Jak mogłam zakazić się wirusem HPV, jeżeli nie mam jeszcze za sobą „pierwszego razu?”. Takie pytanie zadajecie nam bardzo często w kontekście rozmów o wirusie brodawczaka ludzkiego, z którym w ciągu swojego życia zetknie się ponad 80 proc. osób. Czy można zakazić się HPV, nie uprawiając seksu?
JAK MOŻNA ZAKAZIĆ SIĘ WIRUSEM HPV?
Wirusem HPV możesz zakazić się nie tylko podczas seksu waginalnego i analnego, ale także przez bezpośredni kontakt skóry ze skórą lub błoną śluzową np. podczas seksu oralnego czy wzajemnej masturbacji. Bezpośredni kontakt z zakażoną skórą, szczególnie w miejscach, gdzie występują brodawki lub zmiany skórne, może prowadzić do zakażenia HPV. Chociaż HPV rzadziej przenosi się przez pocałunek, może być tak przenoszony, zwłaszcza jeżeli w jamie ustnej lub gardle jednej z osób występuje infekcja HPV.
W niektórych przypadkach możliwe jest również zakażenie HPV poprzez dzielenie się przedmiotami osobistymi, takimi jak ręczniki, maszynki do golenia czy szczoteczki do zębów, jeżeli przedmioty te miały kontakt z zakażoną skórą lub śliną.
Warto zadać sobie także pytanie, czym jest dla mnie seks? Bo każda osoba może rozumieć seks nieco inaczej. Pokazało to badanie z 2015 r. opublikowane w “Journal of Sexuality Education”, w którym przeanalizowano, w jaki sposób mężczyźni i kobiety definiują seks. Większość respondentów zgodziła się ze stwierdzeniem, iż stosunek penis-pochwa to „zdecydowanie seks”. Jednak w przypadku seksu oralnego czy wzajemnej masturbacji zdania były bardzo podzielone (tylko 24 proc. respondentów zaliczało kontakty genitalno-genitalnego bez penetracji oraz kontakty oralno-genitalne do kategorii “seks”).
Aktywność seksualna to nie tylko penetracja penis-wagina, ale także:
- pocieranie genitaliów choćby przez bieliznę
- seks analny
- seks oralny
- stymulacja manualna (wzajemna masturbacja).
CZY BĘDĘ WIDZIEĆ, ŻE JA ALBO PARTNER_KA MA HPV?
Niekoniecznie. W ciągu całego swojego życia z wirusem HPV zetknie się ponad 80 proc. osób, dlatego możliwe jest, iż zakaziłaś się HPV, choćby nie zdając sobie z tego sprawy. Możesz mieć HPV i o tym nie wiedzieć. Dzieje się tak, ponieważ najczęstszym objawem HPV jest… brak objawów. W większości przypadków układ odpornościowy organizmu jest w stanie samodzielnie zwalczyć wirusa w ciągu 1-2 lat. Jednak wysokoonkogenne typy HPV, czyli takie, które mogą prowadzić do rozwoju raka, są odpowiedzialne za ponad 95% przypadków raka szyjki macicy oraz za znaczący (od 50-90%) procent innych nowotworów HPV– zależnych (np. raka odbytu, penisa, jamy ustnej, nosa, krtani, pęcherza moczowego, sromu, pochwy).
Ale są także widoczne objawy HPV. To mogą być drobne białawe zmiany w obrębie jamy ustnej, brodawki zlokalizowane na dłoniach i podeszwach stóp lub brodawki płciowe, czyli kłykciny kończyste (różowe kalafiorowate guzki), które pojawiają się z reguły w okolicach zewnętrznych narządów płciowych: prącia, sromu lub około odbytu. Odmiana wirusa HPV, które je powodują (HPV 6 i 11) nie mają potencjału nowotworzenia, ale są bardzo uciążliwe i powodują ograniczenia aktywności seksualnej.
CO MOGĘ ZROBIĆ, ŻEBYM CZUŁA SIĘ BEZPIECZNIE?
Najlepszym sposobem zapobiegania HPV jest szczepienie się przeciwko wirusowi oraz używanie prezerwatyw (nie chronią w 100% przed zakażeniem, ale zmniejszają ryzyko) i chusteczek do seksu oralnego za każdym razem, gdy podejmujesz aktywność seksualną. Pamiętaj, iż regularna cytologia płynna oraz testowanie się na HPV mogą pomóc w zapobieganiu rakowi szyjki macicy wywołanemu przez HPV lub wykryciu go na wczesnym etapie, dzięki czemu będzie można go łatwiej leczyć.
Konsultacja merytoryczna: Karolina Lisek-Kubacka, lekarka w trakcie specjalizacji z chorób zakaźnych, doradczyni ds. HIV/AIDS, partyworkerka, edukatorka w zakresie redukcji szkód.
