Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób choćby w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeżeli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To DWUDZIESTY DRUGI wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLIWA – zabytek ukryty w dolinie, mało znany ogród, najwyższy w północnej Polsce!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Nowe Ogrody i Grodzisko (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe pomniki, świątynie i ulica
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Aniołki – o cmentarzach, parkach i pomnikach
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Suchanino – o historii, jeziorku i linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Piecki-Migowo – pszczoły, dwory i nazewnictwo
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Brętowa
1. Jedna z bardziej zielonych dzielnic
Brętowo zajmuje powierzchnie 7,23 km2, zamieszkane jest zaś przez przeszło 7 tysięcy mieszkańców. Położona w dogodnej lokalizacji dzielnica nie jest jednak (poza Niedźwiednikiem) zbyt gęsto zabudowana. Jak się okazuje, aż 75 % powierzchni Brętowa zajmuje zieleń (głównie lasy). Dodając do tego fakt, iż dzielnica znajduje się w granicach mezoregionu o nazwie Pojezierze Kaszubskie, mamy nie tylko zieleń, ale i pokaźne górki.
2. Ukryte sanktuarium
W głębi dzielnicy, znajduje się otoczone lasem Matemblewo. Miejsce kultu Matki Boskiej, leżące tuż obok drogi uczęszczanej od XVII wieku przez pielgrzymów (pielgrzymki z Kościoła Reformatów na Chełmie do Wejherowa). Kult Matki Bożej Brzemiennej zapoczątkował w XVIII wieku cysters Bernard Mateblowski, wówczas też wzniesiono z inicjatywy Cystersów kaplice i postawiono figurę Matki Bożej Brzemiennej.
Miało to miejsce tuż po objawieniu się Matki Bożej stolarzowi z Matarni, który biegł po pomoc dla rodzącej żony. Matka Boża miała powiedzieć, iż dziecko już się urodziło, jest zdrowe, a on sam może spokojnie wracać do domu. Jak się pewnie domyślacie, stolarz zawrócił i okazało się, iż Matka Boża miała racje.
3. Pamiątka po wizycie Jana Pawła II w 1999 roku
Kawałek za Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej, znajduje się polanka z drogą krzyżową i okazałym ołtarzem. Skąd w Matemblewie takie cudo? Otóż drewniane rzeźby drogi krzyżowej oraz ołtarz zostały tutaj przeniesione z Sopockiego Hipodromu. W 1999 roku papież Jan Paweł II, przy tym właśnie ołtarzu, na Hipodromie, odprawił Mszę Świętą. Mamy więc możliwość w czasie spaceru z bliska obejrzeć tak wyjątkowy ołtarz.
4. Mało znany fragment Strzyży
Przez Brętowo przepływa potok Strzyża. Nie wszędzie jednak jest on widoczny i łatwo dostępny. Odcinek potoku Strzyża płynący równolegle do ulicy Potokowej, jest zdaje się jednym z najbardziej ukrytych, a przez to najciekawszych. Kilka lat temu wraz z kolegą przeszliśmy tym ukrytym fragmentem. Jest fascynujący! Dziki, zarośnięty, odizolowany od miejskich bodźców. Wiedzieliście, iż na terenie Brętowa są takie cuda?
5. Widok na “dwie wody”
Brętowo ze względu na swoje położenie oferuje wiele ciekawych punktów widokowych (do zobaczenia TUTAJ). Jednakże niektóre z owych krajobrazów są doprawdy ciekawe. Plac zabaw przy ul. Góralskiej 39 oferuje widok na dwie wody. Co mam na myśli? Mamy w jednym obrazku zbiornik retencyjny, w tle zaś Zatokę Gdańską.
6. Pozostałości po zespołach młyńskich
Nad Strzyżą na terenie Brętowa działały od dawna zespoły młyńskie. Należały one do miejscowości Nowiec. Rozróżniamy Nowiec Górny i Dolny. Po zespole młyńskim dolnym kilka się zachowało, z kolei w miejscu zespołu młyńskiego górnego urządzono miły skwer.
7. Skąd wzięła się nazwa dzielnicy?
Brętowo nazwę wzięło od małego lewobrzeżnego dopływu Strzyży (Bringenthue, 1602). W 1625 roku – “Bringenzu”, 1784 roku – “Brentau”, co spolszczono na Brętowo.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Wam serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, iż ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!
