stygną.
Tylko zrobię zdjęcie Dorota już wyciągała telefon, kliknęła peron, wagon, babcię. Do stories.
Słowo stories przeleciało jej mimo uszu jak ptak. Zimą już pytała córki, co to znaczy, ale wyjaśnienie wyleciało z głowy. Najważniejsze, iż wnuczka się uśmiecha.
Schodzili po betonowych schodkach. Na dole obok starego poloneza czekał Stanisław Nowak. Podszedł do nich, klasnął Kacpra po ramieniu, objął Dorotę, kiwnął głową żonie. Zawsze był bardziej powściągliwy, ale Barbara wiedziała, iż cieszy się nie mniej niż ona.
No i jak tam, wakacje? zagadnął.
Wakacje przeciągnął Kacper, wrzucając plecak do bagażnika.
W drodze do domu dzieci przycichły. Za oknem migały stare domki, sady, ogródki, gdzieś przechodziły kury. Dorota przewijała coś w telefonie, Kacper zaśmiał się, patrząc na ekran, i Barbara złapała się na tym, iż śledzi ich ruchy, dłonie, które bez przerwy dotykają czarnych prostokątów.
Nic to, pomyślała. Najważniejsze, żeby w domu było po naszemu. Potem już jak sobie chcą.
Dom witał zapachem kotletów i świeżego koperku. Na werandzie stał stary, drewniany stół przykryty ceratą w żółte cytryny. Na kuchence skwierczała patelnia, a w piekarniku dopiekał się kapuściany placek.
Ale uczta! zawołał Kacper, zaglądając do kuchni.
To zwykły obiad, a nie uczta odruchowo odpowiedziała Barbara i zaraz się poprawiła. Siadajcie, ręce umyć. Tam w miednicy.
Dorota już wyciągnęła telefon. Gdy Barbara stawiała na stole surówkę i chleb, kątem oka widziała jak wnuczka pstryka zdjęcia talerzom, oknu, a kotka Misia nieśmiało wyglądająca spod stołu też została uwieczniona.
Przy stole nie trzymamy telefonów rzuciła niby od niechcenia, gdy wszyscy usiedli.
Kacper podniósł głowę.
Serio?
Serio, wtrącił Stanisław. Po obiedzie ile chcecie.
Dorota zawahała się, ale położyła telefon obok talerza, ekranem w dół.
Ja tylko chciałam uwiecznić
Już zrobiłaś zdjęcie łagodnie powiedziała Barbara. Zjedzmy, potem wrzucisz, co chcesz.
Wrzucisz zabrzmiało w jej ustach niepewnie. Nie była pewna, jak to się mówi, ale uznała, iż wystarczy.
Kacper, wahając się, też odłożył telefon na brzeg stołu. Wyglądał jakby prosili go, żeby zdjął hełm w statku kosmicznym.
U nas, mówiła dalej, rozlewając kompot, jest trochę jak w harmonogramie. Obiad o pierwszej, kolacja o siódmej. Rano wstajemy nie później niż o dziewiątej. Potem już wolna amerykanka.
Do dziewiątej… jęknął Kacper. A jak będę w nocy oglądał filmy?
W nocy się śpi, rzucił Stanisław, nie odrywając wzroku od talerza.
Barbara poczuła, iż między nimi zawisła cienka nitka napięcia. gwałtownie dodała:
Przecież nie jesteśmy w wojsku. Jak zaśpicie do obiadu, to cały dzień minie, nic nie zobaczycie. Mamy tu rzekę, las, rowery.
Ja chcę nad rzekę rzuciła Dorota. I na rower. I zrobię sesję zdjęciową w ogrodzie.
To sesję zdjęciową zabrzmiało już zupełnie swobodnie.
Doskonale, pokiwała Barbara. Najpierw trochę pomożemy. Trzeba odchwaścić ziemniaki, podlać truskawki. Nie przyjechaliście tu na wczasy w pałacu.
Ale babciu, mamy wakacje zaczął Kacper, ale Stanisław spojrzał na niego surowo.
Wakacje, ale nie sanatorium.
Kacper westchnął, ale przycichł. Dorota poruszyła stopą pod stołem, trąciła jego but i wykrzywiła się w uśmiechu.
Po obiedzie dzieci rozeszły się do pokoi rozpakowywać rzeczy. Barbara zajrzała do nich po pół godzinie. Dorota już wywiesiła T-shirty na oparcie krzesła, rozpakowała kosmetyczkę, rozstawiła ładowarki, a na oknie ustawiła słoiczki. Kacper siedział na łóżku, oparty o ścianę i śmigał palcem po ekranie.
Pościel wam zmieniłam, powiedziała. Jakby coś nie pasowało mówcie.
Spoko, babciu, mruknął Kacper, nie odrywając wzroku od telefonu.
Skrzywiła się na to spoko. Ale tylko kiwnęła głową.
Wieczorem zrobimy grilla, dorzuciła. A teraz, jak odpoczniecie, zapraszam na ogród. Godzinkadwie roboty.
Dobra odmruknął Kacper.
Barbara wyszła i zatrzymała się w korytarzu. Z pokoju dobiegał cichy chichot Doroty, która rozmawiała z kimś przez wideo. Barbara poczuła się nagle stara. Nie przez bolące plecy, ale tak, jakby świat jej wnuków biegł gdzieś bokiem, niedościgniony.
Nic to, pomyślała sobie w duchu. Zrozumiem. Najważniejsze nie naciskać.
Wieczorem, gdy słońce chyliło się już za stodołę, cała trójka stała w ogrodzie. Ziemia była ciepła, pod stopami szeleściła sucha trawa. Stanisław pokazywał Dorocie, co to chwast, a co marchewka.
To wyrwij, a to zostaw, tłumaczył.
A jak się pomylę? skrzywiła się Dorota, kucając.
Trudno, wtrąciła Barbara. To nie PGR, przeżyjemy.
Kacper stał oparty o motykę, rzucał okiem na dom. W oknie jego pokoju migało niebieskie światło zostawiony włączony monitor.
Telefonu nie zgubisz? zapytał Stanisław.
Zostawiłem go w pokoju, burknął Kacper.
To wyznanie ucieszyło Barbarę bardziej, niż powinna.
Pierwsze dni mijały w pewnej równowadze. Rano budziła ich stukaniem do drzwi, narzekali, przewlekali, a i tak do dziewiątej trzydzieści zjawiali się na kuchni. Pomagali trochę w domu, potem rozchodzili się: Dorota urządzała sesje zdjęciowe z Misią i truskawkami, wrzucała coś do telefonu, Kacper to czytał, to słuchał muzyki, to znów jeździł na rowerze.
Reguły trzymały się szczegółów. Telefony odkładali na bok przy jedzeniu. W nocy w domu panowała cisza. Tylko raz, trzeciej nocy, Barbara obudziła się przez ledwo słyszalny chichot zza ściany. Spojrzała na zegarek wpół do pierwszej.
Wytrzymać czy iść? pomyślała w ciemności.
Powtórzył się śmiech, potem charakterystyczny dźwięk wiadomości głosowej. Wzięła szlafrok, po cichu zapukała:
Kacper, nie śpisz?
Śmiech natychmiast ucichł.
Już, szepnął głos.
Otworzył drzwi, mrużąc oczy od światła. Zaczerwienione powieki, rozczochrane włosy, telefon w dłoni.
Czemu nie śpisz? spytała spokojnie.
Film oglądam.
O pierwszej w nocy?
Umówiliśmy się z chłopakami, oglądamy i piszemy jednocześnie
Przed oczami miała, jak gdzieś w Warszawie inne nastolatki o tej godzinie gadają przez neta.
Słuchaj, dogadajmy się zaproponowała. Nie żałuję, iż oglądasz filmy. Ale jak siedzi się po nocy, to rano masakra i do ogrodu nie wyjdziesz. Umówmy się: do północy możesz. Potem już spać.
Skrzywił się.
Ale oni…
Oni są w mieście, a ty jesteś u nas. U nas są nasze porządki. Nie mówię, żebyś szedł spać o dziewiątej.
Dumał chwilę, podrapał się po głowie.
No dobrze zdecydował. Do dwunastej.
Zamykaj drzwi, światło przeszkadza. I ścisz dźwięk.
Wracając do łóżka, miała wątpliwości, czy nie była za miękka. Dawniej z córką bywała twardsza. Ale czasy się zmieniły.
Kłótnie zaczęły się od drobiazgów. Pewnego upalnego dnia Barbara poprosiła Kacpra, by pomógł Stanisławowi przenieść deski za stodołę.
Już idę mruknął, choćby nie odrywając oczu od ekranu.
Po dziesięciu minutach dalej siedział na werandzie, a deski leżały na miejscu.
Kacper, dziadek sam dźwiga powiedziała, czując złość w głosie.
Napiszę i idę, odparł zirytowany.
Co ty tak ciągle piszesz? Świat się bez ciebie nie zawali.
Uniósł głowę.
To ważne rzucił szorstko. Gramy turniej.
Jaki turniej?
W grze! Drużynowo. Jak wyjdę, zawalą.
Chciała wybuchnąć, iż są rzeczy ważniejsze, ale zobaczyła napięcie w jego ramionach, zwężone usta.
Ile ci to zajmie?
Dwadzieścia minut.
Dobrze. Za dwadzieścia minut pomagasz. Ustalone?
Kiwnął głową i zaraz zatopił wzrok w ekranie. Po dwudziestu minutach wyszła na werandę. Zakładał już buty.
Już idę, rzucił, zanim zdążyła go ponaglić.
Te drobne układy dawały iluzję kontroli. Ale pewnego dnia sytuacja się wymknęła.
Było to w połowie lipca. Od rana mieli jechać na targ po rozsadę i zakupy. Stanisław mówił wieczorem, iż przyda się pomoc torby ciężkie i nie chce zostawiać samochodu bez opieki.
Kacper, pojedziesz jutro z dziadkiem, powiedziała Barbara przy kolacji. Z Dorotą zostanę, będziemy robić dżem.
Nie mogę, odparł natychmiast.
Dlaczego?
Umówiłem się z ekipą do miasta. Jakiś festiwal, muzyka, food trucki spojrzał na Dorotę, ale ta wzruszyła ramionami. Mówiłem wam przecież.
Nie mogła sobie przypomnieć. Może i wspominał, ale umknęło jej w zalewie rozmów ostatnich dni.
Do miasta? zmarszczył się Stanisław.
No, do naszego. Pociągiem. Niedaleko dworca.
Niedaleko wcale się dziadkowi nie podobało.
Wiesz w ogóle, jak tam dojść? rzucił.
Będą wszyscy. I mam szesnaście lat.
To szesnaście padło jak ostateczny argument.
Ustaliliśmy z twoim ojcem: nie łażesz sam, powiedział Stanisław.
Nie sam, z kolegami.
Tym gorzej.
Barbara wyczuła, jak napięcie gęstnieje, aż ciężko oddychać. Dorota zjadła ostatni makaron i cicho odsunęła talerz.
Może tak próbowała załagodzić pojedziecie na targ wieczorem, rano puścicie Kacpra z kolegami.
Targ rano odciął Stanisław. I sama nie dam rady.
Ja mogę wtrąciła Dorota.
Zostaniesz z Basią, odpowiedział odruchowo.
Dam radę sama powiedziała Barbara. Dżem nie zając, poczeka. Niech Dorota pojedzie z tobą.
Stanisław spojrzał z zaskoczeniem i wdzięcznością, a potem z czymś upartym.
A ten co, wolny strzelec? rzucił w stronę Kacpra.
No, bo
Wiesz, iż nie jesteś w Warszawie? jego głos stwardniał. My za ciebie odpowiadamy.
Za mnie zawsze ktoś odpowiada! wyrwało się Kacprowi. Może raz sam bym za siebie odpowiedział?
Zapanowała cisza. Barbara poczuła, iż coś jej ściska serce. Chciała powiedzieć, iż rozumie, też kiedyś pragnęła po swojemu, ale padły tylko słowa suchym, obcym głosem:
Póki jesteś u nas, rządzą nasze zasady.
Gwałtownie odsunął krzesło.
No to nie, burknął. Nigdzie nie idę.
Wyszedł, trzaskając drzwiami. Po chwili na górze było słychać głuchy szum chyba rzucił plecak na łóżko albo się położył.
Wieczór upłynął w napięciu. Dorota próbowała żartować, coś mówiła o jakiejś influenserce, ale śmiech brzmiał wymuszenie. Stanisław milczał, wpatrując się w talerz. Barbara zmywała naczynia i rozmyślała. Słowa o naszych zasadach dźwięczały jej w głowie jak łyżka o szklankę.
Nocą obudziła się przez jednostajną ciszę. Dom zwykle żył: skrzypiały deski, po ścianie biegła mysz, czasem przejechał samochód za oknem. Teraz było nienaturalnie spokojnie. Wsłuchała się. Z pokoju Kacpra nie dobiegało żadne światło.
Może się wyśpi, pomyślała, przewracając się na bok.
Rano schodziła do kuchni, zegar wskazywał za piętnaście dziewiąta. Dorota już siedziała, ziewając. Stanisław pił herbatę i przeglądał gazetę.
A Kacper? zapytała.
Śpi chyba odparła Dorota.
Barbara weszła na górę, zapukała.
Kacper, wstawaj.
Cisza. Otworzyła drzwi. Pościel byle jak, jak zawsze, gdy nie miał ochoty ścielić. Ale jego nie było. Bluza rzucona na krześle, ładowarka na stole. Telefonu brak.
Coś w niej zapadło się w środku.
Nie ma go, zeszła na dół.
Jak to nie ma? Stanisław wstał.
Pusto w pokoju. Telefon wziął.
Może wyszedł na podwórko zgadywała Dorota.
Obeszli gospodarstwo. W szopie go nie było, w ogrodzie też nie. Rower stał na miejscu.
Pociąg o 8:40, mruknął Stanisław, patrząc na drogę.
Barbarze zadrżały dłonie.
Może do tych dzieciaków na wieś
Z kim? Tu nikogo nie zna.
Dorota sprawdziła telefon.
Napiszę mu.
Stukała nerwowo. Po chwili spojrzała na ekran.
Nie odczytuje. Jedna ptaszka.
Jedna ptaszka kilka Barbarze mówiła, ale po minie wnuczki poznała, iż to niezbyt dobrze.
Co teraz? zapytała Stanisława.
Zastanawiał się chwilę.
Pojadę na stację stwierdził. Może ktoś go widział.
Może nie trzeba? szepnęła. Może wróci
Wyszedł bez słowa przerwał jej. To nie byle co.
Szybko założył kurtkę, wziął kluczyki.
Zostań, rzucił do Barbary. Jak wróci, daj znać. Dorota, jak napisze albo zadzwoni, mów od razu.
Kiedy auto wyjechało na drogę, Barbara została na werandzie, ściskając szmatkę. W głowie kołatały różne obrazy: Kacper stojący na peronie, Kacper w pociągu, Kacper bez telefonu, pchnięty przez kogoś Otrząsnęła się.
Spokojnie. On już nie dziecko. Nie głupi.
Mijała godzina za godziną. Dorota sprawdzała telefon, przecząco kręciła głową.
Nic szepnęła. choćby się nie wyświetlił.
O jedenastej wrócił Stanisław. Twarz miał zmęczoną.
Nikt go nie widział mruknął. Byłem i pod dworcem. Nic.
Barbara zadrżała.
Może pojechał do miasta na ten swój festiwal
Bez pieniędzy, bez niczego? zdziwił się Stanisław.
Ma w aplikacji, wtrąciła Dorota. I kartę w telefonie.
Spojrzeli po sobie. Dla nich pieniądze były portfelu, dla młodych w wirtualnym świecie.
Zadzwonić do jego ojca? zaproponowała Barbara.
Dzwoń Stanisław skinął głową. I tak się dowie.
Rozmowa była ciężka. Syn najpierw milczał, potem się zirytował, potem wyrzucił im, iż nie dopilnowali. Barbara poczuła narastające zmęczenie. Po rozłączeniu usiadła na stołku i schowała twarz w dłoniach.
Babciu, szepnęła Dorota, na pewno nie zaginął. Pewnie się obraził.
Obraził i poszedł. Jakbyśmy byli jakimiś wrogami odparła cicho.
Dzień dłużył się okrutnie. Działali jak w transie: Dorota pomagała kręcić dżem, Stanisław grzebał w szopie, ale nikt nie mógł niczym się skupić. Telefon milczał.
Pod wieczór, gdy słońce zaglądało w głąb ogrodu, na werandzie zaszeleściło. Barbara, siedząc z kubkiem herbaty, drgnęła. Skrzypnęła furtka. W wejściu pojawił się Kacper.
Ten sam T-shirt, zakurzone dżinsy, plecak na ramieniu. Twarz zmęczona, ale cała.
Cześć szepnął.
Barbara wstała. Chciała rzucić się na szyję, ale coś ją powstrzymało. Zapytała tylko:
Gdzie byłeś?
W mieście spuścił wzrok. Na festiwalu.
Sam?
Ze znajomymi. No prawie sam. Są z sąsiedniej wsi. Dogadaliśmy się przez neta.
Stanisław wyszedł na ganek, wycierając dłonie o szmatę.
Ty wiesz w ogóle, co tutaj zaczął, ale głos mu ugrzązł w gardle.
Pisałem gwałtownie rzucił Kacper. Zgubiła się sieć, potem padł mi telefon. Ładowarki zapomniałem.
Dorota już była przy nich, ściskając swój telefon.
Też ci pisałam powiedziała. Cały czas pojedyncza ptaszka.
Nie robiłem tego specjalnie, spojrzał kolejno na nich. Po prostu Uznałem, iż jeżeli zapytam, nie pozwolicie. A ja już się umówiłem. I
Zająknął się.
I stwierdziłeś, iż lepiej nie pytać dokończył za niego Stanisław.
Cisza. Tym razem była w niej także ulga.
Chodź, zjedz coś najpierw powiedziała Barbara.
Posłusznie przeszedł do kuchni, usiadł. Postawiła przed nim miskę z zupą, chleb, nalała kompot. Jadł zachłannie, jakby nie jadł cały dzień.
Tam wszystko drogo burknął. Te wasze food trucki
To wasze zabrzmiało dziwnie, ale nie zamierzała się czepiać.
Po zjedzeniu usiedli jeszcze na werandzie. Słońce już niknęło za domami, atmosfera była rześka.
Słuchaj odezwał się Stanisław, siadając na ławce. Ty chcesz wolności, rozumiemy. Ale my za ciebie odpowiadamy. Jesteś u nas, nie możemy udawać, iż nam obojętnie, gdzie jesteś.
Kacper uparcie milczał.
jeżeli chcesz gdzieś jechać, mówił dalej Stanisław, to mówisz nam z wyprzedzeniem. Nie wieczorem przed, tylko co najmniej dzień wcześniej. Ustalamy: jak dojechać, jak wrócić, kto cię odbierze. Ustalamy razem. Jak się dogadamy jedziesz. Nie nie. Ale znikać bez słowa nie wolno.
A jak nie pozwolicie? spytał Kacper.
To się złościsz, ale zostajesz wtrąciła Barbara. My też się złościmy, ale jedziemy razem na targ.
Spojrzał na nią. W oczach miał i żal, i zmęczenie, i bezradność.
Nie chciałem, żeby się martwiliście wyznał cicho. Po prostu… chciałem sam zdecydować.
Decydować samemu to nic złego, powiedziała. Ale odpowiadać samemu to także pamiętać o tych, którzy się martwią.
Zadziwiła się własnym słowom. Nie brzmiały jak kazanie, raczej jak fakt.
Wzruszył ramionami.
Dobrze. Rozumiem.
I jeszcze jedno dorzucił Stanisław. Jak kończy ci się bateria, szukasz ładowania. Kawiarnia, dworzec, gdziekolwiek. Od razu piszesz lub dzwonisz. choćby jak się będziemy złościć.
Okej przytaknął Kacper.
Posiedzieli jeszcze chwilę w milczeniu. Za płotem zaszczekał pies. W ogrodzie leniwie zamiauczała Misia.
I jak było na festiwalu? Filip zapytała Dorota.
Spoko odparł. Muzyka taka sobie, ale jedzenie dobre.
Pokażesz zdjęcia?
Telefon padł.
No i widzisz rozłożyła ręce. Ani fotek, ani contentu.
Uśmiechnął się słabo.
Od tego dnia życie jakby nabrało swobodnego rytmu. Zasady nie zniknęły, ale były bardziej elastyczne. Wieczorem Barbara i Stanisław usiedli i zapisali na kartce to, co uważają za ważne: wstawanie najpóźniej o dziesiątej, dwie godziny pomocy na dzień, informowanie o wyjściach, na stole nie używa się telefonu. Kartkę przykleili na lodówkę.
Jak w obozie zażartował Kacper.
To rodzinny obóz odparła Barbara.
Dorota dorzuciła swoje warunki.
Ale wy też nie dzwońcie do mnie co pięć minut, jak pójdę nad rzekę, i nie wkraczajcie do pokoju bez pukania.
Przecież i tak nie wchodzimy, zdziwiła się Barbara.
Napiszcie rzekł Kacper. Dla równowagi.
Dopisali jeszcze dwie linijki. Stanisław mruknął coś pod nosem, ale podpisał.
Stopniowo pojawiły się wspólne zajęcia, które nie były już obowiązkami. Któregoś wieczoru Dorota przyniosła z werandy starą planszówkę prezent od rodziców sprzed lat.
Zagrajmy razem zaproponowała.
Grałem w to, jak byłem dzieciakiem ożywił się Kacper.
Stanisław kręcił nosem, niby ma robotę w garażu, ale jednak usiadł do stołu. Okazało się, iż zasady pamięta najlepiej. Było śmiechu, trochę przepychanek, żarty. Telefony leżały na parapecie, zapomniane.
Drugą wspólną sprawą zostało gotowanie. Raz, gdy Barbara miała dość pytań co na kolację, powiedziała:
W sobotę wy gotujecie. Ja tylko pokazuję, gdzie co leży.
My?! oboje zapytali z niedowierzaniem.
Wy. Chociażby makaron i parówka, byle do zjedzenia.
Zabrali się za to zaskakująco poważnie. Dorota wyszukała w telefonie przepis na modną potrawę, Kacper kroił warzywa, kłócąc się o kolejność. W kuchni pachniało smażoną cebulą, na stole sterta garów, atmosfera prawie świąteczna.
Oby później kolejki do toalety nie było skomentował Stanisław, ale zjadł do końca.
W ogrodzie znaleźli kompromis. Zamiast codziennych przymusowych pielenia, Barbara zaproponowała własne grządki.
Ten rządek jest twój, Dorota wskazała na truskawki. A ten dla Kacpra, z marchewką. Chcecie podlewajcie, nie trudno, potem nie narzekajcie na zbiory.
Eksperyment naukowy oznajmił Kacper.
Kontrolna i badawcza przytaknęła Dorota.
I rzeczywiście: Dorota codziennie doglądała swoich truskawek, fotografowała, wrzucała do sieci z podpisem mój sadek. Kacper polał marchew raz, drugi, potem zapomniał. Pod koniec lata, gdy zrywali plony, Dorota miała pełny koszyk, Kacper dwa mizerne korzonki.
No i co, spytała Barbara, jakie wnioski?
Marchewka nie dla mnie odpowiedział poważnie Kacper.
Roześmiali się. Tym razem bez napięcia.
Pod koniec wakacji dom żył już własnym, przyjaznym rytmem. Rano wspólne śniadanie, w dzień każdy zajęty swoimi sprawami, wieczorem cała rodzina za stołem. Czasem Kacper przez cały czas przesiadywał do dwunastej z telefonem, ale sam pilnował czasu. Dorota chodziła z koleżanką z sąsiedztwa nad rzekę zawsze pisała, gdzie jest i kiedy wróci.
Spięcia się zdarzały. O muzykę, o ilość soli, o to, czy myć naczynia od razu. Ale już nie przypominały wojny pokoleń, raczej dogadywanie się ludzi pod jednym dachem.
W ostatni wieczór Barbara upiekła szarlotkę. Dom wypełnił się zapachem jabłek, na werandzie powiewał ciepły wiatr. Na stole leżały plecaki, ubrania starannie poskładane.
Zróbmy zdjęcie zaczęła Dorota, gdy szarlotka była już pokrojona.
Znowu do tych waszych zaczął Stanisław, ale przerwał.
Dla nas poprawiła. Nie trzeba wrzucać.
Wyszli do sadu. Słońce zachodziło nad dachami, złociło jabłonie. Dorota ustawiła telefon na odwróconym wiaderku, wcisnęła samowyzwalacz i przybiegła do reszty.
Babcia po środku, dziadek po prawej, Kacper po lewej zarządziła.
Stanęli trochę niezdarnie, ramię w ramię. Barbara poczuła, jak Kacper muska jej łokieć. Stanisław też ścisnął nieco bliżej. Dorota objęła ich w pasie.
Uśmiech! zawołała.
Klik. Jeszcze raz.
Gotowe podeszła do telefonu, przejrzała i uśmiechnęła się. Super.
Pokaż, poprosiła Barbara.
Na małym ekranie wyglądali może i zabawnie: ona w fartuszku, Stanisław w spranej koszuli, Kacper z rozwichrzonymi włosami, Dorota w krzykliwym T-shircie. Ale w ich posturze było coś wspólnego, ciepłego.
Mogę mieć odbitkę? zapytała Barbara.
Pewnie przytaknęła Dorota. Wyślę ci.
Ale jak wydrukuję? To w telefonie
Pomogę ci, odezwał się Kacper. Przyjedziesz jesienią do nas, zrobimy wspólnie. Albo sam przywiozę.
Pokiwała głową. W środku była spokojniejsza. Nie dlatego, iż już wszystko się rozumieją. Pewnie będą się jeszcze nieraz wykłócać. Ale czuła, iż pomiędzy ich zasadami a ich wolnością powstała ścieżka, którą można wędrować tam i z powrotem.
Późnym wieczorem, gdy dzieci spały, wyszła na werandę. Na niebie kilka gwiazd, noc cicha. Przysiadła na schodku, objęła kolana.
Stanisław wyszedł za nią, usiadł obok.
Jutro wyjadą mruknął.
Wyjadą zgodziła się.
Siedzieli w ciszy.
Wiesz co, dodał, jakoś przeszło.
Przeszło powtórzyła. I chyba wszyscy się czegoś nauczyliśmy.
To pytanie zaśmiał się cicho.
Uśmiechnęła się. W oknie Kacpra nie świeciło się już nic. W oknie Doroty też ciemno. Pewnie na stoliku obok jego łóżka telefon leżał podłączony do kontaktu, ładował się po cichu, zbierając siły na jutro.
Barbara zamknęła drzwi na klucz, a przechodząc koło lodówki, zerknęła na kartkę z zasadami. Brzegi już trochę odgięte, długopis jeszcze obok. Przejechała palcem po podpisach i pomyślała, iż może w przyszłe lato przepiszą te zasady na nowo. Coś dodać, coś zmienić. Ale najważniejsze zostanie.
Zgasiła światło w kuchni i poszła spać, czując, jak dom oddycha spokojnie, zbierając w sobie wszystkie wakacyjne emocje i zostawiając miejsce na nowe.
Bo dom to nie tylko ściany i zasady. To ludzie, kompromisy i miłość, której trzeba się codziennie uczyć na nowo.
