Co piąta para ma problem z zajściem w ciążę. Kiedy powinna zapalić się czerwona lampka?

Zdjęcie: fot. shutterstock / New Africa


Według danych GUS od 2000 do 2023 roku mediana wieku kobiet, które urodziły pierwsze dziecko, przesunęła się z 24 do 29 lat. Lekarze ostrzegają, iż to właśnie wiek ma ogromny wpływ na niepłodność. Choć to niejedyny czynnik, który może zmniejszać szanse na powodzenie.
Dane WHO dotyczące niepłodności Polaków nie prezentują się obiecująco. Co prawda problem ten nie dotyczy większości, jednak trzeba przyznać, iż wartość wynosząca niemal 20 proc. jest wartością wysoką. Kiedy w ogóle możemy mówić o niepłodności? Przyjmuje się, iż o ile przez 12 miesięcy regularnych (2-3 razy w tygodniu) starań bez użycia metod antykoncepcyjnych, para nie zachodzi w ciążę, to znak, iż warto wybrać się do specjalisty. W przypadku, gdy są po 35 roku życia, ten okres skraca się do pół roku, zaś po 40-tce - do 2 miesięcy. W takiej sytuacji nie ma co zwlekać z wizytą u lekarza.


REKLAMA


Zobacz wideo Sandra Spałek chorująca na endometriozę, marzyła o ciąży. "Po dwóch tygodniach od zabiegu się udało, ale nasze szczęście nie trwało długo"


Jak zawalczyć o ciążę?
Nieudane próby zajścia w ciążę nie muszą oznaczać konieczności rezygnacji z marzenia o posiadaniu dzieci. Dlatego ważne jest, by zareagować szybko. Co robić? Warto zgłosić się do poradni leczenia niepłodności - można to zrobić osobiście lub zostać skierowanym przez lekarza POZ. Informację o tym, gdzie znajdują się najbliższe poradnie, znajdziemy w internecie lub właśnie u swojego lekarza.
Jak przebiega leczenie niepłodności?
W pierwszej kolejności specjalista wykonuje diagnostykę, następnie na jej podstawie szacuje szanse na ciążę w sposób naturalny. Może też zaproponować metody leczenia, które pozwolą zwiększyć szansę na powodzenie. "Może być to na przykład indukcja owulacji, która stymuluje jajniki do produkcji i uwolnienia komórek jajowych czy też inseminacja domaciczna (IUI), polegająca na bezpośrednim wprowadzeniu przygotowanych wcześniej plemników do macicy w okresie owulacji. To zwykle pierwsze wybory w leczeniu niepłodności ze względu na stosunkowo niską inwazyjność. Na kolejnych etapach do dyspozycji mamy również wiele innych metod jak np. klasyczne zapłodnienie pozaustrojowe (tzw. in vitro) czy intracytoplazmatyczne wstrzyknięcie plemnika" - mówi dr n. med. Monika Grymowicz.


Co może zwiększać ryzyko niepłodności?
Wiek to jedno, jednak są jeszcze inne kwestie, które mogą powodować problemy z zajściem w ciążę. "Są to m.in. przebyte operacje na jajnikach, leczenie nowotworu, endometrioza czy duże zaburzenia miesiączkowania. [...] Zajście w ciążę utrudniają także choroby takie jak często przebiegająca bezobjawowo chlamydia" - wymienia specjalistka. Poza kwestiami medycznymi wpływ na możliwą niepłodność ma także styl życia i środowisko.


Brak ruchu i odpowiedniej diety, stres, używki czy anaboliki stosowane na siłowni, takie jak np. testosteron, który był choćby proponowany jako środek antykoncepcji dla mężczyzn.


"Takim czynnikiem jest także wysoka temperatura - zwłaszcza związana z warunkami pracy, jak m.in. w przypadku hutników czy strażaków. Na co dzień mamy również styczność z wieloma substancjami zaburzającymi gospodarkę hormonalną, czyli tzw. 'endocrine dysruptors' (np. bisfenol, środki owadobójcze i ochrony roślin, inne czynniki chemiczne, np. farby, kleje)" - zauważa dr Grymowicz. Lekarze zachęcają, by te problemy, na które mamy wpływ, eliminować już na pierwszych etapach planowania dziecka.