Większość zaczyna wycieczki po górach latem, ale prędzej czy później próbuje swoich sił zimą. Chodzenie zimą po górach może być niezwykle satysfakcjonujące i przynosić wiele radości. Aby tak było, należy zabrać się do tego w odpowiedni sposób. Poniżej kilka rad dotyczących chodzenia zimą po górach.
Praktycznych informacji możesz także dowiedzieć się na kursie z turystyki zimowej, prowadzonym przez doświadczonego przewodnika tatrzańskiego.
Góry zimą
Najważniejsze, żeby nie lekceważyć góry w zimie. Możesz myśleć, iż znasz góry, jeżeli byłeś na nich kilka razy latem, ale ten sam szczyt zimą to zupełnie co innego.
Tak wyraźnie szlaki latem zimą są zasypane śniegiem, warunki pogodowe są zupełnie inne niż w lecie, temperatura nieporównywalnie niższa, orientacja będzie trudniejsza. Pojawiają się dodatkowe zagrożenia, takie jak nawisy śnieżne, lód, oraz zagrożenie lawinowe. Nie pozwól, aby to wszystko Cię zniechęciło.
Dobra wiadomość jest taka, iż wycieczki górskie zimą są możliwe do zrealizowania, jeżeli poświęcisz czas na naukę wymaganych umiejętności i stopniowe zdobywanie doświadczenia.Zadbaj o odpowiednią kondycję
Zdobywanie gór w zimowych warunkach wymaga więcej energii niż pokonywanie ich latem. Jest zimno, co oznacza, iż twoje ciało spala więcej energii tylko po to, by się ogrzać. Dodatkowo niesiesz większy ciężar sprzętu.
Być może będziesz musiał przejść większy dystans zimowym obejściem albo przebijać się przez głęboki śnieg i podczas silniejszego wiatru. Co nie mniej ważne, masz znacznie mniej światła dziennego na wycieczkę, co sprawia, iż musisz utrzymać odpowiednie tempo marszu, aby wrócić przed nocą.
Jeśli regularnie jeździsz w góry, prawdopodobnie masz już odpowiednią kondycję, ale jeżeli masz zimowe ambicje, warto podjąć jeszcze większy wysiłek. Dodaj kilka dodatkowych kilometrów, chodź szybciej, a najlepiej zacznij biegać. To wszystko zaprocentuje podczas wycieczki w zimowych warunkach.
Naucz się chodzić w zimowych warunkach
Musisz nauczyć się bezpiecznie poruszać się po stromym śniegu. Podczas gdy kijki trekkingowe przydają się na płaskiej lub lekko nachylonej powierzchni, w terenie gdzie możesz się poślizgnąć i zacząć zjeżdżać w dół, zamiast kijków powinieneś używać czekana i wiedzieć, jak z niego korzystać.
Czekan służy do podpierania, wycinania stopni w twardym śniegu i lodzie, tworzenia punktu kotwiczenia na zboczu, i przede wszytkim zatrzymywania upadku i wyhamowania w przypadku obsuwania się po zaśnieżonym stoku.
Gdy pokrywa śniegu jest twarda i oblodzona na buty zakładamy raki. Zapewniają one przyczepność na twardym śniegu i zamarzniętych powierzchniach. Kopanie stopni butami bez raków jest często używane w przypadku miękkiego śniegu.
Odpowiednie korzystanie z czekana i raków to podstawowa umiejętność zimowa. Nie wystarczy ich mieć, trzeba je również umieć używać.Najlepszym sposobem na umiejętne posługiwanie się czekanem i rakami jest nauka połączona z praktyką i doświadczeniem. Takiej umiejętności można nauczyć się od doświadczonego znajomego, przewodnika górskiego lub na odpowiednim kursie zimowym. Książki, artykuły w internecie i filmy instruktażowe potraktuj jako dodatek. Twoje bezpieczeństwo zależy od umiejętności, więc nie oszczędzaj na ich zdobywaniu!
Uważaj na pogodę i warunki
Choć niezwykle istotna o każdej porze roku, znajomość prognozy pogody jest podwójnie ważna w górach zimą. Dobrą zasadą często stosowaną jest odpuszczenie wycieczki na kilka dni po świeżym opadzie śniegu. Głęboki, świeży śnieg jest trudny do pokonywania i zwiększa
ryzyko zejścia lawin. Ogólnie rzecz biorąc, śnieg osiada i twardnieje szybciej w drugiej połowie sezonu, począwszy od lutego, ale zarówno dobre, jak i złe warunki panują o każdej porze roku.
Trudne warunki i niesprzyjająca pogoda są bardziej powszechne zimą, podobnie jak dezorientujące białe plamy, które wymagają sprawnych umiejętności nawigacyjnych.
Zawsze sprawdzaj prognozę w górach przed wjazdem w góry zimą oraz aktualne zagrożenie lawinowe. W Tatrach aktualne informacje może sprawdzić na stronach TOPR lub TPN.
Przyzwyczaj się do wędrówek nocnych. Zimowy dzień jest krótki i często wymaga rozpoczęcie wędrówki przed wchodem oraz aby wrócić z wycieczki po zachodzie słońca. Oznacza to chodzenie w ciemności. Schodzenie z gór, gdy zapada ciemność, zdarza się często w porze zimowej.
Chodzenie po ciemku wymaga dwóch rzeczy: dobrej nawigacji i porządnej czołówki. Jednak planując zimową trasę w górach, staraj się ją ograniczyć do godzin dziennych.Podczas pierwszych kilku wycieczek spróbuj zaplanować krótsze trasy, które możesz pokonać w świetle dziennym. o ile będzie dłuższa, to rozpoczynają ją wcześnie rano.
Zabierz ze sobą odpowiednią ilość jedzenia i picia
Ponieważ będziesz spalać więcej energii, będziesz musiał zabrać ze sobą więcej jedzenia. Podobnie jak latem, jedz mało, ale często, to najlepszy sposób na zapewnienie mięśniom stałego zaopatrzenia w energię. Natomiast noś więcej, niż myślisz, iż będziesz potrzebować i jedz, choćby jeżeli nie czujesz głodu. Poszukaj jedzenia, które możesz jeść w rękawiczkach. Unikaj żywności, która zamarza w postaci stałej, takiej jak np. batony „snickers".
Nie zapomnij o piciu. Możesz nie czuć pragnienia, ale przez cały czas potrzebujesz płynu. Na zimowe wycieczki dobrze zabrać ze sobą termos z herbatą, kawą lub gorącą czekoladą. Sprawdzają się również butelki aluminiowe, w których długo utrzymuje się ciepły napój.
Zestaw lawinowy
Jednym z największych zagrożeń na zimowych wycieczkach górskich są lawiny. Wybierając się zimą w góry, zabierz ze sobą ABC lawinowe. W skład takiego zestawu lawinowego wchodzą: łopatka, sonda i detektor lawinowy. Pamiętaj, iż nie wystarczy go mieć, należy również, umieć się takim sprzętem posługiwać. Zapisz się na odpowiedni kurs lawinowy i naucz się praktycznej obsługi ABC lawinowego.
Zabierz odpowiednie wyposażenie zimowe
Większość sprzętu letniego może być również używana zimą, ale jest kilka ważnych wyjątków.
- Buty zimowe — na zimowe wycieczki górskie przyda Ci się sztywniejsze obuwie z dobrą krawędzią, odpowiednie do kopania stopni. Nie potrzebujesz w pełni usztywnionych zimowych butów do alpinizmu ogólnego. Wodoodporna podszewka jest ważniejsza zimą niż latem.
- Raki i czekan — jak wspomniano powyżej, do bezpiecznego wędrowania zimą niezbędne będą czekan i raki. Wybierz czekan o odpowiedniej długości (55-65 cm jest zwykle najlepszy do chodzenia) i raki, które pasują do twoich butów. Nie kupuj tego zestawu online; udaj się do renomowanego sklepu stacjonarnego i skorzystaj z ich wiedzy. Dobrym pomysłem jest zatrudnienie przewodnika na pierwsze kilka wycieczek, pokaże on jak poruszać się zimą w górach.
- Większy plecak — na wycieczce zimowej będziesz nosić więcej sprzętu, więc szukaj czegoś o pojemności około 40-45 litrów. Plecak powinien być wygodny i mieć możliwość spakowania wszytkich niezbędnych rzeczy.
- Kurtka ocieplana — puch lub ocieplenie syntetyczne dobrze sprawdzają się w zimie, chociaż puch jest cieplejszy, a syntetyczny jest zwykle tańszy i lepiej sprawdza się przy dużej wilgoci. Ciepła kurtka jest niezbędna w trakcie postojów na odpoczynek.
- Ubieraj się warstwami — w dzisiejszych czasach polar może nie być modny, ale przez cały czas jest najbardziej praktyczną opcją warstwy pośredniej do chodzenia w zimnych warunkach. Ubieranie na tzw. cebulkę jest bardziej uniwersalne niż jedna gruba warstwa.
- Odzież wodoodporna — równie ważne zimą, jak latem. W takiej odzieży przydatne będą zimą takie cechy, jak zamki błyskawiczne na całej długości (spodnie), grubszy materiał i kaptur z usztywnionym daszkiem (kurtki).
- Dodatkowe rzeczy— co najmniej dwie pary rękawiczek, gogle narciarskie na wietrzne warunki śnieżne, kominiarka i wełniana czapka, zapasowa ciepła warstwa. Zabierz podręczną apteczkę z podstawowym wyposażeniem.
- Zestaw lawinowy — wybierając się zimą w góry zaopatrz się w łopatkę, sondę oraz detektor lawinowy. Dotyczy to zwłaszcza terenów zagrożonych lawinami.
