Ciekawostki gdańskich dzielnic – KOKOSZKI – cegły, które budowały Gdańsk, granica Wolnego Miasta Gdańska, ukryty zabytek

Cześć Przyjaciele!

Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.

Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób choćby w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.

Mam jednocześnie przekonanie, iż jeżeli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.

Podobają Ci się moje wpisy? Możesz postawić mi kawę i w ten sposób wesprzeć pracę na blogu

W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.

To DWUDZIESTY PIĄTY wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:

• Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Nowe Ogrody i Grodzisko (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe pomniki, świątynie i ulica
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Aniołki – o cmentarzach, parkach i pomnikach
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Suchanino – o historii, jeziorku i linii tramwajowej
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Piecki-Migowo – pszczoły, dwory i nazewnictwo
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRĘTOWO – miejsca ukryte nad Strzyżą i w lesie
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – PRZYMORZE – najdłuższy w Polsce, największy w Gdańsku, granice dzielnicy
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – UJEŚCISKO – błędne nazwy, dlaczego “kozacza” góra?, centrum dawnej wsi

Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.

Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Kokoszek

1. Nazwa dzielnicy

Najstarszą nazwą obecnej dzielnicy Gdańska było Koprzywno (Coprisivino, 1342 rok). Osadę zniszczono w czasie wojny trzynastoletniej, po czym zbudowano nową, należącą do rodziny o nazwisku, od którego wzięła się obecna nazwa – Kokoszki. Wieś była również nazywana Burggraben, co miało związek z tym, iż została kupiona przez patrycjuszowską rodzinę Werdenów. Johann von Werden sprawował między innymi godność królewskiego burgrabiego, stąd nazwa.

2. Granica Wolnego Miasta Gdańska

Na Kokoszkach, tuż obok Pozytywnej Szkoły Podstawowej, można trafić na stary kamień graniczny i tablice informacyjną. Ów kamień znaleziono kilkadziesiąt lat temu w oliwskich lasach, a wyznaczał on granice między Polską a Wolnym Miastem Gdańsk. Ustawiono go tutaj nie bez przyczyny, gdyż nieopodal, w latach 1920-1939, funkcjonował posterunek graniczny. jeżeli spojrzycie na kamień, ujrzycie litery: P [Polen] i FD [Freie Danzig].

3. Ukryty staw

Mieszkańcy okolic niewątpliwie znają to miejsce, ale mam wrażenie, iż WIELU pozostałych mieszkańców Gdańska, nie ma o nim bladego pojęcia. A więc jako ciekawostkę podaje, iż na południe od ulicy Kartuskiej na wysokości ulicy Nowatorów, znajduje się takie oto miejsce. Zielone, dzikie, spokojne, warte odkrycia.

4. Ukryty (zabytkowy) Dwór

Obecna dzielnica Kokoszki to kilka dawnych wsi, między innymi Kiełpino. Na pierwszy rzut oka nie widać zabytków, a jednak, są! Chociażby ukryty przed wzrokiem Dwór Kiełpino. Sięga on swą historią dalekiego XVII wieku, choć obecnego kształtu nabrał w XIX wieku, kiedy posiadłość nabył Stanisław Carl von Gralath, wnuk fundatora Wielkiej Alei – Daniela Gralatha. Dwór jest w rękach prywatnych, ale można podejść i spojrzeć jak się prezentuje.

5. Widok na startujące samoloty

Inną dawną wsią, składającą się na obecną dzielnice Kokoszki, jest Bysewo. Bysewo graniczy z terenem lotniska i właśnie z tej strony mamy możliwość podejrzeć start lub lądowanie samolotu. Na przedłużeniu ulicy Budowlanych ma miejsce punkt obserwacyjny w postaci niedużej górki, z której dobrze widoczna jest płyta lotniska.

6. Cegły, które budowały Gdańsk

Cegielnia w Kokoszkach powstała na początku XIX wieku i znajdowała się w okolicy dzisiejszej ulicy Dojazdowej. Na jej potrzeby wydobywano glinę, czego pozostałością jest zagłębienie terenu za Kościołem Św. Brata Alberta. Z cegieł wytwarzanych w kokoszkowskiej cegielni powstało wiele znanych każdemu budynków w Gdańsku. Chociażby budynki w stoczni Schichaua w Gdańsku, forty i schrony na Górze Gradowej bądź szkoła przy ul. Lastadia (przy obecnym Targu Maślanym, dawniej Winterplatz). Przechodząc następnym razem obok tego czy innych budynków warto pomyśleć, iż cegły, z których zostały wzniesione, pochodzą z cegielni w Kokoszkach.

7. Kolej “kokoszkowska”

Całkiem niedawno, bo w 2024 roku, oddano do użytku tzw. “bajpas kartuski”, a więc linie kolejową między Gdańskiem a Kartuzami przez Kokoszki i Starą Piłę. Do tej pory wszystkie pociągi jechały obok Portu Lotniczego. Ciekawostką jest fakt, iż historia owej linii kolejowej, sięga 1914 roku! Wówczas nastąpiło otwarcie linii kolejowej między Wrzeszczem a Starą Piłą. Przez długie (powojenne) lata nieużytkowana, niedawno, co mocno cieszy, reaktywowana.

Kilka (ważnych) słów na koniec

Dziękuję Wam serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, iż ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.

Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!

A tutaj możecie dobrowolnie wesprzeć mą działalność, stawiając mi kawkę Dziękuję!

Zapraszam Was serdecznie do obserwowania mnie na FB i

Wyświetl ten post na Instagramie

IG

, gdzie regularnie wrzucam zdjęcia oraz dzielę się przemyśleniami na temat Gdańska.

Odkrywajcie Gdańsk, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć!