Zimą góry potrafią być piękne, ale i wyjątkowo wymagające. choćby najprostszy szlak zamienia się w trudną trasę, gdy pojawia się lód i zmrożony śnieg. Właśnie dlatego tak ważnym elementem ekwipunku są raki na buty. Niestety, wielu turystów i początkujących alpinistów popełnia błędy, które nie tylko utrudniają poruszanie się, ale też realnie zagrażają bezpieczeństwu. Przedstawiamy 5 najczęstszych błędów związanych z użytkowaniem raków, wraz z poradami, jak ich unikać!
1. Źle dobrany typ raków
Jednym z najczęstszych błędów jest wybór raków niedopasowanych do planowanej aktywności. Raki turystyczne nie sprawdzą się w trudnej wspinaczce, a modele techniczne będą zbyt toporne na łatwych szlakach. Dlatego wybierając sprzęt, warto kierować się stylem działania: na prostsze szlaki najlepiej sprawdzą się raki koszykowe lub lekkie turystyczne, na trudniejsze podejścia – półautomatyczne, a w lodzie i mikście niezastąpione są automatyczne raki do wspinaczki.
2. Niewłaściwe dopasowanie do butów
Często spotykanym problemem jest zakładanie raków na buty, które nie są do tego przystosowane. Miękka podeszwa powoduje niestabilność, a brak rantów uniemożliwia prawidłowe zapięcie modeli półautomatycznych czy automatycznych. najważniejsze jest więc upewnienie się, iż buty są wystarczająco sztywne i kompatybilne z wybranym typem raków. W przypadku wątpliwości bezpiecznym rozwiązaniem pozostają uniwersalne raki koszykowe.
3. Luźno zapięte paski
Nawet najlepszy model nie spełni swojego zadania, jeżeli nie zostanie odpowiednio zamocowany. Luźne paski sprawiają, iż raki przesuwają się podczas marszu, a w skrajnych sytuacjach mogą się całkowicie zsunąć z buta. Dlatego po założeniu zawsze należy dokładnie sprawdzić wszystkie klamry i paski, a na postojach kontrolować ich napięcie – śnieg i lód mogą sprawić, iż mocowanie poluzuje się szybciej, niż się tego spodziewasz.
4. Brak odpowiedniej techniki chodzenia
Początkujący użytkownicy traktują raki jak zwykłe nakładki na buty i próbują iść tak samo jak bez nich. To prowadzi do zaczepiania o spodnie albo krzyżowania nóg. Tymczasem prawidłowe poruszanie się w rakach wymaga zmiany nawyków.
Należy stawiać kroki szerzej, aby uniknąć zahaczania o nogawki, a na stromych stokach stosować techniki dopasowane do warunków: na umiarkowanych nachyleniach używać pełnego kontaktu podeszwy ze śniegiem, a na bardzo stromych podejściach opierać się na przednich zębach.
5. Brak konserwacji sprzętu
Raki, które nie są czyszczone i ostrzone, gwałtownie tracą swoje adekwatności. Rdza i stępione zęby obniżają skuteczność sprzętu i zwiększają ryzyko poślizgu. Aby tego uniknąć, po każdym wyjściu warto dokładnie oczyścić raki z lodu i śniegu, osuszyć je i przechowywać w specjalnym pokrowcu. Regularne podostrzanie zębów pilnikiem sprawia, iż choćby po wielu sezonach raki zachowują pełną funkcjonalność.
Raki na buty znacząco zwiększają bezpieczeństwo w zimowych górach, ale tylko wtedy, gdy używa się ich świadomie. Prawidłowy dobór, dopasowanie do butów, dbałość o konserwację i znajomość techniki chodzenia sprawiają, iż raki stają się niezawodnym wsparciem w trudnym terenie.