Odpowiedź na tytułowe pytanie nie jest łatwa, temat poruszany jest od lat i dla wielu osób w/w koparka zawsze będzie źródłem konfliktów i nieporozumień. Dla jednych stanowi pomnik i symbol węglowego zagłębia a dla drugich „konińska bestia” przyczyniła się do degradacji środowiska naturalnego w szczególności wielu okolicznych jezior. Nie ulega wątpliwości, iż koparki pracujące na okolicznych odkrywkach zapewniły pracę i dały chleb dla licznego grona górników i ich rodzin. Dla mieszkańców Kleczewa i okolicznych miejscowości powiatu konińskiego, koparki pozostaną na długo w pamięci, gdyż dla tych osób są hołdem przeszłości. Natomiast dla obrońców przyrody, rolników, wakacyjnych turystów, wędkarzy i osób, które korzystają z dobrodziejstwa wody okolicznych jezior – kopalnie i koparki zawsze będą przyczyną: spadku poziomu wód, degradacji środowiska i ekosystemu wodnego.
Prawda jednak zawsze leży po środku… Nie ukrywam, iż zauważyłem taki, wyraźny podział wśród obserwatorów i czytelników mojego portalu. Tak naprawdę nie da znaleźć się złotego środka i jakiegoś kompromisu dla skłóconych stron. Jaki jest wpływ kopalni odkrywkowych na środowisko? Otóż taka działalność przede wszystkim jest: przyczyną zakłócenia bilansu wodnego w danym rejonie, powoduje obniżenie zwierciadła jezior i wód podziemnych, w niektórych miejscach powstają leje depresyjne, degradacja kilku poziomów wodonośnych, wysychają studnie i zanikają źródła wodne, oraz wiele innych skutków pobocznych…
Potęga koparki. Fot. Artur Bujnowski.A co mają powiedzieć górnicy, którzy pracowali na odkrywce i ich rodziny, którzy widzą jak w Polsce zamykają kopalnie, nasz kraj płaci potężne kary…, Niemcy się z nas śmieją i u siebie otwierają nowe odkrywki!!! Czyż unijne prawo nie powinno być dla wszystkich jednakowe…? Węgiel brunatny i kamienny to surowce, które stanowią największy % do produkcji energii elektrycznej. Wiadomo środowisko przyrodnicze jest ważniejsze, ale odpowiedź na tytułowe pytanie nie jest taka oczywista jak mogłoby się wydawać… Europejska wojna o odnawialne źródła energii trwa, ekolodzy nie prędko ją zakończą…
Gigant niczym przybysz z innej planety…
„Dolores” to największa koparka czerpakowa (SRs-1800), która pracowała na terenie konińskiego zagłębia, konkretnie na odkrywce Jóźwin IIB. Słynna „Hiszpanka” wyjechała na poziom zero z odkrywki 12 września 2023 r., stoi teraz przy drodze w Wielkopolu, blisko Kleczewa. Królowa konińskiej kopalni wygląda jak robot z „Gwiezdnych wojen” lub „Transformers”, innym przypomina stojącego w bezruchu dinozaura. Maszyna robi wrażanie na przejeżdżających, ma 38 metrów wysokości (tyle co niejeden wieżowiec), 28 m szerokości, jej długość całkowita wynosi 118 m i waży ponad 2500 ton (według niektórych źródeł 2690 ton).
Koparka wygląda jak robot z „Gwiezdnych wojen” lub „Transformers”. Fot. Damian Rybak.„Dolores” otrzymała swoje życie w 1985 r., została zbudowana przez niemiecką firmę TAKRAF. Do naszego kraju maszyna została sprowadzona w 2009 r. przez Kopalnię Węgla Brunatnego „Konin” z As Pontes w hiszpańskiej Galicji. W tamtejszej kopalni odkrywkowej zakończono wydobycie węgla. Wówczas do Polski przyjechały dwie koparki: „Dolores” i „Carmen”. Przeprowadzka gigantów „odbiła się szerokim echem” w Wielkopolsce. Transport przeprowadzono z rozmachem, na niespotykaną w tamtym czasie skalę – ponad 400 tirami oraz 4 statkami. Ponowny montaż, skręcanie wszystkich części i podzespołów zajął fachowcom kilka miesięcy. „Dolores” rozpoczęła pracę na konińskiej odkrywce jesienią 2010 r., a druga koparka na wiosnę 2011 r.
Atrakcja turystyczna, czy niepotrzebne tony złomu…
„Dolores” już jest atrakcją turystyczną regionu, choć zwiedzać będzie ją można dopiero za dwa lata. Koparka kleczewskiej odkrywki będzie pierwszym eksponatem parku kulturowego i muzeum historii konińskiego zagłębia węglowego, również hołdem przeszłości dla pracujących na odkrywce górników… Oczywiście za chwilę znajdą się zwolennicy jej rozbiórki na części pierwsze i sprzedaż na złom. Tak już chciano uczynić z dużo mniejszą koparką SchRs 315, której wartość złomowa kilka lat temu wynosiła ok. 300 tyś. Kupiec dawał za nią 2 mln., ale Urząd Gminy Kleczew nie dał się namówić. Popieram taką decyzję, tak samo w przypadku SRs-1800, gdyż jest to zabytek techniki i świadectwo górnictwa pobliskiej kopalni. Sprzedać na złom można zawsze, ale wcześniej tysiące osób chętnie ją zobaczy i zwiedzi z bliska, a gmina i mieszkańcy zarobią dodatkowe i to nie małe pieniądze.
Potęga koparki. Fot. Artur Bujnowski.Park maszyn górniczych, który ma powstać może być unikatową (tak naprawdę jedyną) w skali kraju atrakcją turystyczną. Wielu mieszkańców gminy Kleczew, powiatu konińskiego oraz byłych górników mogłoby znaleźć zatrudnienie w takim muzeum (skansenie) na wolnym powietrzu.
Ciekawostki
Największa koparka w Polsce to wcale nie „Dolores”, prawdziwy kosmiczny gigant pracuje w PGE KWB Bełchatów S.A. i służy do zdejmowania nadkładu (warstwa nad pokładami węgla brunatnego). Koparka SchRS 4600×50 (nr zakład. K. 41) to prawdziwe monstrum – waży ponad 7200 ton i ma 209 m długości… (do górniczych olbrzymów możemy również zaliczyć – Orenstein SchRS 4600 ×37.5 i Orenstein SchRS 4600×70.5).
Nasuwa się pytanie gdzie jest największa koparka w Europie czy też na świecie…? Wcale daleko nie musimy szukać, największa ruchoma maszyna na świecie znajduje się blisko polskiej granicy. Krupp Schaufelradbagger 288 pracuje na odkrywce węgla brunatnego w Niemczech kopalnia w Garzweiler (maszyna również służy do usuwania nadkładu przed wydobyciem węgla). Długość tego giganta wynosi ok. 240 m, a wysokość 96 m. Szerokość podwozia 46 m (głównej części), koparka porusza się na 3 rzędach po 4 zespoły gąsienicowe. Wydajność tej maszyny powala na kolana, gdyż może dziennie wykopać dół wielkości boiska piłkarskiego o głębokości 30 m., to około 240 tysięcy ton węgla, który mieści się na 2400 wagonach.
Atrakcje turystyczne w najbliższej okolicy:
- Stara koparka czerpakowa SchRs 315, gotycki kościół św. Andrzeja Ap. w Kleczewie,
- Kościół pw. św. Marcina w Kazimierzu Biskupim, Koniński słup drogowy,
- Stare Miasto – kościół śś Piotra i Pawła oraz romański tympanon,
- Wilczyn: Gotycki kościół pw. św. Urszuli, Gotycka Madonna,
- Jezioro Wilczyńskie, Skulska Wieś, inne okoliczne jeziora,
- Skansen archeologiczny w Mrówkach, Posąg Świętowida,
- Wiatrak koźlak w Chrośnie, Wilczogórze, Budzisławiu Kościelnym, Ostrowie,
- Drewniany kościół w Ostrowążu, Wilczynie, Siedlimowie, Kościeszkach,
- Pałac w Lisewie, Kopydłowie, Sukowach, Kobylnikach, Gocanowie,
- Grodzisko w Mietlicy, Sanktuarium MB Bolesnej w Skulsku,
- Gminna Izba Tradycji i Pamięci w Kuśnierzu, Krzywe Kolano,
- Łuk triumfalny na cześć Napoleona w Ślesinie, Kanał i Jezioro Ślesińskie,
- Rzeszynek – drewniany spichlerz dworski z 1709 r., eklektyczny dwór,
- Nadgoplański Park Tysiąclecia z muzeum, Jezioro Gopło,
- Romańska kolegiata pw. śś. Piotra i Pawła w Kruszwicy, Mysia Wieża,
- Bazylika św. Trójcy, Rotunda św. Prokopa, Romańskie Muzeum w Strzelnie,
- Sanktuarium Matki Bożej Pani Kujaw w Markowicach,
- i wiele innych atrakcji, o których niedługo na portalu dziedzictworegionu.pl
Damian Rybak
Fotogaleria – “Dolores” koparka czerpakowa (SRs-1800) w całej swojej okazałości:
Krótki film, promujący koparkę “Dolores” znajdziesz na naszym fanpage dziedzictworegionu.pl na Facebooku – TUTAJ.
Wkrótce kolejne zabytki techniki, dwory i pałace, muzea, pomniki przyrody, zabytkowe kościoły, romantyczne parki, architektura drewniana, miejsca związane z archeoturystyką, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl
Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie Obserwuj lub polub stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeżeli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeżeli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.
Uwaga, uwaga !!! Poszukujemy starych zdjęć, pocztówek i innych zbiorów z Kleczewa i okolicy z dawnych lat XIX i XX wieku (szczególnie z pracy na kopalni / zdjęcia takie opublikujemy z podpisaniem oczywiście autora)… Szczegóły znajdziesz pod linkiem – https://dziedzictworegionu.pl/?p=3848
Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).
Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).
O wybranych zabytkach i atrakcjach opisywanych na tym portalu, szczególnie perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie publikacji „Dziedzictwo regionu” …
Zobacz również pozostały dorobek wydawniczy.REKLAMA ! REKLAMA ! REKLAMA !
Jeśli chcesz mieć reklamę pod tym artykułem swojej działalności gospodarczej skontaktuj się z naszą redakcją, dla branży turystycznej (hotele, restauracje, przewozy autokarowe, usługi turystyczne itp.) oferujemy specjalne zniżki, a dla pozostałych firm najniższe ceny w okolicy
