Cześć Przyjaciele!
Za nami wigilia Bożego Narodzenia, natomiast dzisiaj pierwszy dzień świąt, czyli Boże Narodzenie. Dla wielu z nas owe święta wiążą się z głębszym duchowym przeżyciem, czasem refleksji, pobycia z bliskimi i również z samym sobą. Wierzący i praktykujący udadzą się do kościołów, by tam przeżywać narodzenie Jezusa, pozostali wedle tradycji podzielą opłatkiem i obdarują prezentami.
Zastanawiałem się o czym mógłbym napisać w kontekście Świąt Bożego Narodzenia, co oczywiście będzie dotyczyło Gdańska. Pomyślałem o przydrożnych kapliczkach i uznałem, iż to strzał w dziesiątkę! Każdy z Was mija gdzieś takie kapliczki, być może zwróciliście na nie uwagę, a może wręcz przeciwnie, nigdy o ich istnieniu nie słyszeliście?
Okazuje się, iż gdańscy muzealnicy już w 2015 roku policzyli kapliczki na Pomorzu i wyszło, iż jest ich około 2 tysiące. W samym Gdańsku zaś 21. Kapliczki stawiano głównie jako wotum dziękczynne bądź w celu ochrony przed niepożądanymi zdarzeniami.
Kapliczki w Gdańsku znajdują się dużej mierze w miejscach oddalonych od centrum miasta. Stanowią interesujący element krajobrazu, przypominając o nieco dawniejszych czasach. Najstarsza pochodzi z XVIII wieku, ale są również takie, które postawiono po II Wojnie Światowej.
Zapraszam na przegląd dziewięciu przydrożnych kapliczek w Gdańsku!
1. Kapliczka w Matemblewie
Kapliczka z figurą Matki Boskiej Brzemiennej od niemal 250 lat stoi na sztucznie usypanej górce w Matemblewie. Fakt jej powstania wiąże się z legendą, w której stolarzowi z Matarni ukazała się postać brzemiennej Niewiasty. Miała powiedzieć, iż z jego żoną już dobrze i urodziła mu syna. Stolarz opowiedział o wszystkim cystersom z Oliwy, którzy wystawili kapliczkę. Kapliczka stoi na 9 metrowej górce, która otoczona jest lipami i modrzewiami, liczącymi około 250 lat. Otoczenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego sprawia, iż można się wyciszyć i zapomnieć o całym świecie.
2. Kapliczka w Oliwie (al. Grunwaldzka 517)
Kapliczka znajdująca się w Oliwie na wysokości pętli tramwajowej liczy sobie około ćwierć wieku i jest jednym z najstarszych zabytków w okolicy. Jej powstanie wiąże się z pielgrzymkami między Klasztorem Reformatów na Chełmie (obecnie nie istnieje) a Wejherowem. Kapliczka była przystankiem na trasie. Do dzisiaj możemy tutaj ujrzeć Maryję oraz Św. Jana Nepomucena. Jak dla mnie to GENIALNE, iż przy najruchliwszej ulicy w Gdańsku przetrwał obiekt, zbudowany w drugiej połowie XVIII stulecia.
Kapliczka znajduje się naprzeciw pętli tramwajowej.3. Kapliczka w Osowej
Kapliczka na rogu ulic Kielnieńskiej i Gowidlińskiej stoi na trasie do Chwaszczyna. Osowa w tym miejscu ma swój wiejski klimat, w którego pejzaż świetnie wpisuje się ceglana kapliczka.
4. Kapliczka na Kokoszkach
Kapliczka przy ulicy Kartuskiej na Kokoszkach wygląda mi na powojenną, aczkolwiek to tylko domniemywania, bowiem nie mogę znaleźć na jej temat informacji. Stojąc przy mocno uczęszczanej ulicy, owa kapliczka jest takim miejscem refleksji i zadumy.
5. Kapliczka w Matarni
Matarnia posiada więcej niż jedną kapliczkę, mnie zaś chodzi o tę najbliżej Kościoła Św. Walentego. Smukła, ceglana, z figurką Matki Bożej z Jezusem na rękach, ładnie zdobiona. Nie wiem w jakim roku została zbudowana, ale wraz z kościołem prezentuje się cudnie.
6. Kapliczka w Rębiechowie
Niedaleko portu lotniczego w otoczeniu współczesnej zabudowy, stoi urocza ceglana kapliczka. Wypisana data informuje, iż powstała pod koniec XIX wieku. Świadek dawnych czasów, kiedy okolica wyglądała zgoła odmiennie.
7. Kapliczka w Smęgorzynie
Smęgorzyno jest częścią Kokoszek i tutaj również można zobaczyć kapliczkę. Jest podobna do tej przy ul. Kartuskiej, ale stoi na terenie prywatnej posesji.
8. Kapliczka w Świbnie
Kapliczka „Gwiazda Morza” stoi w Świbnie, najbardziej na wschód wysuniętej części Wyspy Sobieszewskiej. Kształtem przypomina latarnię morską, w środku można ujrzeć figurę Maryi. Kapliczka stoi przy skrzyżowaniu ulicy Boguckiego i Świbnieńskiej mając za tło Przekop Wisły. Cudne miejsce.
9. Kapliczka w Św. Wojciechu
Na koniec coś innego niż typowe kapliczki Oto kapliczka zbudowana już w XV wieku, później, bo w XIX wieku, remontowana. Znajduje się na Wzgórzu Św. Wojciecha. Dolna część zbudowana jest z cegieł, zaś górna z muru pruskiego. jeżeli zajrzycie do środka, zobaczycie pochodzącą z XVIII wieku figurę Św. Wojciecha.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Wam za lekturę niniejszego artykułu. Życzę Wam wspaniałych Świąt Bożego Narodzenia, byście się radowali i uśmiechali. Liczę, iż wpis się Wam spodobał.
Zapraszam do zaglądania na 7 zdjęć z Gdańska (klik), gdzie każdego dnia pokazuję Gdańsk oraz na Instagrama –
Odkrywajcie Gdańsk, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć!
