Starzejąca się instalacja wentylacyjna traci wydajność i generuje wyższe koszty eksploatacyjne. Dlatego wymaga szybkiej oceny. Na początku najważniejsze jest ustalenie, czy opłaca się ją naprawiać, czy lepiej zastąpić nowym systemem. Ten artykuł pomoże Ci podjąć adekwatną decyzję.
W artykule omawiamy najczęstsze objawy zużycia instalacji wentylacyjnej. Wyjaśniamy, kiedy problemy da się skutecznie usunąć poprzez renowację, a kiedy stan systemu wskazuje już na konieczność jego pełnej wymiany. Pokazujemy też, jak ocenić opłacalność obu rozwiązań.
Najczęstsze problemy w wieloletnich instalacjach wentylacyjnych
Wieloletnie instalacje wentylacyjne pracują często na granicy swoich możliwości, zwłaszcza gdy funkcjonują w zmienionych warunkach użytkowych lub przy zwiększonych wymaganiach eksploatacyjnych. Z czasem naturalne zużycie materiałów czy zmiany w przepływach, prowadzą do szeregu problemów, które obniżają sprawność systemu i zwiększają koszty jego utrzymania.
Do najczęściej spotykanych problemów w starych systemach wentylacyjnych należą:
- spadek wydajności i niestabilne przepływy wynikające z przewężonych, zabrudzonych lub nieszczelnych kanałów,
- postępująca korozja elementów stalowych, szczególnie w instalacjach narażonych na wilgoć lub agresywne środowisko,
- nadmierny hałas generowany przez zużyte wentylatory, uszkodzone łożyska lub nieprawidłową geometrię kanałów,
- problemy z utrzymaniem higieny związane z nagromadzeniem pyłów, biofilmu czy zanieczyszczeń organicznych,
- nieszczelności na połączeniach kanałów prowadzące do strat powietrza i wzrostu zapotrzebowania na energię,
- niedostosowanie instalacji do obecnych norm i wymagań, co ogranicza możliwości modernizacji budynku lub podnosi koszty eksploatacji.
W jakich przypadkach ma sens renowacja instalacji wentylacyjnej?
Pojawienie się powyższych problemów jest sygnałem, iż system wymaga interwencji. Nie zawsze oznacza to jednak konieczność pełnej wymiany. W wielu sytuacjach już dobrze zaplanowana renowacja pozwala przywrócić sprawność układu.
Renowacja ma uzasadnienie m.in. wtedy, gdy:
- kanały są w dobrym stanie konstrukcyjnym, a problemy wynikają głównie z zabrudzenia, lokalnych nieszczelności lub nieprawidłowych przepływów,
- urządzenia wentylacyjne są sprawne mechanicznie, a wymagają jedynie regulacji, czyszczenia lub wymiany części eksploatacyjnych (np. łożysk, pasków, filtrów),
- układ wymaga dostosowania, a nie przebudowy, np. zmian w sterowaniu, modernizacji automatyki lub korekty parametrów pracy,
- udział modernizacji w kosztach całkowitych jest niski, a analiza eksploatacji nie wskazuje gwałtownego spadku efektywności energetycznej,
- układ spełnia podstawowe wymagania normowe, a braki dotyczą głównie higieny, zrównoważenia lub akustyki, które można skorygować pracami serwisowymi,
- infrastruktura budynku ogranicza możliwość wymiany, ale umożliwia naprawę lub modernizację etapową.
W takich przypadkach renowacja pozwala przywrócić prawidłowe działanie instalacji stosunkowo niskim kosztem, bez konieczności przeprowadzania pełnej wymiany systemu.
Kiedy wymiana instalacji wentylacyjnej staje się koniecznością?
Choć wiele usterek można usunąć w ramach renowacji, istnieją sytuacje, w których naprawy przestają być uzasadnione technicznie lub ekonomicznie. Wówczas pełna wymiana wentylacji staje się najbardziej racjonalnym i długoterminowo opłacalnym rozwiązaniem.
Całkowitą wymianę warto rozważyć, gdy:
- kanały i elementy konstrukcyjne są w zaawansowanym stanie korozji, co uniemożliwia skuteczną naprawę lub czyszczenie,
- zużycie instalacji powoduje chroniczne nieszczelności, których nie da się wyeliminować lokalną regeneracją,
- system wymaga zwiększenia wydajności ponad możliwości techniczne istniejącej infrastruktury,
- układ nie spełnia aktualnych norm i standardów higienicznych, a doprowadzenie go do zgodności wymagałoby przebudowy o koszcie zbliżonym do wymiany,
- urządzenia wentylacyjne są przestarzałe, nieefektywne energetycznie i generują wysokie koszty eksploatacyjne, których nie da się obniżyć modernizacją,
- rozkład kanałów koliduje z nową architekturą lub funkcją budynku, a modyfikacje są technicznie niewykonalne lub zbyt ingerujące,
- częstotliwość awarii rośnie, co prowadzi do przestojów i strat, a utrzymanie systemu staje się uciążliwe i kosztowne.
Kompletne urządzenia i komponenty potrzebne do budowy nowych instalacji wentylacyjnych można znaleźć m.in. w ofercie HAKOM.
Jak porównać koszty eksploatacji starej instalacji a koszty modernizacji?
Zdarzają się też sytuacje, w których trudno jednoznacznie określić, czy bardziej opłacalna jest dalsza eksploatacja starego systemu, jego częściowa modernizacja, czy całkowita wymiana. Aby podjąć adekwatną decyzję, trzeba zestawić realne koszty pracy istniejącej instalacji z prognozowanymi korzyściami modernizacji.
Stare systemy często pracują z mniejszą efektywnością, przez co pochłaniają więcej energii i wymagają częstszych napraw, co z czasem może przewyższyć koszt inwestycji w nowe rozwiązania. Z kolei modernizacja, jeżeli obejmuje aktualizację urządzeń, automatyki i poprawę szczelności, może znacząco obniżyć koszty eksploatacyjne bez konieczności przebudowy całego układu.
Dlatego decyzję warto opierać na analizie długoterminowej, uwzględniając nie tylko wydatki inwestycyjne, ale także przewidywane oszczędności wynikające z wyższej sprawności i mniejszej awaryjności unowocześnionego systemu.
Pełną ofertę wentylacji znajdziesz na stronie producenta i hurtowni HAKOM Wentylacja
Artykuł sponsorowany.
