Grzeczne sylwetki, przeskalowane kołnierzyki, białe podkolanówki i niewinne mundurki – „KAWAII” – nowa kolekcja Joanny Hawrot – to propozycja przepisania wielokulturowej retoryki na język mody, designu i przyjemność, a jednocześnie część autorskiej wystawy „Kimono jako doświadczenie. Nowy język sztuki Joanny Hawrot”, którą od 18.06 będzie można oglądać w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
Kultura kawaii
Samo słowo „kawaii” znaczy „czarująca/y, słodka/i, urocza/y” – w latach 60. XX wieku używali go głównie mężczyźni w odniesieniu do atrakcyjnych kobiet, ale już dekadę później to młode dziewczyny posługiwały się kategorią, opisując wszystko, co przyjemne i ekscytujące. Fenomen kawaii gwałtownie przekroczył granice Japonii. Wyrazista estetyka i reprezentujący ją rozbudowany i wielowątkowy świat stały się globalnym zjawiskiem, manifestującym się choćby poprzez kulturę cosplay, zrzeszającą osoby przebierające się za fikcyjne postacie z japońskiego anime i gier komputerowych. Dynamika i sam proces przekraczania granic i towarzysząca mu kulturowa fetyszyzacja zafascynowały Joannę Hawrot.
– Kultura kawaii i jej twórcze reprezentacje stały się dla mnie pretekstem, aby zatrzymać się i zastanowić nad własnymi potrzebami i zmieniającym się językiem przyjemności, na nowo osadzić się w tym, co daje wytchnienie i posłuchać głosu tego, co najbliższe. Metaforyczny „własny pokój” zyskuje dzięki temu nowy, tekstylny wymiar – podkreśla artystka.
Kontrowersja z dużym polem dla wyobraźni
W nowej kolekcji projektantka wzięła pod lupę wariant „girl kawaii”, nie tylko podejmując dialog z japońską popkulturą, ale prowadząc równolegle intymny monolog. Przeskalowane kołnierzyki, białe podkolanówki i niewinne mundurki tylko na pierwszy rzut oka wydają się dość konserwatywnymi propozycjami, ale już usytuowanie ich w kolekcji zaprojektowanej na kobiece ciała, nasączają całość delikatnie erotyczną energią. Jej dyspozytorką jest w pierwszej kolejności sama projektantka, w dalszej – każde ciało, które będzie nosić ubrania z tej kolekcji.
Kostiumy Joanny Hawrot nie poddają się zewnętrznym regulacjom tzw. męskiego spojrzenia (ang. male gaze), organizującego obrazy kobiecego ciała dla własnej przyjemności. Tym razem dochodzi do odzyskania spektrum wyobraźni, które osadza spojrzenie w świecie własnych reguł wypływających z wielozmysłowego, cielesnego doświadczenia. W ten sposób ubranie może wzmacniać i emancypować tę/ego, która/y go nosi (ang. female gaze) – patrzę, jak na mnie patrzysz…
Kawaii w wydaniu Joanny Hawrot we Wrocławiu
Propozycje z nowej kolekcji staną się częścią wystawy „Kimono jako doświadczenie. Język sztuki Joanny Hawrot”. To pierwsza tak duża, solowa prezentacja pokazująca, jak artystka łączy światy mody, sztuki i designu. Na 370 metach kwadratowych, wśród scenografii złożonej z 1800 metrów tkaniny zostaną zaprezentowane autorskie kolekcje kimon inspirowane pracami: Maurycego Gomulickiego, Soni Hensler, Angeliki Markul, Wojciecha Ireneusza Sobczyka i Honzy Zamojskiego.
Dramaturgia wystawy została skrojona jako podróż przez przestrzenie spotkań, pracy (i współpracy) wyobraźni, pragnień, lęków i fetyszy, które składają się na nowy język sztuki, nad którego alfabetem artystka pracuje już od dwóch dekad. Wystawę można oglądać w Muzeum Narodowym we Wrocławiu od 18.06 do 25.08.2024.
Foto: Zuza Krajewska
Modele: Zhanna (MILK), Anatol Gomulicki, Jinda Azadi Alp
Biżuteria: Tomek Wichrowski
WYSTAWA: „KIMONO JAKO DOŚWIADCZENIE. JĘZYK SZTUKI JOANNY HAWROT”
Kiedy: od 18.06 do 25.08
Gdzie: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, plac Powstańców Warszawy 5, 50-153 Wrocław