Kromieryż to miasto, które kilkukrotnie mijałem na swojej drodze. Po kilku wizytach udało się odwiedzić sporo ciekawych atrakcji, a najważniejsze z nich przygotowałem dla Was w tekście. Kromieryż to wyjątkowe miasto, które robi wrażenie na turystach, a sporo gości z Polski zagląda do niego zaciekawionych ciekawą historią i architekturą!
Lokalizacja i dojazd
Kromieryż (Kroměříž) to miasto na Morawach (Republika Czeska) położone w Kraju Zlińskim (Morawy Wschodnie). Od granicy z Polską oddolne jest ono o około 120 kilometrów, a od stolicy regionu – Zlina, o około 30 kilometrów. Pomimo, iż w tym tekście opisuję Wam pałac arcybiskupi, to w mieście warto pobyć dłużej. Jest ono bardzo przyjemne na spacer, a architektura zadowoli wielu znawców.
Przyjeżdżając do pałacu najlepiej zostawić samochód gdzieś w centrum. Pamiętajcie, iż obowiązuje tam kilka stref płatnego parkowania w zależności od miejsca, gdzie chcecie zostawić swój samochód. Informują o tym znaki, a bilety kupić możecie w automatach. Kromieryż, adekwatnie jego Stare Miasto jest dość kompaktowe i bez problemu możecie poruszać się po nim pieszo.
Kromieryż
Kromieryż bywa nazywany historyczną perłą Moraw Wschodnich! Oprócz opisywanego Pałacu Arcybiskupiego wraz z przypałacowym ogrodem oraz ogrodem kwiatom, miasto ma sporo uroku. Przyjemne do spacerów uliczki, duży rynek i interesująca architektura sprawiają, iż jest to obowiązkowy punkt na mapie turystycznej regionu.
Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z XII wieku – była to wtedy osada handlowa, z mostem i karczmami. Miasto jednak zyskało na znaczeniu w połowie XIII wieku. W kolejnych latach pozycja miasta umacniała się, a umieszczenie w nim administracyjnego centrum biskupstwa ołomunieckiego potęgowało ten efekt. Praktycznie całkowicie zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej Kromieryż podniósł się i odzyskał swój blask dzięki biskupowi Karolowi Liechtensteinowi-Kastelcornowi. W 1777 roku stał się on siedzibą arcybiskupów. To właśnie z biskupami i arcybiskupami powiązane są najpiękniejsze zabytki miasta wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. O ważności Kromieryża może świadczyć fakt, iż to właśnie tutaj odbywały się obrady parlamentu austriackiego, a w 1885 roku odbyło się spotkanie cara Aleksandra III z cesarzem Franciszkiem Józefem.
Bilety wstępu i godziny otwarcia
Pałac Arcybiskupi oferuje kilka tras zwiedzania.Różnią się one długością, zakresem i ceną biletów. Podstawowym pakietem są wnętrza reprezentacyjne wraz z Wieżą Pałacową. Bilet normalny kosztuje 250 CZK, a ulgowy 180 CZK. Możecie kupić także bilet rodzinny (2 dorosłych + maksymalnie 3 dzieci) za 750 CZK.
Możecie wybrać się na zwiedzanie tylko sal reprezentacyjnych, wtedy bilety odpowiednio kosztują 200 CZK, 160 CZK oraz 600 CZK. o ile wybierzecie samą wieżę, to wtedy kosztuje Was wstęp 79 CZK, 50 CZK lub 200 CZK dla rodzin. o ile Wam będzie mało to możecie wybrać się także do pałacowej galerii obrazów i Sali Terrena za dodatkową opłata. Bilety możecie kupić online na stronie pałacu. Wycieczki prowadzone są po czesku. Istnieje możliwość zamówienia przewodnika po angielsku, ale musicie to zrobić z wyprzedzeniem.
Do przypałacowego ogrodu wstęp jest bezpłatny i czynny jest on przez cały rok. Pamiętajcie, iż obowiązuje w nim zakaz jazdy na rowerach i wprowadzania psów.
Jeżeli chodzi o godziny otwarcia pałacu to różnią się one w zależności od sezonu. Od stycznia do marca pałac jest zamknięty. W kwietniu otwarty jest w weekendy i Wielkanoc, w maju natomiast od wtorku do piątku w godzinach 9.30-17.00, a w weekendy od 8.30 do 17.00. Od czerwca do września pałac otwarty jest od wtorku do niedzieli od 8.30. Godzina zamknięcia różni się w zależności od miesiąca (17.00 lub 18.00). W październiku czynny jest on tylko w weekendy od 9.10 do 16.00, a w listopadzie i grudniu pałac jest ponownie zamknięty.
Historia Pałacu
Historia miasta łączy się dość mocno z biskupami. Już w 1100 roku, biskup ołomuniecki Jan II kupił osadę. Przez lata kolejni biskupi rozwijali ją i rozbudowywali, zwiększając jej znaczenie. Już w XIII wieku biskup Bruno ze Schauenberga podniósł Kromieryż do rangi miasta i zbudował gotycki zamek. Przebudowany on został na styl renesansowy za czasów biskupa Stanisława I. Thurza (pierwsza połowa szesnastego wieku). Podczas wojny trzydziestoletniej miasto zostało znacznie zniszczone, a wraz z nim ucierpiał też pałac. W jego odbudowę zaangażował się mocno biskup Karol Liechtenstein-Kastelcorn.
To jednak nie koniec pałacowych perypetii. W 1752 roku w mieście wybuchł pożar i oprócz wielu domów, ucierpiał także i sam pałac. Renowacja została ukończona za czasów biskupa Hamiltona. Pałac dotknięty został także przez działania wojenne z II Wojny Światowej – wycofuje się wojska niemieckie, opuszczające Kromieryż zniszczyły wieżę pałacowa, która na szczęście została odbudowana.
W 1998 roku pałac wraz z ogrodami został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Ogród Pałacowy
Pierwszą rzeczą, która rzuca się w oczy jeszcze przed przybyciem (wystarczy spojrzeć na plan miasta) jest fakt, iż Ogród Pałacowy ma większą powierzchnię niż całe Stare Miasto! Został ona założony w 1509 roku. Jego powierzchnia w tej chwili wynosi 64 hektary. Nie była taka od samego początku – ogród rozrastał się na przestrzeni lat wielokrotnie! Zmieniał także przez stulecia swoją funkcję i wiodący styl.
Największy rozkwit ogrodu, podobnie jak w przypadku pałacu Kromieryż zawdzięcza postaci biskupa Karola von Liechtensteina-Castelcorna. W 1777 roku biskupstwo ołomunieckie uzyskało status arcybiskupstwa. Pierwszy arcybiskup – Anton Theodor von Colloredo-Waldsee-Mels zlecił przemianę ogrodu, która trwała ponad 10 lat.
Ostatnia duża zmiana ogrodu pałacowego w Kromieryżu nastąpiła za czasów biskupa Ferdynanda Chotka. Zmienił on styl ogrodu z sentymentalnego na romantyczny park.
W ogrodzie czekają na Was klimatyczne alejki i ponad 200 rzadkich drzew i krzewów pochodzących z Europy, Ameryki i Azji. Po ściekach przechadzają się pawie, a przy wejściu czeka na Was kilka klatek, w których mieszkają ptaki i… małpy.
Zwiedzanie
Jak już wspominałem w dziale dotyczącym biletów, pałac oferuje kilka tras zwiedzania. Najważniejszą i najciekawszą są reprezentacyjne wnętrza pałacowe i wieża. Co by nie mówić naprawdę są reprezentacyjne i robią ogromne wrażenie! Trasa ta nosi nazwę Via Residentia i trwa około 90 minut (bez wieży około 60 minut). Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem.
Podczas odkrywania reprezentacyjnych wnętrz pałacowych trafimy do najpiękniejszych i najlepiej zdobionych pomieszczeń, z których każde mogło by opowiedzieć setki niezwykłych historii! Po drodze możemy podziwiać zbiory pałacowej sztuki z różnych okresów stylów. Oprócz dzieł sztyki w postaci obrazów czy rzeźb, warto zwrócić uwagę na meble, które dzisiaj również w kategorii dzieł sztuki należy traktować.
Po drodze odwiedzamy Pokój Różowy, Salę Tronową, Pokój Carski, Salę Lenną oraz największą i najbardziej imponującą Salę Sejmową, w której odbywały się wspomniane wcześniej posiedzenia sejmu.
Wnętrza pałacu w Kromieryżu są wyjątkowe i uznawane za jedne z najpiękniejszych w całym kraju. Oprócz walorów artystycznych mają także walory filmowe. Były one wielokrotnie planem filmowym. Zagrały m.in. w nagrodzonym ośmioma Oskarami „Amadeuszu” w reżyserii Miloša Formana oraz filmu „Katarzyna Wielka”.
Pałac Arcybiskupi w Kromieryżu nie jest miejscem pełnym multimediów, ale przypomina bardziej tradycyjne muzeum, które znamy sprzed lat, ale pięknem wnętrz, zabytków i historią broni się w 100% w tej formie!
Ogród Kwiatowy
Ogród Kwiatowy (Kroměřížská Květná zahrada) związany jest z biskupami i pałacem, ale położony jest około 1 kilometra od niego. Inisjatore budowy ogrodu był wspomniany już biskup Karol von Liechtenstein-Castelcorn. Powstał on pod koniec XVII wieku i jest imponującym założeniem ogrodowym, inspirowanym francuskimi posiadłościami.
Wraz z Pałacem Arcybiskupim, również Ogród Kwiatowy znalazł się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Będąc w Kromieryżu musicie również odwiedzić to miejsce. Więcej o nim przeczytacie w tekście – Ogród Kwiatowy w Kromieryżu.
Co w okolicy Kromieryża?
Kromieryż jest ciekawym miastem, ale i w jego okolicy znajdziecie sporo ciekawostek. Jednym z interesujących miast jest Holešov. Znajdziecie tam interesujący pałac oraz niezwykłą synagogę i cmentarz żydowski. Synagoga ta jest jedną z najpiękniejszych w całym kraju. Więcej o tym mieście przeczytacie w tekście.
Całkiem niedaleko macie także Zlin. To wyjątkowe miasto, które swój wygląd zawdzięcza Tomaszowi Bacie – znanemu producentowi butów, ale także wizjonerowi i przedsiębiorcy. W samym Zlinie warto zobaczyć muzeum poświęcone jego osobie. Tuż obok Zlina znajduje się zamek Malenowice – miejsce, które warto odwiedzić.
Warto odwiedzić?
Pałac arcybiskupi w Kromieryżu jak i całe miasto to miejsce niesamowite. Robi wrażenie architekturą, wyposażeniem i ogrodami. Nie wyobrażam sobie wizyty na Wschodnich Morawach i nie odwiedzenie tego miejsca, o ile szukacie pomysłu na ciekawą wycieczkę to koniecznie uwzględnijcie również Kromieryż w Waszych planach.
