Boston Teapot Trophy dla meksykańskiego żaglowca Cuauhtemoc

zaglowce.info 19 godzin temu

Trwa dobra passa latynoamerykańskich żaglowców. Po ubiegłorocznym triumfie peruwiańskiego Union, w tym roku prestiżowy Boston Teapot Trophy zdobył meksykański bark Cuauhtemoc. To jego czwarte zwycięstwo w historii.

Krzysztof Romański, 24.11.2024 r.

Boston Teapot Trophy to jedna z najbardziej prestiżowych nagród w świecie żaglowców. Zapakowany w ozdobną drewnianą skrzynkę, srebrny czajniczek do herbaty jest od 1964 roku obiektem westchnień kapitanów. Przyznawany jest przez Sail Training International dla jednostki, która płynąc pod żaglami pokona najdłuższy dystans w ciągu 124 godzin (5 dób i 4 godziny). Skąd akurat taki okres? Zdania są podzielone. Niektóre źródła wskazują na genezę historyczną – w XIX wieku mniej więcej tyle czasu potrzebowały najszybsze klipry, by pokonać dystans z Nowego Jorku do Europy. Jednak Paul Bishop w książce „Żaglowce świata” (Alma-Press, 1996) radzi, by nie doszukiwać się tu głębszego sensu. „To, w jaki sposób ten przedział czasu ustalono – może być określone wyłącznie jako coś przedziwnie brytyjskiego”. Dodatkowym warunkiem, jaki muszą spełnić ubiegające się o nagrodę żaglowce jest kryterium wiekowe – co najmniej połowa załogi musi mieć mniej niż 25 lat.

Meksykański bark zdobył Boston Teapot Trophy po raz czwarty w swojej historii (poprzednio w latach: 2002, 2003 i 2013). Cuauhtemoc, ze średnią prędkością 9,44 węzłów, przeżeglował dystans 1170 mil. Działo się to w dniach 25-30 września br. podczas przejścia z Freemantle do Melbourne w Australii.

Trzymasztowiec jest pierwszym żaglowcem szkolnym w historii meksykańskiej marynarki wojennej, ale nie pierwszym okrętem pod tą nazwą. Imię ostatniego władcy Azteków nosił wcześniej niszczyciel klasy Fletcher, który Meksyk nabył od USA w 1970 roku. Bark został wybudowany w stoczni Astilleros y Talleres de Celaya w Bilbao według założeń opracowanych przez madryckie biuro Senermar. Projekt jest rozwinięciem wcześniejszych barków, które powstały w Hiszpanii na zamówienie Kolumbii (Gloria), Ekwadoru (Guayas) i Wenezueli (Simon Bolivar). Z długością 90,5 m, Cuauthemoc jest wyraźnie dłuższy od poprzedników, różni się też bardziej klasycznymi liniami oraz stonowaną nadbudówką, która nie dominuje sylwetki okrętu. 24 lipca 1981 roku położono stępkę, kadłub zwodowano 9 stycznia 1982 roku, a 29 lipca tego roku gotową jednostkę z wielką pompą przekazano zamawiającemu.

Żaglowiec często określany jest mianem „rycerza mórz” (El Caballero de los Mares) i ambasadora Meksyku na świecie. Nazwa Cuauhtemoc w języku azteckim oznacza „tego, który zstępuje jak orzeł”. W takiej pozie ostatniego cesarza Azteków przedstawia galion żaglowca – z tarczą, maczugą i pióropuszem z piór kwezala herbowego, w mitologii prekolumbijskiej ptaka symbolizującego wolność.

Polskie żaglowce zdobywały trofeum trzykrotnie. W 1988 roku najlepszy okazał się Dar Młodzieży, który podczas swojego pierwszego rejsu dookoła świata pod wodzą kapitana Leszka Wiktorowicza w zadanym czasie przemierzył na żaglach 1241 mil. W latach 2019 oraz 2021 nagroda trafiła do szczecińskiego brygu Fryderyk Chopin, prowadzonego przez kapitana Bartłomieja Skwarę. Jednostka płynąc z Niebieskimi Szkołami osiągała wynik – kolejno – 1218 oraz 1288 mil.

Historia Boston Teapot Trophy sięga roku 1964, kiedy to po transatlantyckiej Operacji Żagiel żaglowce wracały z Bostonu do Europy. Sponsor jednego z jachtów oświadczył, iż przekaże dodatkowe środki, jeżeli jednostka weźmie udział w regatach. Trudno było na gwałtownie zorganizować tradycyjny wyścig. Postawiono więc na pojedynek korespondencyjny. Pierwszym zwycięzcą został włoski jacht Corsaro II pod komendą kapitana Augustino Straulino – złotego medalisty olimpijskiego w klasie Star z Igrzysk w Helsinkach w 1952 roku.

Największą liczbą zwycięstw może pochwalić się Juan Sebastian de Elcano (10). Tuż za nim są argentyńska fregata Libertad oraz Statsraad Lehmkuhl, które wygrywały po 9 razy. Pięciokrotnie najlepszy był niemiecki Gorch Fock, jednak jego ostatni triumf miał miejsce w 1983 roku.

Poniżej pełna lista zdobywców Boston Teapot Trophy:

2024: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1170 mil
2023: Union (Peru) // 1261 mil
2022: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1125 mil
2021: Fryderyk Chopin (Polska) // 1288 mil
2020: Juan Sebastian de Elcano (Hiszpania) // 1013 mil
2019: Fryderyk Chopin (Polska) // 1218 mil
2018: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1254 mile
2017: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1548 mil
2016: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1263 mile
2015: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 919 mil
2014: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1400 mil
2013: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1189 mil
2012: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1265 mil
2011: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1216 mil
2010: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1443 mile
2009: Sagres (Portugalia) // 1230 mil
2008: Statsraad Lehmkuhl (Norwegia) // 1116 mil
2007: Libertad (Argentyna) // 1033 mile
2006: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1028 mil
2005: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 956 mil
2004: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 765 mil
2003: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1064 mil
2002: Cuauhtemoc (Meksyk) // 1343 mile
2001: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1184 mile
2000: Libertad (Argentyna) // 1218 mil
1999: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1088 mil
1998: Libertad (Argentyna) // 1158 mil
1997: Juan Sebastian De Elcano (Hiszpania) // 1126 mil
1996: nie przyznano
1995: Kaiwo Maru (Japonia) // 1394 mile
1994: Kaiwo Maru (Japonia) // 1312 mil
1993: Nippon Maru (Japonia) // 1201 mil
1992: Libertad (Argentyna) // 1041 mil
1991: Kaiwo Maru (Japonia) // 1244 mile
1990: Kaiwo Maru (Japonia) // 1350 mil
1989: Nippon Maru (Japonia) // 1134 mile
1988: Dar Młodzieży (Polska) // 1241 mil
1987: Libertad (Argentyna) // 1174 mile
1986: Nippon Maru (Japonia) // 955 mil
1985: Libertad (Argentyna) // 684 mile
1984: nie przyznano
1983: Gorch Fock (Niemcy) // 1098 mil
1982: Cisne Branco /jacht/ (Brazylia) // 1101 mil
1981: Libertad (Argentyna) // 1115 mil
1980: nie przyznano
1979: Juan Sebastian de Elcano (Hiszpania) // 1029 mil
1978: nie przyznano
1977: nie przyznano
1976: Libertad (Argentyna) // 1248 mil
1975: nie przyznano
1974: Juan Sebastian de Elcano (Hiszpania) // 952 mile
1973: Eagle (USA) // 1019 mil
1972: Eagle (USA) // 1100 mil
1971: Esmeralda (Chile) // 1026 mil
1970: Gloria (Kolumbia) // 1058 mil
1969: Gorch Fock (Niemcy) // 1191 mil
1968: Gorch Fock (Niemcy) // 977 mil
1967: Gorch Fock (Niemcy) // 1040 mil
1966: Libertad (Argentyna) // 1335 mil
1965: Gorch Fock (Niemcy) // 1079 mil
1964: Corsaro II (Włochy) // 1121 mil