10 prostych tras w Tatrach dla wszystkich

1. Droga pod Reglami

Wzdłuż granicy Tatrzańskiego Parku Narodowego u podnóża Tatr biegnie malowniczy szlak — Droga pod Reglami. Niegdyś zwana Drogą Żelazną, ponieważ do Kuźnic właśnie tędy transportowano rude żelaza wydobywaną w Dolinie Kościeliskiej.

Obecnie to wygodna droga spacerowa, udostępniona także dla ruchu rowerowego. Zimą może być ciekawą propozycją dla narciarzy biegowych. Spacer szlakiem można rozpocząć przy skoczni Wielkiej Krokwi, skąd wiedzie ku wylotowi Doliny Białego i następnie mija wejścia do dolin: Ku Dziurze, Strążyskiej, Za Bramką, Małej Łąki, Staników Żleb i dochodzi się do Kir, gdzie można wejść do Doliny Kościeliskiej.

Do wylotu niemal wszystkich dolinek reglowych można dostać się pieszo z Zakopanego. Nieopodal skoczni, u wylotu Dol. Strążyskiej i Małej Łąki mieszczą się parkingi, można tu także dojechać transportem publicznym.

Co można zobaczyć w trakcie wycieczki Drogą pod Reglami:

2. Dolina Strążyska i wodospad Siklawica

Dolina Strążyska należy do jednych z najpiękniejszych dolin reglowych, leżących w bezpośrednim sąsiedztwie Zakopanego. Łatwość dostępności powoduje, iż jest ona jednym z najczęściej odwiedzanych rejonów Tatrzańskiego Parku Narodowego. Biegnąca dnem doliny wygodna ścieżka to dobry cel na krótkie spacery rodzinne. Dolina popularna była od dawna — wygodną ścieżkę w dolinie wybudowano pod koniec XIX wieku. Dolinę zamyka masyw Giewontu, od wylotu doliny do jego ścian jest ok. 3,5 km długości.

Doliną płynie niezwykle malowniczy Potok Strążyski, który w wielu miejscach tworzy kaskady i wodospady. Największy z nich, Siklawica jest łato dostępny dla turystów, znajduje się w górnej części doliny, powyżej Polany Strążyskiej.

Na zlokalizowanej w dolnej części doliny Polanie Młyniska znajduje się Leśniczówka TPN, a na dalszej Polanie Strążyskiej bufet turystyczny Herbaciarnia. Od wylotu doliny jest do niej ok. 2 km. Nazwa doliny pochodzi od słowa „strąga”, które w gwarze podhalańskiej oznacza zagrodę do dojenia owiec.

Co można zobaczyć w Dolinie Strążyskiej:

3. Dolina Kościeliska i Smreczyński Staw

Najbardziej znana dolina polskich Tatr Zachodnich i co za tym idzie jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc w Tatrach. Jej dnem poprowadzona jest szeroką wygodna droga. Na początku doliny znajduje się skalna brama, tzw. Brama Kantaka. Bezpośrednio za nią rozciąga się polana z bacówką — Wyżnia Kira Miętusia, a dalej tzw. Stare Kościeliska.

Około pół kilometra od Starych Kościelisk za tzw. Bramą Kraszewskiego dolina wyraźnie się zwęża. Nad tą częścią doliny po lewej wznoszą się zbocza Organów, po prawej zaś Stołów. Tutaj też leży malownicza Hala Pisana. Za nią odchodzi w kierunku wschodnim Wąwóz Kraków z ciekawymi formami skalnymi i jaskiniami.

Powyżej Smytniej Polany dolina rozszerza się wachlarzowato. Idąc w górę doliny, za polaną znakowanym szlakiem w prawo można dojść do Małej Polanki Ornaczańskiej ze schroniskiem, szlakiem środkowym do Smreczyńskiego Stawu, natomiast szlakiem w lewo przez Dolinę Tomanową na Chudą Przełączkę i stamtąd należący do Czerwonych Wierchów wierzchołek Ciemniaka.

Wejście do doliny rozpoczyna się w Kirach, osiedlu należącym do wsi Kościelisko. Można dojechać tu własnym samochodem lub transportem publicznym. Dolinę Kościeliską można zwiedzać o każdej porze roku i choćby w pochmurny i deszczowy dzień wygląda ciekawie.

Co można zobaczyć w Dolinie Kościeliskiej:

4. Dolina Chochołowska i Polana Chochołowska

Dolina Chochołowska jest największą doliną w polskich Tatr Zachodnich. W górnej części rozgałęzia się na Dolinę Starorobociańską, Jarząbczą i Wyżnią Chochołowską. W górnej części doliny leży Polana Chochołowska, jedna z największych polan tatrzańskich. W południowo-zachodnim krańcu Polany Chochołowskiej znajduje się schronisko, natomiast w jego pobliżu kaplica.

Wycieczkę rozpoczyna się na Siwej Polanie, gdzie można dojechać lokalnym busem lub własnym transportem i zaparkować na jednym z dostępnych parkingów. Chcąc dojść do schroniska, leżącego na skraju Polany Chochołowskiej, należy pokonać 8 km szeroką drogą.

Pierwszy etap spaceru prowadzi nawierzchnią asfaltową do Hucisk skąd dalej drogą bitą zanacznie urozmaiconą na Polanę Chochołowską. Odcinek asfaltowy można pokonać kursująca w okresie wakacyjnym kolejką Rakoń. Całą dolinę można także przejechać rowerem, jest to jeden z nielicznych szlaków w Tatrach Polskich udostępniony dla rowerzystów. Zaraz po przekroczeniu budki z biletami można również wynająć dorożkę konną.

Co można zobaczyć w Dolinie Chochołowskiej:

5. Dolina Małej Łąki i Przysłop Miętusi

Najmniejsza dolina walna w Tatrach polskich, czyli taka, która podchodzi pod główną gran Tatr. Jej wylot znajduje się miedzy Krzeptówkami a Gronikiem, przy Drodze pod Reglami. Koniec opiera się o zbocza Małołączniaka i Kopy Kondrackiej. W środku doliny będąca celem wycieczek rozległa Wielka Polana Małołącka, z tego miejsca rozpościera się niezwykły widok na Wielką Turnie i wapienne Mnichy Małołąckie oraz Giewont.

Polana jest pozostałością po dawnym jeziorze polodowcowym. Dolna część doliny przebiega w terenie leśnym, od Wielkiej Polany Małołęckiej pojawiają się interesujące rozlegle krajobrazy. Nazwa doliny związana jest z prowadzoną tu niegdyś działalnością pasterską.

Doliną Małej Łąki prowadzą szlaki turystyczne na Giewont i Czerwone Wierchy. Nie są to jednak zbyt popularne warianty dojścia w te rejony, co jest wielkim atutem doliny. Słynie ona z wielu jaskiń. Znajdują się tu cztery z pięciu otworów systemu Wielkiej Śnieżnej, która jest największą i najgłębszą jaskinią w Polsce. Jej długość to 23 723 m, a głębokość - 824 m (dane z 2014 r.). W Malej Łące położone są także jaskinie Spiących Rycerzy, gdzie według legendy uśpieni rycerze czekają na wezwanie. Wszystkie te jaskinie są zamknięte dla turystyki, większość z nich mogą penetrować taternicy jaskiniowi.

Skrajem polany biegnie znakowany szlak Ścieżki nad Reglami, którym bez większej trudności można dotrzeć na pobliski Przysłop Miętusi. To niezwykłe miejsce widokowe, z którego można podziwiać szczyty należące do Czerwonych Wierchów. interesujący widok również na Kominiarski Wierch oraz Kościeliskie Kopki i pobliską Kończystą Turnie.

Co można zobaczyć w dolinie Małej Łąki i na Przysłopie Miętusim:

6. Dolina Olczyska do Polany Oczyskiej

Dolina Olczyska to nieduża dolina reglowa, której wejście znajduje się w zakopiańskiej dzielnicy — Jaszczurówce. W dolinie znajduje się jedno z największych wywierzysk tatrzańskich, które zlokalizowane jest w głębi doliny, na skraju Polany Olczyskiej. W przeszłości u wylotu doliny funkcjonowały baseny termalne, tzw. cieplice. Już w II połowie XIX wieku było tu kilka basenów, hotel oraz zajazd.

Cieplice straciły na popularności w II połowie XX wieku, kiedy z nowego odwiertu wytrysnęła zimna woda. Przestały się cieszyć popularnością wśród turystów i z czasem zostały zamknięte. W miejscu dawnych cieplic aktualnie znajduje się ośrodek czynnej ochrony płazów i gadów. To właśnie od występujących w rejonie cieplic salamander plamistych, zwanych przez górali jaszczurami, pochodzi nazwa osiedla — Jaszczurówka.

Wycieczka do Polany Olczyskiej nie obfituje w widoki, gdyż prowadzi terenem leśnym, warto więc wybrać się nieco dalej, np. na Nosal lub Wielki Kopieniec, skąd roztaczają się rozległe widoki na Tatry i Podhale. Nazwa Olczysko pochodzi najprawdopodobniej od nazwy drzewa — olsza. Wygodna droga biegnącą z początku obok Potoku Olczyskiego jest świetnym miejscem na krótkie spacery. Panuje tutaj zdecydowanie mniejszy ruch turystyczny niż w innych dolina zakopiańskich.

Co można zobaczyć w dolinie Olczyskiej:

7. Toporowa Cyrhla i Kopieniec Wielki

Toporowa Cyrhla to wysoko leżąca dzielnica Zakopanego, usytuowana na wysokości ok. 1000 m.n.p.m. Jej nazwa wywodzi się od nazwiska Topór i słowa „czyrchlic” lub „czerchlic”. Oznacza ono obijanie drzewa z kory, tak aby uschło, lub karczowanie. W taki sposób uzyskiwano niegdyś polany na Podhalu. Prowadzi tędy pierwszy znakowany szlak turystyczny w Tatrach. Już ok. 1877 r. jego przebieg na odcinku Jaszczurówka — Cyrhla — Psia Trawka — Roztoka oznakowany został białą farbą. W 1887 r. szlak wyznakowano na czerwono. Prace te wykonywane były przez powstałe w 1873 r. Towarzystwo Tatrzańskie. Aktualnie po polskiej stronie Tatr znajduje się ok. 275 km szlaków turystycznych. Oznakowane są pięcioma kolorami. Ich utrzymaniem zajmuje się Tatrzański Park Narodowy.

Prowadzi stąd też szlak turystyczny na Wielki Kopieniec, z którego rozciąga się jeden z piękniejszych i rozleglejszych widoków na Tatry Bielskie, Wysokie i Zachodnie. Na położonej u jego stóp polanie Kopieniec, od zawsze wypasano owce i bydło. Do dzisiaj znajdują się tam dobrze zachowane szałasy pasterskie. Na polanie prowadzony jest kulturowy wypas owiec, wiosną, gdy stopnieje śnieg, kwitną krokusy. Z Polany pod Kopieńcem można wrócić tym samym szlakiem lub zejść do doliny Olczyskiej a stamtąd do Jaszczurówki.

Wycieczka na Kopieniec Wielki nie stanowi wielkich trudności i może być świetną propozycją na półdniową wycieczkę. Miejsce choćby w okresie jest mniej odwiedzane, co może być dodatkowym argumentem, aby odwiedzić ten piękny zakątek Tatr.

Co można zobaczyć w trakcie wycieczki na Kopieniec:

8. Rusinowa Polana i Wiktorówki

Rusinowa Polana to rozległa polana położona w znacznej części na grzbiecie, rozlega się z niej jeden z najpiękniejszych widoków tatrzańskich. Z Polany można podziwiać najwyższe szyty Tatr wysokich na czele z Gerlachem. W okresie letnim na polanie prowadzony jest kulturowy wypas owiec i czynna jest bacówka, w której można zakupić wyroby z owczego mleka, takie jak bundz, bryndza i oscypki. Nazwy: Wiktorówki i Rusinowa wywodzą się od nazwisk i imion dawnych właścicieli tych rejonów.

Poniżej Rusinowej Polany szlak prowadzi przez Wiktorówki, gdzie znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Jaworzyńskiej, Królowej Tatr, miejsce najczęściej odwiedzane w niedziele i święta. Położone jest ono w Dolinie Złotej, odnodze Doliny Filipki, na malej polance śródleśnej. Nieopodal drewnianego kościółka założony został jedyny w polskich Tatrach symboliczny cmentarz upamiętniający ludzi związanych z górami oraz tych, którzy w górach zginęli.

Najdogodniej na Rusinową Polanę dotrzeć szlakiem rozpoczynającym się obok Parkingu na Wierch Porońcu. Pośród lasu prowadzi wygodna droga aż na samą polanę.

Co można zobaczyć podczas wycieczki na Rusinową Polanę:

9. Kalatówki i Dolina Kondratowa

Kalatówki to jedna z piękniej położonych plan tatrzański, rozciąga się stąd interesujący widok na Kasprowy Wierch, można równie zobaczyć wagoniki kolejki wycedzające na ten wierzchołek. Wczesną wiosną na polanie pojawiają się masowo krokusy, latem prowadzony jest tu taj wypas owiec. Na Kalatówkach znajduje się wybudowany w 1938 roku hotel górski, w którym odbywa się wiosna Jazzowa. Na Kalatówki można dotrzeć niebieskim szlakiem turystycznym z Kuźnic, który obiega polanę dwiema nitkami: górny prowadzi do schroniska a drugi dolnym skrajem polany.

Idąc na Kalatówki, można odwiedzić pustelnie Brata Alberta oraz drewniany kościółek wybudowany w stylu zakopiańskim a zaprojektowany przez twórcę tego stylu Stanisława Witkiewicza.

Z Kalatówek prowadzi popularny szlak przez Dolinę Kondratową. W dolinie można zatrzymać się w niewielkim drewnianym schronisku usytuowanym poniżej południowych stoków długiego Giewontu. Przez dolinę Kondratową przebiega popularny szlak na Giewont.

Hala Kondratowa jest niewymagającym celem wycieczki z Zakopanego. w tej chwili na dawnej wypasowych i już niekoszonych terenach hali Kondratowej powróciła naturalna przyroda. Można tutaj podziwiać bogactwo szaty roślinnej porastające ten teren.

Co można zobaczyć podczas wycieczki na Kalatówki i Halę Kondratową:

10. Palenica Białczańska i Morskie Oko

Palenica Białczańska jest najdalej wysuniętym punktem w Dolinie Białki, do którego mogą dojechać samochody. Znajduje się tutaj duży parking samochodowy, to właśnie tutaj rozpoczyna się szlak turystyczny do Morskiego Oka, który rocznie przemierza prawie milion osób, co stanowi ok. 30% wejść na teren całego Parku.

Tutaj swój początek mają również szlaki na najwyższy szczyt Polski — Rysy (2499 m n.p.m.), do Doliny Pięciu Stawów Polskich czy na Rusinowa Polanę. Nazwa polany Palenica wiąże się ze sposobem jej powstania — poprzez karczowanie i wypalanie lasu. Był to najszybszy sposób na uzyskanie nowych polan pod wypas owiec i bydła. Palenica Białczańska znajduje się na wysokości 990 m n.p.m. w Dolinie Białki, jednej z największych tatrzańskich dolin.

Dolina Białki jest doliną walną, co znaczy, iż dochodzi do głównej grani Tatr, a jej powierzchnia wynosi 65 km2, z czego połowa leży w granicach Polski. Podchodzi pod masyw Gerlachu (2655 m n.p.m.), który jest najwyższym szczytem Tatr. Dnem doliny płynie rzeka Białka, będąca jednocześnie na tym odcinku granicą polsko-słowacką.

Morskie Oko (1395 m n.p.m.) to największe (34,54 ha) jezioro w Tatrach. Jego maksymalna głębokość wynosi 50,8 m, a pojemność — ok. 9,9 min m'. Jezioro jest polodowcowe, w miejscu, gdzie łączyły się lodowce spływające z wyżej położonych kotłów, powstała misa jeziorna, która z czasem wypełniła się wodą z topniejących lodowców. Woda w jeziorze charakteryzuje się dużą przezroczystością — ok. 15 m. Nazwę „Morskie Oko” nadali turyści, górale używali nazwy „Rybi Staw”. Morskie Oko to jedyne naturalnie zarybione jezioro w polskiej części Tatr, żyją w nim pstrągi potokowe.

Morskie Oko nie jest jedynym stawem w Dolinie Rybiego Potoku. Popularny cel wycieczek stanowi także Czarny Staw pod Rysami, którego kocioł widać znad Morskiego Oka. Morskie Oko to najpopularniejsze miejsce w Tatrach. W okresie największego ruchu turystycznego odwiedza je od kilku do kilkunastu tysięcy osób dziennie.

Wybierając się w ten rejon dobrze wiedzieć, iż trasa nad Morskie Oko prowadzi drogą asfaltową i do pokonania jest 9 km w jedną stronę. Przy tzw. Wancie można skorzystać z czterech skrótów, które skracają przejście i dodatkowo są urozmaiceniem od asfaltu. Z Palenicy Białczańskiej do Włosienicy można dojechać, korzystając z fasiągów, ciągniętych przez konie. Odwiedzając Morskie Oko w okresie oraz pogodne weekendy należy planować wyjście wcześnie rano, zaoszczędzi to stania w korkach oraz tłumów na szlaku.

Co można zobaczyć podczas wycieczki nad Morskie Oko: