W okresie starożytnych cywilizacji mała architektura ówczesnych miast charakteryzowała się posiadaniem ławeczek. Były one, rzecz jasna, zarazem praktyczne i reprezentacyjne.
W państwie nad Nilem
W Egipcie bardzo często ławeczki ustawiano tam, gdzie znajdowały się fontanny. Były one też nieodzownym elementem miejskich i prywatnych ogrodów, świątyń i pałaców z miejscami do wypoczynku i medytacji.
Jak z ławeczki korzystali Hellenowie
W starożytnej Grecji na przykład w agorze, czyli, rzecz jasna, centralnym placu spotkań towarzyskich, znajdowały się liczne kolumnady, a między nimi, i nie tylko, były ławeczki. Ozdabiały one całą przestrzeń agory, ale też nadawały swym istnieniem społecznego znaczenia tego miejsca. Greckie teatry, jak wiemy to z licznych opracowań, wyposażone były w systemy akustyczne, w których, oczywiście, uwzględniano ławeczki, które dla widzów były wówczas nieodzowne. Wykonane były one najczęściej z litego kamienia lub z białego marmuru. Trzeba było na nich siadać okrakiem, aby nie zapocić swego intymnego miejsca.
W mieście cezarów
Natomiast Rzymianie w łaźniach publicznych, a także na Forum Romanum, budowali cały system kamiennych ławeczek, jako elementów centralnych miejsc spotkań, no i oczywiście handlu. Łaźnie publiczne nie tylko stanowiły miejsce higieny, ale też były miejscem spotkań, które trudno nam sobie wyobrazić bez ławeczek.
Średniowiecze też lubiło ławeczki
W średniowieczu architektura miejska posiadała troszkę inny charakter. W miastach Starego Kontynentu przeważały mury obronne, baszty i bramy miejskie. Wewnątrz miast okolonych systemem wspomnianych murów rozwijał się handel ściągający różnych przyjezdnych ze swoimi towarami. Tutaj też raczej niewyobrażalne było, aby nie ustawiono kilku czy choćby kilkunastu ławeczek, ale już niekoniecznie kamiennych, które stanowiły miejsce odpoczynku dla kupujących. W tym czasie pojawiły się ławeczki drewniane, chociaż kamienne lepiej się komponowały w systemie potężnych murów miejskich zabudowań. Ówczesne rynki miejskie były niejednokrotnie centrami życia publicznego, gdzie również dominowały ławeczki. W pobliżu tych ławeczek znajdowały się kościoły, fontanny i kamienice kupieckie. Z biegiem lat rynki miejskie z ławeczkami zdobiły miejskie ogrody stanowiące oazy spokoju.
Renesans i barok
Renesans przyniósł zainteresowanie sztuką. Zdobienie miast fontannami rzeźbami i arkadami podkreślało piękno całego terenu. Architektura miejska była w owym czasie jeszcze bardziej dekoracyjna. Na ławeczkach miejskich spoczywali nie tylko przechadzający się mieszczanie, ale też turyści, a także pątnicy licznie przybywający na różnego rodzaju pielgrzymki.
XIX wiek
Rewolucja przemysłowa, jak nietrudno się domyśleć, przyczyniła się do gwałtownego rozwoju miast, w których na potęgę zaczęły powstawać fabryki i małe manufaktury. Z tego powodu w ówczesnych miastach pojawiały się parki z ławeczkami jako miejscami publicznego odpoczynku.
Dzisiaj stojaki na rowery, latarnie miejskie są ściśle połączone z systemem pięknych ławeczek, bez których adekwatnie żadne miasto XXI wieku nie wyobraża sobie swojego istnienia.
Ewa Michałowska-Walkiewicz
