Karp rytwiański w galarecie

Zdjęcie: 23.12.2023. Kielce. Targowisko Miejskie. Zakupy przedświąteczne / Fot. Wiktor Taszłow - Radio Kielce

Bez karpia trudno wyobrazić sobie wigilijny stół. W całości zanurzony w galarecie z warzywami, suszonymi śliwkami i rodzynkami, udekorowany plastrami cytryny i zieloną pietruszką to danie ze stuletnią tradycją, wpisane na listę produktów tradycyjnych województwa świętokrzyskiego w 2016 roku.

Warto wiedzieć, iż mięso karpia jest dobrym źródłem białka, zawiera umiarkowaną ilość tłuszczu z kwasami tłuszczowymi omega-3. Jest również bogaty w witaminy, głównie z grupy B oraz A i D, a także minerały, takie jak fosfor, potas, żelazo i cynk.

Hodowla karpia ma w Polsce długą tradycję zapoczątkowaną przez mnichów już w drugiej połowie XII wieku. Olbrzymie stawy karpiowe budowano na zlecenie polskich królów i możnowładców. A w Rytwianach, w powiecie staszowskim hodowla karpia sięga ponad 100-letniej tradycji.

Tutejsze stawy rybne zostały założone na przełomie XIX i XX wieku przez Radziwiłłów, ówczesnych właścicieli okolicznych włości. Hodowle karpi rozwinęły się jeszcze bardziej w latach dwudziestych ubiegłego stulecia. Wtedy osiągnięto tu najwyższą w Europie średnią ryby kupieckiej z hektara stawu – podaje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi .

Na tym terenie hodowla karpia prowadzona jest w stawach rybnych łącznie na około 176 hektarach.

Dzięki rozwiniętej hodowli karpia, na terenie gminy powstawały na jego bazie przeróżne potrawy przygotowywane przez gospodynie, a ich przepisy rozpowszechniane były przez Koła Gospodyń Wiejskich czy Stowarzyszenia. w tej chwili popularną na tych terenach potrawą jest karp rytwiański w galarecie. Podstawowym surowcem do przygotowania potrawy jest mięso karpia.

Przygotowanie rytwiańskiego karpia w galarecie rozpoczyna się od dokładnego oczyszczenia i umycia ryby. Następnie karp jest lekko solony i nacierany przeprawami. Tak przygotowany powinien pozostać w chłodnym miejscu do dnia następnego. Suszone śliwki oraz rodzynki są moczone w ciepłej wodzie, zaś warzywa takie jak cebula (zalewana gorącą wodą), marchew, seler, pietruszka dokładnie czyszczone. Do wody z cebulą oraz przyprawami dodawane są warzywa i wszystko razem gotowane na wolnym ogniu. Następnie do tego wywaru dodawany jest karp pokrojony w dzwonka i gotowany przez około 20 minut. Na koniec warzywa wraz z odpowiednio ułożonym karpiem zalewane są specjalnie przygotowaną galaretą.

Przepis na rytwiańskiego karpia w galarecie jest pielęgnowany i przekazywany w rodzinach z pokolenia na pokolenie, a wiele gospodyń tę potrawę przygotowuje po dziś dzień. Gości ona nie tylko na wigilijnych, ale i na niedzielnych stołach, ale także na wszystkich ważniejszych uroczystościach.

---