Drużbaki Wyżne (słow. Vyšné Ružbachy) to miejscowość uzdrowiskowa położona na Słowacji, zaledwie 30 km od granicy z Polską. Słyną z gorących źródeł termalnych, które tworzą charakterystyczne kratery. W jednym z nich znajduje się naturalny basen z wodą o stałej temperaturze 24°C. Kąpiel w nim jest bezpłatna, choć konieczna jest umiejętność pływania – głębokość sięga choćby 3 metrów.
Drużbaki Wyżne i jeziorko trawertynoweKrótka historia uzdrowiska
Drużbaki Wyżne to miejscowość malowniczo położona u stóp Magury Spiskiej, na wysokości 623 m n.p.m. Jej historia sięga XIII wieku – założona została w 1288 roku przez sołtysa Henryka z Podolińca.
Prawdziwy rozkwit miejscowości przypadł na XVI wiek, kiedy to dzięki wsparciu magnackich rodów, zwłaszcza Lubomirskich, powstało tu uzdrowisko. Już w 1595 roku działał tu kompleks z basenem, kuchnią i jadalnią, przyciągający szlachtę z Polski i Węgier. Choć XVIII-wieczne zawirowania polityczne zahamowały rozwój, XIX wiek przyniósł odrodzenie kurortu za sprawą barona von Jony, a później hrabiego Andrzeja Zamoyskiego.
Drużbaki Wyżne – zabudowa uzdrowiskaW okresie międzywojennym hrabia Andrzej Zamoyski nadał uzdrowisku nowy impuls rozwojowy – powstały nowe budynki, a w 1927 roku uruchomiono hotel oraz największe wówczas w Czechosłowacji kąpielisko termalne, zasilane wodą ze źródła „Izabela”, bogatą w wapń, magnez i lit. Po jego śmierci rozwój kontynuował syn, Jan Kanty Zamoyski. Niestety, II wojna światowa przerwała te plany, a po jej zakończeniu komunistyczne władze znacjonalizowały uzdrowisko i cały majątek Zamoyskich.
W kolejnych dekadach kompleks rozbudowano o nowe obiekty w latach 70. i 90. XX wieku. w tej chwili Drużbaki Wyżne są częściowo opuszczonym uzdrowiskiem – funkcjonuje tu basen termalny i kilka hoteli, ale większość sanatoriów stoi pusta. Mimo to miejsce przez cały czas przyciąga malowniczym położeniem i naturalnymi basenami termalnymi .
Drużbaki Wyżne – dom zdrojowyJak dziś wygląda uzdrowisko?
Park zdrojowy w Drużbakach Wyżnych położony jest w malowniczej, cichej dolinie. U jej wejścia uwagę przyciąga niezwykły termalny wodospad – jego biały, trawertynowy osad tworzy piękny kontrast z otoczeniem. Zasilany jest przez ciepły krater, będący największym naturalnym jeziorem termalnym na Słowacji (więcej o nim poniżej).
Przez dolinę płynie potok, a wzdłuż niego biegnie aleja ze stylowymi pensjonatami z przełomu XIX i XX wieku oraz nowoczesnymi budynkami sanatoryjnymi. Większość drewnianych domów zdrojowych w stylu szwajcarskim wymaga dziś renowacji, jednak wyjątkiem jest tzw. Biały Dom – solidny, obłożony trawertynem budynek wzniesiony z inicjatywy Zamoyskich, którzy od 1882 roku odegrali istotną rolę w rozwoju kurortu.
W centrum parku bije źródło mineralne z wyjątkowo smaczną wodą. Na jego końcu, wśród drzew, znajduje się stylowe kąpielisko Izabela.
Wodospad z wodą termalną
Biały DomKrater – największe trawertynowe jezioro Słowacji
Największą atrakcją Drużbaków Wyżnych jest jeziorko Krater – największe trawertynowe jezioro Słowacji i jedyny z czterech lokalnych kraterów wypełniony leczniczą wodą mineralną. Krater ma około 20 metrów średnicy, głębokość do 3 metrów, a jego poziom znajduje się wyżej niż otaczający teren. To efekt dawnych procesów geologicznych, które spowodowały zapadnięcie się kop trawertynowych wokół mineralnych źródeł.
Zasilany jest źródłem „Izabela” o wydajności ok. 8 l/s. W 1958 roku pogłębiono odwiert w jego dnie do 9 metrów, by poprawić przepływ wody. Woda ta pochodzi z Tatr Bielskich, gdzie gromadzi się i mineralizuje, zanim wypłynie na powierzchnię w okolicach Wyżnych Drużbaków, przez tzw. okno tektoniczne. Po drodze przesiąka przez warstwy fliszu i łupków Magury Spiskiej.
Drużbaki Wyżne
Drużbaki WyżneWoda zawiera m.in. wodorowęglany, siarczany, wapń, magnez oraz naturalny dwutlenek węgla (900–1360 mg/l), który stale unosi się z porowatego dna jeziora. Naturalne obrzeże Krateru tworzy pierścień trawertynu o wysokości ok. 1 metra, który stale się powiększa dzięki osadzaniu się minerałów z wody. Jeziorko zostało objęte ochroną jako pomnik przyrody w 1967 roku. Przez długi czas kąpiel w nim była zabroniona. Dziś jest dozwolona, ale wyłącznie na własną odpowiedzialność.
W okolicy działa jeszcze osiem innych aktywnych źródeł mineralnych, a całkowita wydajność tutejszych wód wynosi aż 150 litrów na sekundę, z temperaturą od 22 do 24°C – idealną do kąpieli i regeneracji.
Jak dojechać do Drużbaków Wyżnych?
Drużbaki Wyżne (słow. Vyšné Ružbachy) leżą w północnej Słowacji, ok. 30 km od przejścia granicznego Mnišek nad Popradom.
Dojazd samochodem:
- z Nowego Sącza – ok. 1 godzina drogi przez Piwniczną-Zdrój i Mnišek,
- z Jurgowa lub Łysej Polany – również ok. 1 godziny przez Starą Lubowlę.
Parking i opłaty:
Wjazd do uzdrowiska jest płatny. Przed kompleksem znajdują się płatne parkingi (ok. 3 euro/dzień).
Jeśli znalazłeś na naszym blogu poszukiwane przez Ciebie informacje, kolejną inspirację na wycieczkę, czy odpowiedź na nurtujące Ciebie pytanie, to będziemy niezwykle wdzięczni, gdy wrzucisz nam napiwek do naszej blogowej świnki skarbonki (kliknij w poniższy obrazek). Dziękujemy!!!
