Dbanie o zdrowie dziecka jest obowiązkiem każdego rodzica, dzięki czemu będzie się dobrze rozwijało, bez niepotrzebnych problemów zdrowotnych. Niestety przytrafiają się one każdemu maluchowi na różnych etapach jego życia, dlatego tak ważna jest szybka reakcja na wszystkie pojawiające się niepokojące zmiany. Ich objawy można łagodzić na wiele sposobów, ale jednym z zalecanych i jednocześnie bezinwazyjnych, jest kołdra sensoryczna, znana także jako kołdra obciążeniowa albo koc obciążeniowy, wpływająca pozytywnie również na jakość snu malucha.
Kto wymyślił kołdrę sensoryczną?
Badania nad tego typu kołdrami rozpoczęła jeszcze w minionym stuleciu dr Temple Grandin, osoba autystyczna, poszukująca sposobu złagodzenia symptomów swoich dolegliwości. Doszła do wniosków, iż korzystnie wpływa na to delikatny nacisk obciążenia naciskający zarówno na ciało dorosłego, jak i ciało dziecka. Opublikowała więc wyniki swoich badań, które zainteresowały terapeutę integracji sensorycznej, Tiny Champagne i ona jako pierwsza postanowiła wszyć ciężarki do swojej własnej kołdry. Dodatkowo opisała jej działanie, testując ją na sobie i zajęła się jej propagowaniem we wspomaganiu leczenia różnych dolegliwości.
Jak wygląda kołdra obciążeniowa dla dziecka?
Na pierwszy rzut oka niczym nie różni się od tej, jaką przykrywaliście je dotychczas, wygląda podobnie jak zwykła kołdra. Tak samo ma kolorową poszewkę szytą z mocnego, odpornego na uszkodzenia materiału, takiego jak np. bawełna, którą można prać w pralce. Skoro dzieci lubią, aby były na niej wesołe obrazki, to dokładnie taka jest chętnie wybierana kołdra sensoryczna dla dzieci SleepChanger. Kiedy jednak zajrzymy do wnętrza poszewki, zauważymy całkowicie odmienne wypełnienie i nie jest nim puch lub materiał syntetyczny, ale drobny granulat szklany. To on oddziałuje na ciało, naciska je ze ściśle określoną siłą, pozytywnie wpływając na wiele aspektów zdrowotnych.
Czy cena kołdry sensorycznej jest wysoka?
Takie kołdry są stosowane w terapii wielu opisanych poniżej dolegliwości, cena kołdry może co prawda nieco zaskakiwać, ale nie warto przecież oszczędzać na zdrowiu dziecka, jest ono najcenniejsze. Zresztą pożądany efekt terapeutyczny, jaki ze sobą niesie, rekompensuje wszystkie poniesione koszty, producent daje gwarancję na swój produkt, a użyte materiały zapewniają jego bezproblemową eksploatację.
Jaka jest zasada działania kołdry sensorycznej i w jaki sposób działa na ciało dziecka?
Można sobie zadać pytanie, w jaki sposób szklane mikro kulki mogą poradzić sobie z zaburzeniami snu i usuwać pojawiające się symptomy licznych przypadłości. Wszystko opiera się o to, na czym polega zasada działania kołdry obciążeniowej dla dzieci, która delikatnie naciskając na ciało, stymuluje czucie głębokie nazywane też propriocepcją, czyli układ proprioceptywny. Ściśle współpracuje on z inną istotną częścią układu nerwowego, układem przedsionkowym i dotykowym, a składa się z olbrzymiej liczby receptorów rozmieszczonych między innymi w oczach, uszach, stawach, kościach i mięśniach. Stymulacja tego skomplikowanego układu powoduje:
- większą świadomość położenia własnego ciała, także we śnie;
- aktywowanie współczulnego układu nerwowego odpowiedzialnego za relaks i wypoczynek;
- płynniejszą regulację napięcia mięśniowego;
- lepszą stabilizację ciała umożliwiającą zachowanie równowagi;
- prawidłowe wydzielanie dwóch hormonów, melatoniny, dzięki której dziecko będzie mogło się wyspać, regulującej zegar biologiczny oraz serotoniny, obniżającej poziom kortyzolu i redukującej negatywne efekty stresu.
W jakich przypadkach terapeuta zaleci stosowanie kołderki obciążeniowej?
Kołdrę obciążeniową można wykorzystywać w przypadku różnych schorzeń, przede wszystkim do złagodzenia ich najbardziej uciążliwych symptomów. Regularne stosowanie kołdry niesie ze sobą wiele korzyści zdrowotnych, a specjaliści od zaburzeń integracji sensorycznej polecają ją przy takich dolegliwościach jak:
Bezsenność
Problemy z zasypianiem dotyczą nie tylko dorosłych, cierpią przez to również dzieci, które nie mogąc się wyspać, stają się marudne i rozkojarzone. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele, niektóre wynikają niestety z błędów popełnianych przez rodziców lub opiekunów np. niewłaściwej diety dziecka czy zakłócenia jego naturalnego rytmu dobowego. Równie często jest to powodowane problemami społecznymi, lękami wieku dziecięcego, sytuacjami stresogennymi oraz przyjmowaniem niektórych grup leków. Trudności z zasypianiem i inne problemy ze snem powodują u dziecka:
- uczucie senności w ciągu dnia;
- zmniejszenie aktywności;
- problemy z koncentracją i pamięcią;
- gorsze wyniki w nauce;
- gwałtowne wahania nastroju;
- budzenie się w nocy;
- uczucie dezorientacji po wybudzeniu.
W takim przypadku warto rozważyć zastosowanie kołdry obciążeniowej, zapewniającej spokojniejszy sen i usuwającej większość przeszkód uniemożliwiających zaśnięcie. Zasadność jej użycia została zweryfikowana badaniami przeprowadzonymi w 2014 roku na reprezentatywnej grupie dzieci.
ADHD
Diagnozowane właśnie w wieku dziecięcym, zespół zaburzeń fachowo określany jako nadpobudliwość psychoruchowa z deficytem uwagi, dający uciążliwe i trudne do opanowania objawy. Jednym z nich są trudności z zasypianiem, a pozostałe, równie często występujące, to:
- niska jakość snu, utrudniająca lub wręcz uniemożliwiająca wypoczynek;
- budzenie się choćby kilka razy w nocy;
- nadruchliwość;
- porywczość;
- rozkojarzenie i problemy z zapamiętywaniem;
- zbyt gwałtowne wyrażanie uczuć i emocji.
Takie symptomy u dzieci z ADHD utrudniają im normalne funkcjonowanie, mogą również negatywnie wpływać na życie całej rodziny, dlatego należy skutecznie temu przeciwdziałać. W tym przypadku ponownie pomoże kołderka obciążeniowa, która, wywierając nacisk na ciało malucha, pozwala mu szybciej zasnąć i odcina go od negatywnych bodźców zewnętrznych.
Autyzm i zespół Aspergera
Kołdry obciążeniowe są zalecane także dla osób z autyzmem, całościowym zespołem zaburzeń rozwoju dziecka oraz w zespole Aspergera, łagodniejszej odmianie spektrum tych dolegliwości. Zarówno dzieci, jak i ich rodzice lub opiekunowie, muszą na co dzień zmagać się z najbardziej uciążliwymi symptomami autyzmu jak:
- stany silnego pobudzenia i zaniepokojenia;
- trudności z zasypianiem;
- budzenie się w nocy;
- zakłócenia koncentracji i pamięci;
- spadek zdolności komunikacyjnych powodujący trudności z nawiązaniem kontaktu z dzieckiem.
Wszystko to zminimalizuje docisk kołdry obciążeniowej, uspokajającej, wpływającej na poprawę jakości snu, pozwalającej wyciszyć wszystkie negatywne emocje i porządnie się wyspać. Dziecko rano wstanie zrelaksowane i odczuwalnie poprawi się jego komunikacja z otoczeniem.
Zespół niespokojnych nóg
Wbrew wielu opiniom spotykany także u dzieci, będący między innymi jednym z symptomów ADHD czy spektrum autyzmu. Zespół niespokojnych nóg, znany też pod skrótową nazwą RLS, objawia się trudnymi do opanowania, niekontrolowanymi ruchami kończyn dolnych. Jest to na tyle uciążliwe, iż może budzić dziecko, które rano wstanie niewyspane. Ciężar kołdry pomoże utrzymać nogi w jednej pozycji, a ich ruchy po pewnym czasie powinny zaniknąć.
W jaki sposób dobrać kołdrę obciążeniową?
Kołderki obciążeniowe dla dzieci są dostępne w wielu rozmiarach oraz masach wypełnienia, ale zanim zdecydujemy się na jej zakup, powinniśmy wiedzieć, iż kołdra obciążeniowa dla niemowlaka nie jest zalecanym rozwiązaniem i mogą jej używać wyłącznie dzieci powyżej 3 roku życia. Równie istotna jest ich waga, która powinna przekraczać 22 kg. Przed zakupem kołdry należy ją też dokładnie dopasować do przyszłego użytkownika, najważniejsza jest waga kołdry, która, według zaleceń terapeutów, nie powinna przekraczać 10% masy ciała dziecka. jeżeli zaś chodzi o jej długość, to musi być po prostu dłuższa co najmniej 10 cm od wzrostu malucha.
Czy dziecko trzeba przyzwyczaić do ciężaru kołdry?
Jak najbardziej, podpowiada to zresztą sam producent w dołączonej instrukcji użytkowania. Dziecko przyzwyczajamy do zwiększonego ciężaru w dwóch etapach:
- etap 1, od 1 do 7 dnia użytkowania, od 10 do 15 minut dziennie;
- etap 2, powyżej 7 dnia użytkowania, od 15 do 30 minut dziennie.
Pamiętajmy również, iż dzieci mogą używać kołdry tylko pod kontrolą dorosłych, a jeżeli mamy jakiekolwiek dodatkowe pytania, to możemy skonsultować się ze specjalistą od terapii sensorycznej lub samym producentem.