W całych Tatrach istnieje szereg dostępnych turystycznie szczytów i przełęczy, na które prowadzą malowniczo poprowadzone szlaki. Z większości tych miejsc rozpościerają się fantastyczne zapierające dech w piersi
widoki. Poniżej propozycja miejsc, które od lat zachwycają swoim pięknem, część jest często odwiedzania a niektóre zdecydowanie rzadziej. W większości są to trasy całodniowe o różnym stopniu trudności, przeznaczone na górskie wędrówki w okresie letnim lub jesiennym.
Wybierając trasy znajdujące się po słowackiej stronie Tatr, trzeba pamiętać, iż szlaki zamykane są na okres zimowy od 1 listopada do 15 czerwca. Warto również wykupić ubezpieczenie, w przypadku jego braku akcje ratunkowe u południowych sąsiadów są płatne i mogą słono kosztować. Nie czekaj i zobacz najpiękniejsze szlaki w Tatrach.
1. Rysy — wejście od słowackiej strony
Na Rysy 2499 m najczęściej wychodzi się szlakiem biegnącym od Morskiego Oka, natomiast warto najwyższy szczyt Polski zdobyć od słowackiej strony. Trudy wspinaczki wynagradza wspaniały i rozległy widoki rozciągający się ze szczytu. Widać stąd nieomal wszystkie ważniejsze wierzchołki Tatr, wiele dolin i kilkanaście stawów.
Z ważniejszych szczytów tatrzańskich zobaczymy na wschodzie: Lodowy, Gerlach, Ganek, Wysoką oraz Ciężki Szczyt, na zachodzie bliskie Mięguszowieckie Szczyty, Szpiglasowy Wierch, Świnice oraz na dalszym planie szczyty Tatr Zachodnich. Z Rysów bardzo ciekawie wygląda Morskie Oko oraz Czarny Staw Pod Rysami.
Planując zdobycie Rysów w okresie letnim, należy spodziewać się na wierzchołku dużej ilości ludzi, a szlak choćby od strony południowych sąsiadów potrafi być zatłoczony. Dotyczy to zwłaszcza pogodnych dni w trakcie weekendu.
Piękne widoki towarzyszą również podczas całej trasy, po drodze można podziwiać:
— Popradzki Staw — to jedno z najładniejszych jezior po południowej stronie Tatr, znad jego brzegu zobaczyć można Żelazne Wrota, Wysoką, Popradzką Kopę oraz szczyty należące do Grani Baszt
— Żabie Stawy Mięguszowieckie — malowniczo leżące stawy w otoczeniu wysokogórskich szczytów. Kotlinę ze stawami otaczają turnie Wołowego Grzbietu, Kopa Popradzka i Wołowiec Mięguszowiecki. Z Wielkiego Stawu Mięguszowieckiego wystaje skała, swoim kształtem przypominającą żabę.
— Przełęcz Waga — rozpościera się stąd wspaniały widok na głębię Dol. Ciężkiej oraz potężne szczyty jak: Ganek, Gerlach i Łomnica. W kotlince pod Wagą znajduje się schronisko pod Rysami 2250 m, które jest najwyżej położonym tego typu obiektem w całych Tatrach. Pod drodze można spotkać słowackich tragarzy tzw."nosicy", którzy na własnych plecach wynoszą zaopatrzenie do schroniska.
Pomimo, iż wyjście na Rysy od słowackiej strony jest łatwiejsze od tego z Polskiej, na wycieczkę należy poświęcić cały dzień. Przejście całej trasy wymaga odpowiedniej kondycji fizycznej. Miejscami odcinki szlaku są eksponowane i ubezpieczone łańcuchami oraz klamrami. Ogólnie na trasie trudności niewielkie zwiększające się przy opadach deszczu lub śniegu. o ile jedziemy z Polski, to do czasu wycieczki trzeba doliczyć czas dojazdu samochodem.
2. Krywań — narodowa góra Słowaków
Krywań 2494 m jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych i charakterystycznych gór tatrzańskich i zarazem najwyższym szczytem Liptowa. Z wierzchołka rozpościera się niesamowity widok na rozmaite doliny, szczyty i granie tatrzańskie, świetnie prezentują się stąd Tatry Zachodnie.
W rozległym widoku można rozpoznać wiele wybitnych szczytów tatrzańskich. Poniżej Krywania na pn. zach. poniżej 1300 m rozciąga się dno Doliny Koprowej, od wsch. od wschodu Dolina Ważecka na północ Dolina Niewcyrka.
Na górze stoi ponad 2-metrowy dwuramienny krzyż, postawiony tu 2003 r., taki krzyż znajduje się w godle niepodległej Słowacji.
Wycieczkę można rozpocząć znad Szczyrbskiego Jeziora, z Podbańskiej przy drodze Wolności lub z Trzech Studniczek. Żadna z tych tras nie stanowi trudności, brak również na nich ekspozycji. Podejście jest dosyć mozolne, ale obfitujące w interesujące widoki.
Krywań ma ciekawą historię, niegdyś na jego stokach znajdowały się kopalnie złota tzw. krywańskie banie. Sam szczyt uważany jest przez Słowaków za narodową górę, corocznie w okresie wakacyjnym organizowane są tutaj wyjścia narodowe. Wizerunek Krywania pojawił się na znaczkach pocztowych, banknotach i monetach. Jego nazwe mozna spotkać w regionalnych zespołach ludowych, hotelach i podtatrzańskich pensjonatach.
Dawniej gdy w Tatrach nie robiono pomiarów wysokościowych, a wielkość oceniano na oko, Krywań był uważany za najwyższą górę. W ankiecie przeprowadzonej przez Słowaków w 1967 roku szczyt został uznany za najpiękniejszy w Tatrach.
3. Przełęcz Krzyżne — na końcu Orlej Perci
Krzyżne 2112 m jest jednym z najwspanialszych miejsc widokowych w Tatrach. Z szerokiej, wysoko położonej przełęczy można zobaczyć w dole cztery z Pięciu Stawów Polskich oraz niezwykle ciekawie stąd wyglądający wodospad Wielka Siklawa. Przy dobrej widoczności rozpoznać można dwa szlaki prowadzące z Doliny Pięciu Stawów nad Morskie Oko. Pierwszym jest biegnący przez Świstówkę Roztocką a drugi bardziej wymagający przez Szpiglasową Przełęcz.
Panorama roztaczająca się z Przełęczy Krzyżne obejmuje niezwykle malowniczo ugrupowane niemal całe Tatry Wysokie. Na przęłczy swój koniec ma czerwono znakowany, najtrudniejszy szlak w Tatrach — Orla Perć. Dawniej szlak biegł dalej granią Wołoszynów.
Wyprawę na Krzyżne najlepiej rozpocząć z zakopiańskich Kuźnic, następnie przez Halę Gąsienicową i stąd szlakiem prowadzący przez Dolinę Pańszczycy a zejść przez Dolinę Roztoki na Palenicę Białczańską. Wycieczka w to miejsce, choć daleka i dość męcząca jest godną polecenia.
Po drodze na Krzyżne mija się wiele atrakcyjnych widokowo miejsc:
— Hala Gąsienicowa — miejsce, którego nie trzeba reklamować, słynące z charakterystycznych szałasów pasterskich, oraz widoku na Świnicę i wyniosły Kościelec
— Czerwony Staw — nieduży malowniczo położony staw w Dolinie Pańszczycy, nad którym króluje ogromny masyw Koszystej
— Wielki Staw — jedno z największych, a zarazem najgłębszych jezior górskich w Tatrach
— Wielka Siklawa — wodospad opadający z progu Pięciu Stawów niezwykle okazale wyglądający po dużych opadach.
Początek wycieczki w Kuźnicach a koniec na Palenicy Białczańskiej.
4. Jagnięcy Szczyt — najbardziej wysunięty szczyt Tatr Wysokich
Ostatni duży szczyt leżący w głównej grani, bastion Tatr Wysokich. Jagnięcy Szczyt 2417 m jest wspaniałym miejscem widokowym, z którego szczególnie interesująco wyglądają południowe szczyty Tatr Bielskich. Z wierzchołka rozpościera malownicza panorama Tatr Wysokich od Rakuskiej Czuby po Koszystą, w oddali widać niektóre szczyty odległych Tatr Zachodnich.
Wycieczkę na ten szczyt można rozpocząć od przystanku Biała Woda Kieżmarska na Słowacji. Szlak prowadzi dnem Doliny Kieżmarskiej do schroniska leżącego nad malowniczym Zielonym Stawem i stąd pod górę na Jagnięcy Szczyt. Powrót tym samym szlakiem do schroniska skąd Magistralą na Przełęcz pod Kopą Bielską i zejście do Jaworowej Doliny.
Trudność nieznaczna na kilku odcinkach ekspozycja i dwa ciągi łańcuchów, niedaleko od szczytu kilka żlebów i żeber skalnych.
Wyprawę najlepiej rozpocząć wcześnie rano, należy na nią poświęcić cały dzień. Jagnięcy Szczyt jest rzadziej zdobywaną górą przez turystów, istnieje duża szansa podziwiać widoki w spokoju.
W trakcie wyprawy na wierzchołek mija się wiele pięknych miejsc widokowych:
— Zielony Staw Kieżmarski — leżące w kotle polodowcowym, jedno z najpiękniejszych jezior tatrzańskich. Jego skalne otoczenie zachwyci każdego, niezwykle prezentuje się stąd najwyższa w Tatrach 900-metrowa ściana Małego Kieżmarskiego Szczytu. Na prawo od stawu charakterystyczny kształt Jastrzębiej Turni.
— próg Doliny Jagnięcej — rozpościera się z niego niesamowity widok na urwiska Kieżmarskich Szczytów i Łomnicy.
— Przełęcz pod Kopą Bielską — szerokie siodło oddzielające Tatry Wysokie od Tatr Bielskich, interesujący widok na Jagnięcy Szczyt i Szalony Wierch.
Podczas wycieczki można zobaczyć stawy tatrzańskie, w nazwie mające kolory: Zielony Staw, Czerwony Staw, Modry Staw, Białe Stawy. Początek przystanek Biała Woda Kieżmarska a koniec Jaworzyna Spiska.
5. Kozi Wierch — dwutysięcznik w Orlej Perci
Najwyższy szczyt, leżący całkowicie po polskiej stronie Tatr i najwyższy w Orlej Perci. Kozi Wierch 2291 m należy do jednego z łatwiej dostępnych wyższych szczytów widokowych w Tatrach, bez większych problemów można go zdobyć od strony Pięciu Stawów Polskich. Dla wytrawnych górołazów atrakcyjniejsze będą wyjścia od północnej strony, szlaki przez Żleb Kulczyńskiego lub przez Kozią Przełęcz dostarczą adrenaliny każdemu.
Góra w stronę Wielkiego Stawu opada łagodnie nachylonym zboczem, natomiast ku północy do Koziej Dolinki obrywa się urwistymi ścianami. Przez wierzchołek Koziego Wierchu przebiega Orla Perć — najtrudniejszy szlak w Tatrach Polskich.
Z Koziego Wierchu rozpościera się interesujący widok na położone w dole jeziora w Dolinach Pięciu Stawów Polskich i Gąsienicowej. Można również zobaczyć przebieg Orlej Perci i poszczególne szczyty, przez które przebiega ten graniowy szlak. Oryginalnie prezentuje się stąd Świnica oraz Kościelce.
Warto wiedzieć, iż na Kozim Wierchu kończy się jeden kierunek szlaku Orlej Perci prowadzącego od Zawratu. Dalej szlak aż do Krzyżnego można pokonywać w obydwu kierunkach.
Wybierając trasę przez Dolinę Roztoki i Pięciu Stawów Polskich można po drodze zobaczyć okazałe wodospady: Wodogrzmoty Mickiewicza oraz Wielką Siklawę.
Na Kozi Wierch prawdopodobnie od dawna wychodzili góralscy pasterze z Doliny Pięciu Stawów Polskich oraz myśliwi polujący na kozice. Natomiast pierwszego znanego wejścia turystycznego dokonał ksiądz Eugeniusz Janota w towarzystwie przewodnika górskiego Macieja Sieczki w 1867 r.
6. Starorobociański Wierch — wynosła piramida
Niezwykle widokowa wycieczka prowadząca na najwyższy szczyt polskich Tatr Zachodnich. Wyjście na Starorobociański Wierch 2176 m stanowi ciekawą propozycję dla osób lubiących długie wycieczki górskie poprowadzone górskimi graniami. Pokonanie trasy nie stanowi problemu, ale wybierając się na nią, należy mieć świadomość, iż jej pokonanie zajmie cały dzień.
Wycieczkę można rozpocząć od dol. Chochołowskiej a zakończyć w dol. Kościeliskiej. W trakcie wycieczki zaliczane będą inne wspaniałe szczyty Tatr Zachodnich: Trzydniowiański Wierch, Kończysty Szczyt oraz słynny Ornak. Starorobociański Wierch dawniej nazywany Klinem leży w głównej grani Tatr Zachodnich pomiędzy Kończystym Szczytem a Siwym Zwornikiem.
Z przypominającego wielką piramidę wierzchołka Starorobociańskiego Wierchu rozpościera się niesamowity widok na całe Tatry. W bogatej panorami niezwykle ciekawie wyglądają szczyty Tatr Zachodnich, na uwagę zasługują wielkie masywy Jarząbczego Wierchu i Raczkowej Czuby. Bardzo efektownie wygląda, blisko 500 m północna urwista ściana opadająca w stronę Starorobociańskiej Doliny. Najlepiej tę część Tatr Zachodnich zwiedzać z końcem lata lub na jesień. Ciepłe jesienne kolory plus pożółkła roślinność porastająca grzbiety odznacza się wtedy niezwykłą malowniczością.
7. Mała Wysoka — wcale nie taka mała
Mała Wysoka 2429 m nie jest wcale takim małym szczytem, jakby na to sugerowała jej nazwa. O dawien dawna szczyt cieszy się opinią jednego z najatrakcyjniejszych punktów widokowych w Tatrach. Dzięki zwornikowemu położeniu szczytu widok z niego obejmuje niemal całe Tatry Wysokie. Szczególnie okazale wyglądają stąd wschodnie urwiska potężnego masywu Gerlacha.
Wycieczkę można rozpocząć z Łysej Polany, droga prowadzi przez Dolinę Białej Wody na Polski Grzebień i stąd podejście na Małą Wysoka. Można urozmaicić sobie wycieczkę i z Polskiego Grzebienia zejść szlakiem prowadzącym przez Dolinę Wielicką.
Przejście przez Polski Grzebień było znane od dawna, to jedno z najstarszych przejść przez główną grań Tatr. Używane niegdyś przez góralskich myśliwych a od przeszło ponad 100 lat również turystów.
Z przełęczy interesujący widok na porywające otoczenie dol. Białej Wody, widać stąd Zmarzły Staw a po przeciwnej stronie grani, w Dolinie Wielickiej niewielkie Wielickie Oka.
W trakcie wycieczki mija się wiele atrakcyjnych miejsc:
— Dolina Białej Wody — uchodzi za najwspanialszą spośród dolin leżących po północnej stronie Tatr. W jej otoczeniu można podziwiać strzeliste szczyty. Niezwykle malowniczo przedstawia się panorama rozciągająca się z Polany Biała Woda, można tutaj zobaczyć wybitne szczyty tatrzańskie: Gerlach, Młynarz, Wysoka, Rysy i wiele innych.
— w Dolinie Kaczej podziwiać można Zielony Staw wraz z wodospadem Kaczą Siklawa.
Szlak prowadzący z Łysej Polany jest niebywale malowniczy i spokojny, nie spotkamy tutaj tłumów turystów tak częstych na innych tatrzańskich szlakach. Ponieważ trasa prowadząca na Polski Grzebień ma 10 km długości, na przejście całej trasy trzeba poświęcić cały dzień.
8. Sławkowski Szczyt — rozłożysty kolos
Rozłożysta i wyniosła góra w Tatrach Wysokich, na którą powinien wejść każdy spragniony wspaniałych górskich widoków. Na skutek wysunięciu masywu przed główny mur Tatr Wysokich sceneria ze Sławkowskiego Szczytu 2452 m jest wyjątkowa. Panorama rozciągająca się z wierzchołka jest niezwykle bogata, można tu zobaczyć Staroleśny Szczyt, Gerlach, Wysoką i Rysy.
Oryginalnie wygląda ze szczytu Dolina Staroleśna wraz ze swoimi piętrami oraz największym w Tatrach skupiskiem 25 stawów tatrzańskich.
Niegdyś Sławkowski Szczyt uważany był za najwyższy wierzchołek. Podobno w dawnych czasach niezwykle silne trzęsienie ziemi spowodować miało bardzo duży obryw skalny, co rzekomo obniżyło o 300 m wysokość Sławkowskiego Szczytu.
Początek szlaku na Sławkowski w Starym Smokowcu na Słowacji i w tymże miejscu koniec. Po drodze na szczyt miejsce widokowe z barierkami, z którego rozpościera się wspaniały widok na Dolinę Zimnej Wody i masyw Łomnicy oraz Pośredniej Grani. W dalszej części szlak prowadzi pod charakterystyczną górą o ciekawej nazwie Królewski Nos. Omija się ją z prawej strony szlakiem biegnącym granią nad prawie 700-metrową przepaścią Dol. Staroleśnej.
Podejście na Sławkowski Szczyt jest co prawda mozolne, za to trudy wycieczki wynagradzają piękne widoki. Sławkowski jest jedną z łatwiejszych do zdobycia gór w Tatrach Wysokich, na którą prowadzi znakowany szlak.
9. Czerwone Wierchy — cztery wierzchołki
Przejście szczytami należącymi do grupy Czerwonych Wierchów na leży do tych, które koniecznie należy odbyć. Szlak biegnie przez cztery kopulaste wierzchołki, skąd rozpościera się widok zapierający dech w piersiach.
Najciekawszy jest z Małołączniaka 2096 m, z którego przy dobrej widoczności podziwiać można panoramę obejmująca Tatry Zachodnie i Wysokie oraz w oddali Tatry Bielskie. W całej okazałości można zobaczyć Giewont, a zanim całe Zakopane i Kościelisko.
Wycieczkę można rozpocząć w Dolinie Kościeliskiej mamy wtedy możliwość zapoznania się różnorodnością przyrody, gdy z piętra lasów poprzez gąszcz kosodrzewiny docieramy we wspaniałe roślinne piętro hal. Zachowując się cicho i uważnie obserwując otaczającą nas przyrodę, mamy dużą szansę zobaczyć stado kozic a na niebie krążącego orła.
Czerwone Wierchy są obok Giewontu najbardziej wyeksponowanymi w panoramie Tatr szczytami, jakie możemy zobaczyć od strony Zakopanego. Należą do nich: Kopa Kondracka, Małołączniak, Krzesanica i Ciemniak.
Grzbietem Czerwonych Wierchów biegnie granica polsko-słowacka, której słupki wyznaczają kierunek przejścia przez wszystkie cztery wierzchołki. Pokonanie ich nie nastręcza większych trudności, ale musimy być przygotowani na całodniową wycieczkę.
Pamiętajmy, iż wycieczka w stosunkowo łatwy teren Czerwonych Wierchów może stanowić pułapkę podczas załamania pogody i złej widoczności. Poniżej trawiastych wzniesień szczytowych, w wielu miejscach widnieją kilkusetmetrowej wysokości urwiska wapienne.
Wyprawę na Czerwone Wierchy warto podejmować przy pięknej pogodzie, gdy nie zachodzi obawa zabłądzenia na skutek mgły. Szczyty szczególnie pięknie wyglądają na jesień, gdy porastająca wierzchołki roślina o nazwie sit skucina, przybiera charakterystyczna, czerwono — brązową barwę.
10. Rohacz Ostry i Płaczliwy — wysokogórska wycieczka w słowackich Tatrach Zachodnich
Bardzo interesujące turystycznie szczyty, do których należy Rohacz Ostry 2088 m i Rohacz Płaczliwy 2125m. Swoją budową i charakterem przypominają szczyty Tatr wysokich. Szlak biegnący przez Rohacze często jest określany Orlą Percią Tatr Zachodnich. Wycieczka przeznaczona dla doświadczonych turystów, pojawiają się na niej ekspozycje.
Rohacz Ostry ma charakterystyczną skalistą sylwetkę z dwoma wierzchołkami, od wyższego Rohacza Płaczliwego rozdzielony jest Rohacką Przełęczą. Szlak prowadzący na szczyt pomimo sztucznych ułatwień (łańcuchy), wymaga sporej umiejętności poruszania się w trudnym skalnym terenie wysokogórskim oraz niewrażliwość na przepaście i obycia w skale. W trakcie wycieczki trzeba przejść „skalnego konia”, którego pokonuje się po stromej podciętej płycie 10-metrowej długości ubezpieczonej łańcuchami.
Przejście przez oba Rohacze jest niezwykle interesujące. Trudy wspinaczki wynagradzają piękne widoki rozpościerające się ze szczytów. Można stąd podziwiać piękny widok na otaczające doliny oraz na północy orawskie i podhalańskie kotliny. Ponieważ Rohacz Płaczliwy wznosi się nad trzema dolinami, jest znakomitym punktem widokowym, niezwykle ciekawie wygląda z niego Dolina Rohacka wraz ze stawami.
Wycieczkę można odbyć szlakiem przebiegającym przez Dolinę Rohacką na Smutną Przełęcz i Rohacze, a wrócić przez Wołowiec i Rakoń. W trakcie wycieczki zwiedzającym towarzyszy niezwykle malownicza sceneria, zmieniający się wraz z wysokością. Wycieczkę w razie niepogody warto przełożyć na inny dzień.
Źródło:
„Wielka Encyklopedia Tatrzańska” Zofia i Witold H. Paryscy
„Tatry Polskie przewodnik” Józef Nyka
