Jajko królem Wielkanocy. Prosty i niezawodny test świeżości jajka nie tylko na Wielkanoc

Funkcja jajka, jako symbolu rodzącego się życia, jest oczywista, to proste skojarzenie znane w bardzo wielu kulturach.

Jajka są symbolami naszych wzajemnych życzeń, ponadto w chrześcijaństwie ściśle wiąże się je ze zmartwychwstaniem Jezusa.

Skorupka symbolizuje to, co stare, żółtko zaś to, co nowe.

Jajko jest też symbolem wiosennego przebudzenia się przyrody, odradzania się, nieśmiertelności.

Jako początek nowego życia bywa w niektórych kulturach wkładane do kołyski nowonarodzonego dziecka. Było istotnym elementem magii płodności, posługiwano się nim w zabiegach oczyszczających, ochronnych i leczniczych.

Chrześcijaństwo tchnęło w jajko nowe treści. Do wielkanocnego koszyczka jajko trafia jako znak zwycięstwa Chrystusa nad śmiercią i odrodzenie się wiernych w jego osobie.

Święcone wzięło się z... zakazu spożywania jaj w okresie wielkanocnym. Taki zakaz wprowadził Kościół katolicki po przyjęciu przez Polskę chrześcijaństwa. Obowiązywał przez pierwsze 200 lat chrześcijaństwa w Polsce.

Dlaczego? Jaja kojarzyły się z kultem solarnym, czyli pogańskim, były też wykorzystywane do niektórych praktyk magicznych. Byli też i tacy, którzy z jajami się nie rozstawali i nosili je jako talizman chroniący przed złem. Po 200 latach Kościół odpuścił wiernym i zezwolił na jedzenie jajek podczas świąt Wielkiej Nocy, ale przy okazji nakazał je obligatoryjnie święcić. Pisanki wręczono osobom, którym życzyło się zdrowia i siły.

Za malowanie jaj nasi przodkowie zabrali się prawdopodobnie już w X wieku; świadczą o tym choćby wykopaliska archeologiczne w Biskupinie.

W Polsce pierwszą historyczną wzmiankę o malowaniu jaj można znaleźć w kronice Wincentego Kadłubka (XIII w).

Lud malował pisanki tym, co miał pod ręką - naturalnymi barwnikami; niektóre z nich (jak łupiny z cebuli) są w użyciu także i dziś.

W kręgach dworskich wyszukane pisanki traktowane były jako ekskluzywne podarki; kosztowne cacka z porcelany, szkła, szlachetnych kamieni, złota czy srebra; dość wspomnieć choćby słynne jaja Faberge, dzieła sztuki jubilerskiej, stworzone na zamówienie cesarzy rosyjskich Aleksandra III i Mikołaja I jako prezent wielkanocny.

Na koniec prosty test świeżości.
Zanurz jajko w wodzie (w szklance czy garnuszku) i obserwuj, czy opada na dno i leży na boku - wówczas jest bardzo świeże.

Uwaga, jeżeli wypływa na powierzchnię - nie jest dobre do spożycia.

A co, jeżeli jajo staje na dnie naczynia? To znaczy, iż jest mniej świeże, ale może jeszcze trafić na nasz talerz.