Kościół Pokoju w Jaworze to zabytek wyjątkowy. Każdy fan historii, sztuki i architektury powinien go zobaczyć. Kościół wpisany jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. ale najlepszą reklamą tego zabytku są uśmiechy na twarzach turystów po wejściu do wnętrza. Kościół zachwyca, jest cudowny!
Spis treści
- Jak dojechać do Jawora i gdzie zaparkować
- Godziny otwarcia i ceny biletów
- Perełka wśród drewnianych budowli sakralnych
- Jak powstały Kościoły Pokoju
- Czy Kościół Pokoju w Jaworze jest największą drewnianą świątynią w Europie
- Zwiedzanie kościoła
- Barokowe wyposażenie kościoła
- Organy i Koncerty Pokoju
- Nasz przewodnik po Górach Kaczawskich i Pogórzu Kaczawskim
- Internetowa mapa atrakcji, szlaków i zabytków w Górach Kaczawskich i na Pogórzu Kaczawskim
Jak dojechać do Jawora i gdzie zaparkować
Jawor jest świetnie zlokalizowany pod względem komunikacyjnym. Leży na trasie drogi ekspresowej S3, a dodatkowo w odległości zaledwie 20 km od centrum miasta przebiega autostrada A4. Posiada też połączenia kolejowe z Wrocławiem i Legnicą.
Jeśli chodzi o parkowanie, to w Jaworze na niektórych ulicach obowiązuje strefa płatnego parkowania. Jej obszar może się gwałtownie zmieniać, więc jeżeli szukacie parkingu miejskiego przy Kościele Pokoju albo innych ciekawych zabytków w mieście to patrzcie z uwagą na znaki drogowe. Polecamy darmowy parking w okolicy kościoła (około 140 m). Podajemy dodatkowo dokładne współrzędne 51.054049, 16.190756.
Godziny otwarcia i ceny biletów
Kościół Pokoju w Jaworze, ul. Park Pokoju 2. Godziny otwarcia: w okresie od 1 kwietnia do 31 października codziennie od poniedziałku do wtorku w godzinach 10.00-17.00, w niedzielę i święta 12.00-17.00. W okresie od 1 listopada do 31 marca zwiedzanie możliwe jest dla grup (min. 6 osób) po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym bądź mailowym – min. 1 dzień przed planowaną wizytą. Ceny biletów: 15 zł bilet normalny, 8 zł bilet ulgowy, rodzinny 35 zł. Uwaga – filmowanie i fotografowania to dodatkowa opłata 5 zł. Zwiedzanie kościoła przeważnie trwa 30 minut, ale możemy we wnętrzu pozostać aż do zamknięcia kościoła. Nikt nie ogranicza czasu podziwiania tego zabytku.
Perełka wśród drewnianych budowli sakralnych
Na początek mała rada dla osób, które łączą zwiedzanie z fotografowaniem. Wchodząc pierwszy raz do świątyni, warto skupić się na podziwianiu i z fotkami poczekać aż emocje opadną. My rzuciliśmy się od razu fotografować i przeżyliśmy małe rozczarowanie. Oglądając w domu przywiezione zdjęcia, doszliśmy do wniosku, iż fotki mogły być lepsze. Kolejny raz wpadliśmy w taką pułapkę.
Jak powstały Kościoły Pokoju
Kościoły Pokoju powstały w II połowy XVII wieku w następstwie pokoju westfalskiego, który zakończył wojnę trzydziestoletnią (1618-1648). Katolicki cesarz Ferdynand III Habsburg przyznał śląskim luteranom prawo do postawienia trzech świątyń. Jednak zgoda na budowę obwarowana była kilkoma ograniczeniami. Do budowy wolno było użyć wyłącznie materiały nietrwałe (drewno, słoma, glina, piasek). Kościoły musiały powstać poza granicami miasta, jednak nie dalej niż na odległość strzału armatniego od murów miejskich. Nie mogły mieć wież, dzwonów ani tradycyjnego kształtu świątyni. Budowa nie mogła trwać dłużej niż rok. Wydano też zakaz prowadzenia szkoły parafialnej.
Czy Kościół Pokoju w Jaworze jest największą drewnianą świątynią w Europie
Wszystkie te drobne złośliwości i zakazy doprowadziły do powstania wyjątkowych kościołów. Zbudowano trzy Kościoły Pokoju: w Jaworze, Świdnicy i Głogowie. Niestety ten ostatni nie dotrwał do naszych czasów. Został zniszczony przez pożar. Rozmach i piękne wnętrza spowodowały, iż w późniejszych latach wiele miast zapragnęło podobnych kościołów. Zbudowano wówczas sześć Kościołów Łaski. Szczególnie ten w Jeleniej Górze zasługuje na uwagę. W przedstawionej powyżej liście zakazów znalazł się zapis o wieży i dzwonach.
Podziwiając świątynię, od razu zauważycie, iż posiada ona wieżę. W dolnej kondygnacji znajduje się choćby główne wejście. Jak to możliwe? Odpowiedź jest bardzo prosta. Wieżę dobudowano dopiero po 53 latach. Górna część nakryta jest barokowym hełmem, w którym mieści się dzwonnica. Kościół Pokoju w Jaworze często opisywany jest jako największa świątynia drewniana w Europie. Z takimi określeniami jest zawsze problem. Porównujemy powierzchnie, czy ilość miejsc dla wiernych? Świątynia w Jaworze w tej kategorii przegrywa na pewno z kościołem w Kerimäki w Finlandii.
Zwiedzanie kościoła
Kościół Pokoju znajduje się w zachodniej części miasta i położony był poza średniowiecznymi murami obronnymi. Otaczał go cmentarz, który dzisiaj jest parkiem miejskim (Park Pokoju). Budynek to konstrukcja szachulcowa na ceglanej podmurówce. Od północy do kościoła przylega zakrystia, który jest równocześnie kaplica chrztów. Wnętrze nawy głównej otaczają trzy empory (cztery i trzy piętrowe). Na górnych balustradach empor zobaczymy 71 scen ze Starego Testamentu, na dolnych 72 z Nowego Testamentu i Apokalipsy. Na ścianach, stropach i belkach konstrukcyjnych w roku 1671 powstała polichromia w kolorze niebieskim i białym (aniołki, motywy roślinne).
Barokowe wyposażenie kościoła
To przede wszystkim ołtarz główny, prawdopodobnie zaprojektowany przez Albrechta Säbischa, na którym zobaczymy też rzeźby Mojżesza i Jana Chrzciciela. Warto dokładnie obejrzeć sześcioboczną ambonę wspartą na figurze anioła, ośmioboczną chrzcielnice (1656 r.). Pod stropem zawieszone zostały ozdobne barokowe kartusze herbowe i godła cechowe, a w pobliżu ołtarza – portrety duchownych namalowane w latach 1669-1724 przez malarza Johanna Siegmunda Pirschera. Ewangelicy na Śląsku praktykowali spowiedź aż do pocz. XIX wieku, stąd w kościele znajdują się konfesjonały.
Organy i Koncerty Pokoju
Pierwsze organy zbudowane zostały w 1663 r. przez legnickiego konstruktora Johanna Hofrichtera. Miały początkowo 26 głosów grających. W 1855 r. zastąpił je nowy instrument Adolpha Lummerta, również 26-głosowy. Był on później 2-krotnie przebudowywany przez firmę Schlag & Söhne ze Świdnicy: w 1899 r., kiedy dodano jeszcze jedną klawiaturę i pięć nowych głosów oraz w latach 1905-1906, a następnie remontowany w 1937 roku. Każdego roku od maja do września w Jaworze organizowane są Koncerty Pokoju. realizowane są one w zabytkowych wnętrzach Kościoła Pokoju
Nasz przewodnik po Górach Kaczawskich i Pogórzu Kaczawskim
W naszym darmowym przewodniku przygotowaliśmy krótkie opisy, recenzje i przydatne informacje w terenie (godziny otwarcia, ceny biletów, zasady wejścia), ale w większości w tytule atrakcji ukryty jest link do większego i obszerniejszego artykułu na naszej stronie. To ukłon w stronę turystów poszukujących kompleksowej informacji.