Polskie winiarstwo rozwija się w ostatnich latach w szybkim tempie, a winnice zajmują setki hektarów w kraju. Zastanawialiście się kiedyś, gdzie znajduje się i jak wygląda największa winnica w Europie? Poznajcie Ćemovsko Polje – winnicę firmy Plantaže. Zdradzić Wam mogę, iż zlokalizowana jest ona w Czarnogórze, a podczas mojego ostatniego pobytu miałem okazję zwiedzać jej piwnice, w których wina leżakują i degustować niezwykłe trunki!
Ćemovsko Polje – lokalizacja i dojazd
Wybierając się do winnicy, prawdopodobnie Waszym punktem startowym będzie Šipčanik. To wzgórze, które skrywa w sobie niesamowity sekret, o którym za chwilę. Winnica Ćemovsko Polje zlokalizowana jest obok Podgoricy – stolicy Czarnogóry, ale można śmiało powiedzieć, iż to Podgorica zlokalizowana jest obok winnicy ;)
Jest kilka sposobów na dostanie się do niej. o ile jedziecie samochodem, to z Podgoricy kierujcie się drogą E762 w kierunku południowym. Dokładny adres piwnic winnych i miejsca startu to Tuzi 81206, Czarnogóra. Możecie tam także dostać się taksówką. Mają one różne ceny, ale my za naszą, która zawiozła nas z winnicy na dworzec autobusowy Podgorica, zapłaciliśmy 4,10 Euro (pracownik winnicy zamówił ją dla nas przez telefon).
Za taksówkę z lotniska do winnicy Ćemovsko Polje zapłaciliśmy więcej (12 Euro!), ponieważ była to niby taksówka lotniskowa. Zależało nam na czasie, więc z niej skorzystaliśmy. Wjechaliśmy na teren winnicy od drugiej strony, dostępnej tylko dla wcześniej umówionych zwiedzających. o ile jesteście grupą i wybieracie się na zwiedzanie i degustację, a jest to Wasza pierwsza atrakcja po wyjściu z samolotu, to możecie udać się do piwnicy właśnie w taki sposób. Przez winnice prowadzą asfaltowe drogi aż do piwnic.
Dostępność i możliwości zwiedzania
Teren winnicy jest ogrodzony i zamknięty. Pamiętajmy, iż zwłaszcza w okresie realizowane są tam normalne prace, jak to w każdej winnicy. Możecie natomiast zamówić wycieczkę po winnicy i degustację lokalnych win w piwnicach.
W sezonie nie ma problemu z degustacjami – te realizowane są regularnie co około 1,5 godziny, więc można zaryzykować i przyjechać choćby bez zapowiedzi (chyba iż jesteście w większej grupie, to wtedy warto dać znać wcześniej). Ceny degustacji zaczynają się od 15 Euro, w zależności od tego ile win chcecie próbować. W cenie degustacji znajdują się także czarnogórskie przysmaki – pieczywo, oliwa, sery, wędliny czy oliwki. Pasują idealnie do win, zwłaszcza białych.
Informacje o degustacjach, pakietach i formularz rezerwacji znajdziecie na stronie winnicy.
Informacje o winnicy Ćemovsko Polje
W winnicy uprawiane jest 29 gatunków winogron. Zajmuje ona ponad 2300 hektarów powierzchni i jak już zdradziłem Wam w tytule, jest największą winnicą w Europie. Warto zaznaczyć, iż wszystkie polskie winnice nie przekraczają łącznie 1000 hektarów.
W winnicy zbieranych jest rocznie około 22 milionów kilogramów winogron, z których powstaje około 17 milionów butelek wina. Sprzedawane jest ono na lokalnym rynku oraz eksportowane do ponad 40 państw świata. W całym kompleksie rośnie tam około 11 milionów winorośli. Duży nacisk winnica kładzie na rodzime odmiany winogron, wśród których na czele stoi Vranac i Krstač. Ta pierwsza jest lokalną dumą i zajmuje około 70% powierzchni uprawy! Sadzonki tej odmiany sprzedawane są również na miejscu. Każdy fan wina może zaopatrzyć się w tę czarnogórską odmianę.
Winnica Ćemovsko Polje położona jest na płaskowyżu pomiędzy Jeziorem Szkoderskim a górami. Wysokość waha się tam od 45 do 70 metrów n.p.m. Podobno to dzięki mieszance klimatu śródziemnomorskiego i kontynentalnego winogrona czują się tutaj aż tak dobrze.
W winnicy stale pracuje około 600 osób, a w okresie zbiorów liczba ta zwiększa się dwu, a choćby trzykrotnie!
Piwnica Šipčanik
Firma Plantaže, która zarządza winnicą, posiada trzy piwnice do przechowywania i dojrzewania wina. Tuż przy winnicy znajduje się Šipčanik, w którym mieści się ponad 2 miliony litrów wina. o ile ta liczba zrobiła na Was wrażenie, to warto wiedzieć, iż w pozostałych znajduje się go jeszcze więcej! W Starej piwnicy (Stare Podium) jest go od 3 do 5 milionów litrów, a w nowej piwnicy składowane do dojrzewania jest 28 milionów litrów!
Piwnica Šipčanik to miejsce wyjątkowe. o ile wyobrażacie sobie niewielką piwniczkę na wino, to musicie wyobrazić sobie to jeszcze raz. Šipčanik to nazwa wzgórza, w którym wykuty został ogromny, kilkusetmetrowy tunel. Mieściła się tu baza wojskowych odrzutowców. Został częściowo zniszczony podczas bombardowania w 1999 roku. Później schron został opuszczony i bardzo gwałtownie zaadaptowany na piwnicę.
W salach odpraw pilotów znajdują się w tej chwili pomieszczenia degustacyjne, a w samych tunelach w dębowych beczkach i butelkach dojrzewają wina produkowane tuż obok. Dzięki wyjątkowej lokalizacji w piwnicy panuje stosunkowo stała temperatura i wilgotność, przez co wina mogą w spokoju uzyskać pożądane walory smakowe.
Produkowane wina
Wyjątkowy klimat sprawia, iż w winnicy uprawiane są różnego rodzaju winogrona. Oprócz lokalnych gatunków znajdziecie tu także światową klasykę. Vranac i Krstač stanowią większość, ale obok nich rosną takie odmiany jak Chardonnay, Sauvignon Blanc, Cabernet Sauvignon, Merlot, Negro Amaro i inne. Jest to jedyna winnica na świecie produkująca wina Krstač, podobno szczep ten nie przyjmuje się w innych warunkach i lokalizacjach niż Ćemovsko Polje.
W winnicy powstaje ponad 30 rodzajów win białych, czerwonych i różowych. Niektóre są długo sezonowane w drewnianych beczkach inne nieco krócej, ale łączy je jedno – powstają tylko z winogron z winnicy. Ich ceny mają szeroką rozpiętość – zaczynają się od 3-4 Euro, ale potrafią osiągnąć choćby 150 Euro za butelkę. Znajdziecie tu także wina musujące produkowane metodą szampańską.
Moja wizyta w tym miejscu nie mogła się obyć bez degustacji. Oprócz rewelacyjnych serów i szynki spróbowałem 5 rodzajów wina i rakiję. W moich kieliszkach znalazły się:
- Krstač 2021
- Pro Anima 2021 (Chardonnay i Sauvignon)
- Epoha 2018
- Vranac Reserve 2015
- Vranac Premijer 2013
- Rakija Breskva
Moje uczucie do win białych jest mocniejsze i degustowane trunki stanęły na wysokości zadania. Świeże, owocowe i smaczne. Piękne aromaty i kolory, zakończone rewelacyjnym smakiem. Wina czerwone były również bardzo dobre. Intensywny i głęboki kolor, bardzo interesujące smaki. Każde z nich miało coś innego do zaoferowania. Vranac Premier jest flagowym produktem winnicy, a zarazem jednym z tych najdroższych. Pomimo długiego leżakowania w beczce, jej smaki nie przyćmiły całości – o ile lubicie czerwone wina, to na pewno również nie będziecie zawiedzeni. Warto dodać, iż Vranac Premijer sezonowany jest w dębowych beczkach aż przez 7 lat.
Wina z winnicy Ćemovsko Polje zdobyły do tej pory prawie tysiąc nagród na konkursach na całym świecie. Wśród nich warto wymienić Decanter World Wine Awards in London, Decanter Asia Wine Awards in Hong Kong, MundusVi- ni in Neustadt-Germany, BIWC in Sofia oraz AWC in Vienna.
Co oprócz winogron?
Ćemovsko Polje to jednak nie tylko winogrona. Pomimo tego, iż jest to winnica, to uprawiane są w niej także oliwki, z których tłoczona i sprzedawana jest oliwa pod marką Plantaže. Spacerując po winnicy, na pewno zobaczycie po drodze drzewka oliwne. Na plantacji znajduje się około siedemnaście tysięcy drzewek, co czyni ją największym obiektem tego typu w kraju. Oliwki zrywane są manualnie, a oliwa powstaje z gatunków takich jak Leccino, Maurino, Arbequina i Barska žutica.
Specjalne miejsce w winnicy zajmują także drzewa brzoskwiniowe. Produkowana jest z nich wyśmienita Rakija pod nazwą Breskva. To owocowy destylat pozyskiwany z dojrzałych lokalnych owoców. Dojrzewa ona co najmniej przez rok, a najlepiej smakuje podana w temperaturze około 10 stopni.
Firma posiada także zbiornik wodny, w którym hoduje ponad 100 ton pstrągów. Przeznaczone są one do sprzedaży oraz do restauracji firmowych. Znajduje się on nie przy główniej winnicy, a w okolicy starej piwnicy.
Wodospad Niagara
Przez teren winnicy przepływa rzeka Cem. Ma ona źródła w północnej Albani, skąd przypływa do Czarnogóry. Nie sama rzeka jest interesująca, chociaż ma niesamowity błękitny kolor, ale wodospad i kanion, który wydrążyła. Z winnicy możecie go obejrzeć z punktu widokowego. Jest on też dostępny od drugiej strony, z drogi publicznej przy restauracji Restoran Niagara.
Pomimo tego, iż na pierwszy rzut oka możecie tego nie zauważyć, to nie jest to twór całkowicie naturalny. W jego powstaniu pomogła betonowa przegroda na rzece, dzięki czemu woda mogła się spiętrzyć. Nie zmienia to faktu, iż wygląda bardzo przyjemnie, a z pewnego źródła wiemy, iż w wakacje przybywa do niego wielu chętnych w celu ochłodzenia się.
Warto odwiedzić Ćemovsko Polje?
Jeżeli wybieracie się do Podgoricy i będziecie lądować na lotnisku w mieście, to rozejrzyjcie się, zbliżając się do ziemi. Wokoło Was rozpościera się właśnie Ćemovsko Polje – największa winnica Europy! o ile jesteście fanami wina i enoturystami to miejsce właśnie dla Was. Spokojnie możecie spędzić tam pół dnia i dopiero wyruszyć w dalszą drogę w góry, nad Adriatyk lub do samej Podgoricy!
Jeżeli ciekawi Was tematyka wina, a nie macie na razie planów na dalsze wyjazdy, to zajrzyjcie do moich innych tekstów – EnoTarnowskie oraz Sandomierski Szlak Winiarski.
