Cyfrowa skarbówka działa jak radar. Zestawia dane z banków, platform płatniczych, rejestrów państwowych i serwisów ogłoszeniowych, żeby wyłapać transakcje, od których należy się PCC — podatek od czynności cywilnoprawnych. Dobra wiadomość: nie dotyczy to każdej płatności w sklepie. Zła: gdy kupujesz od osoby prywatnej i przekroczysz 1 000 zł, masz 14 dni na złożenie formularza PCC-3 i zapłatę 2%. Oto najważniejsze fakty bez ściemy.
Fot. Warszawa w Pigułce
Kiedy płacisz 2% PCC (i składasz PCC-3)?
PCC dotyczy umów sprzedaży między osobami prywatnymi (bez VAT), gdy:
-
kupujesz rzecz ruchomą (np. auto, motocykl, elektronikę, biżuterię, antyki)
-
wartość przekracza 1 000 zł
-
przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania w Polsce lub rzecz jest w Polsce
Termin: 14 dni od zawarcia umowy (zwykle od wpłaty/odbioru).
Stawka: 2% wartości rynkowej przedmiotu.
Przykład: samochód od osoby prywatnej za 20 000 zł → PCC 400 zł + PCC-3 w 14 dni.
Kiedy PCC nie płacisz?
-
Kupujesz w sklepie / u przedsiębiorcy z VAT (faktura/paragon VAT) — PCC nie dotyczy.
-
Umowy w całości opodatkowane VAT (PCC i VAT co do zasady się nie „dublują”).
-
Darowizny (to inny podatek — od spadków i darowizn).
-
Zakupy poniżej 1 000 zł (limit dotyczy wartości całej umowy).
„Rozbiję płatność na raty i po sprawie” — nie zadziała
Algorytmy patrzą na umowę i wartość rynkową, nie na to, ile przelewów zrobisz. Sztuczne dzielenie transakcji czy płatność „na raty” u tego samego sprzedawcy w krótkim czasie może zostać zinterpretowane jako obejście przepisów.
Jak skarbówka to wykrywa?
-
rejestry (np. CEPiK przy pojazdach), przelewy i bramki płatnicze,
-
dane z platform ogłoszeniowych i marketplace,
-
JPK/kasy online po stronie firm (do weryfikacji, czy była sprzedaż „na VAT”, czy „prywatnie”).
Jeśli algo widzi: wysoka wartość + prywatny sprzedawca + brak PCC-3 → automatyczne wezwanie.
Kary i odsetki — ile to może kosztować?
-
Za spóźnienie lub brak zgłoszenia grozi odpowiedzialność z KKS (wykroczenie/przestępstwo skarbowe).
-
Mandat może iść w tysiące złotych; w sądzie grzywna za wykroczenie sięga choćby do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia (plus odsetki od niezapłaconego podatku).
-
Złożenie czynnego żalu zanim urząd wszczął sprawę często ogranicza sankcje.
Jak zapłacić PCC w 5 minut
-
Oceń wartość rynkową (nie „okazyjną” z ogłoszenia).
-
Wypełnij PCC-3 (e-Urząd Skarbowy / ePUAP / papierowo w US).
-
Wpłać 2% na mikrorachunek podatkowy.
-
Zachowaj umowę i dowód zapłaty.
Najczęstsze pułapki
-
„Kupiłem auto od sąsiada, ale przerejestrowałem po miesiącu” → termin na PCC i tak 14 dni od zakupu.
-
„To był komis/pośrednik” → jeżeli faktycznie umowa z osobą prywatną, PCC jest.
-
„Dostałem paragon z kasy, więc VAT” → bywa, iż komisy pośredniczą; kluczowe, kto jest stroną umowy.
-
„To prezent, nie zakup” → darowizna ma inne zgłoszenia i limity.
Sedno: nie każda płatność interesuje fiskusa, ale prywatne zakupy powyżej 1 000 zł już tak. Zgłoszenie i 2% podatku zwykle kosztują mniej niż stres, odsetki i grzywna. Zrób to od razu — i masz temat zamknięty.
