Biedronka azjatycka to inwazyjny owad, który pojawił się w Polsce niecałe dwie dekady temu. gwałtownie rozprzestrzenił się i stał się prawdziwą plagą. Jest nie tylko szkodliwy dla środowiska naturalnego, ale może czynić bezpośrednie szkody człowiekowi. Jak rozpoznać biedronkę azjatycką? Jak się bronić przed nią?
Geneza inwazji biedronki azjatyckiej
Biedronka azjatycka, jak wskazuje nazwa, pochodzi z Azji, czyli obszaru o ładniejszym klimacie. gwałtownie rozprzestrzeniła się na inne kontynenty. Na początku XX wieku sprowadzono ją do USA jako biologiczny sposób walki z mszycami. Niefortunnie. W Europie pojawiła się w II połowie XX wieku (przywleczona z Ameryki), w Polsce odkryto ją dopiero w 2006 roku. W ciągu niecałych 20 lat opanowała kraj i stała się konkurencją dla rodzimych gatunków. Póki co nie doczekała się poważnych wrogów naturalnych.
Biedronka azjatycka a polska – jakie są różnice?
Polska biedronka (siedmiokropka) ma czerwone pokrywy skrzydeł, na których znajduje się siedem kropek. To znak rozpoznawczy najpopularniejszego rodzimego gatunku. Tymczasem biedronki azjatyckie wyróżnia zmienność ubarwienia ciała. Pokrywy skrzydeł mogą być czerwone, pomarańczowe, żółte, czarne lub kremowe. Liczba kropek również jest zmienna – mają dwie kropki, kilkanaście, kilkadziesiąt lub w ogóle ich nie posiadają. Kropki mają nieregularne brzegi w odróżnieniu od biedronki siedmiokropki, u której są wyraźnie wyodrębnione. Rodzimy gatunek ma głowę czarną, zaś głowa inwazyjnych biedronek jest czarno-biała.
Jednocześnie warto zaznaczyć, iż biedronkę azjatycką porównuje się głównie z najbardziej rozpowszechnionym polskim przedstawicielem – biedronką siedmiokropką. Jednakże w Polsce występuje kilkadziesiąt gatunków owadów biedronkowatych, w tym biedronka dwukropka oraz biedronka szesnastokropka. Łatwo o pomyłkę. Jednocześnie to utrudnia zwalczanie.
Jaka jest szkodliwość biedronki azjatyckiej?
Biedronka azjatycka jest w faunie Polski gatunkiem obcym, który stanowi konkurencję dla rodzimych biedronek. Może zmniejszać różnorodność gatunkową. Rozmnaża się wcześniej i szybciej, a ma ogromne zdolności rozrodcze. W ciągu roku rozwija się do pięciu pokoleń szkodnika. Samica w ciągu swojego życia może złożyć do kilku tysięcy jaj. Konkuruje o pożywienie. Żywią się szkodnikami roślin, m.in. mszycami, pomimo tego nie uznaje się ich za owady pożyteczne. Szkodliwość jest wyższa niż potencjalne korzyści. W dodatku są drapieżnikami, które atakują inne biedronki.
Biedronka azjatycka z braku dostępnego pokarmu żywi się roślinami. Wygryza dziury w owocach (u różnych gatunków sadowniczych). Może niszczyć plantacje winorośli – podobnie jak inny „nowy”, inwazyjny owad – kolcoróg bizoniak.
Czy biedronka azjatycka jest agresywna?
Biedronka azjatycka występuje masowo i jest bardziej agresywna od rodzimych gatunków. Nie można wykluczyć ugryzienia, gdy zostanie sprowokowana (np. ściśnięta), ale takie przypadki są marginalne. „Reputacja” owadów w tym aspekcie jest trochę przesadzona. Kontakt ze skórą (i ugryzienie) może natomiast spowodować reakcję alergiczną u człowieka. Biedronka wydziela substancję (hemolimfa), który działa drażniąco, a oprócz tego trwale brudzi przedmioty, np. ubrania czy meble.
Największy problem z biedronkami pojawia się jesienią, gdy owady szukają bezpiecznych kryjówek do przezimowania. Wlatują wtedy do domów i budynków gospodarczych. Mogą masowo zasiedlać różnorodne pomieszczenia.
Biedronka azjatycka – jak się pozbyć?
Jednym z najlepszych sposobów na niedopuszczanie do inwazji biedronek azjatyckich w budynkach jest uszczelnianie okien/drzwi i montaż moskitier. Można zamówić aluminiowe ramki – pod określony wymiar. Są bardziej wytrzymałe od moskitier z tkaniny, które...dziurawią się po 1-2 latach. W przypadku masowego pojawienia się owadów w pomieszczeniu wykonuje się...odkurzanie lub stosuje środki chemiczne. Przy natężonych problemie warto skorzystać z usługi profesjonalnej firmy. Na balkonie, w altanie czy przy drzwiach wejściowych warto uprawiać chryzantemy. Ich zapach odstrasza biedronki. Poza tym szkodniki nie przepadają za zapachem olejków: cytrusowego, kamforowego i miętowego. Owady w pomieszczeniach i konstrukcjach ogrodowych (np. altany i pawilony) można likwidować przy pomocy lamp owadobójczych.
Szkodników w ogrodzie nie powinno się zwalczać chemicznie, gdyż w ten sposób szkodzi się także pożytecznym owadom, w tym biedronkom siedmiokropkom. Na szczęście rodzime gatunki nie „szturmują” okien jesienią. Po tym zachowaniu można je rozróżnić.
fot. pixabay.com
#landing-content-2#