Tradycyjna kuchnia wigilijna nie może obyć się bez suszonych owoców. Wyobrażacie sobie Wigilię bez kompotu z suszonych owoców? Wielu z Was na stole gości również tradycyjna, chociaż nieco egzotyczna, kutia. Istnieją także mniej znane potrawy, które stosunkowo rzadziej pojawiają się na wigilijnym stole, ale warto włączyć je do swojego menu, aby urozmaicić tegoroczne święta. Oto 5 wigilijnych dań z suszonymi owocami, które są smaczne i tradycyjne. Niektóre z nich na pewno znacie, ale inne mogą Was pozytywnie zaskoczyć.
1. Kompot z suszu
To bezapelacyjnie numer jeden na naszej liście. Klasyczny napój, bez którego trudno wyobrazić sobie wigilijny stół. Kompot z suszu przygotowuje się głównie na bazie suszonych jabłek, śliwek, moreli, a czasem również fig i rodzynek. W praktyce każda gospodyni domowa ma swoją własną wariację na temat tego aromatycznego napoju. Kompot z suszu często doprawiany jest dodatkami, takimi jak skórka pomarańczowa czy goździki, co czyni go nieodzownym elementem świątecznego stołu.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak przygotować tradycyjny, wyśmienity kompot z suszu, zajrzyj do tego przepisu.
2. Kluski z makiem
Kluski z makiem to jedna z potraw, które od lat znajdują się w kanonie wigilijnych dań. Pochodzą z Małopolski, ale są popularne także na Śląsku, w okolicach Poznania oraz Łodzi. W zależności od regionu potrawa ta nosi różne nazwy: na Śląsku mówi się na nią „makówki”, poznaniacy i łodzianie znają ją jako „makiełki”, a we wschodniej Polsce pozostają „kluskami z makiem”.
Kluski z makiem to potrawa na słodko, zwykle podawana jako deser. W najprostszym ujęciu są to kluseczki wymieszane z masą makową, w której znajdziemy miód, orzechy, rodzynki i inne suszone owoce. Z pewnością nie może zabraknąć tego dania na liście naszych 12 potraw.
Oto prosty i sprawdzony przepis na kluski z makiem:
Składniki
Kluski
- 3 szklanki mąki (najlepiej pszennej, typ 450 lub 500)
- 3 jajka (w temperaturze pokojowej – ciasto lepiej się wyrabia)
- ok. 1/4 szklanki wody (letniej, aby ułatwić wyrabianie)
- szczypta soli
Masa makowa
- 250 g mielonego maku niebieskiego (lub 100 g suchego maku)
- 300 ml mleka (pełnotłustego dla głębszego smaku)
- 150 g miodu (jeśli wolisz mniej słodkie, możesz dodać mniej)
- 100 g masła
- kilka kropli aromatu migdałowego (opcjonalnie, ale nadaje interesującego smaku)
- ok. 200-250 g bakalii, np.:
- 50 g rodzynek
- 50-60 g migdałów (blanszowanych lub nie)
- 50 g skórki pomarańczowej (możesz przygotować ją samodzielnie)
- 50 g orzechów włoskich (całych lub posiekanych)
- daktyle, figi, morele suszone (opcjonalnie, ale warto spróbować!)
Przygotowanie
Kluski – wskazówki na idealne ciasto:
- Przesiej mąkę na stolnicę lub do dużej miski, aby uniknąć grudek.
- Wbij jajka i zacznij zagniatać ciasto, stopniowo dodając wodę. Kluczem jest uzyskanie elastycznego i jednolitego ciasta – jeżeli jest zbyt suche, dodaj odrobinę więcej wody; jeżeli zbyt klejące, podsyp mąką.
- Ciasto podziel na mniejsze porcje i rozwałkuj je cienko (około 2-3 mm grubości).
- Podsypuj stolnicę mąką, aby ciasto się nie kleiło.
- Pokrój ciasto na szerokie pasy, a następnie podziel je na prostokątne kluski.
- Jeśli chcesz ułatwić sobie zadanie, użyj noża do pizzy – cięcie będzie szybsze i precyzyjne.
- Ugotuj kluski w dużym garnku z osoloną wodą. Pamiętaj, by wrzucać je partiami, aby się nie posklejały.
- Po ugotowaniu odcedź je i delikatnie wymieszaj z odrobiną masła, aby się nie skleiły.
Masa makowa – wskazówki dla idealnego smaku:
Opcja 1: Mielony mak:
- Rodzynki przed dodaniem do masy namocz w gorącej wodzie przez 2-3 minuty. Dzięki temu będą miękkie i soczyste.
- W garnku rozpuść masło w mleku, dodaj rodzynki i zagotuj. Następnie dodaj mielony mak i gotuj na małym ogniu, aż masa zgęstnieje. Mieszaj często, aby zapobiec przypaleniu.
- Po zdjęciu z ognia dodaj orzechy, migdały i skórkę pomarańczową. Na koniec wmieszaj miód, który najlepiej zachowuje swoje adekwatności w lekko przestudzonej masie.
Opcja 2: Suchy mak:
- Zalej mak wrzątkiem i gotuj przez około 10 minut. Następnie odcedź go na drobnym sicie i zmiel dwukrotnie w maszynce do mięsa lub utrzyj w makutrze.
- Połącz suchy mak z rozpuszczonym masłem, mlekiem i bakaliami. Dodaj miód oraz aromat migdałowy, jeżeli używasz.
Łączenie klusek z masą makową
- W dużej misce połącz ugotowane kluski z przygotowaną masą makową. Rób to delikatnie, aby kluski się nie uszkodziły.
- Upewnij się, iż każda kluska jest dobrze obtoczona w masie – możesz użyć dwóch dużych łyżek do mieszania.
Przełóż kluski z makiem do szklanej lub ceramicznej miski, przykryj folią spożywczą i schowaj do lodówki. - Danie najlepiej smakuje po 2-3 dniach, gdy smaki dobrze się przegryzą.
Dodatkowe porady
- Makaron zamiast klusek: jeżeli masz mało czasu, zamiast własnoręcznie robionych klusek możesz użyć gotowego makaronu, np. łazanek lub szerokich wstążek.
- Dostosuj słodycz: jeżeli nie przepadasz za bardzo słodkimi deserami, zmniejsz ilość miodu lub zastąp go syropem z agawy.
- Skórka pomarańczowa: Domowa skórka pomarańczowa doda potrawie wyjątkowego aromatu. Aby ją zrobić, zagotuj skórkę pomarańczową w syropie cukrowym, a następnie pokrój na małe kawałki.
- Masa makowa w wersji premium: Dodaj do masy odrobinę likieru migdałowego lub waniliowego, aby nadać deserowi głębszego smaku (pamiętaj, iż alkohol wyparuje podczas gotowania).
- Podawanie: Podawaj kluski w eleganckiej misie – udekorowane dodatkową porcją bakalii i skórką pomarańczową, aby wyglądały jeszcze bardziej apetycznie.
3. Kutia
Kutia to potrawa, która wywodzi się ze wschodnich regionów Polski. Tradycyjnie przygotowywana była z pszenicy, maku, miodu oraz bakalii. Współcześnie coraz częściej tradycyjna pszenica zostaje zastąpiona kaszą pęczak, co sprawia, iż sama kutia jest szybsza w przygotowaniu. Tradycyjnie była ona symbolem obfitości i dostatku. Dziś stanowi egzotyczną i słodką przekąskę, która pojawia się wśród 12 dań na wigilijnym stole. Jak przygotować tradycyjną kutię? Przygotowaliśmy dla Was specjalny przepis.
4. Fasola wigilijna
Mniej znanym, ale bardzo ciekawym daniem na słodko jest fasola wigilijna. Podawana jest z dodatkiem suszonych śliwek, a także przypraw, takich jak cynamon czy rozmaryn. Fasola wigilijna jest szczególnie popularna na południu Polski, wśród górali, w tym górali spiskich.
To interesujące połączenie smaków – fasoli z wędzonymi lub suszonymi śliwkami – jest nie tylko sycące, ale również doskonale wpisuje się w świąteczną atmosferę. Mamy dla Was kilka wariantów na temat tej potrawy, oto propozycja, która idealnie sprawdzi się na wigilijnym stole.
Śliwki suszone duże kalifornijskie 1 kg – cena : 19,95 zł
Kup śliwki suszone kalifornijskie w sklepie Go4taste.pl
Fasola Adzuki - 1kg – cena : 15,00 zł
Kup fasolę Jaś piękny w sklepie Go4taste
Składniki
- 300 g fasoli Jaś (lub fasoli z puszki – jednak pamiętaj, iż łatwiej się rozpada)
- 200 g suszonych śliwek (najlepiej kalifornijskie, ale można użyć wędzonych dla intensywniejszego smaku)
- 30 g masła
- 75 ml wody (lub wody z gotowania fasoli)
- 9 g soli (ok. 1 łyżeczki)
- 2 g pieprzu (ok. 1/2 łyżeczki)
- 2 g cynamonu (szczypta dla aromatu)
- 1 gałązka rozmarynu
Przygotowanie
- Suchą fasolę zalej zimną wodą, aby była całkowicie zanurzona z kilkucentymetrowym zapasem. Pozostaw na noc (8-10 godzin), a w razie potrzeby uzupełniaj wodę.
- Rano odcedź fasolę i przepłucz ją pod bieżącą wodą.
- Przełóż do garnka, zalej świeżą wodą, dodaj łyżeczkę soli i gotuj pod przykryciem na małym ogniu. Proces gotowania może zająć od 1,5 do 3 godzin, w zależności od wielkości i świeżości fasoli.
- Fasola powinna być miękka, ale nierozgotowana. Odcedź ją, zachowując około 75 ml wody z gotowania.
- Pokrój suszone śliwki na mniejsze kawałki. jeżeli są twarde, namocz je w ciepłej wodzie przez 10-15 minut, aby zmiękły. Możesz dodać śliwki bezpośrednio do gotującej się fasoli w ostatnich 15 minutach gotowania – dzięki temu nabiorą delikatniejszej konsystencji.
- Na dużej patelni rozpuść masło na średnim ogniu.
- Dodaj ugotowaną fasolę, pokrojone śliwki i 30 ml wody (może być woda z gotowania fasoli). Smaż przez 3-4 minuty, aż składniki połączą się w maślaną emulsję.
- Dopraw solą, pieprzem i cynamonem. jeżeli chcesz, możesz dodać odrobinę miodu, aby wzbogacić smak.
- Dodaj gałązkę rozmarynu, delikatnie wymieszaj i podgrzewaj jeszcze przez 2-3 minuty.
- Przełóż fasolę ze śliwkami do miski i udekoruj gałązką świeżego rozmarynu. Danie najlepiej smakuje na ciepło, ale można je podawać również w temperaturze pokojowej.
5. Zupa z suszonych owoców
Próbowałeś kiedyś zupy z suszonych owoców na wigilijnym stole? jeżeli nie, koniecznie musisz spróbować! Zupa z suszonych owoców to potrawa regionalna, najczęściej serwowana na Kujawach. Warto od czasu do czasu wprowadzić smaki innych regionów do swojej kuchni, a zupa z suszonych owoców na pewno będzie interesującym urozmaiceniem.
Ta lekka zupa, pełna bakalii, suszonych owoców i przypraw korzennych, doskonale uzupełni listę 12 wigilijnych potraw. Często podaje się ją z kluskami lub makaronem – niekoniecznie jako danie główne, ale raczej w formie deseru. Z pewnością będzie stanowić atrakcyjny i nietypowy dodatek do wigilijnego menu.
Gruszki suszone bez cukru połówki miękkie - 500g – cena : 23,00 zł
Kup gruszki suszone sklep go4taste
Suszone jabłka chipsy jabłkowe - 500g – cena : 28,00 zł
Kup chipsy jabłkowe w sklepie Go4taste
Śliwki suszone duże kalifornijskie 1 kg – cena : 19,95 zł
Kup śliwki suszone kalifornijskie w sklepie Go4taste.pl
Składniki (4 porcje)
Zupa owocowa:
- 150 g suszonych jabłek
- 150 g suszonych gruszek
- 100 g suszonych śliwek
- 1,5 litra wody
- 50 g cukru (lub więcej, w zależności od preferencji)
- 1 laska cynamonu (lub 1/2 łyżeczki mielonego)
- 3-4 goździki
Kluseczki:
- 200 g mąki pszennej (typ 450)
- 1 jajko
- 1/4 łyżeczki soli
- 1 łyżka oliwy
- 2-3 łyżki wody (lub więcej, w zależności od potrzeby)
Zupa z suszonych owoców
- Suszone owoce dokładnie umyj pod bieżącą wodą, aby usunąć ewentualne zanieczyszczenia.
- Przełóż je do garnka i zalej 1,5 litra wody.
- Dodaj laskę cynamonu i goździki.
- Doprowadź wodę do wrzenia, a następnie gotuj na małym ogniu przez około 30-40 minut, aż owoce zmiękną i uwolnią swój aromat.
- Na koniec dodaj cukier do smaku, mieszając, aż się rozpuści.
Kluseczki domowe
- W misce wymieszaj mąkę z solą.
- Wbij jajko i dodaj oliwę. Stopniowo dolewaj wodę, mieszając składniki, aż uzyskasz gładkie i elastyczne ciasto.
- Rozwałkuj ciasto na cienkie placki (około 1-2 mm grubości) i pokrój je na małe kawałki, tworząc drobne kluseczki.
- Posyp kluseczki odrobiną mąki, aby się nie sklejały.
- W garnku zagotuj osoloną wodę i wrzuć kluseczki.
- Gotuj przez 2-3 minuty od momentu wypłynięcia na powierzchnię. Następnie odcedź je i przelej zimną wodą.
- Wykończenie zupy
Do gotującej się zupy z owoców dodaj ugotowane kluseczki. - Gotuj jeszcze przez 2-3 minuty, aby smaki się połączyły.
Jeśli chcesz, zupę możesz zabielić odrobiną śmietany. Na Kujawach często podaje się ją w wersji zabielanej, ale tradycyjnie można serwować ją czystą.
Wskazówki i wariacje
- Alternatywy dla kluseczek: jeżeli nie masz czasu w ich przygotowanie, możesz zastąpić je gotowym makaronem, np. łazankami.
- Słodkość zupy: jeżeli lubisz bardziej wytrawne smaki, cukier możesz zastąpić odrobiną miodu lub syropu klonowego.
- Podawanie: Zupę najlepiej serwować na ciepło. Można ją udekorować odrobiną cynamonu lub listkiem świeżej mięty.
- Przechowywanie: Zupę możesz przechowywać w lodówce przez 2-3 dni. Po podgrzaniu smakuje równie dobrze.